دانلود مقاله بد حجابی

بخشی از مقاله

بد حجابی

چکیده
آسيب شناسي اجتماعي به مطالعه بي نظمي ها و نابساماني هاي اجتماعي و اعمال و رفتاري مي پردازد كه در اجتماع غير طبيعي تلقي مي گردد و نيز شرايطي را مورد بررسي قرار مي دهد كه اصول و هنجارهاي ارزشمند جامعه مورد بي توجهي و يا تخطي قرار مي گيرد و اهداف متعالي زندگي فردي و اجتماعي انسان تحقق نمي يابد که یکی از مهم ترین آن بد حجابی می باشد .حجاب، آن گونه که بعضی ها پنداشته اند، صرفا یک تکلیف شخصی نیست؛ بلکه افزون بر آن یک مسئله عاطفی، روانی، خانوادگی، اجتماعی ،سیاسی ،ارتباطی است.

در این تحقیق نقش عوامل فردی- -اجتماعی در رواج بد حجابی در جامعه ما ،به عنوان متغیر های اصلی ، مورد بررسی وتجزیه وتحلیل قرار گرفتند:.روش تحقیق توصیفی وجامعه ی تحقیق ما فرهنگیان مازندران وابزار تحقیق پرسشنامه می باشد وپس از بررسی پدیده ی بد حجابی در جامعه وما نقش عوامل فردی (تجمل گرایی وضعف ایمان وتقوا )و عوامل اجتماعی(رواج بد حجابی درزمان انتخابات وحمایت نامزدهای انتخاباتی از بد حجابان )بیشتر از سایر متغیرها در رواج بد حجابی نشان داده شده است.

واژگان کلیدی: عوامل بد حجابی(فردی -اجتماعی )- فرهنگیان-حجاب

مقدمه وبیان مسئله
آسيب شناسي يا پاتولوژي (Pathologie) از جمله اصطلاحات زيست شناسي و پزشكي مي باشد كه در جامعه شناسي بكار گرفته شده است. اين اصطلاح حاصل تشبيه جامعه به يك كالبد زيستي و بررسي موضوعات اجتماعي همانند موضوعات زيستي مي باشد. آسيب شناسي اجتماعي به مطالعه بي نظمي ها و نابساماني هاي اجتماعي و اعمال و رفتاري مي پردازد كه در اجتماع غير طبيعي تلقي مي گردد و نيز شرايطي را مورد بررسي قرار مي دهد كه اصول و هنجارهاي ارزشمند جامعه مورد بي توجهي و يا تخطي قرار مي گيرد و اهداف متعالي زندگي فردي و اجتماعي انسان تحقق نمي يابد. از نظر رابرت مرتن وقتي ميان معيارها و واقعيات اجتماعي فاصله و اختلاف بوجود مي آيد ـ خواه نيروهاي ايجاد كننده اين شرايط، انسان يا طبيعت باشد ـ مشكلات اجتماعي ايجاد مي شود و نهايتاً اعضاي جامعه نسبت به چنين وضعيتي واكنش نشان مي دهند. اهميت اين واكنش بر طبق اصول جامعه شناختي، عمدتاً تحت تأثير ساخت جامعه، نهادها و ارزشهاي آن مي باشد. در يك تقسيم بندي كلي مشكلات اجتماعي داراي جنبه ذهني و عيني مي باشد. جنبه ذهني آن در ادراكات و ارزشگذاري مردم جامعه در ردّ يا تأييد اينكه چه چيز مشكل اجتماعي مي باشد، ظاهر مي شود و جنبه عيني آن شرايط واقعي است كه در آن مشكلات ارزيابي مي شود. (مرتن، رابرت، 1376، صص26- 25- 33) در جوامعي كه در حال انتقال از وضع اجتماعي و اقتصادي خاص به وضع و شرايط ديگري هستند، م

شكلاتي پديد مي آيد كه نتيجه تصادم نوگرايي و پايبندي به سنتهاي ديرين و تشديد جنگ بين نسلهاست. در اين مرحله برزخي و حساس، عناصر اخلاقي و ارزشهاي اجتماعي بيش از هر چيز ديگر تغيير وضع و موضع مي دهند. بسياري از موضوعات بي ارزش ديروز، در م

حدوده عناصر نوين و مقبول امروزي پاي مي نهند و بسياري از عناصر مطلوب اجتماعي از قلمرو ارزشهاي اجتماعي خارج مي شوند. هر چقدر اين تحول سريع باشد، تضاد و جابجايي ارزشها چشمگيرتر خواهد بود. در چنين شرايطي نيروهاي حاكم بر جامعه جاي خود

را به نيروهاي تازه مي سپارند و نظام ارزشهاي جامعه دستخوش آشوب مي گردد، بازتاب اين وضعيت را مي توان در نوع پوشاک وحجاب جامعه ایران دهه ی80 مشاهده نمود. ولي از آنجا كه سرعت حركت هر فرهنگ با حركت اقتصادي و نوآوريهاي تكنولوژي يكسان نيست، نسل هايي كه در معرض چنين تحولات سريع اجتماعي قرار مي گيرند، نمي توانند معيارهاي همه پسندي براي وظيفه، فداكاري و ارزشهاي همانند آن داشته باشند، در اين احوال كشمكش درون خانواده وجامعه ايجاد مي شود و نابساماني افزايش مي يابد. (مساواتي، 1374، ص281.)ب

ه بيان ديگر در هنگامه بحران ارزشها، ارزشهاي اساسي يك جامعه بر لذت طلبي ( Hedonism)،تمتع آني، مصلحت گرايي فردي، سودگرايي(Utilitarianism) ، ماده گرايي( Materialism) و ابزار گرايي استوارند و انسانها صرفاً به تمتع مي انديشند و فقط مصالح خويشتن را در نظر مي آورند و همه چيز در چارچوب امور مادي، ملموس و حتي جسماني خلاصه مي شود، ارتباطات انساني نيز از اين شرايط تأثير مي پذيرند. روابط انسانها از بعد معنوي تهي مي شود و صرفاً در راه التذاذ آني است. اين نوع روابط بسيار سست و آسيب پذير و شكننده اند و به محض آنكه مصلحت ديگري روي نمايد يا بر اثر مرور زمان يا عوامل ديگر، رابطه ها از درون تهي شده و به بهانه هاي مختلف مي شكند.( ساروخاني، 1376، ص هفت.)در مقاله ی حاضر، عوامل فردی-ارتباطی-مذهبی-اجتماعی وسیاسی رواج بد حجابی در جامعه ما بررسی وتحلیل شده و پس از شناسایی عوامل بد حجابی راهکار های لازم ارائه شده است. شريف ترين دلها دلي است كه انديشه ي آزار كسان درآن نباشد. (زرتشت،اوستا)

روش تحقیق
روش تحقيق در پژوهش ،روش ميداني توصيفي- تحليلي است كه با استفاده از پرسش‌نامه، و مطالعه ی کتابخانه ای صورت پذيرفته است. پرسش نامه شامل 29سؤال بسته بوده و به بررسي عوامل بد حجابی از دید گاه فرهنگیان پرداخته است. 200 آزمودني از شهرهای ساری ونکا وبهشهر در یک رده ی شغلی (دبیران علوم اجتماعی) به سؤالات آن پاسخ گفتند. درتحلیل آماری از آمار توصیفی (جدول) واستنباطی (آزمون نسبت) استفاده شد

.
سوالات تحقیق(فرضیه)
1-میزان عوامل فردی-اعتقادی در گسترش بد حجابی در جامعه ما تا چه میزانی می باشد؟
2- میزان عوامل ارتباطی-اجتماعی در گسترش بد حجابی در جامعه ما تا چه میزانی می باشد؟
تعاریف اصطلاحات
1-عوامل فردی-اعتقادی
منظور از عوامل فردی-اعتقادی ، مجموعه مولفه هايى است که در به وجود آوردن پديده بد حجابی در جامعه ما دخالت داشته و ناشى از عملکرد افراد يک جامعه وسيستم سياسى، اجتماعى و فرهنگى حاکم بر آن است. از نظر انسان شناختى و روان شناختى انسان موجودى است که داراى قدرت اختيار مى باشد، يعنى، هم توانايى انتخاب راه درست و طى کردن مراتب کمال انسانى را دارد و هم توانايى پيروى از اميال و هواهاى نفسانى و طى کردن مدارج انحطاط و سقوط را. قرآن مى فرمايد: (انا هديناه السبيل اما شاکرا و اما کفورا)
2-عوامل اجتماعی-ارتباطی
در این تحقیق مسائلی از قبیل :گسترش وپیشرفت بشر در وسایل ارتباطی و ناتوانی مسئولین در مقابله با وسایل نوین ارتباطی -دسترسی آسان افراد جامعه ما به فیلم های مبتذل -رواج رسم ورسوم جشن های غربی در عروسی های ما-تهاجم به ارزش های والای جامعه ما از سوی غربی ها -تحولات اجتماعی-سیاسی در ایران بعد از جنگ تحمیلی وموا

رد دیگر به عنوان عوامل تاثیر گذار در رواج بد حجابی در جامعه ما مورد بررسی وتحلیل قرار گرفته اند.
3-مفهوم لغوى حجاب
به گفته اهل لغت اين واژه به صورت متعدى و به معناى در پرده قرار دادن به كار مى رود .در زبان عرب، حجاب به پوششى گفته مى شود كه مانع از ديدن شيئى پوشانده شده مى شود. شهيد مطهرى نتيجه تحقيقات لغوى خود را درباره اين واژه، چنين بيان مى كند: كلمه حجاب هم به معنى پوشيدن است و هم به معنى پرده و حاجب، بيشتر استعمالش به معنى پرده است. اين كلمه از آن جهت مفهوم پوشش مى دهد كه پرده وسيله پوشش است و شايد بتوان گفت كه به حسب اصل لغت هر پوشش حجاب نيست; آن پوشش حجاب ناميده م

ى شود كه از طريق پشت پرده واقع شدن صورت گيرد.
4-مفهوم اصطلاحى حجاب
شهيد مطهرى در اين باره مى فرمايد: استعمال كلمه حجاب در مورد پوشش زن اصطلاح نسبتاً جديدى است. در قديم و مخصوصاً در اصطلاح فقها كلمه ستر كه به معنى پوشش است به كار مى رفته است.
معناى اصطلاحى جديد اين واژه، عبارت است از پوششى كه زن در برابر نامحرمان بايد استفاده كند و از جلوه گرى و خود نمايى بپرهيزد. (مطهری ،1385 ص42).

تحلیل داده ها
1-میزان عوامل فردی-اعتقادی در گسترش بد حجابی در جامعه ما تا چه حدی می باشد؟
ردیف شما با هر یک از عوامل زیر در رواج بد حجابی در جامعه ما تا چه میزانی موافقید؟ خیلی زیاد
زیاد کم خیلی
کم جمع

1

ضعف ایمان وتقوا,بی توجهی به نماز 102 75 10 13 200
51 5/37 5 5/6 100
2
تجمل گرایی و پیروی از هواهای نفسانی
112 68 16 4 200
56 34 8 2 100
3 ناآگاهی بد حجابان از عواقب بی حجابی 98 72 20 10 200
49 36 10 5 100
4 خود نمایی در برابر بیگانگان وجبران کمبودها 71 69 42 18 200
5/35 5/34 21 9 100
5

فراموشی بد حجابان از ارزش والای فرهنگ انقلاب و شهدای جنگ تحمیلی 99 88 9 4 200
5/49 44 5/4 2 100
6

رواج انواع بیماری های روانی (افسردگی-هیستری-سادیسم-مازوشیسم و...) 95 75 20 10 200
5/47

5/37 10 5 100
7 جبران شکستها ی اجتماعی وسیاسی(اعتراض اجتماعی)
74 66 25 15 200
37 33 5/12 5/7 100
8 نافرمانی از دستور مسئولین
51 62 58 29 200
5/25 31 29 5/14 100
9 جلوه گری برای ازدواج 44 57 65 29 200
22 5/28 5/32 5/14 100
10
اجرانشدن فریضه امر به معروف ونهی از منکربه روش درست 119 71 12 8 200
5/59 5/30 6 4 100
11 تبدیل بد حجابی به یک ارزش وهنجار در جامعه 99 81 16 4 200
5/49 5/40 8 2 100
12 عدم اطلاع بد حجابان به اهمیت حجاب ازنظر قرآن وسنت پیامبر(ص) 92 76 22 10 200
46 38 11 5 100

تحلیل وتفسیر
پس از بررسي پرسشهاي مربوط به سوال شماره یک تحقيق ، نتایج نشان می دهد، بی توجهی به نماز89درصدو تجمل گرایی و پیروی از هواهای نفسانی 90درصدواجرانشدن فریضه امر به معروف ونهی از منکربه روش درست91درصد وتبدیل بد حجابی به یک ارزش وهنجار در جامعه 90درصداز مهم ترین عوامل فردی رواج بد حجابی در جامعه ما بیان شد ند. تحلیل هر یک از متغیر های فوق به شرح زیر می باشد:
ضعف ایمان وتقوا و بی توجهی به نماز
يکي از شرايط صحت نماز بانوان رعايت پوشش و حجاب مناسب است. خدايي که به همه چيز انسان حتي نيات و درون او بينا و آگاه است، چه نياز است که زن در برابر او کاملاً پوشيده و محجّبه باشد؟
آيا مي توان گفت خداوند به زنان نامحرم است اما بيگانگان و مردان جامعه به آنان محرمند، اين سؤالي است که تاکنون بي پاسخ مانده و هنوز بانوان مسلماني که مدهاي بدحجابي و خودنمايي را نشانه ي رشد و شخصيت خود مي پندارند، نتوانسته اند يک جواب منطقي و به دور از خودفريبي براي آن بيابند که بتوانند کيفيت پوشش و نمايش خود را

با آن توجيه و تصحيح نمايند!
پوشش و حجاب عفيفانه ي زن در نماز نيز فلسفه و راز حکيمانه و حياتي و سرنوشت ساز دارد، که با اندکي تأمل روشن مي شود. همان گونه که هر عبادتي از جمله نماز، تعليم و تمرين است براي انسان که در همه حال به ياد خداوند سبحان و بازگشت به سوي او در آخرت و تزکيه و تربيت خود براي يک زندگي ابدي باشد، حجاب زن در نماز نيز آموزش، تمرين و تذکر پوشش عفيفانه ي اوست که در غير نماز، هنگام حضور در جامعه يا در برابر نامح

رم اين گونه عفيفه و محجّبه باشد؛ به همين جهت از ديدگاه اسلام پوشش در غير نماز هم بايد همان پوشش در حال نماز باشد، يعني همان پوشش مناسب و مقدار حجاب او در نماز، بايد در غير نماز در برابر نامحرم هم رعايت شود، زيرا نماز آموزشگاه مهم ترين معارف و نيازهاي حياتي انسان و پرورشگاه ايمان و تقوا و اخلاق انساني و الهي از جمله

عفاف و حجاب است، لذا نماز مظهر حقيقت و سيماي ملکوتي دين اسلام مي باشد. نماز مرآت و آيينه ي دين الهي است. خداوند حکيم تمام معارف و قوانين مهم و ريشه اي و مسائلي که حيات معنوي و اخلاقي و سعادت دنيوي و اُخروي انسان و جامعه را تأمين مي کند، به طور اجمال و کلي در نماز مقرر فرموده است.
بنابراين حکمت و سرّ اين که لباس نازک و بدن نما يا پوشيده

نبودن بعضي از اندام زن حتي يک تار موي او در نماز، در صورتي که آگاهانه و عمدي باشد، حرام و باطل کننده نماز است، اين است که بي بندوباري و بدحجابي و نپوشاندن بعضي از اندام يا مو از سوي زن در اجتماع و مجالس نامحرمان هم چون زمان جاهليت، حرام مي باشد که به تدريج مهر باطل به زن مي زند و اساساً از آن جا که نماز شناسنامه ي دين و مظهر اسلام است، لذا همان گونه که نمازي که حجاب صحيح در آن رعايت نشود، مورد قبول خداوند متعال نخواهد بود، زناني که حجاب صحيح اسلامي را در حامعه رعايت نمي کنند، نيز دينشان مورد قبول و رضايت الهي نخواهد بود.
نتيجه اين که لزوم پوشش و حجاب کامل زن در نماز بيانگر حقانيت حجاب عفيفانه و وجوب رعايت آن در برابر نامحرمان مي باشد. بنابراين واقعيت حجاب عفيفانه ي زن شعار حق طلبي و حقيقت خواهي است هم چنان که فريادي است عليه جاهليت و خودآرا

يي و خودنمايي جاهلي. لذا بانوان مسلماني که حجاب اسلامي را رعايت نمي کنند، يا بايد قائل شوند که حجاب در نماز واجب نيست و بدون آن نماز بخوانند و يا خداوند سبحان را نامحرم و مردان را محرم خود بدانند! پاسخ آنان در اين باره بستگي به ميزان معرفت و ديانت و حقيقت جويي آنها دارد؛ اگر واقعاً طالب حقيقت باشند، با روشن شدن حقانيت حجاب، بايد توبه ي نصوح کرده و گوهر خود را در صدف ارزش مند حجاب و عفاف حفظ نمايند، در غير اين صورت نمازشان مقبول درگاه خداوند نخواهد بود، چون نشانه قبولي نماز در فرهنگ وحي آن است که انسان را از گناهان و رذيلت ها باز دارد.

در روايتي نبي گرامي اسلام صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
مَن لَم تَنههُ صلاتُهُ عَن الفحشاءِ والمُنکر لَم يُزد مِن الله إلاّ بُعداً؛ کسي که نمازش او را از زشتي ها و گناهان باز ندارد، بهره اي از نماز ـ جز دوري از خداوندـ نبرده است. (بحارالانوار، ج82،ص198).
البته چنين نمازي از جهت فقهي در صورت وجود شرايط، صحيح است و تکليف را از انسان ساقط مي کند، اما نمازي نيست که او را به خداوند سبحان نزديک کند و از ساير برکاتش نيز بهره مند گردد؛ همان گونه که معيار سنجش قبولي و عدم قبولي اعمال ديگر انسان نيز پذيرفته شدن نماز يا عدم پذيرش آن است ؛ امام باقر (ع) فرمودند:
إنّ اَول ما يُحاسَبُ بِه العَبدُ الصّلاهُ فَإن قُبِلَت قُبِل ما سِواها؛ اول چيزي که ـ در قيامت ـ از انسان حسابرسي مي شود، نماز است پس اگر قبول شود بقيه ي اعمال نيک هم مقبول خواهد شد. (فروع كافي، ج3،ص268).
چرا که اهتمام به نماز ـ با آن ويژگي هايش ـ نشانه ي اهتمام به ساير اعمال ـ که از جهت عظمت و فضيلت در رتبه ي بعد از نماز قرار گرفته اند ـ مي باشد. ضمن اين که نماز و تکرار آن در شبانه روز، روح اخلاص ـ که پايه ي قبولي عمل است ـ را در انسان زنده مي کند و همين امر موجب مي شود که ساير اعمال با خلوص و قصد تقرب انجام شود.
بنابراين اگر زنان مسلمان، نماز را با توجه به اسرارش، به ويژه سرّ حجاب در آن، به پا مي داشتند شاهد عفت ورزي بيشتر و رعايت حجاب اسلامي از سوي آنان بوديم و آنها هرگز به خود اجازه نمي دادند آن رفتارهاي ذليلانه را مرتکب شوند.
جبران شکستها
فردی که از مقامات اجتماعی به خاطر عدم پوشش یا بی کفایتی باز مانده سعی دارد با فساد بیشتر این شکست را جبران کند. کسی که تغییرات بنیادی در جامعه را نمی پذیرد و از مقامات سابق خود خلع و دچار شکست اجتماعی شده است سعی او بر این است که با هر وسیله ممکن این شکست را جبران کند .او خود به انجام کاری که میکند آگاه است و میداند که چه میکند.
نا آ گاهی
یکی از علل بد حجابی جهل افراد است . شایدفرد بی حجاب نم

ی داند که با این کار خود چه ضربه هایی به جامعه می زند .ممکن است جلوه گری او خانواده ای را از هم بپاشد. شاید پوشش نامناسبش زمینه ساز گناه بسیاری از جوانان باشد. شاید نمی دانند که کمبود پوشش موجب جلب نظر افراد سود جو و خیانتکار به آنها می شود. شاید نمی دانند هر چه پوشش زن کمتر باشد در زندگی حیوانی نزدیکتر و از خدا دورتر است . شاید نمی دانند چنانکه گل در معابر عمومی پرپر شود آنان نیز در این راه گاه عفت خود را از دست خواهند داد .پس باید جامعه را آگاه و هشیار کرد.

هیستری
یکی از دلایل بد حجابی بیماری هیستری میباشد . در این بیماری فرد علاقه زیادی به جلوه گری دارد. این بیماری منشا روحی و روانی دارد و یکی از آثار و نشانه های بیماری افسردگی درفرد میباشد. چنین افرادی برای ارضا بیماری خود مرتب به دنبال مدلهای بهتر و بالاتر و زیباتر و جذاب هستند.در این تحقیق حدود 85درصد افراد جامعه آماری، رواج انواع بیماری های روانی (افسردگی-هیستری-سادیسم-مازوشیسم و...)را در گسترش بد حجابی تاثیر گذار دانسته اند.
عقده حقارت
فردی که در خانواده و جامعه مورد تحقیر قرار می گیرد خانواده به او توجهی ندارد نظراتش را محترم نمی داند در جامعه نمی تواند به طور دلخواه خود هر کار میخواهد انجام دهد. میخواهد از این راه که جلوه دادن زیباییهای درونی و خدادادی است روی این عقده سر پوش بگذارد.
سادیسم
سادیسم نوعی بیماری است که از افسردگی سرچشمه میگیرد . فرد دوست دارد بهر عنوان دیگران را مورد آزار قرار دهد. به هر حال وقتی فردی با پوشش نا مناسب در بین جامعه رفت و آمد میکند حس شهوت و غریزه جنسی را در جوانان بیدار میکند و آنها را دچار مشکل می سازد فردی که سادیسم دارد از این که ببیند جوانی غریزه جنسی در او شعله ور شده است و دست یابی به آن برای او ممکن نیست لذت می برد وخود را قهرمان این عرصه تصور میکند.
انتقام جویی
فردی که به خاطر رفتار دیگران آتش کینه و نفرت در وجودش شعله می کشد اگر از معنویات به دور باشدسعی دارد در رفتار با دیگران این نفرت و انزجار را به مرحله عمل و انتقام برساند. فردی که دوستدار آزادی غربی است وقتی در این اجتماع دست یافتن به آن برایش ممکن نیست حس انتقام اورا برآن برمی دارد که ارزشهای اجتماعی را خدشه دار کرده و زمینه سقوط ارزشهای اجتماع را با رفتاربلهوسانه خود فراهم سازد.
مازوشیسم
علت دیگر گرایش به پوشش نا مناسب خود آزاری و مازوشیسم اس

ت. فردی که به دلایل مختلف خود را عقب مانده میداند نسبت به خود بی تفاوت میشود و از بیماری یا شکست اجتماعی خود ناراحت نمیشود . او به خاطر آزار رساندن به خود خودش را در معرض حوادث برخاسته از فحشا و فساد میگذارد. چنین افرادی هر قدر هم که در دامان بی عفتی فرو روند برایشان اهمیتی ندارد. زیرا هیچ قانون و مقررات و صلاح و ثوابی را در نظر نمی گیرند و حتی آنها با خود بیگانه اند.
نیاز به ازدواج
یکی دیگر از علل بد حجابی نیاز جنسی است . ازدواج گر چه در

دین مقدس اسلام بسیار از آن تعریف و تمجید شده است و بهترین رهنمودها پیرامون آن رسیده است تا جایی که پیامبر میفرمایند: کسی که ازدواج می کند نصف دین خود را حفظ کرده است.اما جلوه گری برای پیدا کردن زمینه های ازدواج راه نامناسبی است که به بدحجابی کشیده شده و پیامدهای تاسف باری نیز برای طرفین بهمراه خواهد داشت . با توجه به اینکه اغلب این ازدواجهای چها رراهی سر انجام خوبی نخواهد داشت و به جدایی و طلاق می انجامد.
کمبودها
معمولا افرادی دچار ریا تظاهر جلوه گری خودنمایی و فخرفروشی میشوند که کمبودی دارند. کمبود شخصیت اجتماعی نیز موجب پناه بردن به بد حجابی برای جبران این کمبود میشود.
بر اين اساس در جامعه اى مانند جامعه اسلامى ما- که بسيارى از احکام، ارزش ها و معارف اسلامى براى اداره جامعه تبيين شده و جاى هيچ گونه عذر و بهانه اى نيست- بعضى از احکام الهى (مانند حجاب) از سوى برخى افراد ناديده گرفته مى شود، به عوامل فردی-اعتقادی باز مى گردد. به عبارت ديگر يکى از مهم ترين عوامل بدحجابى در جامعه، پيروى از هواهاى نفسانى است که خود ناشى از ضعف ايمان و تقوا، تزلزل شخصيت است و مى باشد و در مظاهرى ازقبيل تجمل گرايى، خودنمايى در مقابل بيگانگان و نمود پيدا مى کند. يکى از راه هاى اصلاح جامعه از اين معضل، مقابله با عوامل روان شناختى آن وتقويت ايمان و تقواى افراد جامعه و تقويت انگيزه، عزم و اراده آنان دراجراى احکام الهى و موازين و مقررات اسلامى در سطح جامعه مى باشد. قرآن کريم مى فرمايد: (ان الله لا يغير ما بقوم حتى يغيروا ما بانفسهم خداوند سرنوشت هيچ قومى را تغيير نمى دهد، مگر آن که آنان آنچه را درخودشان است تغيير دهند).
2- میزان عوامل ارتباطی –اجتماعی در گسترش بد حجابی در جامعه ما تا چه حدی می باشد؟

ردیف شما با هر یک از عوامل زیر در رواج بد حجابی در جامعه ما تا چه میزانی موافقید؟
خیلی زیاد

زیاد
کم
خیلی کم
جمع

13
گسترش بد حجابی از سوی رسانه های جمعی 95 88 12 5 200
5/47 44 6 5/2 100
14

گسترش ماهواره ها در خانواده 82 78 25 15 200
42 39 5/12 5/7 100
15 پیشرفت بشر درزمینه ارتباطات (اینترنت –تلفن همراه) 72 58 55 15 200
37 29 5/27 5/7 100
16
دسترسی آسان افراد جامعه ما به فیلم های مبتذل 99 71 22 8 200
5/49 5/35 11 4 100
17

ناتوانی مسئولین در مقابله با وسایل نوین ارتباطی 86 74 28 12 200
43 37 15 5 100
18 ارتباط وبرخورد نامناسب مامورین با بد حجابان

90 77 20 13 200
45 5/38 10 5/6 100

19 ارائه خدمات رفاهی-مادی به افراد بی حجاب درجامعه ما 70 65 46 19 200
35 5/32 23 5/9 100

20
رواج رسم ورسوم جشن های غربی در عروسی های ما 95 75 18 12 200
5/47 5/37 9 5 100

21 روشن فکر ومتمدن جلوه دادن بد حجابان در جامعه ما
88 77 25 10 200
44 5/38 5/12 5 100

22 عقب مانده وتحجر گرا دانستن افراد با حجاب در جامعه ما 65 68 57 10 200
5/32 34 5/28 5 100

23 برنامه ریزی بلند مدت صهیونیست ها در زمینه رواج سکس در جامعه ایران 94 77 18 10 200
47 5/38 9 5 100

24 تهاجم به ارزش های والای جامعه ما از سوی غربی ها 94 66 26 14 200
47 33 13 7 100

25 بی توجهی مسئولین به مسئله حجاب 79 81 19 21 200
5/39 5/40 5/9 5/10 100
26 تحولات اجتماعی-سیاسی در ایران بعد از جنگ تحمیلی 86 70 34 10 200
43 35 17 5 100
27 بالا رفتن سطح رفاه اقصادی مردم 74 78 38 10

200
37 39 19 5 100
28 رواج بد حجابی در جامعه ما در زمان انتخابات 108 82 6 4 200
54 41 3 2 100
29 حمایت نامزد های انتخاباتی از رواج بی حجابی

در جامعه ما 96 81 13 10 200
48 5/40 5/6 5 100

تحلیل
همانطوری که داده ها نشان می دهد ازنظر جامعه آماری ما عوامل اجتماعی چون:رواج بد حجابی در جامعه ما در زمان انتخابات95 درصد- گسترش بد حجابی از سوی رسانه های جمعی92درصد-حمایت نامزد های انتخاباتی از رواج بی حجابی در جامعه ما88درصد - دسترسی آسان افراد جامعه ما به فیلم های مبتذل85- رواج رسم ورسوم جشن های غربی در عروسی های ما 85درصد-گسترش ماهواره ها در خانواده81درصد- - ناتوانی مسئولین در مقابله با وسایل نوین ارتباطی 80درصد - تهاجم به ارزش های والای جامعه ما از سوی غربی ها 80درصد- تحولات اجتماعی سیاسی در ایران بعد از جنگ تحمیلی78درصد به عنوان عوامل مهم رواج بد حجابی در جامعه ما بیان شده اند .

نتایج وتفسیر یافته های تحقیق
ريشه هاى تاريخى –اجتماعی بد حجابی که به اقدامات رژيم پهلوى براى گسترش فرهنگ غربى به ويژه در بعدبرهنگى، بى بند و بارى و کشف حجاب بر مى گردد، که توانست بخشى ازجامعه ما را دچار اين انحراف کند و بى حجابى را در خانواده ها به صورت يک هنجار و ارزش درآورد. روند گسترش اين معضل، هر چند با وقوع انقلاب اسلامى و فضاى ناشى از دوران دفاع مقدس، تا حد زيادى کنترل شد ولى به دلايل متعددى، رگه ها و ريشه هاى خود را همچنان حفظ نمود وبعد از تغيير محيط ارزشى جامعه و فاصله گرفتن از فضاى معنوى حاصل ازانقلاب و دفاع مقدس، دوباره مجال ظهور و بروز پيدا کرد. با توجه به داده های فوق موارد زیربه عنوان عوامل اجتماعی رواج بد حجابی تحلیل می شوند:
1. کوتاهى وبى توجهى برخى از مسوولان فرهنگى کشور در تثبيت ارزش ها و احکام اسلامى و تعميق بخشيدن به آن، از وسايل ديگر گسترش بدحجابى است. گفتنى است که به علت وجود مشکلات ناشى از تثبيت انقلاب اسلامى، جنگ تحميلى، فشارهاى خارجى محاصره هاى گوناگون اقتصادى، سياسى و باعث شد که بيشترين وقت و انرژى مسوولان و دستگاه هاى دولتى به اين امور صرف شود و توجه چندانى به مسايل فرهنگى جامعه و اجراى راه کارها و برنامه هايى در جهت تثبيت و تعميق ارزش ها و احکام اسلامى مبذول نگردد.
2. . بعضى از اقدامات اقتصادی انجام گرفته بعد از س

ال 1368 (از قبيل سياست هاى پولى و ارزى و) که به منظور تسريع در روند توسعه و رشد اقتصادى، صنعت و انجام گرفت، ناخواسته موجب تغيير ارزش هاى جامعه، به سوى هنجارهاى مادى، مدرک گرايى، تجمل پرستى و گرديد.
3. عملکرد منفى و نامطلوب برخى از دستگاه هاى فرهنگى (از جمله صدا وسيما ،وزارت ارشاد وامور سينمايي و مطبوعات) و ميدان دادن به افراد وعناصرى که هيچ اعتقادى به نظام اسلامى ندارند و با استفاد از تسهيلات مادى و معنوى وزارت

ارشاد و فضاى باز و بدون نظارت جامعه، موجبات نشر و ترويج فرهنگ فاسد منحط دوران پهلوى و ارزشهاى حاکم بر جوامع غرب را فراهم و اوضاع فرهنگى کشور را به شدت مسموم و آلوده نمودند .
4. برخى از افراط و تفريط هايى که در سالهاى اوليه انقلاب و بعد از آن در مبارزه با بى حجابى و بد حجابى شد از قبيل استفاده روشهاى خشونت آميز

و فيزيکى و باعث بوجود آمدن تنفر وانزجار و بدبينى به اين حکم الهى گرديد وهمچنين لوث کردن برخورد قانوني که با سياسي بازي دولتمردان روبرو شد ويک روز گشت هاي ارشاد نيروي انتظامي با سو صدا هاي ويژه در جامعه حضور پيدا کردند ويکدفعه حرکت هاي قانوني در جامعه جمع شد وعرصه براي طراحان بي حجابي در جامعه باز شد .

5.توطئه فرهنگی وتضعیف ارزش های مذهبی
متاسفانه بعضی افراد خواسته یا ناخواسته به دامن این توطئه می افتند و شاید برخی از سر انجام کاری که می کنند بی اطلاع باشند. سیری در تاریخ نشان میدهد که آنجایی که دشمن توان مقابله با ملتی را ندارد با اشاعه فحشا از طریق جنس مونث وارد عمل میشود . لذا ست که خود باختگی فرهنگی پیروی از دیگران به عنوان نسل برتر از دست دادن پشتوانه های مذهبی روی آوردن به گناه و فحشا بسیاری از مردم دنیا را در کام استعمارگران فرو برده است.
6.تبلیغات سو
یکی دیگر از علل بد حجابی و فحشا شانتاژ های تبلیغاتی است. معمولا برای آنکه چیز مقدسی راازفردی بگیرند ابتدا بر علیه آن چیز و کسانی که پیروی و تبعیت از آن میکنند تبلیغات وسیعی انجام می دهند تبلیغات سو تهمتهای بیجا و گاه بزرگ کردن اشتباه افراد محجبه به عنوان پتکی بر سر دیگران است که آری اینانند منادیان حجاب و هر چه هست زیر این چادرهاست و نااگاهان کم تجربه نیز بدون تحقیق تحت تاثیر این تبلیغات قرار می گیرند .البته قابل ذکر است که ما نمی توانیم تمام متدینین و منادیان دین اسلام را از اشتباه مبری بدانیم بلکه غیر از معصومین (ع) همه افراد ممکن است اشتباه داشته باشند ولی اشتباه دیگران دلیل بر آن نیست که مکتب غلط و ناپسند باشد.با توجه به اینکه سایر ادیان نیز پیروانی راستین نداشته و ندارند آ نان نیز سراسر زندگیشان مملو از خطا و اشتباه و روش خلاف مذهب است. چنانکه قرآن می فرما

ید هر کس در گرو اعمال خود میباشد.

راهکارها وپیشنهاد های تحقیق
1. . کار بنيادى فرهنگى. مسلما برخوردبا اين پديده به صورت فيزيکى و از طريق دستگاههاى دولتى، بسيار دشوارو البته لازم است. اما کافي نيست زيرا اگر ما در مسئله پوشش اسلامى صرفا بخواهيم از طريق زور وارد شويم و نتوانيم حقانيت و لزوم پوشش ا

سلامى، آثار مثبت و فوايد و برکات اجراى اين فريضه الهى در ابعاد مختلف زندگى شخصى و اجتماعى افراد و فلسفه حجاب و را با کار فرهنگى مستمر عميق و ريشه اى با استفاده ازدستگاههاى فرهنگى و رسانه هاى جمعى و مطبوعات و به زيباترين وبهترين صورت، ارايه دليل و برهان، ثابت کنيم، متاسفانه بايد منتظر رواج و گسترش بدحجابى و رواج ارزشهاى غربى به صورت گسترده در جامعه اسلاميمان باشيم.
2. عامل مهم ديگرى که مى تواند ما را در مقابله با اين معضل اجتماعى يارى نمايد اهتمام جدى جامعه به انجام فريضه امر به معروف ونهى از منکر است. بديهى است اگر جامعه در اين زمينه به صورت جدى وارد عمل شود و اين فريضه الهى را منطبق با شرايط و مراتبى که در شرع مقدس معين گرديده، عملى سازد دستگاههاى فرهنگى نيز بهتر مى توانند درحل اين معضل اجتماعى اقدام نمايند.
3. – تقويت ايمان و اعتقاد
در زن بايد باور استوار، ايمان عميق ايجاد شود زني كه دل به حق داده و انديشه به خدا سپرده و فرجام زندگي دنيوي اش را پذيرفته چطور حاضر مي شود خودآرايي و خودنمايي كند و خود را در معرض ديدهاي آلوده قرار دهد و زمينه هاي تلذذ ديگران و مآلاً فسادآفريني را بوجود آورد؟!اين جمله بلند حضرت علي عليه السلام كه فرموده: «المرء بايمانه و المومن بعمله» نشانگر آن است كه باورها و ايمان هاي راسخ، عالي ترين نقش را در كيفيت زند

گاني انساني ايفاء مي كنند..
5 – احياء فرهنگ اصيل اسلامي
احياء‌ ارزش هاي اصيل اسلامي و فراخواني زن مسلمان به تعقل و دريافتن ارزش ها و آفريدن روح تعبد و تعهد نسبت به اينها نقش مهمي در اين زمينه خواهد داشت و زن مؤمن بايد به آنچه اسلام به عنوان ارزش بدان مي نگرد، باور داشته باشد و بداند كه عظمت و شخصيت او در گرو روح بلند، انديشه والا، قلب پاك، و جان پيراسته از آلودگي است كه او را به روشي انساني و منشي اسلامي فرا خواهد خواند و بداند تن آرايه بسته و ظاهر فريبنده هرگز نمايشگر شخصيت او نيست.اين كلام بيدارگر حضرت مسيح را توجه كنيم كه فرمود:
«بحق اقول لكم: ماذا يغني عن الجسد اذا كان ظاهي عنكم ان تنقوا جلودكم و قلوبكم دنسه»به حق براي شما مي گويم: تن چه سودي دهد، در صورتي كه ظاهرش درست باشد و درونش تباه، بدن هاي شما، چه سودتان دهد كه خوشتان دارد و دلهايتان تباه باشد و سودي نبريد كه پوست خود را پاك نگاه داريد و دل هاي شما چركين باشد و آلوده باشد.»
6 – شناساندن الگوهاي والا
امروز يكي از تأسف هاي جدي اين است كه زن مسلمان آن چنان كه بايد و شايد با چهره هاي بلند تاريخ اسلام آشنا نيست، زندگاني حضرت زهرا (س) و فرزند برومندش، پيام آور عاشورا حضرت زينب (س) بايد براي زن مؤمنه نشان داده شود تا بنگرد با حفظ هويت و شخصيت و وقار مي تواند در جامعه حضور پيدا كند و ايفاي نقش كند.كلامي از امام صادق عليه السلام تأمل برانگيز و قابل توجه است: «به زنان دوستي ال علي عليه السلام را الهام كنيد و به همين مسائل اندك رهايشان كنيد.»زن اگر حب علي را فرا گرفت و او را راهبر شناخت و خاندان او را به عنوان الگو پذيرفت و بر راهي رفت كه اهل بيت عليه السلام رفته اند و آنان را سرمشق قرار داد، رويين تن مي شود و حضورش در جامعه دلهره آفرين نخواهد بود.
7-رعايت اصل تقواي الهي در عمل .
8- ارائة الگوي صحيح پوشش متناسب با اسلام وانقلاب براي دختران وپسران
9- ارائة الگوهاي امروزي كه براي نسل جوان ملموس باشد مانند : دعوت از كسانيكه در زمينه هاي علمي ، اجتـماعي و… در بين نسل جوان موفق بوده وپوشش برتر دارند .

10- ترويج فرهنگ اصيل اسلامي وقرآني در صدا وسيما وسينما وحتي ميادين شهرها( بصورت تابلوهاي بيل برد ) با ساخت فيــلم ، سريال .

11- بيان محسنـات حجاب اسلامي وتبليغ خوبيهاي حجـاب وبيان مضرات بدحجــابي وبي حجابي از طريق : همايش ، كنفرانس ، ميزگرد با بهره گيري از نسل جوان وبا پوششهاي مناسب .

12- در نظر گرفتن شرايط زماني ومكاني در امر به معروف ونهي از منكر بخاطراثرگذاري واثر پذيري وفرهنگ سازي از طريق مثبت نگري به مقوله حجاب وعدم بزرگنمايي بدحجابي .

13- جلوگيري از توليد وفروش محصولات غير فرهنگي

والبسه هاي نا مناسب
14- برگزاري ميز گردهاي تخصصي با بهره گيري از متخصصين جوان در زمينه هاي مختلف علمي ، سياسي . اجتماعي و…

15- تعيين حدود وثغور قانوني حجاب اسلامي با عنايت به فرهنگ غني اسلامي وايراني براي دختران وپسران در جامعه ومدرسه ودانشگاه با بهره مندي از نظركارشناسان علوم اجتماعي وروانشناسان .

16- برخورد قاطع با متخلفين بصورت هماهنگ ومتحد الشكل از طرف تمامي دستگاه هاي مسئول از قبيل : قوة قضائيه ، نيروي انتظامي و ضابطين آنان در بسيج با پديده ي بدحجابي و… ( ارائه ي راه حل واحد در برخورد با بد حجابي وبي حجابي وپرهيز از تكرويها وكج سليقگي ها در برخوردها )

17- برخورد شايستـه ومبتني برعقلانيت واصــولي باپديده ي تكنولوژي جديد مانند : ماهواره واينترنت ) وتلاش در جهت ارائه ي تكنولوژي برتروجايگزين ويادر صورت عدم توانايي در ارائه ي الگوي برتر، شناساندن محسنات آن بجاي برخوردهاي احساسي و نابخردانه باآن ،كه خودنوعي ترويج مي باشد!!! چراكه حتي كسانيكه با آن آشنايي ندارند به دنبال چيستي ؟آن مي روند ، كما اينكه در چند سال اخير تجربه ي مبارزه با ويدئو وماهواره به چنين واقعه اي اذعان دارد .

18-ايجاد اعتماد عمومي به حكومت با برخورد قاطع با فاسقين وفاسدين ومتجاهرين به فسق .

19- ايجاد اشتغال براي جوانان وسرگرم كردن اين قشر عظيم به كار وتلاش وايجاد امنيت شغلي .

20- برقراري امنيت شغلي ، اجتماعي ، اقتصادي ، رفاهي از طريق مسئولين ذيربط وتبليغات گسترده رسانه هاي گروهي.

21- ترويج فرهنگ ازدواج واستحكام بناي خانواده با حمايت از مزدوجين وفرهنگ سازي در اين رابطه وارائه ي راهكارهاي عملي براي حصول به آن وسهل وآسان نمودن ازدواج از طريق : ساخت خانه هاي با مساحت كم وبصورت اقساط در اختيار زوجهاي جوان گذاردن ، تأمين اشتغال آنان ، ارائه ي مشاوره هاي خانوادگي از طريق رسانه ي ملي وجرايد وبرگزاري ميزگردهاي تخصصي در اين زمينه ويا ساخت سريالهاي مناسب .

22- بيان غير مستقيم مسايل فرهنگي از طريق صدا وسيما با ساخت فيلم ، سريال ومصاحبه ودعوت از خانواده هاي موفق .

23-از بين بردن دغدغه معيشت براي خانواده ها ودر نه

ايت از بين بردن شكاف طبقاتي بين فقير وغني وبرخورد با سود جويان وسوء استفاده كنندگان در جامعه اعم از مسئولين وطبقات اول ودوم جامعه وديگران .چراكه همسر يا مرد خانه از صبح زود به دليل عقب نماندن از ديگران وتأمين معاش ورفع نيازوكسب رزق و روزي وبعضا رفاه طلبي بيش از حد توان تا پاسي ازشب درتمام هفته حتي گاهي جمعــه هامشغول كاروتلاش بوده وازتوجه عاطفي ومعنوي اهل خانواده ي خودغافل است وهنگامي

كه همسر وپدرنتواندپاسخگوي احتياجات غريزي وعاطفي خانواده ي خود باشد نوعي عقده وبيمــاري گريبانگير آنان مي شودكه كمبود احساسي وعاطفي (محبت )است كه درنهايت ممكن است براي ارضاء آن گرايش به غيرقوت گرفته وكم كم زمينه هاي ناهنجاري بوجود آيد تا غريزه ارضاء شود به عنوان نمونه : ( به انحراف كشيده شدن بعضي ازخانم هاي متأهل)

24-رعايت اصول اخلاقي وپوشش مناسب والدين در منزل درحضور فرزندان مانند : پدر در مقابل دختر ومادر در مقابل پسروحتي محارم نسبي كه ممكن است موجب بروز حوادث بسيار شومي نيز گردد .

25- رعايت والدين در استفاده از فيلمهاي مبتذل؟؟؟ وبرنامه هاي ماهواره اي درحضور فرزندان !!! چرا كه زمينه ي كنجكاوي آنان ايجاد شده وكودكان نيز به دنبال تقليد بر مي آيند .

26- كنترل فرزندان توسط والدين در خروج وورود از منزل ونظارت بر حضور آنان در مجالس ومحافل خصوصي وغير خصوصي جوانان از قبيل : جشن تولد ها ، جشن هاي فارغ التحصيلي و حتي لهو ولعب .

27- تبليغ درسطح شهرها وحتي روستاها بطورمنسجم ويكنواخت توسط تراكت ، بيل برد ، پلاكارد و… باذكرمحاسن حجاب نه معايب آن.

28- پرهيز از دوگانگي وحتي چند گانگي در برخوردها ورفتارها وتبليغ ها .
29-سليقه اي عمل نكردن دستگاههاي مسئول از قبيل : ستاد امر به معروف ونهي از منكر ، نيروي انتظامي ، دستگاه قضايي و در پايان با توجه به اينكه آدمي فطرتاً زيبـــــايي دوست ، كمال جو ، برتري طلب ، تنوع پسند وماجراجوست لذا به دنبال مطرح كردن خود است واگر اين روحيه هدايت نشود ، فاجعـــه آفرين نيـــــز مي شود وزمانيكه حياء وعفت عمومي وخصوصي را از بين برد، ديگر قابل هدايت وكنترل نخواهد بود واز آنجاييكه انسان همواره به دنبال خوبيهاست ، لذا هر كاري را كه مي كند به نظرش خوب وداراي كمال مطلوب است پس بنابر اين بايد خوبيها را به او شناساند ومعرفت به خوبيها را به او آموخت ، وقتي انسان به خوبيها معرفت يافت ديگر به طرف بديها نمي رود ، آنچه موجب ضلالت آدمي است خوب ديدن بديهاست كه برنامه ي شيطان ونفسانيات وحتي شياطين انسي نيز همين است كه بديها ومنكرات را در نظر آدمي خوب واحسن جلوه دهندوراه مبارزه با آن نيز رشد معنويت وترويج عبادت وشفافيت حسنات بصورت ملموس است ودر واقع توجه به غناي معنويت ومعرفت در برابر غذاي ماديت ونفسانيت خور وخواب وخشم وشهوت شغب است وجهل وظلمت حيــــــوان خبــــر ندارنــد.به همين جهت است كه نبي مكرم اسلام حضرت محمد (ص)مي فرمايد : تفكـر ساعه خير من عباده سبعين سنه. "يك ساعت فكر كردن بهتر از هفتاد سال عبادت است " واين همان معرفت وشناخت است كه به دنبال تفكرحاصل مي گردد وزمينه خداشناسي واقعي انسان نيزهماناخودشناسي وشناخت خوداست ، همانگونه كه پيامبر اسلام (ص) فرموده اند : «من عرف نفسه فقد عرف ربه»

كسيكه خود راشناخت بتحقيق خداي خود را شناخته است انسان به جهت خدايي بودنش موجودي تكامل يافته واشرف مخلوقات بوده وبه دليل دميده شدن نفخه وروح الهي در وجودش سمت خليفه اللهي در روي زمين يافته است وبه جايي مي رسد كه هيچ موجودي را نشايد رسد آدمي به جايي كه بجز خدا نبيند بنـــگر تا چه حــــد است مقام آدميت.
30-ازآنجا که یکی از رواج بد حجابی در جامعه گستر

ش بیماری های روانی از قبیل سادیسم ومازوشیسم وهیستری می باشد لذا پیشنهاد می شود در پیشگیری از رواج این گونه بیماری ها مسئولین مربوطه برناتمه ریزی های بلند مدت وکوتاه مدتی را طرح ریزی نمایند.
منابع
• قرآن کریم
• نهج الفصاحه
• نهج البلاغه
• اوستا زردشت
• انجیل عیسی مسیح
• بحارالانوار، ج82.
• فروع كافي، ج3.
• مرتن، رابرت،(1376 ) مشكلات اجتماعي و نظريه هاي جامعه شناختي، ترجمه نوين تولايي، انتشارات اميركبير.
• مساواتي، مجيد، (1374) آسيب شناسي اجتماعي ايران، جامعه شناسي انحرافات، انتشارات نوبل (تبريز)،.
• مطهری ،مرتضی (1385) شناخت مسئله حجاب ،نشر صدرا،قم.
• ساروخاني، باقر(1376)، طلاق ـ پژوهشي در شنا

خت واقعيت و عوامل آن، انتشارات دانشگاه تهران.