بخشی از مقاله
مقدمه :
امروزه ژنراتور 99 m Tc معمولترین ژنراتور به کار رفته در کاربرد های دارو سازی هسته ای و پزشکی هسته ای می باشد. ایزوتوپ مادر ( 99 Mo )یک رادیو ایزوتوپ محصول راکتور با نیمه عمر 66,7 ساعت است که به روش گاما و بتا فروپاشی می کند( شکل 86 .( 1 درصد مادر به 99m Tc ایزوتوپ دختر مورد نظر فروپاشی می کند که تک انرژی بوده و انرژی گامای حاصل از تبدیل آن 140 الکترون ولت میباشد که برای علوم پرتونگاری بسیار مناسب بوده و نیمه عمر آن 6/01 ساعت میباشد.[1] تکنسیم-99m با برخورداری از خصوصیات هسته ای ویژه مانند نیمه عمر کوتاه 6) ساعت) و پرتونگاری تک انرژی(140 الکترون ولت) گاما از رایج ترین رادیوایزوتوپ های مورد استفاده در پزشکی هسته ای به شمار می رود. ژنراتور مولیبدن-/99تکنسیم-99m سیستمی متشکل از این دو رادیوایزوتوپ بوده و به علت خواص ذکر شده برای تکنسیم-99m پرمصرفترین ژنراتور رادیو دارویی محسوب میشود. تاکنون روشهای گوناگونی برای تولید این ژنراتور معرفی شده اما روش کروماتوگرافی ستونی پراستفادهترین روش در جهان است .[2]در روش کروماتوگرافی ستونی تاکنون از جاذبهای مختلفی چون آلومینیم اکسید ,[3] فریک هیدروکسید ,[4] منگنز دی اکسید 6]،[5 در مقادیر متفاوت استفاده و عملکرد جذب هر یک از آنها نسبت به مولیبدن بررسی شده است. اساس کار
846
ژنراتورهای تولید شده مبتنی بر جداسازی مولیبدن و تکنسیم از یکدیگر در ستونهای کروماتوگرافی بکار رفته در این ژنراتورهاست .
T1/2=67 h 99 Mo
( 86 )
t1/2 = 6 h 99m Tc 0,142 Mev
99 Tc
شکل : (1) مدل فروپاشی مولیبدن- 99
ژنراتور PARSTEC II نسل جدید ژنراتورهای تک ستونه می باشد که برای اکتیویته های بالا ( تا 4 کوری ) نیز استفاده می شود . در این ژنراتور از یک فیلتر در خروجی محلول استفاده میشود که این فیلتر از نوع آبدوست- آبگریز می باشد و به فیلتر محلول ژنراتور نیز معروف است. این فیلتر بین سوزن خروجی و ستون اصلی ژنراتور PARSTEC II قرار می گیرد و نقش اساسی آن افزایش کیفیت محصول نهایی میباشد این یکی از مزیت های اصلی ژنراتور محسوب می شود . همچنین در این تحقیق پروفایل دوشش نیز بررسی شد.
-2 روش کار :
ابتدا یک ژنراتور PARSTEC II در شرکت پارس ایزوتوپ به شرح زیر آماده گردید که برای تهیه ستون این ژنراتور از پودر آلومینای تجاری ساخت کمپانی مرک استفاده گردید .
ژنراتور :PARSTEC II این ژنراتور شامل یک ستون شیشه ای به ارتفاع 6 سانتی متر و قطر حدود 0,7 سانتی متر در شیلد مخصوص سربی بوده که یک فیلتر محلول میلیپور ما بین سوزن خروجی و ستون اصلی ژنراتور قرار دارد. ستون ژنراتور به مدت یک ساعت در دستگاه Shaker قرار داده شد تا در نهایت ستون یکدست و یکنواختی حاصل شود. در نهایت ستون آماده شده در ژنراتور مربوطه تعبیه و جهت عملیات بارگذاری ( ( Loading با اکتیویته مولیبدن- 99 حاصل از فیشن به درون هات سل منتقل شد.
847
جدول : 1 میزان اکتیویته محلول 99 MO هنگام بارگذاری ژنراتور
ژنراتور ژنراتور PARSTEC II
میزان اکتیویته ( mci ) 713
یکی از فاکتور های مهم در بررسی ژنراتور تکنسیم-99m راندمان محلول دوشیده شده 99m Tc از ژنراتور است که طبق رابطه (1) می توان آن را محاسبه نمود. (ATc(m) ) / (ATc( t) ) *100
(1)
A Tc(m) اکتیویته اندازهگیری شده 99mTc در محلول دوشیده شده است که بوسیله دستگاه دوز کالیبراتور اندازهگیری میشود و A Tc(t) اکتیویته تئوری 99mTc است که بر طبق اکتیویته 99Mo جذب شده در ستون و زمان بارگذاری ژنراتور یا آخرین زمان دوشش محاسبه میشود. اکتیویته 99Mo ژنراتور در هر زمان A Mo(t) از رابطه (2) بدست میآید. AMo(0) مقدار اکتیویته مولیبدن در زمان بارگذاری ژنراتور و t زمان گذشته از بارگذاری ژنراتور بر حسب ساعت است. نیز ثابت واپاشی 99Mo و برابر 0/0105 hr-1 میباشد.