بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
اسپودوسولها (Spodosols):
دارای لایه ای تیره در زیر افق روشن شسته شده میباشد که قرمز رنگ و غنی از اکسید آهن و آلومینیوم میباشد. این خاک چون لایه ای به رنگ خاکستری روشن و شبیه خاکستر چوب دارد، نام خود را از کلمه یونانی spodos به معنی خاکستر چوب گرفته است. این خاک اسیدی بوده و عموما در جنگل ها یافت میگردد. در ایران ممکن است، در مناطقی از اطراف لاهیجان و آن هم به صورت بسیار محدود یافت شود. اگرچه از آنها برای کشاورزی استفاده می شود که احتیاج به مدیریت دقیق در آبیاری و حاصلخیزی دارد زیرا بافت آن شنی است و در نتیجه قابلیت نگهداری رطوبت کمی دارند.
اسلاید 3 :
با توجه به شستوشوی شدید در این خاکها، تمایز رنگ افقهای مختلف در خاک بسیار بالا است.
اسلاید 4 :
اندی سولها (Andisols):
از موادی که از آتشفشان ها بیرون آمده اند به وجود می آیند و مشخصا در نواحی آتشفشانی یافت میشوند. ریشه این لغت از کلمه ژاپنی ando به معنی سیاه آمده است. بعد از چندین بار فوران آتشفشان و پس از گذشت صدها سال لایه های از این خاک مشخص میشود. کانیهای آتشفشانی در این خاکها معمولا شیشهای مانند بوده وشکل هندسی مشخصی ندارند. در ایران، ممکن است در اطراف مناطقی که قبلا آتشفشانهای فعال داشتهاند، مانند سهند – سبلان یا بزمان یافت شوند.
اسلاید 5 :
این خاک دارای تخلخل زیاد و ظرفیت نگهداری آب بالایی میباشد؛ همچنین دارای چگالی ظاهری خیلی کمی است. بر روی این خاک در سراشیبی های تند جنگل وجود دارد ولی بر روی سراشیبی های کم، این خاک به خاطر حاصلخیزی و ظرفیت نگهداری بالای آب؛ از لحاظ کشاورزی مطلوب هستند. ویژگی بارز این خاک چگالی ظاهری پایین آن بوده و افق های بارز در آن به ترتیب A و B و CوR هستند.
اسلاید 6 :
اکسی سولها (Oxisols):
این خاک تنها در مناطق گرمسیر وجود داشته و نشاندهنده خاکهایی است که در نهایت تکامل قرار دارند. ریشه این کلمه از کلمه oxide به معنی ترکیب شدن با اکسیژن یا همان سوختن آمده است. این خاکها شدیدا هوادیده شده اند و در نتیجه رنگ آنها زرد مایل به قرمز تا قرمز میباشد که به علت تجمع اکسید آهن و آلومینیوم است. اگر این خاک رسی باشد توانایی نگهداری مواد غذایی آن پایین است چون رس آنها از اکسید آهن و کائولینیت تشکیل شده است.
اسلاید 7 :
این خاک ها عموما افق های مشخصه زیادی نداشته و بسیار عمیق اند. بعضی از گیاهان گرمسیری میتوانند در مناطق مرطوب آن رشد کنند اما معمولا نیاز به کود زیادی دارند. چون طی گذراندن مراحل تکامل، تمامی عناصر غذایی موجود درآنها آزاد شده و به استفاده گیاهان رسیده است. افق های موجود ان A و یک افق B بسیار عمیق و قرمزرنگ است. این خاک در کشور یافت نمیشود.
اسلاید 8 :
ورتی سولها ( Vertisols):
خاکهایی با بافت رسی هستند با این خاصیت که وقتی خشک هستند چروکیده و ترک خورده و هنگامی که مرطوب هستند پیوسته و متورّم میباشد. ریشه این کلمه، از کلمه لاتین Vertare به معنی برگرداندن آمده است. علاوه بر داشتن درصد نسبتا بالای رس، وجود انواع خاصی از رسها از جمله رس مونتموریلونیت که سطح ویژه بالایی داشته و به دلیل ظرفیت بالا برای جذب آب خاصیت انبساط و انقباض زیادی نیز دارد، از دیگر مشخصه های این خاک است.
اسلاید 9 :
چروک خوردن و ورم کردن این خاک میتواند به جاده ها و ساختمان ها آسیب برساند. یعنی ممکن است سازه ای در خاک ایجاد کنیم و در فصل خشک، در پی نشست خاک به این سازه آسیب برسد. افق های بارز آن به ترتیب A وB وC هستند. این خاکها به صورت موضعی در بخشهایی از جهان و کشور یافت میشوند.
اسلاید 10 :
درز و ترکهای موقتی در خاک که در پی نفوز آب باران از قسمتهایی از خاک ایجاد میشوند (شکل بالا). توجه شود که با درز و ترکهای دایمی خاکهای ورتیسول اشتباه گرفته نشوند.
اسلاید 11 :
اریدی سولها (Aridisols):
خاک مناطق خشک و بیابانی میباشد. ریشه این لغت از کلمه لاتین aridus به معنی خشک امده است. این خاک به مقدار کافی باران در یافت نمیکند که بتوان به صورت عادی در آن کشاورزی انجام داد. در نتیجه، معمولا در این خاکها املاحی مثل گچ، نمک و یا آهک در خاک فراوان هستند؛ چرا که آب کافی برای آبشویی و انتقال این املاح به افقهای پایینتر خاک وجود ندارد. خاک تحتانی در آنها ممکن است غنی از رس باشد که میتواند به صورت سیمانی (بوسیله نمک ها و کربناتهای ته نشست شده) یا غیر سیمانی موجود باشد.
اسلاید 12 :
شور شدن خاک و نمک زایی به صورت خطرناک، هنگام آبیاری در کشاورزی در این خاک به وجود می آید. چرا که نمک حلالیت بالایی در آب داشته و با افزایش رطوبت خاک در تمامی محیط پخش شده و کل خاک را شور میکند. افق های مجود در آن به ترتیب Aو B و C میباشد. این خاکها بخش وسیعی از مساحت کشور، از جمله بخشهای مرکزی، شرقی و جنوبی کشور را پوشاندهاند و فراوانترین رده خاک در ایران هستند.
سوال: چه اقدامات مدیریتی برای بهبود وضعیت کلی خاکهای نواحی مرکزی کشور میتوان انجام داد؟
اسلاید 13 :
با توجه به پوشش گیاهی نامطلوب و خیلی کم تراکم خاکهای اریدی سول، در این خاکها مقدار مواد آلی ناچیز بوده و در نتیجه خاکها روشن رنگ هستند.
