بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
فاز کوهزایی سیمرین پیشین (220 میلیون سال پیش در تریاس)
اسلاید 2 :
اقیانوس پالئوتتیس در حال بسته شدن و گسترش بیشتر نئوتتیس
لادنین (230 م ق)
اسلاید 3 :
مزوزوئيك
در طي مزوزئيك حركات كوهزايي مهمي در ايران وجود داشته و آثاري بر جاي گذاشته كه در بسياري از نقاط كشور بصورت چين خوردگي ها، دگرشيبي ها، دگرگوني و ماگماتيسم قابل مشاهده است. در طي اين دوران حوضه هاي رسوبي كپه داغ و زاگرس شكل واقعي خود را بدست مي آورند و در خاتمه اين دوران مورفولوژي كلي كشور ما ترسيم مي گردد.
اسلاید 4 :
فاز کوهزایی سیمرین پیشین
اسلاید 5 :
نورین آغازی (220 م ق)
پالئوتتیس بسته شده و صفحه ایران به صفحه توران برخورد می کند. اقیانوس نئوتتیس به بیشترین گسترش خود رسیده است.
Late TERIAS
کمربند فاز کوهزایی سیمرین پیشین
اسلاید 8 :
مدل ژئودینامیکی رخداد سیمرین پیشین
اسلاید 9 :
حرکات سیمرین پیشین
رسوبگذاری دریای پرمین تا تریاس میانی که در اکثر نقاط ایران کم و بیش وجود
داشته در تریاس بالایی قطع شده و در تمام ایران (بجز زاگرس) دگرشیبی در زیر
رسوبات تریاس فوقانی و یا ژوراسیک زیرین مشاهده می شود که در پاره ای از نقاط
ایران با دگرگونی و ماگماتیسم مهمی همراه است.
این پدیده به فاز کمپرسیونی مهمی مربوط می باشد که موجب چین خوردگی رسوبات و بالاآمدگی گردیده است.
اسلاید 10 :
دورة تریاس حدود 35 میلیون سال (230 تا 195 میلیون سال پیش) از تاریخ زمین را
به خود اختصاص می‌دهد. به دلیل سه قسمتی بودن سنگهای تریاس در اروپای
مرکزی و آلمان، برای نهشتههای نخستین سیستم مزوزوییک از واژة « تریاس »
استفاده شده است. در زمینشناسی ایران این باور وجود دارد که سنگهای تریاس
ایران به ویژه کربناتهای پلاتفرمی تریاس پایینی – میانی با رخسارههای تریاس آلپ
همانند هستند به همین رو، در ایران هم تریاس به سه زیر سیستم پایینی، میانی و
بالایی تقسیم میشود.به جز کپه داغ و نخلک، در بیشتر نقاط ایران رخسارة سنگی و
حتی رخسارة زیستی سنگهای تریاس یکساناند. با این وجود، با توجه به ویژگیهای سنگی، ردیفهای تریاس ایران را میتوان به دو گروه بزرگ تقسیم کرد.
اسلاید 11 :
گروه نخست، نهشتههای کربناتة آهکی و دولومیتی، معرف محیطهای دریایی از نوع سکوهای نزدیک به قارهاند که سن تریاس پیشین - میانی دارند. گروه دوم نهشتههای تیره رنگ شیلی و ماسهسنگی زغالدارند که در پیش بومهای تریاس میانی نهشته شدهاند و سن تریاس پسین دارند. مرز دو گروه سنگی یاد شده شواهدی گوناگون از یک رخداد زمینساختی از نوع کوهزایی دارد که در زمینشناسی ایران با رویداد سیمرین پیشین همارز دانسته شده است .
رخداد زمینساختی یاد شده که با پدیدههای چینخوردگی، گسلش، ماگمازایی و جایگیری تودههای نفوذی همراه بوده سبب شده تا محیطهای دریایی تریاس پایینی – میانی به حوضههای پیشخشکی تریاس بالایی تبدیل شوند. جدا از دو گروه سنگی یاد شده، بخشی از سنگهای تریاس ایران از نوع گدازههای قلیایی هستند که به ویژه در پایة ردیفهای تریاس بالایی دیده میشوند. تودههای گرانیتی تریاس را میتوان به ویژه در لبة جنوب باختری صفحة ایران (سنندج – سیرجان) و یا در حاشیة شمالی آن (البرز شمالی) دید. دگرگون شدن سنگهای تریاس میانی و کهنتر و همچنین پدیدة کانیزایی از جمله پیامدهای وابسته به رویداد سیمرین پیشین است.
اسلاید 12 :
با وجود یکسان بودن نسبی شرایط رسوبی در البرز، ایران مرکزی و زاگرس، میتوان ناهمسانی در ردیفهای تریاس ایران دید. بیشترین تغییر در سنگهای تریاس پایینی و میانی ناحیة آقدربند دیده میشود که گواهی بر شرایط رسوبی متفاوت و شاید استقلال حوضة کپه داغ در زمان یاد شده باشد. سنگهای تریاس بالایی درکپه داغ ویژگیهای سنگی و اقتصادی مشابه با سایر نقاط ایران دارند. این همسانی تا بدانجا است که بسته شدن دریای تتیس کهن را پیش از تریاس پسین مسجل مینماید.
اسلاید 13 :
به جز دو ناحیه باختر دریاچه ارومیه (جلفا) و آباده که از پرمین به تریاس تدریجی یا با وقفههای رسوبی بسیار کوتاه زمان، دانسته شدهاند، در سایر نقاط ایران شرایط سکویی زمان پالئوزوییک تا اواخر تریاس میانی و به عبارت بهتر، تا اوایل تریاس پسین ادامه یافتهاست؛ ولی در این زمان (نزدیک به آشکوب نورین)، شرایط دریایی کم ژرفای 1TR و 2TR دستخوش تغییرات زیاد شده که با تشکیل حوضههای کولابی- مردابی نزدیک به دریا، چینخوردگی، پیدایی ارتفاعات، تکاپوهای آتشفشانی و جایگیری تودههای نفوذی همراه بودهاست. نشانههای یاد شده که دستاورد نوعی کو هزایی سراسری هستند، با فاز کوهزایی سیمرین پیشین سایر نواحی جهان در خور قیاس و نامگذاری دانسته شدهاند. در ایران، نشانههای زیر را میتوان بخشی از پیامدهای این کوهزایی دانست:
اسلاید 14 :
1 تکوین و تکامل اشتقاق تتیس جوان در محل تقریبی راندگی اصلی زاگرس
2 جدایش ورق ایران از ورق زاگرس و همگرایی آن به سوی اوراسیا با هدف بستن اشتقاق تتیس کهن.
3 تشکیل حوضههای رسوبی کم ژرفا از نوع باتلاقی- دریاچهای در گسترههای وسیعی از البرز، ایران مرکزی و کپهداغ (به جز زاگرس)، مساعد برای رشد گیاهان و انباشت شیل و سنگ ماسههای حاوی بقایای فراوان گیاهی برای تشکیل رسوبهای زغالدار ایران.
4 پیدایی بخشی از سنگهای آتشفشانی بازیک و قلیایی ایران که گاهی در اثر دگرسانی تأخیری به زونها یا عدسیهای بوکسیت و لاتریت با ارزش اقتصادی تبدیل شدهاند.
5 جایگیری پارهای از تودههای نفوذی ایران نظیر بخشی از گرانیتهای مشهد، گرانیت لاهیجان و ماسوله و…
6 دگرگون و دگرشکل کردن سنگهای تریاس میانی و کهن که از بارزترین نشانههای کوهزا بودن فاز سیمرین پیشین است و به ویژه در جنوب خاوری زون سنندج - سیرجان، مشهد و… نشانههای بیشتری دارد.
7 همزاد و وابسته به فعالیت ماگمایی ناشی از رخداد سیمرین پیشین بودن پارهای ذخایر سرب، روی و باریت، به ویژه فلوریتهای ایران
اسلاید 15 :
دلایل فاز کوهزایی سیمرین پیشین در ایران
رسوبات پرمین تا تریاس ناگهانی قطع شده (بجز زاگرس و جلفا)
وجود دگرگونی و ماگماتیسم که همراه است با فاز کمپرسیونی
دگرگونی ناحیه ای رسوبات پالئوزوئیک در طول نوار سنندج سیرجان
دگرگونی سنگهای دوران اول در مشرق و شمال شرق ایران
گرانیت زایی و نفوذ انواع سنگهای آذرین
تشکیل حوضه رسوبی کپه داغ بعد از حرکات تریاس میانی
وجود ملافیر و بازالت های آلکالن در داخل شیست های لیاس ایران مرکزی ،البرز و آذربایجان که حکایت از یک فاز کششی دارد.
تبدیل زاگرس به صورت حوضه عمیق و تشکیل آهکهای آسماری.
اسلاید 16 :
مناطق دگرگونی فاز کوهزایی سیمرین پیشین
زون سنندج سیرجان (دهبید، نیریز، اسفندقه)
ایران مرکزی(ساغند، انارک،اردکان)
شرق ایران(شرق ده سلم)
زون بینالود(جنوب غربی مشهد)
حاجی آباد(بندر عباس)
اسلاید 17 :
توده های نفوذی تریاس(سیمرین پیشین)
گرانیت سفید مشهد(بینالود)
گرانیت اسماعیل آباد(چهار گوش اردکان)
گرانیت دهبید(جنوب آباده)
مجموعه بازیک و اولترا بازیک اسفندقه(مجموعه سیخوران) و دگرگونی مجاورتی
گرانیت لاهیجان
گرانیت تورمالین دار گشت و ماسوله
گرانیت غرب شهر بابک کوه کر سفید قوری نیریز
اولترابازیک های طالش
اسلاید 18 :
دگرگونی های تریاس در ایران مرکزی
شمال انارک: شیست های دکرگون شده شمال انارک به دلیل وجود فسیلهای دوران اول در داخل شیست ها سن دگرگونی آن را احتمالا تریاس در نظر میگیرند.
ساغند: پلیت های تریاس دگرگون شده و به میکاشیست های گرونا و کلریت دار تبدیل شده اند ازدیاد درجه حرارت در بعضی از نقاط با گرانیت زایی نیز همراه بوده است (گرانیت بیوتیت دار اسماعیل آباد اردکان)
اسلاید 19 :
دگرگونی های تریاس در مشرق ایران
دگرگونی شرق ده سلم:
این مجموعه دربلوک لوت (شرق ایران) واقع بوده و وسعت آن نسبتا زیاد(20در 100 کیلومتر)
در قسمت شمال به گرانیت شاه کوه و قسمت جنوب به شنها ختم می شود و جهت شمال شرقی-جنوب غربی و به موازات گسلها و ساختمانهای اصلی منطقه است.
این مجموعه شامل دو سری :
تحتانی با درجه شدید شامل مرمر ،آمفیبولیت،میکاشیست
فوقانی با درجه ضعیف شامل فیلیت و شیست
از نظر دگرگونی بین دو گروه فرق زیادی نیست به طرف شرق درجه دگرگونی زیاد و به سمت غرب دگرگونی ضعیف می گردد.
اسلاید 20 :
دگرگونی های تریاس در زون سنندج سیرجان
از نظر لیتواستراتیگرافی،سنگهای سیمرین پیشین در قسمت جنوبی سنندج سیرجان یکنواخت است.
حاجی آباد: (180 کیلومتری شمال بندر عباس )دگرگونی نسبتا ضعیفی سنگهای فسیل دار پرمین و تریاس را تحت تاثیر قرار داده است. اين مجموعه شامل سنگهاي دگرگوني درجه ضعيف (بالاي شيست سبز) بوده و عموماً بوسيله رسوبات ژوراسيك دگرگون نشده پوشيده شده اند.
بعد از دونین حالت قاره ای به خود گرفته و در طی پرمین رسوبات دریایی شده که شامل آهکهای فوزولین دار در منطقه دهبید و آباده این آهکها در سیمرین پیشین دگرگون شده اند طی دو فاز:
1-فاز اول که حرارت اهمیت دارد و در پایان آن آهکها متاسوماتیزم می شوند.
2-فاز دوم فشار اهمیت دارد و نسبت به فاز اول حالت قهقرایی دارد.
