بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
استرپتوکوک نیومونیه/ نیوموکوک
Streptococcus pneumoniae/ Pneumococcus
اسلاید 3 :
استرنبرگ و پاستور 1881
دیپلوکوکهایی گرد/ بیضی شکل با یکطرف تیز و کشیده شبیه شعله شمع، گرم مثبت، به قطر μm 1.25- 0.5، بی حرکت، فاقد اسپور، کپسول دار (پلی ساکارید)، بیهوازی اختیاری که بصورت تک و معمولا جفت و زنجیره کوتاه قرار می گیرند.
دمای مطلوب رشد ˚c37- 35 و pH مطلوب 7.8 – 7.4 است.
کلنی روی محیط آگار خوندار گرد، براق، گنبدی شکل، به قطر mm1، آلفا همولیتیک (در شرایط بیهوازی بعلت وجود آنزیم نیومولیزین حساس به اکسیژن بتا همولیتیک)، دارای کلنیهای بزرگ و موکویید (S) با کپسول حجیم و کلنیهای ریز خشک و خشن (R) که وسط آن بعلت اتولیز مسطح و اطراف برآمده است.
اسلاید 4 :
استرپتوکوک نیومونیه
اسلاید 6 :
نیوموکوک کاتالاز و اکسیداز منفی است.
باکتری نسبت به حرارت، روشنایی و مواد ضدعفونی کننده حساس است.
وجود 3 فاکتور در محیط کشت نیوموکوکها بسرعت آنها را ازبین می برد:
1- تجمع پراکسید هیدروژن (H2O2) بعلت فقدان پراکسیداز، سیتوکروم و کاتالاز
2- تجمع اسید لاکتیک در صورت وجود قند در محیط
3- ترشح آنزیم اتولیتیک – موادی که کشش سطحی را کم کرده و اتولیز نیوموکوکها را تسریع می کنند و باکتری لایز می گردد.
اسلاید 9 :
1- آنتی ژن کپسول: پلی ساکارید کپسول آنتی ژن است و باعث تحریک و پاسخ ایمنی سلولهای B می شود.
2- پروتئین M: آنتی ژن اختصاصی تیپ و آنتی بادی علیه آن محافظت کننده نبوده و آنتی فاگوسیتیک نیست.
3- آنتی ژن سوماتیک (پلی ساکارید C): آنتی ژن اختصاصی گروه از جنس کربوهیدرات و در تمام نیوموکوکها یافت می شود.
4- آنتی ژن F(Forceman): آنتی ژن مهم نیوموکوکها و مهار کننده قوی ان استیل مورامیل ال- آلانین آمیداز می باشد که موجب کاهش فشار خون، انقباض عضلات صاف، تب و درد می گردد.
آنتی ژنهای نیوموکوک
اسلاید 10 :
نیوموکوک پاتوژن با قدرت تهاجمی زیاد توکسین کمی تولید می کند گرچه در موارد نیومونی و سپتی سمی می تواند عامل مرگ باشد:
1- نیومولیزین
همولیزین سیتولیتیک حساس به اکسیژن بنام نیومولیزین –O باعث تخریب غشای سلول می گردد. بعلاوه درموتوکسیک و کشنده نیز هست.
2- پروتئاز IgA1
این آنزیم IgA ترشحی، IgG وIgM سرم را تخریب می کند.
3- نورآمینیداز
نورآمینیداز علیه گلیکوپروتئین و گلیکولیپید سلول جانوران فعال بوده ممکن است در انتشار نیوموکوک در درون بافتهای آلوده دخالت داشته باشد.
4- عامل ایجاد کننده پورپورا:
در حیوانات باعث پورپورا و خونریزیهای زیرجلدی می باشد. دکتر آرین پور
توکسینهای نیوموکوک
اسلاید 11 :
عوامل بیماریزای استرپتوکوک نیومونیه
اسلاید 12 :
نیوموکوک جزو فلور طبیعی دستگاه تنفسی فوقانی انسان است.
بیماریهای ناشی از نیوموکوک در انسان شامل :
نیومونی(ذات الریه)، برونکونیومونی،
اووتیت میانی، سینوزیت،
مننژیت، آبسه چرکی،
باکتریمی.
تمام نیوموکوکها قادر به ایجاد بیماری می باشند.
عفونت در کودکان و افراد مسن بیشتر بصورت برونکونیومونی بروز می کند.
سینه پهلو (ذات الریه) بیماری مشخص ناشی از نیوموکوک است.
سایر بیماریها جز عوارض آن محسوب می شوند.
در موارد افت ایمنی سایر قسمتها مانند قسمتهای فوقانی دستگاه تنفس، سینوس، گوش میانی، ماستویید و . را درگیر می کند.
بیماریزایی نیوموکوک
اسلاید 13 :
ذات الریه / سینه پهلو/ نیومونی
دوره کمون: 72- 24 ساعت
مشخصات بیماری: شروع بیماری ناگهانی، همراه با تب، لرز، سرفه، درد شدید قفسه سینه، سرفه، عطسه، تنفس شدید، خلط شبیه اگزودای آلوئولار غلیظ/ چسبنده/ خون آلود/ آجری رنگ.
تب 10-5 روز ادامه داشته، 48- 24 ساعت پس از درمان کاهش می یابد.
عوارض عفونت مننژیت، پلورزی، پریکاردیت چرکی، اندوکاردیت و . بوجود می آید.
مهمترین عارضه امپیم است.
برطرف شدن آسیبهای ریه چند روز طول می کشد.
باکتریمی ناشی از نیوموکوک دارای 3 عارضه شدید مننژیت، اندوکاردیت و آرتریت سپتیک است.
نیوموکوک عامل 50- 35% عفونتهای گوش میانی است.
بیشتر کودکان و نوزادان مبتلا می شوند.
ابتلای مکرر به ورم گوش میانی همراه با ترشح دایمی گوش و ازدست رفتن شنوایی.
درمان زودهنگام باعث قطع افزایش تراکم ریوی و بهبود می شود.
عامل اصلی بیماریزایی نیوموکوک کپسول پلی ساکاریدی است .
اسلاید 14 :
نمونه: خلط، چرک، مایع نخاع، خون و سرم
الف) بررسی میکروسکوپی گسترش نمونه
دیپلوکوکهای گرم مثبت کپسول دار شبیه شعله شمع بهمراه لکوسیتهای پلی مورفونوکلئر و نوتروفیل فراوان و RBC در گسترش خلط مشاهده می شوند.
ب) تست تورم کپسول (تست Neufeld Quellung)
نمونه هموژنیزه را با 1 قطره سرم ضد نیوموکوک و متیلن بلو مخلوط کرده در صورتی که باکتری و آنتی سرم از یک نوع باشند کپسول متورم می شود.
ج) کشت
نمونه (خلط / خون) در آگار خون دار تلقیح شده در شرایط بیهوازی (CO2دار) رشد داده می شود.
د) تلقیح به حیوان حساس
نمونه (خلط) پس از شستشو داخل صفاق موش سفید تلقیح شده طی 48-18 ساعت حیوان می میرد.
تشخیص
اسلاید 15 :
داروی انتخابی پنی سیلینG با μg/ml MIC=2-0/1
داروی جایگزین: سفالوسپورین / اریترومایسین
در مننژیت از کلرامفنیکل استفاده می شود.
بعلت مقاومت به بسیاری داروها قبل از تجویز دارو باید تست آنتی بیوگرام انجام شود.
درصورت عدم درمان میزان مرگ و میر ناشی از نیومونی کمتر از 5% است.
درمان
اسلاید 16 :
نیومونی نیوموکوکی شایعترین فرم نیومونی باکتریایی است.
نیومونی نیوموکوکی بیماری اندمیک است و ناقلین زیادی دارد.
بیماری در فصل سرد و زمستان شایع است.
بیماری در افراد بالای 40 سال 4-3 برابر بیشتر است.
ناقلین در سنین مدرسه 50-25%، در بالغین 18% و در مکانهای پرجمعیت گاهی تا 60% می رسد.
در انتشار نیوموکوک ناقلین سالم مهمتر از بیماران هستند.
باکتریهایی که بصورت کومانسال در دستگاه تنفس بسر می برند دفاع بدن را درهم شکسته ایجاد بیماری می کند.
اکثر مرگ و میرها در افراد بالای 50 سال، مبتلایان به نقص/ افت ایمنی، مبتلایان به کم خونی بعلت سلولهای داسی، فاقدین طحال و مبتلایان به باکتریمی رخ می دهد.
میزان مرگ و میر ناشی از نیومونی به نژاد، جنس، سن، وضعیت عمومی، نوع نیوموکوک، وسعت قسمت مبتلای ریه، وجود/ عدم وجود باکتریمی، پیدایش عوارض، نحوه درمان و فاکتورهای دیگر بستگی دارد.
اپیدمیولوژی
اسلاید 17 :
٭ تشخیص سریع و درمان مناسب بیماران
٭شناسایی و درمان ناقلین
٭ تهویه مناسب اطاق و مکانهای پرجمعیت
٭ دور کردن عوامل موثر بر ایمنی که فرد را مستعد ابتلا می سازد
٭ بهبود سلامت جسمانی مانند رفع عوامل مستعد کننده (عفونتهای ویروسی مانند انفلونزا، سرخک و سرماخوردگی، خستگی، بی غذایی، ضعف، بیهوشی عمیق، دود و گردوغبار، دفع ترشحات گلو به قسمتهای تحتانی مجرای تنفس، مصرف الکل )
٭ تجویز واکسن – برای کودکان زیر 2 سال توصیه نمی شود.
٭ پروفیلاکسی دارویی با مصرف پنی سیلین برای کودکان زیر 2 سال و مبتلایان به لنفوم.
پیشگیری و کنترل
