پاورپوینت جریان شناسی ایران از مشروطه تا اصولگرایی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

جريان شناسي ايران از مشروطه تا اصولگرایی

اسلاید 3 :

قال علی ( ع) :
لابد للعاقل ان یعرف اهل زمانه

فهرست

بخش اول: کلیات

بخش دوم : جريان شناسي قبل از انقلاب اسلامی

بخش سوم: جريان شناسي بعد از انقلاب اسلامی

اسلاید 4 :

بخش اول:
کلیات
الف) هدف درس جریان شناسی
ب) مفهوم شناسي
ج) اهمیت وضرورت شناخت جريانات
د) کارکردهای جریان ها
ه) مدلسازي جريانات سياسي فرهنگی ايران
و)مشكلات و چالشها در جريان شناسي

اسلاید 5 :

کلیات
الف) هدف از درس جریان شناسی:
1-شناخت روند شکل گیری ،خاستگاه و سیرتاریخی یک ایده ،نظر و گفتمان
2-بررسی وشناخت مبانی فکری ،اعتقادی ،سیاسی ،فرهنگی و سایر اهداف جریان ها
3-بررسی هم سویی واشتراک و اختلاف نظر در جهت گیریها ،رفتارها و مواضع سیاسی – فرهنگی و خط مشی ها
4-بررسی عملکرد و اقدامات آنها
5- آینده نگری در حوزه جریان شناسی

اسلاید 6 :

ب) مفهوم شناسي:
1- جريان: شناخت روند شكل گيري يك ايده و نظر و سير تطور تاريخي آن با در نظر گرفتن فراز و فرودها و آثار آن در عرصه اجتماعي است.
هر جریان می تواند در یکی از قالب های سه گانه ظاهر شود: طیف ، جناح ،گروه(گروه و احزاب )
2- طیف: هواداران یک جریان یا یک رئیس جمهورکه از احزاب ، جناح ها ، گروهها و نیروهای سیاسی مختلفی بوده که در مقطع خاص دست به ائتلاف می زنند.نیروها در یک طیف ممکن است متنافرالفکر اما متحد الجهت ( به لحاظ استراتژی یا تاکتیک) باشند.

اسلاید 7 :

ب) مفهوم شناسي:
3 - جناح : گرایش هایی که در داخل یک دستگاه سیاسی ( اعم از حزب ، جبهه ، جریان )با ترکیبی از گروه های مختلف بوده و اختلاف فکری چندانی ندارند اما از حیث جنس و طبقه نیروهای تحت پوشش متفاوت اند.
4-حزب: گردهمایی افرادی است با ایده و هدف مشترک به منظور دستیابی به قدرت. (شرایط لازم برای حزب:توافق بر سر اصول بنیادی، وجود تشکیلات مرکزی ، وجود شعبات ، پشتیبانی مردمی، کوشش برای دست یافتن به قدرت)
5 - گروه: گروه نسبت به جناح و طیف دارای مواضع شفاف تری بوده که ممکن است گروه ماهیتی معطوف به یک طبقه یا قشر مشخص اجتماعی ( خانه کارگر)و یا فعالیت سیاسی عام و فراصنفی دارند(موتلفه اسلامی)

اسلاید 8 :

8- گروههای ذی نفوذ: به تجمع عده ای می گویند که:  - دارای منافع ،هدف و شیوه نگرش مشترک باشند. - به دلیل پیشبرد،حفظ ویا نیل به اهدافشان گرد هم آمده باشند. - در پی کسب مستقیم قدرت نیستند، بلکه در پی تاثیر گذاری بر حاکمان هستند.
9- جريانشناسي : شناخت مباني و خاستگاه فكري، سياسي،اعتقادي دستهاي از افراد، گروهها و احزاب سياسي كه داراي ديدگاهها، جهتگيريها و مواضع و رفتار سياسي مشابه و نزديك به هماند .
7- جبهه : متشکل از چند حزب است که با توجه به شخصیت یا هدف مشترک متحد شده و برای رسیدن به مقصود به مبارزه می پردازد.
ب) مفهوم شناسي:

اسلاید 9 :

ج ) اهمیت وضرورت جريان شناسي

1- نقش آفرینی جريانات در تحولات کشوروتاثیر در سرنوشت یک ملت به نحوی که (گذشته ، حال ، آینده) متاثر از اینهاست.
2- شناخت و تجزیه و تحلیل صحیح مسایل سیاسی جامعه، تشخيص درست جريانات وتمايز بخشی دوستان از دشمنان انقلاب
3- تصميمگيري درست و به موقع و تعيين نوع مواجهه با جريانات و اتخاذ موضع مناسب و به موقع در مواجهه با جريانات حق، باطل و فتنه
4- در قبال آنان ، به منظور هدايت سياسي در اقبال و ادبار جامعه اسلامي به جريانات و مصون سازي نظام اسلامي از انحرافات
5- مصون سازي ، ظرفیت سازی و کارآمد سازی از نیروهای مدافع انقلاب در مقابله با تهدیدات نرم ، نیمه سخت و سخت

اسلاید 10 :

د) کارکردهای جریان ها

1- شناسایی و معرفی نخبگان و رهبران
2- کادر سازی
3- بسیج مردم
4- تشکیل دولت
5- مشروعیت به دولت ( مقبولیت)
6- کارگردانی قدرت در جامعه
7- حمایت و پشتیبانی از دولت
8- جهت دهی به افکار عمومی
9- حمایت و پشتیبانی از احزاب ، نهادها و تشکلهای وابسته به خود

اسلاید 11 :

ه) تفاوت جريان ها با احزاب و گروههاي سياسي

1. احزاب و گروهها در دل جريان ها شكل مي گيرد.
2. در دل يك جريان در يك مقطع تاريخي ممكن است چند حزب و گروه تشكيل شود.
3. شموليت و فراگيري جريان ها نسبت به احزاب و گروهها.
4. ماندگاري جريان ها نسبت به احزاب و گروهها.
5. تأثيرگذاري متقابل جريانها و احزاب و گروهها بر همدیگر.
6. نقش قدرت هاي بيروني در شكل گيري يك گروه يا حزب در يك جريان.

اسلاید 12 :

مدلسازي ، صورتبندي و سنخ شناسی جريانهای ايران:

در صورتبندي جريانات بر مبناي نقش اجتماعي دين و مذهب، پرسش اصلي نوع تعامل جريانات سياسي ايران با مؤلفه دين و مذهب است.
در يک نگاه کلي در برخورد با مؤلفه دين، پاسخهاي جريانها در چند مقوله دستهبندي ميگردد:

1- پذيرش دين ومذهب
2 - ناديده گرفتن و انکار مذهب
3- تعارض ومقابله با مذهب
4- شبيهسازي به دين ومذهب
مراد از دين ومذهب؛ توجه به مذهب و شريعت به عنوان راهنماي عمل اجتماعي است.

اسلاید 13 :

دسته بندي جريانات سياسي- فرهنگي ايران :

الف) جريان مذهبي: نيروهايي که با اعتقاد به دين، آن را مبناي عمل ورفتار خود قرار ميدهند. اگر چه در ميان جريانهاي مذهبي قرائت يکساني از نقش اجتماعي مذهب وجود ندارد. جريا نهاي مذهبي در مواجهه با سؤالات و پرسشهايي همچون اهداف، جهتگيريها و راهکارها و در واقع پيرامون قلمرو دين دو نظريه مطرح است:

1- جريان مذهبي حداکثري: قائل به جامعيت شريعت و کامل بودن و پاسخگويي به همه نيازهاي مادي و معنوي انسانهاست. اگر چه درباره نقش و جايگاه مذهب در تعيين اهداف و پاسخگويي به نيازهاي بشري در اين جريان ديدگاههایی وجود دارد.

2-جريان مذهبي حداقل گرا: اين جريان معتقدند که شريعت، اهداف و جهتگيريهاي کلان زندگي اين جهاني را ترسيم کرده، اما در خصوص راهکارهاي رسيدن به آن سخني نگفته است وآن را به عقل آدمي واگذار کرده است. اين گروه که جايگاه مذهب را تنها در تعيين اهداف کلان معين ميکنند، عملاً مشابهتهاي زيادي با نئومدرنيستها دارند.

اسلاید 14 :

ب) جريان شبه مذهبي: اين دسته از جريانات و نحلهها، شباهتهايي به مذهب دارند اما مذهب آنها يا فرقهسازي از سوي استعمارگران و قدرتهاي غربي در جهت مقابله با مذاهب اصيل بوده و يا مروج جريانهاي فرقه ای ميباشند.

ج) جريان غيرمذهبي: جريانهايي که در انديشه وتفکر، رفتار وعمل به مذهب اعتقاد وباور ندارند. اين جريانها به نقش مذهب در اداره جامعه قائل نيست و گرايشاتي مليگرايانه، قوم گرايانه، باستانگرا و سکولار دارند

د) جريان ضد مذهبي: جريانهايي که علاوه بر نفي و انکار دين ومذهب، در صدد مقابله و محاربه با دين و مذهب، دينمداران و حاکميت دينياند. اين جريان بشدت عناد ودشمني خود را در براندازي دين وحاکميت ديني در دستور کار دارد .

اسلاید 15 :

مدلسازي ، صورتبندي و آرايش جريانهای ايران:

در این الگو از صورت بندی جریانها، که الگوی مختار این پژوهش می باشد ،مدل سازی برمبنای مولفه های چند وجهی است. بدین معنا که ترکیب و تلفیق چند متغیر اساسی شامل ایدئولوژی و مکتب فکری ؛ نگاه و رویکرد جریانات به نقش اجتماعی دین و مذهب در اداره کشور ؛ و نیز توجه به نقاط عطف تاریخی ایران مورد توجه است.
در این بررسی محقق با توجه به تقسیم بندی سده معاصر ایران به دو مقطع قبل از پیدایش و پیروزی انقلاب اسلامی و دوره بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ؛ هر یک از این دو مقطع مهم تاریخی ایران را به دوره های خرد تر تقسیم نموده و در هر دوره تاریخی از مشروطه تا اصولگرایی با توجه به مولفه های ایدئولوژی و مکتب فکری و نیز رویکرد جریانات به نقش اجتماعی دین و مذهب در اداره کشور، آنان را به جریان های مذهبی ، شبه مذهبی ، غیر مذهبی و ضد مذهبی دسته بندی نموده است.

پیش فرضهای مدل مختار

-اسلام( فرق دین و آئین،جامعیت، جهان شمولی ، جاودانگی و.)
- شیعه(تفسیر حقیقی اسلام ، امامان مفسران و کارشناسان دین ، جایگاه امامت و.)
-نظام جمهوری اسلامی و جایگاه رهبری و ولایت مطلقه فقیه

اسلاید 16 :

و) مشكلات و چالشها در جريان شناسي

1- تغييرات مداوم بين جريانات سياسي خصوصاً در مقطع انتخابات كه اوج فعاليتهاي سياسي آنان است و باعث ايجاد انشعابها و ائتلافهاي جديدي در بين آنان است.

2- موضوع جريان شناسي، بررسي رفتارهاي انساني است كه به دليل پيچيدگي و تأثيرپذيري از عوامل گوناگون، هم احتمال تغيير در رفتارهاي رهبران و تئوري پردازان جريانات سياسي است و هم احتمال پيش بيني وضعيت آتي مواضع و رفتار سياسي جريانات، عرصه را بر تحليلگر سخت مينمايد.

3- عدم ارائه برنامههاي مشخص و مدون و پيروي نكردن از روش خاص و نيز كتمان اطلاعات و برنامهها از سوي رهبران و تئوريپردازان جريانات سياسي

اسلاید 17 :

بخش دوم:
آشنایي با جريان های سياسي قبل از انقلاب

اسلاید 18 :

جريانشناسي دوره مشروطه
آشنایي با جريان های سياسي قبل از انقلاب

اسلاید 19 :

دوره اول عصر مشروطه طلبان :
2- جریان غیر مذهبی
1-جریان مذهبی
3- جریان ضد مذهبی

اسلاید 20 :

صورتبندي و آرايش جريانهاي سياسي مشروطه

الف) جریان مذهبی

1-جريان مشروطه مشروعه

سرآمد عالمان مشروطه مشروعه، آقا شيخ فضلا… نوري است، شناخت وي از غرب بسيار عميق بود، به طوري كه مشروطه غربي را سريع نفي كرد و به آبشخور فكري مشروطه از غرب و جريانهاي فراماسونري پي برد .

شيخ فضلا… نوري و جنبش مشروعه در حوزه معرفت سياسي متعلق به مكتب سامرا به رهبري ميرزاي شيرازي است اين مكتب به دنبال تعميم ولايت در حوزه سياست و ايجاد يك نظام سياسي مبتني بر بينش اجتهادي شيعه در همه عرصههاي قدرت بود. از ويژگيهاي اساسي مكتب سامرا كه شيخ فضلا… نوري هم از استادش در اين خصوص تبعيت كرده، مسأله ولايت و اطاعت از فقيه جامعالشرايط است.