بخشی از مقاله
چکیده
سرریز نیلوفری یکی از محدود سازههای جدای از بدنه سد میباشد که جهت تخلیه سیلاب از مخزن سد مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع سرریز از یک تاج دایرهای تشکیل میگردد که جریان را به یک محور مایل یا قائم هدایت مینماید، محور ذکرشده توسط انحنایی با شعاع بزرگ به یک تونل با شیب کم متصل است. در جایی که از تونل جهت انحراف آب استفاده میشود استفاده از این سرریز بسیار اقتصادی خواهد بود. از معایب سرریز نیلوفری ایجاد گردابهای قوی در ارتفاع بالای آب روی دهانهی ورودی میباشد که سبب ایجاد مشکلاتی از قبیل لرزش در سازه و ایجاد فشارهای منفی میگردد. از آنجایی که حذف کانال کامل گردابها غیرممکن و از نظر اقتصادی به صرفه نمیباشد، در این تحقیق به کمک یک مدل آزمایشگاهی که یک سرریز نیلوفری به همراه تیغههای گرداب شکن قائم با آرایش متفاوت میباشد، سعی شده است شدت گردابها را کاهش دهیم. نتایج آزمایش همراه با گردابشکن با نتایج آزمایش شاهد مقایسه می-گردد و مشاهده خواهد شد که ضریب دبی سرریز در حالت وجود گردابشکن بیشتر از حالت شاهد خواهد بود و همچنین با افزایش تعداد گردابشکنها راندمان سرریز نیلوفری بیشتر خواهد شد.
واژههای کلیدی: سرریز نیلوفری، گرداب، گردابشکن قائم، ضریب تخلیه.
1 دانشجوی کارشناسی ارشد سازههای آبی، دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز
2 استاد گروه سازههای آبی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز
اولیه همایش ملی آب، انسان، زمیه
اصفهان ، شهریىر 3131
-1 مقدمه
سرریز نیلوفری عبارت است از سرریز جداگانهای که میتواند جایگزین سرریز جانبی گردد. این نوع سرریز در درههای تنگ که امکان ساخت سرریزهای دیگر مشکل میباشد، استفاده میگردد. قطر سرریز در تاج باید بیش از قطر محور قائم و تونل باشد تا فواره جریان به راحتی از روی سرریز روگذر دایرهای که منطبق بر خطوط جریان طراحی میگردد عبور کند. (سامانی، (1376 رابطه دبی سرریزهای نیلوفری به صورت زیر است:
