بخشی از مقاله

مقدمه

روند روبه افزایش باکتریهاي مقاوم بهخصوص میکروارگانیسمهاي عامل عفونتهاي بیمارستانی یکی از معضلات جامعه پزشکی امروز میباشد. مطالعات مختلف نشان میدهد که این افزایش مقاومت نسبت به فراوردههاي دارویی جدید نیز به آسانی ظاهر میگردد ( Ahmad & Beg,

.(2002

مقاومت چند دارویی

MDR پدیدهاي است که حضور آن در گزارشهاي علمی به دفعات به چشم میخورد. باکتریها مکانیسمهاي متفاوتی براي مقاومت نسبت به آنتیبیوتیکها از خودشان می دهند. از جمله، میتوان به غیرفعالسازي آنزیمی، تغییر هدف، پدیده افلوکس (efflux) و تغییر در نفوذپذیري اشاره کرد.

سیستم پدیده افلوکس از دسته مقاومتهاي ذاتی بوده که در باکتریهایی نظیر سودوموناس آئروژینوزا، اشریشیاکلی، استافیلوکوکوس اورئوس و غیره مشاهده شده است و سبب مقاومت این باکتریها نسبت به انواع آنتی بیوتیکها نظیر بتالاکتامها، ماکرولیدها، تتراسایکلین، فلوروکینولونها و کلرامفنیکل میگردد.

پدیده افلوکس موجب خارج شدن میزان زیادي از آنتیبیوتیکهاي وارد شده به داخل باکتریها شده و سبب کاهش غلظت داخل سلولی آنها و در نتیجه مقاومت باکتریها به داروي مصرفی میگردد. بهنظر میرسد عناصر متفاوتی وجود دارند که میتوانند از کاهش میزان داخل سلولی داروها جلوگیري بعمل آورند. از جمله میتوان به اعضاي

خانوده Berberidacae و ترکیب C20H19NO5. ) berberine

(6H2O اشاره نمود که یک آلکالوئید میباشد. این ترکیب که مانع پدیده افلوکس در سلولها گردیده است، از متابولیتهاي


ثانویهاي گیاهی میباشد که باعث حفاظت گیاهان در برابر پاتوژنهاي میکروبی شده و غلظت آن در پاسخ به تهاجم میکروبی افزایش مییابد .(Jaren et al., 2002) در این پژوهش از نوسکاپین (C22H23NO7) که یک آلکالوئید محلول در آب با خاصیت بسیار کم سمی بوده و از گیاه خشخاش (Opium) خانواده Papaveraceae تهیه میشود، استفاده شد .(Zhou et al., 2002) این ترکیب به توبولینها متصل شده و تجمع آنها را تحت تأثیر قرار میدهد

Schuler et al., 1999)؛ (Laden et al., 2004 و همچنین با فعال کردن (Natural killer cell) NK cell و بردن سلول به

فاز آپوپتوزیس از فعالیت میتوتیک آنها جلوگیري نموده و سبب مرگ سلول میشود .(Zhou et al., 2002) در سلولهاي سرطانی تخمدان با القاي آپوپتوزیس سبب توقف رشد و تکثیر و بهبودي آن میگردد ( Zhou et al.,

2002؛.(Scuvee-moreau et al., 2004 در حال حاضر

توانایی این ترکیب بهعنوان درمان بیماران مبتلا به لنفوماي غیر هوچکین و لوسمی مزمن که به شیمیوتراپی پاسخ نمیدهند، در حال بررسی است. این ترکیب داراي اثر سیتوتوکسین است (Verma 2006) و بهدلیل قابلیت عبور از سد خونی– مغزي توانایی مهار رشد گلیوبلاستوما

(glioblastoma) را دارا میباشد. نوسکاپین همچنین باعث مهار رشد سلولهاي توموري در میتوز و القاي آپوپتوزیس سلولهاي توموري در محیط invitro میگردد ( Landen et

.(al., 2004

با توجه به مکانیسم مقاومت میکروارگانیسمها که بهعلت وجود پدیده افلوکس بوجود میآید، استفاده از نوسکاپین با غلظت زیر مهاري بهعنوان مکمل، همراه با آنتیبیوتیک افلوکساسین منطقی به نظر میرسد.

69 بررسی اثر سینرژیکی نوسکاپین با افلوکساسین…


مواد و روشها

تعداد 157 نمونه اشریشیاکلی از بیماران بستري و سرپایی در بخشهاي مختلف مرکز آموزشی و پژوهشی درمانی حضرت رسول اکرم (ص) جمعآوري و با استفاده از محیطهاي مختلف با توجه به تستهاي بیوشیمیایی مورد شناسایی قرار گرفتند، سپس با استفاده از محیط مولر هینتون آگار و دیسکهاي آنتیبیوتیک (شرکت سیناژن) به طریقه انتشار در آگار مطابق استاندارد NCCLS مقاومت سوشها تعیین گردید.

از مجموع سوشهاي مورد مطالعه، تعداد 25 عدد اشریشیاکلی که مقاومت آنها به روش انتشار در آگار نسبت به افلوکساسین تأیید شدند، انتخاب و مورد مطالعه بعدي قرار گرفتند.

با استفاده از محیط مولر هینتون مایع یک سري لوله حاوي 1ml از محلول آنتیبیوتیکی افلوکساسین با رقتهاي مختلف (با استفاده از بافر فسفات) با غلظتهاي 256، 128، 64، 32، 16، 8، 4، 1 و 0/5 میکروگرم در میلیلیتر تهیه گردید، سپس 25 سوش مقاوم به افلوکساسین را بر روي محیط مولر هینتون آگار کشت داده شد. پس از انکوباسیون 24-18 ساعت، از کلنیهاي جوان در محلول نرمال سالین سوسپانسیونی معادل غلظت نیم مکفارلند

(معادل (1  108 cfu/ml تهیه گردید. پس از آنکه به


میزان یک صدم رقیق گردید، به مقدار 0/1 میلیلیتر به هر رقت اضافه گردید تا غلظت نهایی باکتریها 5105 cfu/ml

شود. دو لوله بهعنوان شاهد مثبت و منفی و سوش میکروبی استاندارد E. coli ATCC 27929 بکار برده شد.

پس از انکوباسیون به مدت 16-18 ساعت میزان MIC

آنتیبیوتیک افلوکساسین تعیین گردید. براي تعیین MIC

تأثیر نوسکاپین تهیه شده از شرکت تماد مطابق روش فوق

0/2 گرم از پودر آن (با استفاده از اسید استیک گلاسیال بهعنوان حلال) در 15 ml محیط کشت مولر هینتون براث حل نموده تا غلظتهاي 0/25، 0/5 و 1 میکرومول در میلیلیتر و صفر بهعنوان شاهد بدست آید. پس از توزیع در لولههاي حاوي محیط کشت و افزودن سوسپانسیون میکروبی معادل 106 cfu/ml عدد باکتري در میلیلیتر بهمدت 16-18 ساعت مقدار MIC نسبت به نوسکاپین نیز مشخص گردید. بهمنظور بررسی اثر سینرژیسم بین نوسکاپین و افلوکساسین، همان غلظتهاي آنتیبیوتیک افلوکساسین را بهروش فوق با غلظتهاي 0/5 و 0/25

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید