بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
نقش آزمايشگاه در تشخيص و كنترل بيماريهاي منتقله از آب و غذا (آشنايي با روشهاي صحيح تهيه و نگهداري و حمل نمونه)
اسلاید 3 :
نقش آزمايشگاه در شرايط out break
اعلام out break
تشخيص عامل out break
يافتن داروهاي موثر بر درمان
يافتن الگوي تغيرات عامل جديد
تشخيص منابع آلودگي
پيگيري سير out break
اسلاید 4 :
باكتريهاي تحت مراقبت منتقله از آب وغذا
شيگلوز
سالمونلوز
آميبياز
اسهال استافيلوكوكي
اسهال ناشي از O157H7
بوتوليسم
التور
اسلاید 5 :
براي تشخيص صحيح
نمونه بايد درست تهيه شده باشد
نمونه بايد درست نگهداري شده باشد
نمونه بايد درست ترانسپورت شده باشد
نمونه بايد با روشهاي استاندارد مورد آزمايش قرار گيرد
اسلاید 6 :
روشهاي نمونه گيري
نمونهگيري با سوآپهاي مقعدي
نمونهبرداري از مدفوع
اسلاید 7 :
نمونهگيري و انتقال نمونههاي مدفوع مشكوك:
نمونهگيري مدفوع در مراحل آغازين در بيماري رودهاي، يعني زماني كه عوامل بيماريزا معمولاً به بيشترين تعداد در مدفوع وجود دارد و پيش از شروع با آنتيبيوتيك انجام شود.
اسلاید 8 :
نمونههاي مدفوع يا سوآپ مقعدي از بيماران واجد شرايط ذيل گرفته ميشود:
در زمان نمونهگيري اسهال آبكي (وبا) يا اسهال خوني (ديسانتري) داشته باشد.
در زمان نمونهگيري بيش از 4 روز از شروع بيماري نگذشته باشد.
درمان ضدميكروبي براي اسهال دريافت نكرده باشد.
اسلاید 9 :
نمونهگيري با سوآپهاي مقعدي
سوآپ را با فروبردن در محيط ترانسپورت مرطوب كنيد.
به اندازه 3-2 سانتيمتر داخل اسفنكتر ركتوم فروبرده و بچرخانيد.
سوآپ را بيرون كشيده و مطمئن شويد كه مدفوع به سوآپ چسبيده.
سوآپ را بلافاصله به محيط ترانسپورت منتقل نماييد.
اگر نمونه از نظر بيش از يك عامل بيماريزا بررسي شود. بايد حداقل دو سوآپ مدفوع يا مقعدي از بيمار گرفت و هر دو سوآپ را در يك لوله ترانسپورت قرارداد.
اسلاید 10 :
نمونهگيري مدفوع
ظرف نمونهگيري عاري از مواد ضدعفوني يا شوينده باشد.
درب ظرف محكم بسته شود و نشتي نداشته باشد.
از لگن دستشويي نمونهبرداشته نشود (به دليل آغشته بودن لگن به مواد ضدعفوني وعوامل عفوني )
مدفوع بدون ماده نگهدارنده ،در يخچال نگهداري شود.
نمونههايي كه به فاصله دو ساعت از نمونهگيري گذشته باشد و كشت داده نشود بايد در محيط انتقال قرارداد.
اسلاید 11 :
قراردادن مدفوع در محيط انتقال
مقدار كمي از مدفوع با فروبردن سوآب سرپنبهاي (cotton-tipped) يا سوآپ سراستري (polyester-tipped) به درون مدفوع و چرخاندن برداشت.
درصورت مشاهده بلغم (Mucus) يا سلولهاي پوششي روده كوچك نمونه گرفته شود و در محيط انتقال قرارداد.
سوآپ را به ته لوله محيط انتقال برانيد و بخش بالايي چوب را بشكنيد.
در پوش لوله را محكم ببنديد.
لوله را در يخچال يا cold box قرار دهيد.
اسلاید 12 :
محيط انتقال (Cary blair)
- محيط انتقال كريبلر براي انتقال بسياري از عوامل بيماريزاي رودهاي مثل شيگلا، ويبريو كلرا و اشرشياكلي O157H7 ميتوان بكار برد.
- pH محيط كريبلر 4/8 است كه مناسبترين pH براي ويبريو ميباشد.
- در بعضي از محيطهاي كريبلر نياز به افزودن كلريدكلسيم است.
در هنگام آماده كردن كريبلر مقدار آن بايد به اندازهاي باشد كه حداقل 4 سانتِي متر روي هر سوآپ را بگيرد. مقدار 6-5 سيسي در لولههاي 13*100 .
- كريبلر را تا يك سال به شرطي كه حجمش كاسته نشود آلوده نگردد يا تغيير رنگ ندهد ميتوان استفاده نمود.
اسلاید 14 :
نگهداري پس از نمونهگيري
اگر نمونهها در عرض 48 ساعت به آزمايشگاه ميرسد در دماي 4 درجه سانتيگراد نگهداري شود. ميتوان نمونهها را در دماي 70- درجه تا مدت طولاني نگهداري نمود. نمونههاي مشكوك به وبا را در دماي معمولي هوا هم ميتوان انتقال داد. اگر لازم بود كه تا مدت طولانيتري نگهداري نمود، نگهداري در يخچال بهتر است.
اسلاید 15 :
آماده كردن نمونهها براي ارسال:
نام بيمار و تاريخ نمونهگيري
نوشتن اطلاعات بيمار بر روي برگه
درصورت ارسال نمونهها از طريق هواپيما، مقررات International Air Transport Association (IATA) رعايت شود.
اسلاید 16 :
انتقال
درب لولهها را محكم ببنديد تا از نشت آن پيشگيري شود. در ظرف ضد آب قرار دهيد. در قوطيهاي عايق همراه با بستههاي يخ (ice-pack) قرار دهيد و ارسال نماييد.
اسلاید 17 :
ديگر محيطهاي انتقال
محيط Amies و Stuart استوارت جهت انتقال شيگلا و اشرشيا.
آب پپتونه قليايي APW جهت انتقال ويبريوكلرا و تنها هنگامي كه كريبلر در دسترس نباشد. (بيش از 6 ساعت نميتوان مورد استفاده قرار داد).
محيط Buffered Glycerol Saline (BGS) جهت انتقال شيگلا.
معايب اين محيط : 1. تنها به مدت يكماه پس از تهيه قابل استفاده است. 2. به دليل مايع بودن احتمال ريختن يا نشت آن هنگام انتقال وجود دارد.
محيط آبگوشت تيوگليكولات با pH= 8.5 براي نگهداري كمپليوباكتر براي مدت طولاني به محيط كريبلر برتري دارد.
اسلاید 18 :
اگر هيچ گونه محيط انتقالي در دسترس نيست؛ به خصوص در موارد اپيدمي التور فروبردن تكهاي از كاغذ صافي يا گاز جراحي يا پنبه در مدفوع و قراردادن آن در كيسه پلاستيكي ميتوان نمونه را ارسال كرد .
در كيسه بسته شود و ترجيحاً چند قطره نرمال سالين اضافه شود.
اين روش جهت نمونههاي شيگلا- اشرشيا كلي O157H7 مناسب نيست.
اسلاید 19 :
انتقال نمونه مدفوع از نظر انگلها (انتاموبا هيستولتيكا):
ميزان نمونه حداقل 5 گرم
قسمتهايي كه حاوي خون و موكوس باشند انتخاب شود.
نمونه نبايد با ادرار، باريم، بيسموت و يا روغن آلوده شود.
نمونه را نبايد در جاي گرم نگهداري نمود.
حداكثر تا مدت يك ساعت بعد از نمونهبرداري (بدون نگهداري در يخچال) آزمايش نمود.
عموماً نگهداري در يخچال توصيه نمي شود ولي ميتوان نمونه را با حداقل 3 برابر حجم از محلول نگهدارنده مخلوط كرده و به مدت چند هفته نگهداري نمود.
اسلاید 20 :
محلول نگهدارنده
50 ميليليتر فرمالين تجارتي 34 درصد را با 450 ميليليتر آب مقطر رقيق كنيد و محلول نگهدارنده فرمالين 10 درصد (فرمالدئيد 4/3 درصد) را تهيه نماييد.
