بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
کیست هیداتید (اکینوکوکوس گوانولوزوس)
نام بیماری:
اکینوکوکوزیس، بیماری هیداتید، کیست هیداتید.
اسلاید 3 :
چرخه زندگی
کرم بالغ در روده ی کوچک سگ، گرگ، شغال، کویوت، روباه و به ندرت در گربه و سایر گوشتخواران زندگی می کنند.
این میزبانان از طریق خوردن اعضای مختلف علفخواران که آلوده به کیست حاوی تعداد بیشماری پروتواسکولکس باشند، مبتلا به کرم بالغ می شوند.
اکینوکوکوس، کوچکترین کرم نواری (9ـ5/2 میلی متر) با اهمیت در پزشکی است.
اسلاید 4 :
اسکولکس کروی کرم دارای یک رستلوم برجسته و دو ردیف قلاب به تعداد 36ـ 30 و چهار بادکش برجسته می باشد.
بدن کرم مرکب از سر و گردن و پروگلوتید است.
دوره ی زندگی کرم حدود 5 ماه است، اگرچه ممکن است بیش از یک سال هم زنده بماند.
اسلاید 5 :
کیست هیداتید
پس از آن که تخم کرم همراه بامدفوع سگ و یا سایر گوشتخواران دفع شد، توسط میزبان واسط، از جمله انسان، خورده می شود.
جنین پس از آزاد شدن ازتخم وارد دیواره ی روده می شود و به داخل عروق لنفاوی یا سیاهرگهای مزانتر رفته و با جریان خون به قسمتهای مختلف بدن حمل می گردد.
اسلاید 6 :
در صورت عدم تخریب جنین به وسیله سلول های فاگوسیتیک جنین قلابچه های خود را ازدست داده و در عرض 5 ماه تبدیل به کیستی به قطر تقریبی 10 میلی متر می شود،
میزبان واسط معمول کرم، گوسفند است ولی گاوه، شتر، و دیگر علفخواران و خوک ممکن است آلوده شوند.
اسلاید 7 :
کیست هیداتید به آرامی رشد می کند و برای تکوین خود به چندین سال زمان، نیاز دارد.
کیستهای کاملا رشد یافته در انسان، اگر تحت فشار قرار نگیرند، کم و بیش کروی و معمولا به قطر 7ـ 1 سانتی متر می باشند ولی گاهی قطر آنها به 20 سانتیمتر می رسد.
اسلاید 8 :
کیست شامل قسمتهای زیر است:
(1) لایه خارجی ورقه ورقه ، بدون سلول و هیالینی به صورت کوتیکول محافظ به ضخامت 2ـ 1 میلی متر
(2) لایه زایای داخلی، هسته دار
(3) مایع استریل بیرنگ و زرد کمرنگ که باعث اتساع غشاهای محدود کننده کیست می شود
(4)کپسول های جوانه ای که فقط لایه ی زایا داشته و محتوی پروتواسکولکس هستند
(5) کیست های دختر که از کیست های مادربه وجود آمده اند .
اسلاید 9 :
از سطح داخلی لایه زایا کپسول های جوانه ای در مراحل مختلف رشد به وجود می آیند.
همراه با بزرگ شدن این کپسول ها، جوانه های بیضی کوچکی که پروتواسکولکس هستند از سطح داخلی کپسول ایجاد می شوند.
اسلاید 10 :
پس از پاره شدن کپسول های جوانه ای، پروتواسکولکس ها به داخل مایع هیداتید می ریزند که در این حالت به مجموعه پروتواسکولکس ها و کپسول های جوانه ای «شن هیداتید»گفته می شود.
تخمین زده می شود که یک کیست بارور متوسط، حاوی 2 میلیون پروتواکسکولکس است که پس از خورده شدن توسط سگ می توانند در طی 7 هفته تعداد بیشماری کرم بالغ در روده ایجاد کنند.
کیست های هیداتید فاقد کپسول های جوانه ای و پروتواسکولکس را کیست استریل یا «کیست های بدون سر» گویند
اسلاید 11 :
پروتواسکولکس ها از دو جنبه بسیار مهم هستند:
(1) پس از خوردن شدن توسط گوشتخواران، در روده ی میزبان از غلاف خارج شده و تبدیل به کرمهای بالغ می شوند
(2) در صورت پاره شدن کیست در بدن میزبان، پروتواسکولکس ها تبدیل به کیست های دختر می شوند.
اسلاید 12 :
کیست دختر با منشاء داخلی دارای دیواره ی شفاف نازکی است و در داخل مایع کیست رشد می کند و گاهی کیست های دختر بزرگ را ایجاد می کند.
در استخوان، رشد کیست هیداتید در غیر مقاومترین بخش و در طول کانالهای استخوانی صورت گرفته و همرا با فرسایش بافتهای استخوانی و تهاجم به حفره ی وسط استخوان است.
اسلاید 13 :
همه گیر شناسی
شیوع اکینوکوکوزیس انسانی به ارتباط نزدیک انسان و سگ آلوده بستگی دارد.
اسلاید 14 :
گاو مخزن بالقوه خطرناکی نیست زیرا اغلب کیست های آن استریل است
.
فرد تخمها را از طریق خاک و یا پشم آلوده به مدفوع سگ عفونی و یا از سگهای غیر عفونی که پشم آنها به واسطه مالش بر روی خاک دارای تخم کرم، آلوده شده است به دست آورده و به دهان می گذارد.
اسلاید 15 :
تخمها به سرعت و به وسیله نور مستقیم خورشید از بین می روند ولی ممکن است ماهها در محیط مرطوب و سایه زنده باقی بمانند.
به این ترتیب عفونت می تواند از طریق آب و سبزیجات نیز منتقل شود.
اسلاید 16 :
بر اساس الگوی سازمان بهداشت جهانی ایران جزء نقاط هیپراندمیک برای کیست هیداتید به شمار می آید و این بیماری امروزه یکی از مشکلات بهداشتی و انگلی ایران است.
در حدود 20ـ 7 درصد سگها در نقاط مختلف به این انگل آلوده می باشند و در انسانها بیش از 2ـ 1 درصد هزار نفر آلودگی وجود دارند.
اسلاید 17 :
تشخیص
تشخی بالینی اکینوکوکوزیس مبتنی بر وجود کیست تومور مانندی با رشد آرام (به ویژه کیست کبدی) ، سابقه ی اقامت در منطقه ی اندمیک و ارتباط نزدیک با سگها می باشد.
تشخیص آزمایشگاهی از طریق یاقتن پروتواسکولکس ها، کپسول های جوانه ای و نیز با یافتن اجزاء هیداتید ناشی از پارگی کیست در خلط و ادرار صورت می گیرد.
اسلاید 18 :
مشاهده ی قلابچه های مشخص پروتواسکولکس در تشخیص مهم است.
ائوزینوفیلی احتمال بیماری را مطرح می سازد ولی شمارش سلولی در بسیاری از مبتلایان، طبیعی است.
الیزا معمول ترین آزمایش سرولوژیک است ولی هماگلوتیناسیون غیر مستقیم (IHA)، آنتی بادی فلئورسنت غیر مستقیم (IFA) با آنتی ژن های جذب شده توسط یک ماده ی جامد، آگلوتیناسیون لاتکس و ایمنوالکتروفوز IEP نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
اسلاید 19 :
وجود آنتی بادی ضد آنتی ژن«قوس 5 » انگل در آزمایشات ایمنوالکتروفوز، اختصاصی ترین شاهد تشخیص برای عفونت اکینوکوکوزی است.
تست پوستی افزایش حساسیت فوری که اولین بار توسط کازونی مورد استفاده قرار گرفت در تشخیص اکینوکوکوزیس انسانی با ارزش است ولی ممکن است در افراد غیر آلوده تا بیش از 18% نتایج مثبت کاذب داشته باشد.
اسلاید 20 :
درمان و پیشگیری
آلبندازول در مقایسه با مبندازول بهتر جذب شده و نفوذ بهتری به کیست هیداتید دارد و نسبت به آن ارجح است، گرچه در بررسیها هیج یک از دو دارو سبب بهبود قابل ملاحظه نشده اند
این دارو به مدت 4 هفته و در صورت نیاز تا 12 هفته استفاده می شود.
دارو چند روز قبل از جراحی یا آسپیراسیون آغاز شده تا یک ماه بعد ادامه می یابد.
