بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
نشست آموزشی توجیهی باروری سالم و جمعیت
اسلاید 3 :
ناباروری
اسلاید 4 :
ضرورت پرداختن به ناباروری در برنامه باروری سالم
1- قرار گرفتن ناباروری در اسناد بالادستی(بند سوم سیاست های کلی جمعیت- برنامه دهم از برنامه های ملی طرح تحول سلامت-رویکردهای دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس در راستای ارتقای نرخ باروری کلی)
2- توجه به ناباروری به عنوان یکی از حقوق باروری افراد
3- توجه به ناباروری به عنوان یک مشکل شایع سلامت باروری
اسلاید 5 :
اولویت ناباروری در معاونت بهداشت پیشگیری از ناباروری با راهبردهای زیر است
ارتقای آگاهی، نگرش و عملکرد جامعه در زمینه عوامل مستعد کننده ناباروری
تشخیص زودرس افراد در معرض ناباروری
تشخیص زودرس زوجین نابارور
اسلاید 6 :
تعریف ناباروری:
به زوجی نابارور گفته می شود که علیرغم تمایل به بچه دار شدن و عدم استفاده از روش های پیشگیری از بارداری و داشتن تماس جنسی منظم برای باردار شدن تا یکسال باردار نگردند. (در زنان با سن بالاتر از 35 سال بعد از شش ماه)
شرایطی که در این یک سال باید وجود داشته باشد، شامل :
زن و شوهر با هم زندگی کنند.
تعداد نزدیکی زوجین بین 2 تا 3 بار در هفته باشد
اسلاید 7 :
انواع ناباروري:
ناباروری اولیه: زماني ناباروري اوليه است كه زوجين تجربه بارداري نداشته باشند. در اكثريت قريب به اتفاق زوجین نابارور این نوع ناباروری اتفاق مي افتد.
ناباروری ثانویه: در درصد كمتري از زوجين نابارور تجربه قبلی بارداری وجود دارد اگر چه الزاما منجر به تولد نوزاد زنده نشده باشد .
احتمال بارداری در بازه زمانی مختلف
احتمال بارداری بعد از یکسال 85 درصد
احتمال بارداری پس از دوسال 93 درصد
اسلاید 8 :
شيوع ناباروري در ايران:
برآورد مي شود درايران بيش از سه ميليون زوج نابارور وجود داشته باشند.
تعاريف متفاوت از ناباروري و انواع آن باعث تفاوت در تفسيرها و برآوردهاي گزارش شده مي گردد ضمن اينكه تابه حال بررسي مستقلي توسط وزارت بهداشت انجام نگرديده است.
آخرين مطالعه انجام شده در سال 2011 بر روي زنان 40-20 ساله كه بر روي 17187 زن انجام گرديده است شيوع ناباروري را 20.2 درصد برآورد نموده است كه بالاتر از متوسط جهاني مي باشد.
اسلاید 9 :
علل ناباروری
برای سهولت کار تقسیم بندی علل ناباروری به شکل زیر است:
40 درصد علل مردانه
40 درصد علل زنانه
10 درصد علل توام
10 درصد علل ناشناخته
اسلاید 10 :
فرآیند یک بارداری طبیعی
در هر دوره قاعدگی تخمک در داخل یک کره پرشده از مایع که فولیکول نامیده می شود رشد نموده و به حد بلوغ می رسد. از میان چند فولیکول معمولا یک فولیکول بالغ شده و تخمک از آن آزاد می شود که به آن تخمک گذاری گفته می شود. تخمک در زمان تخمک گذاری پس از پاره شدن جدار کره به داخل لوله رحمی رانده شده در آنجا در صورت تماس با اسپرم بارور خواهد شد. با این کار، رشد بقیه فولیکول ها متوقف شده و از بین می روند.
اسلاید 11 :
فرآیند یک بارداری طبیعی
اسپرم بايد از طريق واژن به سمت رحم و به سمت بالا در لوله هاي رحمي حركت نموده و تخمك را بارور نمايد . تخم بارور شده يا جنين به سمت لوله هاي رحمي و رحم حركت نموده ودر پوشش داخلي رحم كاشته شده و رشد مي نمايد.وجود مشكل در هر قسمت از اين فرايند منجر به ناباروري مي گردد.
اگر تخمک بارور شده در جدار رحم لانه گزيني كند، حاملگی اتفاق می افتد. اگر بارداری رخ ندهد، پوشش داخلی رحم ریزش پیدا کرده، خونریزی قاعدگی شروع شده و دوره بعدی قاعدگی آغاز می گردد.
اسلاید 12 :
اجزای اصلی فرایند باروری که برای ارزیابی باروری لازم می باشند:
اسپرم باید در گردن رحم یا نزدیک آن در حوالی زمان تخمک گذاری قرار گیرد و از طریق لوله های رحمی بالا رفته و ظرفیت لقاح با تخمک را داشته باشد.(فاکتور مردانه)
تخمک گذاری تخمک بالغ باید به صورت منظم و قابل پیش بینی انجام شود.(عوامل تخمدانی)
لوله های رحمی باید قابلیت گرفتن سلول تخم و انتقال موثر اسپرم و جنین را داشته باشند.(عوامل لوله ای)
رحم باید جنین را در خود جایگزین نماید و قابلیت حمایت از رشد و تکامل جنین را داشته باشد.(فاکتورهای رحمی)
گردن رحم باید پس از گرفتن و تغذیه اسپرم آن را به داخل رحم و لوله های رحمی آزاد نماید.(عوامل سرویکال)
اسلاید 13 :
ناباروری به تفکیک علت
علل زنانه:
1- اختلالات تخمک گذاری(علل تخمدانی ازشایعترین علل اختلالات تخمک گذاری) می باشد
سندرم تخمدان پلی کیستیک جزء علل شایع این مسئله می باشد.
پیرشدن تخمک عامل مهمی است که باروری را تحت تاثیر قرار می دهد.
سیگار کشیدن؛ اشعه، کموتراپی بیماری های سیستم ایمنی از بین رفتن فولیکول ها را تسریع می نمایند.
اسلاید 14 :
2- لوله های رحمی غیر طبیعی و چسبندگی لوله ها:
اگر لوله های رحمی به دلیل عفونت، جراحی یا مشکلات دیگر بسته باشند امکان بارور شدن تخم وجود ندارد.
علت اولیه علل لوله ای عفونت التهابی لگن است که ناشی از گنوره آ یا کلامیدیا می باشد.
سایر عللی که در انتقال لوله ای تداخل ایجاد می نماید شامل: اندومتریوز شدید، چسبندگی ناشی از جراحی قبلی به دلایلی غیر از عفونت (آپاندیسیت، بیماری التهابی روده، سل لگنی و.)
اسلاید 15 :
3- مشکلات رحمی:
شکل رحم غیرطبیعی: تخم بارور شده ممکن است به دیواره رحم متصل نشود و بارداری اتفاق نیفتد. ایجاد اشکال در لانه گزینی تخم می نماید (رحم سپتوم دار، پولیپ)
اختلال در لانه گزینی ممکن است علت مکانیکی داشته باشد یا ناشی از مشکل پذیرش از سوی اندومتر داشته باشد.
فیبروییدها: توده هایی از بافت عضلات رحمی هستند که در داخل دیواره رحم شکل می گیرند. فیبروییدها در انتقال اسپرم و همچنین اتصال تخم بارور شده به رحم ایجاد مشکل می نمایند .
4- مشکلات گردن رحمی:کمتر شایع
اسلاید 16 :
علل ناباروری مردانه
الف)پیش بیضه ای:
اختلال ترشح هورمون هاي هیپوتالاموس
بیماری های هیپوفیز: تومور،عمل جراحی، اشعه،علل و درمان های هورمونی (هیپرپرولاکتینمی،کمبود هورمون رشد، درمان های هورمونی: استروژن، اندروژن، افزایش کورتیکواسترویید، هیپرو هیپوتیروییدی)
ب)پس بیضه ای
انسداد مجاری باروری (مشکلات مادرزادی، انسداداپیدیدیم، مجاری انزالی، عفونت، تروما به عصب سمپاتیک، دارویی)
اختلال در عمل یا حرکت اسپرم( عفونت، علل ایمونولوژیک، اختلال در تکامل اسپرم)
اختلال مقاربتی: اختلال نعوظ، اختلال انزال
اسلاید 17 :
ج)بیضه ای:
ژنتیک :سندروم کلاین فلتر ،حذف کروموزومY ؛سندروم مژه بی حرکت
مادرزادی (بیضه پنهان شده یا کریپتورکیدیسم)
عفونی(ارکیت به دلیل اوریون یا STI)
عوامل ضد اسپرماتوژنیک(گرما، شیمی درمانی، داروها،پرتوتابی)
عروقی(واریکوسل)
صدمه به بیضه(پیچش)
بیماری های سیستمیک(نارسایی کبد،نارسایی کلیه، سیکل سل آنمی)
ایمونولوژیک
ناشناخته
اسلاید 18 :
عوامل کاهش دهنده شانس بارداری
در مردان
سن بالاتر از 40 سال
سیگار
مصرف الکل
داروها(داروهای بدنسازی و.)
سموم محیطی (آفت کش ها و سرب،حشره کش ها)
مشکلات سلامت مانند اوریون
مشکلات هورمونی
رادیوتراپی یا شیمی درمانی
عوامل محیطی(دما و.)
در زنان
سن 30 سال یا بالاتر
سیگار (دود دست دوم)
مصرف الکل
استرس
رژیم غذایی نامناسب
ورزش سنگین
بیماری های منتقله از راه تماس جنسی
مشکلات سلامتی با تغییرات هورمونی
رادیوتراپی یا شیمی درمانی
اسلاید 19 :
نکات مورد توجه در بررسی زوجین مشکوک به ناباروری
بررسی ناباروری باید بر روی زوجین متمرکز گردد و فقط یکی از زوجین نباید بررسی گردد.
میزان درمان ناباروری قابل توجه است و این میزان با توجه به سن زن، مدت ناباروری، سابقه قبلی حاملگی و علت ناباروری متغیر است.
تجربیات بین المللی نشان می دهد که متوسط زمان ناباروری در زوجینی که در مراکز درمانی سطح سه مراجعه می نمایند 42 ماه است که دو برابر مدت زمان در افرادی است که به مراکز مراقبت های اولیه مراجعه می نمایند(21 ماه).
اسلاید 20 :
موارد تسریع در بررسی زوجین مشکوک به ناباروری
ارزیابی زودتر در موارد زیر موجه است:
در زنانی که دارای قاعدگیهای نامنظم و کم تعداد هستند.
در زنانی که سابقه عفونت لگنی یا اندومتریوز دارند
در افرادی که کیفیت مایع منی شوهر آنها بنا به دلایلی ضعیف تشخیص داده شده است.(مثلا سابقه واریکوسل یا اوریون)
پس از 6 ماه تلاش ناموفق در زنان بالای 35 سال ارزیابی ابتدایی زوجهای نابارور
