بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
فصل 8 – زمین ساخت ورقه ای
قاره های متحرک :
ورقه های سنگ کره بر روی خمیر کره که حالت خمیری و نیمه مذاب دارد حرکت می کنند .
اسلاید 2 :
تصویر لایه های زمین
اسلاید 3 :
تصویر گوشته : ( ثبت در دفتر )
اسلاید 4 :
نظریه زمین شناسان :
آنها معتقدند که :
حدود 200 میلیون سال پیش در سطح کره زمین فقط :
1 – یک خشکی بزرگ به نام پانگه آ
2 – یک اقیانوس بزرگ به نام پانتالاسا
که دورتادور پانگه آ را گرفته وجود داشته
سپس ، پانگه آ به دو قاره :
1 - لورازیا در شمال
2 - گندوانا در جنوب
تقسیم شده که دریای تتیس بین آنها بوده است .
اسلاید 5 :
تصاویر لورازیا و گندوانا :
اسلاید 6 :
نکته :
1 – دریای خزر باقی مانده دریای تتیس است
2 – به مرور زمان آن دو قاره هم به قطعات کوچکتر تبدیل شده و پس از جابجایی قاره های امروزی را به وجود آورده اند .
اسلاید 7 :
نظریه وگنر :
وگنر با مطالعه و مشاهده پدیده های سطح زمین ، پی برد که قاره ها نسبت به هم جابجا شده اند
اسلاید 8 :
تصویر نظریه وگنر :
دوران پالئوزوییک
245 میلیون سال قبل
دوران مزوزوییک
135 میلیون سال قبل
دوران سنوزوییک
65 میلیون سال قبل
اسلاید 9 :
شواهد اثبات نظریه وگنر :
1 – تشابه فسیل جانداران در قاره های مختلف
2 – انطباق حاشیه شرقی قاره آمریکای جنوبی با حاشیه غربی قاره آفریقا
3 – تشابه سنگ شناسی در قاره های آفریقا و آمریکای جنوبی
4 – وجود آثار یخچال های قدیمی در قاره های مختلف
اسلاید 10 :
تصویر اثبات شواهد نظریه وگنر :
اسلاید 11 :
شباهت لبه قاره های آمریکا و آفریقا
اسلاید 12 :
نظریه زمین ساخت ورقه ای ( تکتونیک صفحه ای )
بر اساس نظریه زمین ساخت ورقه ای
سنگ کره از تعدادی ورقه کوچک و بزرگ مجزا از هم تشکیل شده است
این ورقه ها نسبت به هم حرکت می کنند .
انواع حرکت ورقه ها نسبت به هم :
الف ) گاهی به هم نزدیک می شوند
ب ) گاهی از هم دور می شوند
ج ) و در بعضی جاها در کنار هم می لغزند
نکته :
علت حرکت ورقه ها :
جریان همرفتی در خمیر کره است که بر اساس اختلاف دما و چگالی قابل توجیه است
اسلاید 13 :
جریان های همرفتی مواد مذاب در خمیر کره :( ثبت در دفتر )
اسلاید 14 :
انواع ورقه سنگ کره :
1 – ورقه اقیانوسی :
اگر ورقه سنگ کره در زیر اقیانوس باشد .
2 – ورقه قاره ای :
اگر ورقه سنگ کره در زیر قاره باشد .
نکته :
ورقه اقیانوسی چگالی بیشتری نسبت به ورقه قاره ای دارد و
در اثر برخورد با آن ، به زیر ورقه قاره ای فرو می رود .
اسلاید 15 :
نظریه گسترش بستر اقیانوس ها :
هری هس بیان می کند :
مواد مذاب نشات گرفته از خمیر کره در قسمت وسط اقیانوس ها به بستر اقیانوسها صعود کرده و منجمد می شوند و ورقه اقیانوسی جدید ایجاد می نمایند
و به جبران این افزوده شدن ، ورقه مذکور با سرعت 5 سانتیمتر در سال
از قسمت وسط اقیانوس به سمت ساحل حرکت کرده و پس از برخورد به ورقه قاره ای به زیر آن فرو می رود .
سوال :
به چه علت ورقه اقیانوسی به زیر ورقه قاره ای فرو می رود ؟
اسلاید 16 :
حرکت ورقه های سنگ کره :
1 – ورقه های دورشونده :
مواد مذاب گوشته بالا می آیند و ورقه جدیدی ساخته می شود
حوادث : آتش فشان ها – زمین لرزه های متعدد
2 – ورقه های نزدیک شونده :
در اثر نزدیک شدن ورقه ها به هم اتفاقات زیر رخ می دهد :
تشکیل رشته کوه – چین خوردگی – گسل – زمین لرزه – فوران آتش فشان
3 – ورقه هایی که در کنار هم می لغزند :
بیشتر در بستر اقیانوسها اتفاق می افتد
حوادث : ایجاد زمین لرزههای زیاد
اسلاید 17 :
تصویر حرکت ورقه ها نسبت به هم :
اسلاید 18 :
نکته :
1 – یکی از مهم ترین نواحی لرزه خیز جهان ، کمربند لرزه ای اطراف اقیانوس آرام است
2 – در اثر فرورانش ورقه اقیانوسی به زیر ورقه قاره ای
اصطکاک ایجاد شده
دما افزایش یافته
سنگها ذوب می شوند
و آتش فشان ایجاد می شود
اسلاید 19 :
تصاویر فرورانش : ( ثبت در دفتر )
اسلاید 20 :
پیامدهای حرکت ورقه های سنگ کره :
1 – ایجاد چین خوردگی و تشکیل رشته کوه
2 – زمین لرزه
3 – آتش فشان