بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بررسی قوانین ، مقررات و استانداردهای جدید ناظر بر نهادهای مالی و پولی با رویکرد شفافیت
اسلاید 2 :
مقدمه
امروزه صنعت بانكداري در تمام دنيا به عنوان يكي از تاثيرگذارترين نيروي محرك نظام اقتصادي ، مطرح بوده بطوريكه بدون بهره مندي از نظام پويا ، كارآمد و سالم بانكي دستيابي به هرگونه رشد و شكوفايي و توسعه عملاً ممكن نخواهد بود.
پويايي و كارآمدي هر نظام، در گرو زمينه و بستر سالم فعاليتي آن نظام خاص مي باشد و بانك ها با توجه به ماهيت فعاليتي شان نه تنها از اين امر مستثني نبوده بلكه بيشتر از ساير نظام ها نيازمند فضايي شفاف و سالم در فعاليت روزمره شان هستند.
اسلاید 3 :
مقدمه
با توجه به نقش مهم بانك ها در پيشبرد اهداف اقتصادي، يكي از پيش نيازهاي اساسي جهت ارتباط موثر بين بخش پولي و بخش اقتصادي تدوين قوانين ، مقررات و استانداردهاي معين در مورد وظايف و مسئوليت هاي شبكه بانكي مي باشد. از سوي ديگر با عنايت به اينكه ساختار مالي بانك ها به گونه اي است كه اتكاء اصلي آن بر سپرده های مردمی بوده لذا مقبولیت نظام بانكي و ثبات آن تا حد بسيار زيادي به جلب اعتماد عمومي وابسته خواهد بود. در همين راستا يكي از راهكارها جهت حصول اطمينان از صحت عمليات بانكي ، نظارت موثر و كارآمد بر فعالیت آنها توسط نهادهاي ناظر مي باشد تا از طريق وضع قوانين شفاف ، مستقل و پاسخگو ، نظارت بر حسن اجراي آن، سبب كسب اعتماد عمومي ، حفظ سلامت در عملكرد ، جلوگيري از وقوع هر گونه بحران و پرهيز از انتقال نارسايي ها از بخش پولي اقتصاد به بخش واقعي آن گردد.
اسلاید 4 :
تعاريف
نهادهای مالی و پولی
بطور کلی نهادهای مالی و پولی را می توان در یک طبقه بندی شامل بانکها و سایر موسسات سپرده پذیر ، شرکتهای بیمه ، موسسات تامین مالی ، شرکت های سرمایه گذاری و صندوق های بازنشستگی تعریف کرد.
سازمان های ناظر بر نهادهای مالی
سازمان های ناظر، وظیفه برقراري ثبات سیستم مالی در راستای حمایت از سپرده گذاران ، بیمه گذاران و سرمایه گذاران ، از طریق تدوین قوانین، مقررات و استاندارهای لازم و هموارسازی وضعیت سیستم مالی بوسیله ابزارهایی مانند برنامه ریزی و سیاست گذاری با تاکید و تمرکز بر سیستم مالی، نظارت بر نهاد مالی و در نهایت اجرای برنامه های مهم مالی در راستای توسعه اقتصاد ملی را بر عهده دارند.
اسلاید 5 :
تعاريف
سیاست های پولی
مجموعه ای از قوانین ، مقررات و استانداردهایی که توسط بانک مرکزی به منظور کنترل نقدینگی و در راستای تثبیت اوضاع اقتصادی کشور ، با استفاده از ابزارهایی همچون تغییر در نرخ بهره ، نرخ ذخیره قانونی ، پایه پولی ، حجم پول ، تغییر در نرخ تنزیل مجدد و عملیات بازار و . اعمال می گردد.
نظارت
نظارت عبارتست از سنجش و اصلاح عملكرد يك سازمان براي بدست آوردن اطمينان از تحقق اهداف سازمان و طرح هاي اجرايي است .
اسلاید 6 :
تعاريف
نظارت بانكي
به فعاليت هايي كه به منظور اطمينان از صحت ، سلامت و كارايي نهادهاي مالي و بانكي انجام مي گيرد، اطلاق مي شود .
نظارت بر بانك ها ، مجموعه سه مرحله اي است كه شامل نظارت بر چگونگي تاسيس بانك يا موسسه اعتباري ، بر نحوه فعاليت و بالاخره اعمال اقدامات اصلاحي براي بهبود وضعيت ، با حمايت يا مجازات بانك متخلف از قبيل تذكر كتبي ، تغيير اعضاي هيئت مديره ، اجبار به تزريق سرمايه توسط سهام داران و . است.
اسلاید 7 :
تعاريف
شفافيت
تعاريف متعددي براي شفافيت ارايه شده است كه با توجه به تاكيد بر مفاهيم متفاوت، ميتوان آنها را در سه طبقه به شرح زير از يكديگر متمايز كرد:
الف) تعاريف مبتني بر ذينفعان اطلاعات:
ارتباط متقابل بين شركتها و ساير گروههاي ذينفع
ب) تعاريف مبتني بر پاسخگويي:
درجهي گشودگي و بازبودن موسسات
ج) تعريف شفافيت با تاكيد بر اجراي قوانين و مقررات
قابليت دسترسي به اطلاعات و توانايي برقراري ارتباط و وجود جريان ارسال و دريافت اطلاعات
اسلاید 8 :
قانونگذاری و تدوین استانداردهای ناظرین در عرصه بانکداری دنیا
مقررات و قوانین تدوین شده برای نظارت بر نهادهای مالی در کشورهای جهان به دلیل وجود تفاوت های سیاسی ، اقتصادی، فرهنگی ، جغرافیایی و غیره متفاوت است. براساس تحقیق صورت گرفته در حوزه بانکی توسط جیمز و همکاران (2001) ، دوازده عامل در این خصوص تاثیرگذار می باشند که عبارتند از : ضوابط تاسیس بانک ، سرمایه ، حسابرسی داخلی ، نقدینگی ، توزیع پرتفوی ها ، ذخایر ، نحوه حل و فصل مسائل و مشکلات ، مالکیت ، فعالیت ها، مدیریت داخلی و الزامات سازمانی، طرح های حمایت از سپرده گذاران، حسابداری و افشاء اطلاعات و نظارت.
اسلاید 9 :
جدول 1- سازمانهای ناظر بر بانکها در 10 کشور منتخب
اسلاید 10 :
قانونگذاری و تدوین استانداردهای ناظرین در عرصه بانکداری دنیا
سازمان هاي ناظر بر نهادهاي مالي دركشورهاي گوناگون متفاوت است . به عنوان مثال در كشور انگلستان نهاد FSA وظيفه صدور مجوز فعاليت براي موسسات مالي ، تدوين مقررات موسسات مالي ، نظارت بر كليه موسسات مالي و به اجرا در آوردن اقدامات نظارتي را بر عهده دارد . در آمريكا نظام مقرراتي و نظارتي بر نهادهاي مالي يك نظام دوگانه شامل نهادهاي ايالتي و فدرال است كه هر كدام داراي حيطه وظايف مشخصي هستند. اما همواره بانك هاي مركزي در هر كشور اساسي ترين ، پيچيده ترين و حساسترين سازمان ناظر بر بانك ها مي باشند كه تاثير عميقي بر اركان اقتصادي هر جامعه دارند.
اسلاید 11 :
وظایف بانکهای مرکزی برای نیل به اهداف عالیه خود
تدوين مقررات مربوط به پول ملي ، به گونه اي كه بر پايه نيازهاي واقعي اقتصاد باشد.
تنظيم مقررات مربوط به حدود و هزينه هاي اعتبارات اعطايي به دولت و نظام بانكي كشور و تغييرات مربوط به نرخ و ماهيت تنزيل مجدد.
تنظيم سياست هاي پولي و اعتباري به منظور كنترل حجم پول و نقدينگي.
نظارت بر امور بانك ها و موسسه هاي اعتباري كشور به منظور حفظ سلامت نظام پولي.
ايفاي وظايف بانكداري در ارتباط با دولت.
حفاظت از ذخاير بانك ها و موسسه هاي اعتباري.
حفاظت و اداره ذخاير ارزي.
تسويه حساب بين بانك ها وتسهيل پرداخت ها و تسويه حساب هاي بانكي و .
اسلاید 12 :
اهداف بانك مركزي به عنوان ناظر بر بانك ها :
اعمال درست و به هنگام سياست پولي و اعتباري
صيانت از سپرده هاي مردم
حفظ حقوق صاحبان سهام
حفظ امنيت و سلامت بانك ها و موسسات اعتباري
حصول اطمينان از سلامت و امنيت بانك يا موسسه اعتباري مستلزم برخورداري آنها از :
دارايي ها با كيفيت لازم
سرمايه با كفايت قابل قبول
اسلاید 13 :
انجام وظايف بانك مركزي به عنوان يكي از اساسي ترين سازمان هاي ناظردرپرتو استقلال شكل مي گيرد.
پاسخگويي و شفاف سازي از مولفه هاي اساسي استقلال هستند.
تدوين سياست هاي پولي و مالي و نظارت بر اجرای آنها می بایست با رعایت اصول ذيل همراه باشد:
شفافیت (تا در تصميم گيري ها بهتر عمل گردد )
پاسخگويي (كه موجبات انضباط در تصميم گيری را فراهم
مي آورد)
اسلاید 14 :
امروزه مساله شفاف سازی در بانك هاي مركزي بعنوان يكي از مهمترين اركان سازمانهاي ناظر بشمار رفته و همواره مورد تاکید و توجه نهادهای ناظر بین المللی ازجمله صندوق بین المللی پول (IMF)می باشد.
تعريف اين صندوق از شفافيت در بانك مركزي:
« ايجاد محيطي كه در آن اهداف سياست گذاري و حقوقي ، چارچوبی مرتبط با سياست هاي پولي و مالي و شرايط پاسخگويي موسسات فراهم آورده که به طور جامع، قابل دسترس و زمان بندي شده، در اختيار عموم قرار مي گيرد».
اسلاید 15 :
اقداماتی که صندوق بین المللی پول برای شفافیت در بازار پول مفید می داند :
وجود مقررات ، قوانین ، اهداف ، مسئولیت ها و استانداردهای شفاف
دسترسی به اصول تصمیم گیری و سیاست های اتخاذ شده پولی
دسترسی عموم به اطلاعات سیاست های پولی
پاسخگویی و اطمینان از جامع بودن تصمیمات
اسلاید 16 :
شفافیت سیاست های پولی به دامنه وسیعی از افشای اطلاعات بانک های مرکزی مرتبط با فرآیند سیاست گذاری اطلاق می گردد. جنبه های شفافیت در این فرآیند عبارتند از:
شفافیت سیاسی:Political Transparency
شفافیت سیاسی یعنی سیاست گذاری های پولی از جمله اولویت بندی های صریح و روشن در ارتباط با اهداف كه به دور از هرگونه فشار و یا نفوذ سیاسی تنظیم گردد.
شفافیت اقتصادی:Economic Transparency
سیاست های پولی می بایست منطبق بر اطلاعات اقتصادی موجود باشد .
جنبه های مختلف شفافیت در فرآیند تدوین مقررات ، قوانین و استانداردها توسط بانک مرکزی
اسلاید 17 :
شفافیت رویه: Procedural Transparency
شفافیت رویه شامل قانون سیاست های پولی صریح و روشن می باشد که چارچوب ها و نحوه چگونگی تصمیم های سیاست پولی را نشان می دهد.
شفافیت سیاست گذاری : Policy Transparency
به معنای اعلام فوری و بلافاصله تصمیم گیری های سیاست های پولی که شامل توضیحی از تصمیم گیری و جهت گیری سیاست هاست.
شفافیت عملیاتی:Operational Transparency
شفافیت عملیاتی با پیاده سازی خط مشی عملیاتی بانک مرکزی مرتبط بوده و شامل مباحثی چون کنترل خطاها در دستیابی به اهداف عملیاتی سیاست های پولی و اختلالات غیرمنتظره اقتصاد کلان است.
جنبه های مختلف شفافیت در فرآیند تدوین مقررات ، قوانین و استانداردها توسط بانک مرکزی
اسلاید 18 :
جنبه های مختلف شفافیت در فرآیند تدوین مقررات ، قوانین و استانداردها در قالب سیاست های پولی
شفافیت رویه
(سیاستهای پولی و مالی)
شفافیت سیاست گذاری
شفافیت عملیاتی
شفافیت سیاسی
ورودی
خروجی
اجرا
تاثیرگذار
شفافیت اقتصادی
اسلاید 19 :
لیودراپ و همکاران در سال 2011 شاخص شفافیت سازمان ناظر بانکی در مورد شفافیت سیاسی، اقتصادی، رویه ، سیاستگذاری و عملیاتی را برای 24 کشور مورد بررسی قرار داده اند.
براساس نتایج بدست آمده تفاوت های زیادی بین میزان شفافیت آنها وجود دارد .
متوسط امتیاز 9.3 از 15 است که کمترین آن متعلق به کشور سوییس با 6.25 و بیشترین آن متعلق به کشور نروژ با 12.75 امتیاز می باشد .
بررسی جنبه های مختلف شفافیت در 24 کشور براساس یک تحقیق
اسلاید 20 :
جدول امتیازهای کسب شده در جنبه های متفاوت شفافیت در کشورهای مورد بررسی