پاورپوینت روش تحقیق در علوم بهداشتی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

روش تحقیق در علوم بهداشتی

اسلاید 2 :

روشهاي
جمع آوري داده ها

اسلاید 3 :

ابزار و روشهاي گردآوري اطلاعات
براساس نوع تحقيق يك يا چند نوع را مي توان استفاده كرد :
1- مشاهده
2 - معاينه و آزمايش
3-مصاحبه
4- پرسشنامه
5- اسناد و مدارك( استفاده از اطلاعات موجود )

اسلاید 4 :

مشاهده روشی است که در آن رفتار و مشخصات موجودات زنده، اشیاء و پدیده هایی که به طور سیستماتیک انتخاب شده اند، ملاحظه می شود.
در اینجا چشم مهمترین ابزار پژوهش است.

مشاهده رفتار انسانی از روشهای بسیار متداول گردآوری اطلاعات است. این کار می تواند به اشکال مختلف انجام شود:
مشاهده مشارکتی: مشاهده کننده در امری که موضوع مشاهده است، شرکت می کند.
مشاهده غیرمشارکتی: مشاهده کننده پدیده مورد مشاهده را به طور پنهان یا آشکار ملاحظه می کند، ولی خود در آن شرکت ندارد.
1- مشاهده (Observation)

اسلاید 5 :

1- مشاهده
مزايا :
عینی، واقعي و دقيق (امکان بررسی جزئیات)
خطاي كمي دارد
بعضي اطلاعات فقط از راه مشاهده بدست مي آيد.(مثلاً وسواس بیمار)

اسلاید 6 :

معايب :
نیاز به افراد آموزش دیده
امکان خطای مشاهده گر (مثلاً فقط نکات جالب توجه از نظر خودش را ثبت کند یا .)
تأثیر حضور مشاهده گر بر رفتار مشاهده شوندگان (و عدم بروز رفتار واقعی آنها)
نحوه عملکرد مشاهده گران مختلف در یک موضوع ثابت ممکن است متفاوت باشد (سوگیری بین مشاهده گران Inter observer Bias)
محدوديت مكاني (در محیط محدود قابل اجراست)
تفاوت در تفسير مشاهدات (عدم امکان استاندارد کردن و طبقه بندی اطلاعات، مثلاً برای مشاهده رفتار انسانها)
گذشته را نمي توان مشاهده كرد
موارد غیر عيني را نمی توان مشاهده کرد
در موارد حجم نمونه زیاد، هزینه و زمان زيادي لازم دارد

اسلاید 7 :

2- معاينه و آزمايش
مزايا :
- ملموس و عيني و قابل اندازه گیری است.
- دقيقتر از مشاهده است.
- خطاي مشاهده گر را نداريم.
- متغيرها را به صورت كمي اندازه مي گيرد.

اسلاید 8 :

2- معاينه و آزمايش:
معايب :
- خطاي اندازه گيري

گران (نیاز به ابزار و تخصص دارد)

درسطح وسيع قابل انجام نيست.

- عدم مقبوليت (فرد سالم اجازه معاینه و آزمایش نمی دهد)

اسلاید 9 :

3- مصاحبه (Interview):
به صورت حضوری (چهره به چهره) یا غیر حضوری (تلفنی)، مصاحبه شوندگان به صورت فردی یا گروهی پاسخ می دهند
تقسیم بندی بر اساس انعطاف پذیری:
مصاحبه بسیار انعطاف پذیر (Non Structured):
چارچوب کلی و حدود سؤالات مشخص است ولی زمان و توالی پرسشها به سلیقه مصاحبه گر بستگی دارد
امکان پرسشهای اضافی هست
مناسب برای پژوهشهای با مقیاس کم، مطالعات کیفی و مصاحبه با افرادی که اطلاعات اصلی از آنها به دست می آید

اسلاید 10 :

3- مصاحبه:
مصاحبه با انعطاف پذیری متوسط (Semi Structured):
سؤالات مشخص با توالی ثابت است اما سؤالات معمولاً باز هستند

مصاحبه با انعطاف پذیری کم (Structured):
سؤالات مشخص با توالی ثابت و استاندارد و از نوع سؤالات بسته، پاسخهای ثابت و از قبل پیش بینی و طبقه بندی شده
مناسب برای مطالعات بزرگ و اطلاع پژوهشگر از تنوع پاسخها

اسلاید 11 :

عوامل موثر بر مصاحبه
پرسشگر
پاسخگو
محيط مصاحبه
موضوع مصاحبه
پرسشها

اسلاید 12 :

محيط مصاحبه
محيط پرسروصدا ، تاريك و كم نور و پرنور و حضور افراد آشنا يا ناآشنا هر يك به طريقي مانع تمركز پاسخگوست .

مزيت رو در رو بودن : كنترل واكنشهاي پاسخگو

اسلاید 13 :

پرسشگر
خصوصيات پرسشگر در نتيجه مصاحبه موثر است

متن مصاحبه و اطلاعات جمع آوري شده به ويژه هويت پاسخگو محرمانه تلقي شود .

مصاحبه جنبه آزمون و امتحان ندارد و صرفاً نظرخواهي است .

اسلاید 14 :

پاسخگو
منبع اطلاعات مورد نياز پرسشگر است .
حمايت قانوني از پاسخگو اعتبار و قابليت اعتماد پاسخها و نتايج تحقيقات را بالا مي برد
جلب اعتماد پاسخگو ( ظاهر پرسشگر و طرز برخورد و نحوه سخن گفتن )
پاسخگو دريابد كه مصاحبه محاكمه نيست و از اطلاعات بر ضد او يا هم نوع او استفاده نمي شود .

اسلاید 15 :

موضوع مصاحبه
بر حسب نوع موضوع نوع پاسخگو تعيين مي شود.
پس بايستي موضوعات تخصصي و غير تخصصي را از هم جدا كرد. و نوع هر يك را با موقعيت پاسخگو متناسب انتخاب نمود .

اسلاید 16 :

مزايای مصاحبه :
مناسب برای بیسوادان و سالمندان و کسانی که اطلاعات آنها در مورد
موضوع تحقیق کم است
امکان روشن کردن مفهوم سؤالات
درصد پاسخ بیشتری نسبت به پرسشنامه حاصل می شود
به گذشته دورهم مي توان برگشت.
زمان كمتري نسبت به مشاهده و معاینه مي گيرد.
درسطح وسيعتري قابل انجام است.

اسلاید 17 :

معايب مصاحبه:
نیاز به افراد آموزش دیده دارد
ثبت وقایع، ناقص تر از مشاهده است
حضور مصاحبه گر روي پاسخها اثر مي گذارد.
مشکل بودن طبقه بندی و تجزیه تحلیل خصوصاً در سؤالات باز
در حجم نمونه زیاد، نیاز به هزینه و زمان زیادی است
عدم پاسخ مناسب به سؤالاتی که جنبه محرمانه بیشتری دارد (نسبت به پرسشنامه)
شرايط مصاحبه ازنظر زمان و مكان مهم است.
سوگیری یادآوری (Recall Bias) ممکن است رخ دهد.

اسلاید 18 :

4- پرسشنامه (Questionnaire):
شامل سؤالاتی کتبی که مصاحبه شونده، پاسخها را درآن می نویسد.
به طرق مختلف (پست، توزیع حضوری و .) در اختیار پاسخ دهندگان قرار گرفته سپس جمع می شود

اسلاید 19 :

انواع سؤالات پرسشنامه:
باز: عدم محدودیت در پاسخ (فرد می تواند هر نوع پاسخ با هر توضیحی که مد نظرش باشد ارائه دهد)
مثلاً برای سؤال باز چند سیگار در روز می کشید: فرد می تواند بنویسد سه عدد، ده عدد، یک پاکت و .
بسته: برای هر پرسش، تعدادی گزینه و پاسخ از قبل تعیین شده است
مثلاً برای سؤال چند بسته سیگار در روز می کشید: چند گزینه مانند کمتر از یک پاکت، یک پاکت، بین یک تا دو پاکت، بیش از دو پاکت تعیین شده و فرد یکی از آنها را انتخاب می کند.
در سؤالات باز: اطلاعات دقیقتر و ارزشمندتر است اما تجزیه تحلیل و طبقه بندی آنها مشکل تر است
در سؤالات بسته، سرعت بیشتر و تجزیه تحلیل و طبقه بندی آسانتر است اما دقت کمتری دارد

اسلاید 20 :

نکات مهم در طراحی پرسشنامه:
حاوی هدف (عنوان) و نام محقق و سال تدوین
استفاده از متغیرهای موجود در اهداف جزئی و جدول متغیرهای پروپوزال برای طراحی پرسشنامه
زیبا و دور از کلمات زننده و تا جای ممکن دوستانه بودن طرح پرسشنامه و استفاده از کلمات ساده و مأنوس
در حداقل بودن سؤالات مربوط به متغیرهای زمینه ای
در آخر آوردن سؤالات حساس و مهم که می تواند باعث هیجان پاسخ دهنده شده تأثیر بر پاسخ به بقیه سؤالات گذارد (مثلاً مصرف مواد مخدر یا سطح درآمد)