پاورپوینت آشنائی با اصول بهداشت محیط

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

آشنائي با اصول بهداشت محيط

اسلاید 2 :

چالشهاي زيست محيطي عصر حاضر
گرمايش جهاني
تخريب لايه ازن
تغييرات آب و هوا
بارانهاي اسيدي
آلودگي منابع آب شيرين و درياها
بيابانزائي و از بين رفتن جنگلها
انقراض گونه هاي حيواني و گياهي
افزايش جمعيت
از بين رفتن منابع و انرژي هاي تجديد پذير

اسلاید 3 :

تعريف محيط، Environment
به طور كلي “محيط” به مجموعه اي از عوامل و شرايط خارجي و تاثيرات وارده ناشي از آنها بر زندگي يك موجود زنده اطلاق ميگردد. طبق اين تعريف محيط شامل هوا، آب و خاك و روابط بين آنها و كليه موجودات زنده ميباشد.

اسلاید 4 :

اصل پنجاهم قانون اساسی
در جمهوری اسلامی , حفاظت از محيط زيست که نسل امروز و نسلهای بعد بايد در آن حيات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند, وظيفه عمومی تلقی می گردد. از اينرو فعاليتهای اقتصادی و غير آن که با آلودگی محيط زيست يا تخريب غير قابل جبران آن ملازمه پيدا کند ممنوع است.

اسلاید 5 :

هدف بهداشت محيط
هدف “بهداشت محيط” كنترل كليه عواملي است كه بالقوه و بالفعل تاثيرات سويي بر بقاء و سلامتي انسان اعمال ميكنند.
براي رسيدن به اين هدف، بهره گيري از دانش زيست محيطي و نيز كاربست اصول مهندسي به منظور كنترل، اصلاح و بهبود عوامل فيزيكي، شيميايي و زيستي محيط جهت حفظ و ارتقاء سلامتي و رفاه و آسايش انسان ضرورت مييابد.
از ديدگاه كاربردي نيز ميتوان بهداشت محيط را بدين شرح تعريف كرد : “بهداشت محيط، تكوين نظم يافته، ارتقاي و اجراي معيارهايي است كه شرايط خارجي مسبب بيماري، ناتواني و سلب آسايش از انسان را كنترل ميكنند. در اين مجموعه معيارهاي ساختار يافته علاوه بر حفظ سلامت و ايمني، جنبه هاي زيبايي شناختي نيز متناسب با نيازها و انتظارات جامعه هدف گنجانده ميشود.”
بر اين اساس مهمترين هدف بهداشت محيط، مطالعه عوامل محيطي مضر براي سلامتي انسان و تشخيص و پيشگيري، رفع و كنترل اثرات سوء ناشي از اين عوامل تلقي ميگردد.
بهداشت محيط به طور موكّد سلامتي انسان و بهداشت مردم را به عنوان هدف اصلي پيگيري ميكند و كيفيت محيط و حفظ سلامتي اكوسيستمها را به طور غيرمستقيم مورد توجه قرار ميدهد.

اسلاید 6 :

اصلي ترين محورهاي فعاليت بهداشت محيط
بررسي و تعيين مكانيسمهاي بيماريهاي منتقله توسط محيط و نحوه پيشگيري و كنترل آنها
تامين آب و مواد غذايي سالم
تصفيه و دفع بهداشتي فاضلابها
دفع و تصفيه مواد زايد جامد و سمي
كاهش آلودگي هوا، آب،مواد غذايي و صدا
كنترل عوامل مخاطره آميز محيط كار

اسلاید 7 :

شيوه هاي كنترل بيماريها
يكي از راه هاي موثر كنترل بيماريهاي منتقله توسط محيط، مبارزه با عامل اصلي بيماري به شمار ميرود. شايد در مورد بيماريهاي ميكروبي اين تفكر بسيار موثر باشد، ولي در مواجهه با عوامل شيميايي بيماريزا در دراز مدت كه در بسياري از موارد حذف كامل آنها در محيط امكان پذير نباشد، اين كار عملا ميسر نيست. به طور مثال ميتوان تماس دراز مدت با برخي از عوامل سرطانزا، جهشزا و مخرب موجود در آب، هوا و مواد غذايي را ذكر كرد. وجود غلظتهاي اندك برخي از مواد شيميايي در كليه عناصر محيط امروزه به دليل توليد و كاربرد گسترده مواد شيميايي در زندگي بشر اجتناب ناپذير به شمار ميروند. به هر صورت در برخي از شرايط كنترل منبع بيماري و از بين بردن كامل عامل يا عوامل بيماري كاري عملي و ميسر نيست.

اسلاید 8 :

معيارهايي كه در راهكار كنترل منبع بيماري ميتوان در نظر داشت، عبارتند از:
تغيير و جايگزيني مواد خام يا فرايندهاي صنعتي جهت كاهش هرچه بيشتر تركيبات مضر. به عنوان مثال استفاده از سوختهاي محتوي گوگرد كمتر يا جايگزيني گاز طبيعي، حذف توليد مواد شيميايي نظير پلي كلرينيتد بي فنيل، جلوگيري از دفع و انتشار آلاينده ها در محيط از طريق كاربري دستگاه هاي كنترل و حذف آلاينده ها، كاهش تخليه آلاينده هاي سمّي به محيط به مقادير قابل قبول
انتخاب پاكترين منبع آب آشاميدني موجود به گونه اي كه تا حد امكان عاري از عوامل بيولوژيكي و مواد شيميايي معدني و آلي و سمي باشد
تامين آب حاوي مقادير مواد معدني در حدّ بهينه مثلا فلوئورزَني به آب و كنترل سختي
ممنوع كردن صيد ماهي و صدف خوراكي از آبهاي آلوده به عوامل بيماري زا، متيل جيوه و پلي كلرينيتد بي فنيل
قانونمند كردن فرايند توليد، فرآورش و عرضه مواد غذايي جهت حصول اطمينان از سالم بودن مواد غذايي ( نبود عوامل بيماريزا و مواد شيميايي مضر) و حفظ شرايط كيفي مطلوب محصولات خوراكي.   تامين مسكن مناسب به گونه اي كه امكان تماس با عوامل بيماريزا به حداقل كاهش يابد
تامين محيط كار سالم و ايمني

اسلاید 9 :

معيارهايي كه در راهكار كنترل منبع بيماري ميتوان در نظر داشت، عبارتند از:
تشويق استفاده مجدد و بازيافت و عدم تخليه مواد زايد خطرناك در محيط
از بين بردن ناقلين بيماري (بندپايان و ساير ناقلين بيماري نظير جوندگان) در منبع. (اين فعاليت به مديريت آفات موسوم است)
جدا كردن بيمار از ديگران در دوره سرايت و درمان آنها جهت حذف مخزن بيماري
آموزش جامعه اعم از مردم، واحدهاي آلوده كننده، قانون گذاران و كارگزاران
برگزيني و اِعمال استانداردهاي مناسب
حمايت از برنامه هاي مهندسي بهداشت محيط و بهسازي، برنامه هاي پايش و نظارت قانوني در سطوح محلي، ناحيه اي، منطقه اي و ملي

اسلاید 10 :

چالشهاي عمومي و تخصصي بهداشت محيط
بهداشت محيط را ميتوان در زمره علوم كاربردي طبقه بندي كرد. در اين شاخه كاربردي، افراد با بهره گيري از علوم مختلف جهت پيشگيري از بيماريها و ارتقاي سلامتي و تامين رفاه و آسايش انسانها فعاليت ميكنند. فعاليتهاي بهداشت محيط بسيار گسترده و متنوع بوده و برنامه هاي مختلفي اعم از عمليات مهندسي، فعاليتهاي آموزشي و پژوهشي، اقدامات اصلاحي، كارهاي ستادي و مديريتي و غيره را شامل ميگردد. برخي از مهمترين برنامه هاي بهداشت محيط عبارتند از : پيشگيري از بروز سوانح و حوادث، كنترل آلودگي هوا، پيشگيري از بيماريهاي واگير، بهداشت محيط در موارد اضطراري، نظارت بهداشتي بر تهيه، توزيع و فراورش مواد غذايي، كنترل بيماريهاي ناشي از مواد غذايي و مسموميتها، كنترل مواد زايد خطرناك، بهداشت مسكن، حفظ سلامتي در محيطهاي بسته، كنترل حشرات و جوندگان، بهداشت اماكن عمومي، كنترل سر و صدا، كنترل عوامل مزاحمت آفرين، بهداشت شغلي، بهداشت و ايمني فراورده هاي توليدي، كنترل پرتوها، بهسازي اماكن و فعاليتهاي تفريحي، تصفيه و دفع فاضلابها، مديريت مواد زايد شهري و مواد زايد خطرناك، بهداشت شناگاه ها و ساير تفريحات آبي، تامين آب آشاميدني سالم.
گستردگي فعاليتهاي بهداشت محيط ايجاب ميكند تا افرد شاغل در اين بخش از دانش و مهارتهاي لازم برخوردار باشند.

اسلاید 11 :

ساختار چالشهاي عمومي و تخصصي بهداشت محيط

اسلاید 12 :

چالشهاي تخصصي بهداشت محيط: هوا
1)      آگاهي از آلاينده هاي مختلف هوا و منابع آنها
2)      آگاهي از ارتباط شرايط آب و هوايي و آلودگي هوا
3)      آگاهي از اثرات آلاينده هاي هوا بر زيست كره
4)      درك ارتباط آلودگي هوا در رابطه با توپوگرافي
5)      آگاهي از جريانات هوا
6)      آگاهي از نحوه كاركرد دستگاه هاي كنترل آلودگي هوا
7)      آگاهي از معيارهاي پيشگيري كننده در كنترل آلودگي هوا
8)      آگاهي از معيارهاي اصلاحي در كنترل آلودگي هوا
9)      آگاهي از اقدامات عملي و فناوريهاي مختلف در روشهاي كنترل آلودگي هوا
10)  آگاهي از اصول مهندسي احتراق
11)  آگاهي از روشهاي نمونه برداري هوا و توانايي انجام نمونه برداريهاي مختلف در خصوص تعيين آلودگي هوا
12)  توانايي انجام بررسي جهت مشخص كردن دامنه و شدت آلودگي هوا
13)  توانايي ارزيابي نتايج تحقيقات مطالعات كوتاه مدت و دراز مدت در جامعه
14)  توانايي انجام تحليل هزينه ـ اثربخشي در برنامه هاي كنترل آلودگي هوا
15)  آگاهي از تركيبات سمي در هوا

اسلاید 13 :

چالشهاي تخصصي بهداشت محيط: آب
1)      شناسايي منابع آب
2)      آگاهي از كيفيت آب آشاميدني و استانداردها ( فيزيكي، شيميايي، بيولوژيكي، پرتوشناختي )
3)      آگاهي از بيماريهاي منتقله توسط آب و طرق سرايت آنها
4)      آگاهي از نمونه برداري و آزمايش آب آشاميدني
5)      تفسير داده هاي آزمايش آب
6)      آگاهي از جنبه هاي قانوني كنترل آلودگي آب
7)      آگاهي از انواع مختلف استفاده هاي از آب در جامعه
8)      درك مباني حفاظت منابع آب و نحوه انتخاب آنها براي مصارف گوناگون
9)      درك اصول تصفيه آب

اسلاید 14 :

حقايقی در ارتباط با آب

اسلاید 15 :

چالشهاي تخصصي بهداشت محيط: فاضلاب
آگاهي از خصوصيات فيزيكي، شيميايي و بيولوژيكي فاضلاب ( شهري و صنعتي )
آگاهي از انواع فاضلابهاي صنعتي و اهميت آنها
آگاهي از اثرات تخليه فاضلابها بر كيفيت آب
درك اپيدميولوژي بيماريهايي كه فاضلاب در انتقال آنها نقش اساسي دارد.
درك فناوري و اصول مهندسي پايه مربوط به جريان آب ( هيدروليك)
درك اصول و مفاهيم بنيادي دفع فاضلاب
درك اصول تصفيه فاضلاب شهري
آگاهي از كاركرد واحدهاي كوچك تصفيه فاضلاب
آگاهي از نحوه اندازه گيري ظرفيت جذب آلاينده ها در خاك
آگاهي از اصول دفع لجن و فضولات ناشي از تصفيه فاضلاب
درك فنون و روشهاي عملي موثر مورد استفاده در شرايط اضطراري در واحدهاي تصفيه آب و فاضلاب
درك روشها و مخاطرات بهداشتي دفع لجن

اسلاید 16 :

چالشهاي تخصصي بهداشت محيط: مواد زائد جامد
1)      آگاهي از انواع مواد زايد توليد شده در اجتماع ( شناخت كمي و كيفي )
2)      آگاهي از انواع مواد زايد توليد شده توسط فرآيندهاي صنعتي
3)      آگاهي از روشهاي مختلف نگهداري، جمع آوري و دفع مواد زايد جامد
4)      آگاهي از جنبه هاي بهداشتي و اكولوژيكي مواد زايد جامد
5)      آگاهي از كاربري تحليل سيستمها در مديريت دفع مواد زايد
6)      آگاهي از جنبه هاي اقتصادي دفع مواد زايد جامد
7)      توانايي ارزيابي نتايج و بررسيهاي مربوط به مواد زايد جامد و تكوين اهداف كوتاه و درازمدت
8)      توانايي اجراي تحقيقات جهت تعيين دامنه و وسعت مشكلات مربوط به مواد زايد جامد
9)      توانايي طراحي، اجرا و ارزشيابي برنامه هاي مرتبط با مواد زايد و ارتباط آنها با مشكلات بهداشتي جامعه

اسلاید 17 :

چالشهاي تخصصي بهداشت محيط: مواد زائد خطرناك
1)      آگاهي از مسايل و مشكلات بهداشتي مربوط به مكانهاي دفع مواد زايد خطرناك
2)      آگاهي از اثرات تماس با مواد زايد خطرناك
3)      آگاهي از راه هاي ورود مواد زايد خطرناك به بدن نظير استنشاق، جذب پوستي، بلع و زخمهاي باز
4)      درك اثرات بهداشتي بالقوه تماس حاد و مزمن مواد شيميايي مختلف در مكانهاي دفع مواد زايد خطرناك
5)      آگاهي از نشانه ها و علائم باليني تماس با مواد شيميايي خطرناك مثل سوختگي، سرفه، سوزش، آبريزش چشم، جوش، بي هوشي و مرگ
6)      آگاهي از واكنشهاي بالقوه شيميايي كه ميتوانند منجر به انفجار، آتش سوزي و يا ايجاد حرارت زياد شوند.
7)      درك اثرات روانشناختي كاهش اكسيژن بر انسان كه ميتواند ناشي از افزايش مواد شيميايي خاصي در محيط باشد.
8)      درك اثرات بهداشتي پرتوهاي يونساز مربوط به پرتوهاي آلفا، بتا، گاما و اشعه X
9)      آگاهي از فنون و روشهاي دفع مواد زايد پرتوزا
10)  شناخت مواد زايد بيمارستاني و موسسات تحقيقاتي كه ميتوانند مخاطرات بهداشتي جدي را سبب شوند.
11)  آگاهي از مشكلات ايمني در مكانهاي دفع مواد زايد خطرناك
12)  درك خطرات مربوط به جريان برق ناشي از خطوط انتقال نيرو، كابلهاي برق و ساير وسايل برقي كه در معرض صدمات ناشي از مواد شيميايي خطرناك واقع شده اند.
13)  درك اثرات روانشناختي بر افراد در مكانهاي دفع مواد زايد خطرناك ناشي از فشارهاي حرارتي يا تماس با سرما

اسلاید 18 :

چالشهاي تخصصي بهداشت محيط: مواد غذائي
1)      آگاهي از فناوري مواد غذايي و ارتباط آن با سلامتي
2)      آگاهي از اصول تهيه، فرآورش و نگهداري مواد غذايي
3)      آگاهي از بيماريهاي منتقله توسط مواد غذايي و كنترل آنها
4)      آگاهي از فنون و روشهاي اپيدميولوژي
5)      آگاهي از طراحي، مكان يابي و احداث تاسيسات مربوط به مواد غذايي
6)      آگاهي از چگونگي كاركرد تاسيسات مواد غذايي، نگهداري و بهره برداري
7)      آگاهي از طراحي دستگاهها، نحوه كار، بهره برداري، نگهداري و روشهاي پاكسازي تجهيزات
8)      آگاهي از روشهاي انگيزش مديريت صنعتي جهت درك،پذيرش و اجراي مسئوليتهاي محوله در ارتباط با مواد غذايي، تربيت و آموزش كاركنان و نظارت بر آنها
9)      آگاهي از مقررات و قوانين مربوط به فناوري مواد غذايي

اسلاید 19 :

چالشهاي تخصصي بهداشت محيط: مواد غذائي
10)  آگاهي از فرايند بازرسي، روشهاي بررسي و تحقيق و اهميت داده ها
11)  آگاهي از فرايند بررسي و اعطاي مجوز به متصديان مواد غذايي
12)  آگاهي از روشهاي مورد استفاده فرهنگها و گروه هاي اجتماعي مختلف در تهيه و مصرف مواد غذايي
13)  آگاهي از سازمانهاي دست اندركار تهيه و توزيع مواد غذايي
14)  آگاهي از خصوصيات و خواص شير
15)  آگاهي از فرايند توليد شير و فرآورش آن
16)  آگاهي از استانداردهاي قانوني مواد غذايي و فرآورده هاي لبني
17)  آگاهي از فناوريهاي مورد استفاده در كارخانه هاي شير و فرآورده هاي لبني
18)  آگاهي ازفرآورش شير و كنترل آن
19)  توانايي بازرسي بهداشتي واحدهاي پاستوريزاسيون

اسلاید 20 :

چالشهاي تخصصي بهداشت محيط: سرو صدا
1)      آگاهي از اثرات بهداشتي و اكولوژيكي سروصدا بر افراد و اجتماع
2)      آگاهي از دستگاه ها و روشهاي اندازه گيري سروصدا در محيط
3)      آگاهي از قوانين موجود در ارتباط با سروصدا و مزاحمتهاي ناشي از آن
4)      آگاهي از كاربرد عملي معيارهاي كنترلي
5)      توانايي اجراي تحقيقات ساختار يافته جهت تعيين دامنه و وسعت مشكل سرو صدا
6)      توانايي ارزيابي نتايج بررسيها و تحقيقات و تكوين اهداف كوتاه مدت و دراز مدت جهت كنترل سروصدا
7)      آگاهي از فشارهاي ناشي از سروصدا در محيطهاي كار