بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
صنعت بیمه و نهادهای مالی
اسلاید 3 :
بازار مالی بازاری است که در آن دارایی های مالی مبادله (خرید و فروش) میشوند.این بازارها انگیزههای پس انداز کردن، واگذاری پس اندازها، وام دهی و به کار گرفتن سرمایه ها را شکل میدهند.
بازارهای مالی را براساس سررسید حق مالی به دو بخش بازار پول و بازارسرمایه تقسیم میکنند.
بیمه در کلیه شاخه ها و رشته های فعالیت اقتصادی به گسترش اطمینان کمک میکنند. یکی از این زمینه ها بازار مالی است.
بازارهای مالی:
اسلاید 4 :
به عبارت دقیق تر بازار مالی متشکل از بیمه، بورس و بانک را میتوان مثلث توسعه مالی نامید که در مثلث توسعه مالی، بانک پایگاه پول، بورس پایگاه سرمایه و بیمه پایگاه اطمینان است که با ارتباط دوسویه به توسعه مالی کمک میکند.در نتیجه این مثلث بدون بیمه ،کم رنگ و ناکارا باقی می ماند.
مثلث توسعه مالی
اسلاید 5 :
صنعت بيمه به عنوان يكي از مؤسسات مالي غير بانكي در اكثر كشورهاي جهان نقش مهمي را در توسعه مالي ايفا مي نمايد . اما در ايران به علت سهم اندك صنعت بيمه در توليد ناخالص داخلي كشور نقش اين صنعت در توسعه مالي كمرنگ مي باشد. مهمترين شاخص هاي توسعه مالي در صنعت بيمه عبارتند از " ميزان حق بيمه عمر " ، " ميزان کل حق بیمه " ، " سهم ارزش افزوده خدمات بيمه در توليد ناخالص داخلي " و از همه مهمتر "
ضریب نفوذ بیمه " .
اسلاید 6 :
در بسياري از كشور هاي جهان بانك ها به عنوان نهادهاي تامين مالي كوتاه مدت و ميان مدت مي باشند و كار تامين مالي در بلند مدت به عهده نهاد هاي ديگر از جمله صنعت بيمه مي باشد . با توجه به اينكه صنعت بيمه منابع را تا زمان پرداخت خسارت در اختيار دارد، ميتواند از آن در سرمايهگذاريها استفاده كند.
اسلاید 7 :
شرکتهای بیمه در بازار پول در سه جهت عمده ارائه خدمت میكنند:
نهادسازی؛
شرکت های بیمه جهت تأسیس مؤسسات پولی با استفاده از منابع مالی خود شرکت میکنند؛
ابزارسازی؛
صدور بیمه نامه مسئولیت و اعتبار منابع پولی در مقابل سپرده گذاران به منظور تضمین موسسات دریافت کننده منابع در مقابل سپرده گذاران؛
بیمه مرهونات کالای خریداری شده با وام دریافتی از موسسات پولی در مقابل حوادث طبیعی تا پایان اقساط؛
بیمه عمر بدهکار به منظور پرداخت تعهدات مالی استفاده کننده تسهیلات به هنگام فوت یا از کارافتادگی؛
صدور بیمه نامه اعتبار تعهدات وثیقه به جایگزینی از وثیقه اموال نزد موسسات پولی به هنگام دریافت تسهیلات؛
خدمات شرکت های بیمه در بازار پول
اسلاید 8 :
بیمه نامه های عمومی؛
بیمه اموال مؤسسات پولی و وجوه در صندوق و وجوه در راه؛
بیمه اشخاص؛
بیمه مسئولیت مؤسسات پولی و کارکنان آنها؛
اسلاید 9 :
شرکتهای بیمه در بازار سرمایه در سه جهت عمده ارائه خدمت میكنند:
نهادسازی؛
تاسیس شرکتهای سرمایه گذاری جهت حضور فعال در بازار سرمایه اولیه و ثانویه؛
ایجاد مدیریت سرمایه گذاری به عنوان مدیریت تخصصی فعال در امور سرمایه گذاری؛
مشارکت در تاسیس شرکتهای رتبه بندی و شرکتهای تامین سرمایه؛
مدیریت یا مشارکت در اداره سبد سهام؛
ابزارسازی؛
توسعه بیمه های عمر و پس انداز به منظور تامین منابع مالی؛
بیمه اوراق بهادار به منظور تامین اعتبار اسناد تعهدی در مقابل ذی نفع به شرط عدم ایفای تعهد؛
بیمه نوسانات قیمت سهام به منظور جبران قسمتی از کاهش بهای سهام تا مبلغ معین و در دوره زمانی مشخص؛
عرضه بیمه های عمومی؛
عرضه بصورت صدور بیمه نامه های اموال،اشخاص و مسئولیت عدم ایفای تعهدات و بیمه های مهندسی پروژه ها؛
خدمات شرکت های بیمه در بازار سرمایه
اسلاید 10 :
شرکتهای بیمه از جمله نهادهای مهم و محوری مالی هستند که علاوه بر تامین امنیت فعالیتهای اقتصادی از طریق ارائه خدمات بیمه ای ، با مشارکت و بکارگیری منابع مالی انباشته شده در نزد خود در بازارهای مالی میتواند موجب تحرک و پویایی ، رشد و توسعه بازارهای مالی شوند و منابع مالی شمار زیادی از فعالیتهای اقتصادی و طرحهای سرمایه گذاری در بخشهای تولیدی را فراهم آورند.
نقش صنعت بیمه به عنوان یک نهاد مالی بازار سرمایه:
اسلاید 11 :
به طور کلی بیمه های بازرگانی به دو دسته بیمه های مستقیم وغیر مستقیم (اتکایی) تقسیم میشوند.
بیمه های غیر مستقیم شامل آن بخش از بیمه هاست که بیمه گر در جهت تعمیم ریسک و بالا بردن توان جبران خسارت مبادرت به قرارداد بیمه اتکایی با بیمه گر دوم می کند.
اسلاید 12 :
بیمه های مستقیم به بیمه های زندگی و غیر زندگی اختصاص می یابد، تفاوت عمده میان این دو، نوع فعالیت بیمه ای در آنها است.اغلب به دارندگان بیمه نامه های زندگی پرداختی صورت میگیرد و دارندگان بیمه نامه های غیر زندگی مشمول این گونه پرداختها نیستند.هم چنین فعالیت شرکتهای بیمه در زمینه بیمه زندگی مستلزم ایجاد تعهدات بلند مدت است.
اسلاید 13 :
نامشخص بودن مبلغ و زمان پرداختهای لازم برای پاسخگویی به دعاوی ، بر استرتژی شرکتهای بیمه زندگی در مقایسه با شرکتهای بیمه غیر زندگی تاثیر گذاشته است.اغلب سرمایه گذاری شرکتهای بیمه زندگی در اوراق قرضه است، شرکتهای بیمه غیر زندگی بیشتر در اوراق سهام سرمایه گذاری میکنند.
به دلیل طولانی بودن وقفه زمانی بین دریافت حق بیمه و پرداخت خسارت در رشته های بیمه زندگی و امکان سرمایه گذاری بیشتر و بلند مدت از این محل ، سهم بسیار بالایی از فعالیتهای شرکتهای بیمه در کشورهای توسعه یافته که بازار بیمه رقابتی و کارآمد دارند مربوط به رشته های زندگی است و این امر موجب مشارکت وسیع شرکتهای بیمه در بازار سرمایه و تامین وجوه برای سرمایه گذاری شده است.
اسلاید 14 :
صنعت بیمه ایران:
صنعت بیمه ایران طبق آمار در مقایسه با سایر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه ، در بازار سرمایه ،جایگاه مطلوبی ندارد و کاستی های زیر در آن مشاهده میشود:
میزان حق بیمه های دريافتي در آن کم است.
ترکیب بیمه های دریافتی برحسب زندگی و غیر زندگی نشان میدهد که بیش از 90درصد از بیمه ها را بیمه غیر زندگی تشکیل میدهد، در حالی که در کشورهای توسعه یافته ، سهم بیمه های زندگی بیش از 50در صد است.
تعداد شرکتهای بیمه در ایران محدود است در حالی که در کشورهای توسعه یافته بطور میانگین بیشتر از 500عدد است.پایین بودن تعدادشرکتهای بیمه و حضور نداشتن شرکتهای خارجی که رقیبان جدی شرکتهای داخلی هستند ، امر رقابت، کیفیت و رضایت مشتری را در صنعت بیمه بسیار آسیب پذیر کرده است.
شرکتهای بیمه در ایران کمتر از 20 درصد از دارایی های خود را در سرمایه گذاری های بلند مدت وارد میکنند که این رقم در کشورهای توسعه یافته بیش از 70در صد است.
اسلاید 15 :
صنعت بیمه کشور به علت:
ساختار نامناسب؛
فقدان شرایط رقابتی؛
لزوم تبعیت شرکتهای بیمه از قوانین و مقررات عام و محدود کننده دولتی؛
پایین بودن ظرفیت نگه داری ریسک؛
فقدان ابزارهای لازم برای تنظیم مؤثر بازار؛
عدم تکامل بازار سرمایه؛
موجب شده که بخش عمده منابع مالی متمرکز شده نزد شرکتهای بیمه بجای اینکه بسوی سرمایه گذاری های مولد از طریق بازار سرمایه هدایت شود به صورت موجودی و سپرده نزد سیستم بانکی نگه داری شود.
اسلاید 16 :
تقلیل شرکتهای بیمه ، دولتی بودن مالکیت آنها و عدم اجازه فعالیت به بخش خصوصی در بازار بیمه عملا موجب انحصاری شدن بازار بیمه و در نتیجه ناکارایی فعالیت این صنعت به عنوان یکی از نهادهای مالی کشور گردید،این موضوع ضمن اینکه مانع رشد،توسعه و ارتقای کمی و کیفی خدمات بیمه و بازار بیمه در کشور گردید موجب عدم سازماندهی و بی تحرکی شرکتهای بیمه به عنوان یک نهاد مالی و در نتیجه بازار سرمایه نیز شد ولی در سالهای اخیر با توجه با اجرای سیاستهای آزاد سازی ، مقررات زدایی و خصوصی سازی صنعت بیمه در کشور روند صعودی خود را آغاز کرده است.
اسلاید 17 :
دارایی های شرکتهای بیمه در قالب 5 رقم کلی
سرمایه گذاری های بلند مدت
اوراق قرضه دولتی
سپرده های بانکی
مطالبات بلند مدت
و سایر دارایی ها دسته بندی شده است.
رقم سرمایه گذاری های بلند مدت شامل سهام شرکتهاست،منظور از اوراق قرضه دولتی اوراق بهاداری است که خزانه داری صادر و به شرکتها و سایر بخشهای دولتی میفروشد، سپرده های بانکی شامل سپرده های کوتاه مدت ،بلند مدت و حساب جاری شرکتها نزد بانکهاست،رقم سایر دارایی ها نیز عموما شامل دارایی های مشهود (ساختمان و تاسیسات) و دارایی های نامشهود (سرقفلی و حق امتیازها) میشود.
بررسی جایگاه صنعت بیمه در بازارهای مالی
اسلاید 18 :
با بررسی ترکیب دارایی های صنعت بیمه و سهم هریک از آنها مشاهده میشود که سهم سرمایه گذاری های بلند مدت در ترکیب صنعت بیمه کم است، در مقابل سهم موجودی نقد و سپرده های بانکی که در بهترین شرایط عادی سود حاصل از آنها بسیار پایین تر از نرخ تورم بوده است،بالاست.در خصوص اوراق قرضه دولتی نیز باید گفت که براساس قانون وضع شده و آیین نامه سرمایه گذاری بیمه مرکزی ج.ا.ا شرکتهای بیمه موظفند 25درصد از مبالغ ذخایر فنی خود را به صورت اوراق قرضه نزد بانک نگه داری کنند.
اسلاید 19 :
با بررسی روند اجزای ترکیب دارایی های صنعت بیمه مشاهده میشود رقم اوراق قرضه در سالهای اخیر با روند نزولی مواجه بوده است که علت آن بازدهی پایین این رقم از داراییهاست.
موجودی نقدی و سپرده های بانکی نیز تقریبا روند نزولی را نشان میدهند اما هنوز هم نسبت آن بالاست، ولی در سالهای اخیر سهم سرمایه گذاری های بلند مدت افزایش یافته که از علتهای آن میتوان به قرار گرفتن سیاست های آزاد سازی، مقررات زدایی، روند خصوصی سازی به عنوان محورهای اصلی برنامه توسعه و نیز توجه بیشتر به معقوله کارایی و بهبود مدیریت منابع در صنعت بیمه اشاره کرد.
اسلاید 20 :
سرمايه گذاري شركت هاي بيمه مي بايست از ويژگي هاي زير برخوردار باشد:
1. به دليل الزام به پاسخگويي به تعهدات، باید از قابليت نقدشوندگي متناسب با تعهدات شرکت بیمه برخوردار باشد.
2. از آنجا كه فعاليت بيمه اي، فعاليتي بر مبناي پذيرش ريسك مي باشد، لذا جهت اطمينان از انجام صحيح و به موقع عمليات بيمه گري، سرمايه گذاري بيمه در زمينه هاي مختلف ميبايست با دقت و ارزيابي هاي خاصي صورت گرفته و متضمن حداقل ريسك باشد.
3. سرمايه گذاري بيمه نبايد از سرمايهگذاريهاي مخرب در اقتصاد باشد بدين معني كه مثلاً موجب تغييرات ناگهاني در تورم و نوسان قيمت هاي يك بخش شود.
4. سرمايه گذاري بيمه نبايد براي جبران زيان ناشي از عمليات بيمه باشد.