بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بیماری های قارچی سطحی
اسلاید 2 :
تینه آ ورسیکالر ( پی تی ریازیس ورسیکالر)
تینه آ نیگرا ( کچلی سیاه )
پیدرا
اتومایکوزیس (بیماری قارچی گوش خارجی)
اسلاید 3 :
در این قبیل بیماری ها چون ارگانیسم از بافت زنده دور می باشد، لذا میزبان فاقد هر گونه واکنش سلولی بوده و یا عارضه، با واکنش مختصر میزبان همراه است.
در تهاجم به مو منحصراً به قسمت های سطحی مو آسیب وارد می شود و در تهاجم به پوست ارگانیسم در لایه شاخی پوست جایگزین شده و آسیب حاصله از آنها در بافت ناچیز است و بیشتر به لحاظ زیبایی مورد توجه می باشد.
اسلاید 4 :
ساختمان پوست :
PH پوست بین 4/8 الی 5/4 می باشد و از سه لایه اصلی اپیدرم، درم و بافت های زیر جلدی تشکیل شده است.
اپیدرم، از عمق به سطح شامل 4 لایه می باشد :
لایه بازال یا طبقه زایا : این لایه عمقی ترین لایه اپیدرم است و در مجاورت درم قرار دارد. در سلول های این لایه تدریجاً تغییراتی از نظر شکل و اندازه حاصل می گردد تا سرانجام به لایه شاخی تبدیل شود. این لایه مشتمل بر دو نوع سلول است. سلول های بازال و سلول های ملانوسیت.
لایه مالپیگی یا لایه خاردار : که سلول های این لایه توسط پل های بین سلولی به شکل خار به هم مرتبط شده و مستحکم می گردند.
لایه گرانولر یا دانه دار : این لایه مشتمل بر 1 تا 4 ردیف سلول های لوزی شکل که مملو از دانه های بازوفیل هستند تشکیل شده است.
لایه استراتوم کورنئوم (Stratum corneum) یا شاخی : سلول ها ی این لایه به طور طبیعی فاقد هسته می باشند و پی در پی از سطح پوست جدا می گردند (Turn over) . سختی این لایه به دلیل وجود کراتین است. کراتین، پروتئین نامحلولی است که در لایه شاخی اپیدرم، مو و ناخن یافت می شود.
غدد عرق، غدد سباسه، و ضمائمی چون مو و ناخن نیز در اپیدرم وجود دارند.
اسلاید 5 :
ساختمان پوست
اسلاید 6 :
غدد عرق (Sweat glands) ، بر دو نوع هستند :
اکرین (Eccrine) ، که در سراسر پوست موجود است. مجاری این غدد به شکل مارپیچ از داخل درم خارج می شود و به سطح پوست راه می یابد.
آپوکرین (Apocrine) ، این غده ها در نواحی زیر بغل، پرینه، نوک پستان و هاله آن یافت می شود و تا مرحله بلوغ رشد آنها کامل نمی گردد.
غدد سباسه (Sebaceous glands) :
تعداد این غدد در پیشانی، صورت و چانه بسیار زیاد است ( در کف دست و پا وجود ندارد). ترشحات این غدد به خارج از فولیکول مو ریخته می شود. ماده مترشحه سبوم نام دارد که حاوی اسیدهای چرب، کلسترول و مواد دیگر می باشد. سبوم به مقدار 1 تا 2 گرم روزانه از سطح پوست دفع می گردد.
اسلاید 7 :
مو ، از سه قسمت مشخص تشکیل شده است :
ریشه، که واجد سلول های زنده می باشد.
ساقه، که حاوی سلول های کراتینیزه می باشد.
مغز مو، که به شکل نواحی تیره رنگ در وسط ساقه مو و به طور طولی قرار می گیرد.
ریشه و انتهای تحتانی مو، پیاز مو نام دارد که قسمت زیر پوستی مو را تشکیل می دهد و در محلی واقع شده که به نام فولیکول مو خوانده می شود.
کنار ریشه هر تار مو برجستگی کوچکی به نام پاپی (Papilla) از درم به داخل پیاز مو نفوذ می کند که اعصاب و عروق خونی را به مو می رساند.
موی سر روزانه 37/0 میلیمتر رشد می کند.
مراحل رشد مو عبارتند از : مرحله رشد فعال ( آناژن)، مرحله استراحت (تلوژن) و مرحله بینابینی ( کاتاژن).
ناخن : صفحه کراتین دار جامد و متراکمی است که توسط نسوج نرم اطراف (Paronychium) احاطه می گردد. رشد ناخن به طور متوسط روزانه 1/0 میلیمتر است و هر ناخن دست به 100 تا 150 روز برای ساخته شدن نیاز دارد. مدت لازم برای ساخته شدن ناخن پا سه برابر این مدت است.
اسلاید 8 :
درم، از دو قسمت تشکیل می شود :
قسمت پاپیلر : که در مجاورت اپیدرم قرار دارد و حاوی برجستگی های پاپی می باشد. پاپی حاوی عروق خونی و یا اجسام لامسه است.
قسمت رتیکولر و یا شبکه ای : بافت پیوندی در این قسمت قرار دارد و در زیر آن بافت های زیر جلدی واقع شده اند.
به علاوه درم شامل رشته های نسج همبند، عناصر سلولی، عروق خونی، اعصاب، عضلات و عروق لنفاوی می باشد.
در پوست سه نوع رنگدانه موجود است : کاروتن (زرد)، ملانین ( سیاه) و اکسی هموگلوبین ( قرمز) که از این سه تنها ملانین توسط ملانوسیت ها در پوست تولید می گردد.
اسلاید 9 :
اشکال مختلف ضایعات پوستی :
ضایعات اولیه :
ماکول : عبارت است از ضایعات تغییر رنگ داده شده پهن با حدود مشخص و شکل و اندازه مختلف که از پوست برآمده نباشد.
پاپول : عبارت است از یک ضایعه سفت و برآمده با حدود مشخص و به قطر کمتر از یک سانتیمتر.
ندول : به پاپول شباهت دارد منتهی بزرگتر از آن بوده و با لمس عمق بیشتری از پوست را اشغال می کند.
تومور : از ندول بزرگتر می باشد و ممکن است برآمده و یا در عمق پوست جای گیرد.
وزیکول : عبارت است از تجمع کوچک مایع در زیر پوست.
تاول : اجسامی بزرگتر از وزیکول، حاوی مایع و به قطر بیش از پنج میلیمتر می باشند.
پوستول : این ضایعات دارای مایع چرکی است و برجستگی هایی با حدود مشخص را تشکیل می دهد.
اسلاید 10 :
ضایعات ثانویه :
پوسته یا فلس (Scale) : تجمع خشک یا چرب بافت مرده لایه شاخی است که در سوریازیس معمولاً خشک و نقره ای است و در درماتیت سبورئیک چرب و زرد رنگ است.
دلمه : تجمع اگزدای خشک شده، میکروارگانیسم ها و لکوسیت هاست و ممکن است خشک یا ضخیم و سخت و دارای رنگ چرکی باشد. برعکس پوسته واجد لایه های مشخصی نیست.
زخم ها (Ulcers) : آسیب و حفره های نامنظم می باشند که در نتیجه نکروز بافت و از بین رفتن اپیدرم و درم ایجاد می شوند. اولسر بعد از بهبودی معمولاد یادگاری از زخم (Scar) بر جای می گذارد که عبارت از باقیمانده حاصل ضایعه و آسیب درم می باشد.
اسلاید 11 :
1-1 . تینه آ ورسیکالر ( پی تی ریازیس ورسیکالر)
عارضه مزمن و آرام لایه شاخی پوست است.
ضایعات ماکولر، پوسته دار صاف یا کمی برجسته بوده که گاه به هم متصل گردیده و اشکال وسیعی را به وجود می آورند.
رنگ لکه ها در افرادی که پوست سفید دارند، کرم مایل به قهوه ای است. (هیپرپیگمانته)
در افراد با پوست های تیره، لکه ها واجد رنگ روشن تری از پوست زمینه هستند. (هیپوپیگمانته)
گاهی در یک بیمار لکه های روشن و تیره تواماً موجود است که لکه های روشن نماینده ضایعات جدیدتر و لکه های تیره نشانگر ضایعات قدیمی تر می باشند.
اسلاید 12 :
ضایعات هیپر پیگمانته
ضایعات هیپو پیگمانته
اسلاید 13 :
عامل بیماری، مخمر چربی دوست (لیپوفیلیک) به نام مالاسزیا فورفور (Malassezia furfur) است. گاه به نام پیتروسپوروم اوربیکولار نیز خوانده می شود.
گونه های دیگری از مالاسزیا به نام های گلوبوزا، پاکی درماتیس، اسلوفیا و سیمپودیالیس نیز گزارش شده است.
اسلاید 14 :
این قارچ، از پوست سر و سینه و گاهی از پشت، تنه، ران و صورت 92 درصد افراد سالم جدا شده است.
میزان توزیع قارچ با افزایش فعالیت غدد سباسه در سن بلوغ رابطه مستقیم دارد.
غدد سباسه، ترشح سبوم را که حاوی تری گلیسرید ها می باشد را عهده دار هستند. باکتری های بیهوازی موجود در فولیکول های مو، تری گلیسریدهای مترشحه از غدد سباسه را به اسیدهای چرب آزاد تبدیل می کنند و گونه های مالاسزیا عمدتاً از اسیدهای چرب آزاد جهت رشد خود استفاده می کنند.
به همین دلیل گونه های مالاسزیا در نقاطی از بدن که غنی از غدد سباسه هستند رشد بهتری دارند.
این گونه ها فلور طبیعی پوست بوده و تحت شرایط مناسبی به صورت فرصت طلب قادر به ایجاد بیماری می باشد.
اسلاید 15 :
علل ژنتیکی، استرس، عفونت های مزمن، تعریق زیاد، فقر بهداشتی، سوء تغذیه، استفاده از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف، پوشش های تنگ و نایلونی و استفاده طولانی مدت از استروئیدها از جمله عوامل مستعد کننده جهت ابتلا به بیماری هستند.
استروئیدها به عنوان یک عامل زمینه ای در این بیماری از اهمیت خاصی برخوردار می باشند. ارتباط غیر مستقیمی بین میزان ریزش طبیعی سلولهای استراتوم کورنئوم با میزان دریافت استروئیدهای اگزوژن و یا بالا رفتن سطح استروئیدهای اندوژن وجود دارد. با افزایش میزان استروئیدها زمان طبیعی ریزش سلول ها افزایش یافته در نتیجه فلور اندوژن افزایش پیدا کرده و بیماری حاصل می گردد.
بیماری انتشار جهانی داشته و در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر شایعتر است. در مناطق گرمسیر گاهی وفور بیماری به میزان 50 درصد یا بیشتر می رسد که عارضه می تواند در اثر کند شدن پدیده ریزش سلول های استراتوم کورنئوم (Turn over) باشد.
بیماری در همه نژادها و جنس ها یکسان است ولیکن بیشتر مردان جوان را مبتلا می سازد که علت آن را ناشی از بالا بودن میزان دهیدروتستوسترون که منجر به افزایش ترشح سبوم می شود می دانند.
اسلاید 16 :
تظاهرات بالینی :
تینه آ ورسیکالر : که با ایجاد لکه های پوسته دار صاف یا برجسته مشخص می گردد. ضایعات به رنگ کرم، زرد کم رنگ یا قهوه ای روشن دیده می شوند و اغلب از پوسته های نرم، ریز و نازک سبوس مانند پوشیده شده اند. به طور شایع گردن، سینه و پشت را گرفتار می سازند.
بسیاری از بیماران پس از استحمام در آفتاب و یا برنزه شدن پوست به وجود لکه ها در بدن پی می برند. زیرا قارچ و یا فرآورده های آن مانع از عبور نور آفتاب به این سطوح می شوند. در نتیجه این نواحی تدریجاً رنگی روشن تر از پوست زمینه پیدا می کنند.
دوره کمون بیماری بین 1 الی 2 ماه است و ضایعات ممکن است با خارش مختصر همراه باشند.
تینه آ ورسیکالر آلبا : در نوزادان سیاه پوست مناطق گرمسیری تصویر کلینیکی خاصی دیده می شود. ضایعات از نواحی پوشانده شده توسط پوشک یا کهنه شروع می شود و به سرعت توسعه می یابد. مهمترین نشانه بیماری از بین رفتن رنگدانه در این نواحی از پوست است که ایجاد مناطق بیرنگ (دپیگمانته) می کند. بیماری را به نام آکرومیا پارازایتیکا نیز می خوانند.
اسلاید 17 :
فولیکولیت : عارضه ای شدیدتر به علت مالاسزیا فورفور می باشد. رشد قارچ در نزدیکی غدد سباسه و فولیکول های مو منجر به ایجاد فولیکولیت می گردد. در مطالعات بافت شناسی قارچ به صورت دستجات کونیدی در دهانه فولیکول ها قرار دارد و ضایعات به شکل پاپول یا پوستول فولیکولر و به قطر 2 تا 4 میلیمتر دیده می شوند. این بیماری بیشتر در بالغین جوان مشاهده می گردد و ضایعات بیشتر در نواحی سینه و پشت به خصوص شانه ها واقع شده اند.
اسلاید 18 :
التهاب کیسه و مجرای اشکی : گونه های مالاسزیا می توانند در کیسه اشکی کلنیزه شده و ایجاد تورم و التهاب نموده و یا آن را مسدود ساخته و در ریزش طبیعی اشک تاثیر گذارند.
عفونت های سیستمیک (Fungemia) :گونه های مالاسزیا به عنوان عامل عفونت خون نوزادان نارس تحت درمان با امولسیون چربی نیز شناخته شده هستند.
سوریازیس : زیموزان دیواره سلولی قارچ می تواند باعث فعال شدن کمپلمان از طریق آلترناتیو شده و در افراد حساس و مستعد ایجاد التهاب توام با افزایش تکثیر و ریزش سلول های شاخی و شوره را می کند.
اسلاید 19 :
تشخیص افتراقی : این بیماری را باید از بیماری های مشابه افتراق داد.
برص (ویتیلیگو) : ضایعه ای با عامل ناشناخته که در طی آن به علت فقدان ملانین در برخی از نواحی پوست لکه های سفید شیری رنگ با حاشیه پر رنگ (پیگمانته) تشکیل می شود.
ماسک حاملگی (کلواسما) : لکه های هیپرپیگمانته که در نتیجه ازدیاد و رسوب ملانین روی پیشانی، گونه، بینی و چانه و عمدتاً در زنان باردار دیده می شود.
پیتریازیس قرمز (روزه آ) : که کمی حادتر می باشد و بعد از ظهور لکه اولیه(Main plaque) در بدن به سرعت منتشر می شود.
اریتراسما : ضایعات محدود به نواحی چین دار بدن بوده و اغلب رنگ قرمز مسی دارند.
درماتیت سبورئیک : ضایعات اکثراً ملتهب هستند.
سیفلیس ثانویه و پینتا (عفونت تروپونمایی با تغییرات رنگی پوست).
اسلاید 20 :
ویتیلیگو