بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
فصل: ششم
بودجه و عملکرد مالی دولت
اسلاید 2 :
در این فصل خواهیم خواند:
- تعاریف و اصول بودجه
-فرايند و روش های بودجه ريزي در ايران
- اصول بودجه ریزی
-منابع درآمدی بودجه دولت
-هزینه های دولت در بودجه
- عملکرد مالی دولت در ایران
اسلاید 4 :
از نظر واژهشناسي، بودجه از كلمه انگلیسی «باجت» یا فرانسوی «بوژه» گرفته شده است و در آغاز به معنای کیفی بوده است که مقادیری پول در آن قرار داشته است.
بودجه یک سند مالی است مربوط به درآمدها و هزینه های دولت که به صورت سالانه تنظیم می شود
بودجه دولت سندی است که معاملات دخل و خرج مملکتی برای مدت معینی در آن پیش بینی و تصویب می گردد. مدت مزبور یک سال شمسی است.
بودجه لایحه پیش بینی کلیه عواید و مخارج مملکتی است برای مدت یکسال شمسی که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده باشد.
تعاریف بودجه
اسلاید 5 :
بودجه شامل سه قسمت است:
الف- بودجه عمومی دولت: که شامل بودجه عادي وزارتخانهها و مؤسسات دولتي و بودجه عمراني براي اجراي برنامههاي عمراني است. بودجه عمومي دولت شامل پيشبيني دريافتها و منابع تأمين اعتباری است كه به طور مستقيم و يا غيرمستقيم در سال مالي قانون بودجه به وسیله دستگاهها از طريق حسابهاي خزانهداري كل اخذ ميگردد. همچنین، شامل پيشبيني پرداختهايي است كه از محل درآمدهاي عمومي و يا اختصاص براي اعتبارات جاري و عمراني و اختصاصی دستگاههاي اجرايي ميتواند در سال مالي انجام گيرد.
ب- بودجه شركتهاي دولتي و بانكها: که شامل پيشبيني درآمدها و ساير منابع تأمين اعتبار است.
پ- بودجه سایر مؤسسات: كه تحت عناويني غير از عناوين مذكور در بودجه كل كشور منظور ميشوند.
اسلاید 7 :
اصل پنجاه و دوم
بودجه سالانه کل کشور به ترتیبی که در قانون مقرر می شود از طرف دولت تهیه و برای رسیدگی و تصویب به مجلس شورای اسلامی تسلیم می گردد. هرگونه تغییر در ارقام بودجه نیز تابع مراتب مقرر در قانون خواهد بود.
در ماده (1) قانون محاسبات عمومي كشور مصوب 1366/1/6 مجلس شوراي اسلامي، بودجه كل كشور چنين تعريف شده است: «بودجه كل كشور برنامه مالي است كه براي يك سال مالي تهيه ميگردد و حاوي پيشبيني درآمدها و ساير منابع تأمين اعتبار و برآورد هزينه براي انجام عملياتي است كه منجر به نیل سياستها و هدفهاي قانوني میشود.
بودجه سالانه
اسلاید 8 :
فرايند بودجه ريزي در ايران شامل چهار مرحله است:
- مرحله تهيه و تنظيم و پيشنهاد بودجه
- مرحله تصويب بودجه
- مرحله اجراي بودجه
- مرحله نظارت بر بودجه
لايحه بودجه پس از بررسي ها و کارشناسي لازم توسط رئيس دولت جهت تصويب به مجلس شوراي اسلامي تقديم مي گردد.
تصويب بودجه از وظايف و اختيارات قوه مقننه است و تصويب بودجه به معناي تصويب سياست ها، برنامه ها و خط مشي هاي کشور است
فرايند بودجه ريزي در ايران
اسلاید 11 :
اجراي بودجه از وظايف و اختيارات قوه مجريه است که پس از تصويب بودجه در مجلس و ابلاغ آن به دولت جهت وصول درآمدها و پرداخت هزينه ها اقدام مي نمايد.
آخرين مرحله از اجراي بودجه مرحله نظارت است. بودجه بيان اهداف، سياستها و خط مشي هاي دولت ها است و قوه مقننه با دادن اين مجوز و مأموريت به دولت مي خواهد آگاهي يابد تا چه ميزان دولت به سمت اهداف پيش بيني شده و يا دور شدن از آن متمايل است
اجراي بودجه
اسلاید 12 :
اصول بودجهبندي
اصل سالانه بودن بودجه The Annuality of the Budget Principle
منظور از اصل سالانه بودن بودجه این است که بودجه کشور باید برای یک سال تدوین شود؛ زیرا برنامهریزی بودجه از بزرگترین برنامهریزیهای اقتصادی دولت است .
اصل وحدت بودجه The unity of the Budget Principle
اصل وحدت بودجه بیانگر تصویب يك بودجه واحد است. براین اساس، درآمدهاو هزینههای وزارتخانهها، شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت و مانند آنها باید به صورت یکجا جمعآوری و ثبت گردند.
اصل تعادل بودجه The Balanced-Budget Principle
اصل تعادل بودجه بیانگر تعادل در پيشبيني دريافتها و پرداختهاي دولت در دوره زماني بودجه است.
اسلاید 13 :
اصل جامعيت بودجه
اصل جامعیت بودجه به معنای جامع و كامل بودن تمام درآمدها و هزينههاي دولت است. به عبارت دیگر، هر نوع درآمد واحدهای دولتی باید به حساب خزانه واریز و ثبت گردد.
اصل پنجاه و سوم قانون اساسي: این اصل بر اجراي اصل جامعیت بودجه تأکيد دارد.
اصل تفصیل بودجه
اصل شاملیت یا تفصیل بودجه بر این امر تأکید دارد که دولت باید بودجه را به صورت ریز و به تفصیل تهیه و تنظیم کند.
اصل تخصیص بودجه
اصل تخصیص بودجه، بر قانونمندی دولت در برخورد با بودجه تأکید دارد. بر این اساس، تمام ارقام منظور در بودجه باید به همان وضع و ترتیبی که در سند بودجه تعیین شده است، وصول یا به مصرف برسند.
اصول بودجهبندي
اسلاید 14 :
بودجه ریزی به عنوان یکی از چالش های فعلی نظام اقتصاد ایران تاریخچه ای ۱۰۰ ساله دارد.
سال های ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰ دوران شکل گیری نظام تازه ای برای بودجه ریزی ایران به شمار می رود.
سال ۱۳۳۲ فصل نوینی در نظام بودجه ریزی آغاز شد.
در تبصره ۴۸ قانون بودجه سال 1380 نیز دولت ملزم به اطلاح ساختار بودجه شد و سازمان مدیریت و برنامه ریزی نیز نحوه طبقه بندی اقلام بودجه ای کشور را در لایحه بودجه سال ۸۱ بر مبنای نظام طبقه بندی آمارهای مالی دولت GFS تغییر داد.
تاریخچه بودجه نویسی در ایران
اسلاید 15 :
در سند بودجه ایران درآمدهای مالیاتی (اعم از مستقیم و غیرمستقیم) عبارتند از :
مالیات بر شرکت های دولتی و غیردولتی،
مالیات بر درآمد و ثروت،
سود بازرگانی، حق الثبت سفارش کالا، دو درصد بهای کالاهای وارداتی، مالیات مقطوع اتومبیل، مالیات مقطوع سایر کالاها، مالیات بر فروش فرآورده های نفتی، مالیات علی الحساب بخش انرژی و سایر درآمدهای مالیاتی.
درآمدهای غیر مالیاتی شامل درآمدهای نفت و گاز، درآمدهاى حاصل از انحصارات و مالکيت دولت، درآمدهاى حاصل از خدمات و فروش کالا، منابع حاصل از خصوصیسازی، فروش ارز براى مصارف ضرورى دستگاهها و خدمات دولتي و منابع حاصل از افزایش قیمت حاملهای انرژی (هدفمند کردن یارانهها است.
منابع درآمدی بودجه دولت
