بخشی از مقاله
مقدمه
اسکن پرفیوژن ریه، جهت بررسی خونرسانی نسج ریه بکار می رود. هر عاملی که باعث کاهش خونرسانی نسج ریه شود، به صورت نقص پرفیوژن در اسکن مشاهده خواهد شد .[1] از شایع ترین کاربردهای آن اثبات یا رد آمبولی ریه در بیمارانی می باشد که به دنبال اعمال جراحی، دچار علائم حاد تنفسی می شوند. معمولاً اسکن پرفیوژن ریه در این موارد به همراه اسکن ونتیلاسیون ریه انجام می شود ولی در اغلب مراکز به دلیل موجود نبودن رادیو داروی مناسب برای اسکن ونتیلاسیون ریه، اسکن پرفیوژن به تنهایی و مقایسه آن با رادیوگرافی ساده ریه از دقت تشخیصی قابل قبولی برخوردار می باشد.اربردک دیگر آن بررسی کمّی میزان پرفیوژن هر یک از لوب ها و یا سگمان های ریه می باشد که قبل از عمل جراحی برداشتن قسمتی از ریه، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. این اسکن نیاز به آمادگی خاصی ندارد و تصویربرداری بلافاصله بعد از تزریق انجام می شود .[2]
در حال حاضر برای تصویربرداری پرفیوژن ریه از آلبومین ماکروآگرگیته-(MAA) 99mTc بوسیله گرم نمودن مخلوطی از آلبومین سرم انسانی (HAS) و کلرید قلع یا تارتارات در بافراستات PH =0) )، در 80 C تا C
320
90 به مدت 30 دقیقه تهیه می شود. سپس ذرات جهت جداسازی هرگونه یون قلع و معلق در سالین با سالین شسته می شود. شکل ذرات غیر منظم بوده و اندازه ذرات از بین 150-10 میکرومتر است . کیتها قبل از نشاندار کردن با 99mTc با 8-2 C نگهداری شوند. بعضی از کیتها در 25-20C قابل نگهداری هستند. تهیه -MAA 99mTc با بکار بردن یک کیت تجارتی مستلزم گرم نمودن اولیه ویال تا حد دمای اتاق و به دنبال آن افزایش - 99mTcO4 است. در بعضی از کیتها لازم است ویالها به مدت 2 تا 15 دقیقه برای حداکثر چسبندگی بمانند. بازدهی نشاندار سازی در حدود 90 درصد است. تهیه مواد برای 6 تا 8 ساعت خوب است و باید پس از تشکیل در 8-2 C نگهداری شوند .[2]
چیتوزان یک پلیمر با نام علمی-D (1-4) N-acetly- glucosamine ، به دلیل داشتن خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاص همواره در پزشکی مد نظر بوده است .[4 ,3] داشتن خصوصیات انبساط و کشیدگی شدید، خاصیت ضد ویروسی و ضد باکتریایی، غیر سمی و غیر آلرژیک بودن، عدم حلالیت در آب، قدرت بالا در جذب مواد رنگی و خاصیت ژله ای شدن برخی از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی چیتوزان است.
به علت وجود برخی سختیها و مشکلات در شرایط ساخت و نگهداری 99mTc-MAA ، قصد شد تا از میکروذرات چیتوزان استفاده کرده و با تکنسیم نشاندار شده و بعد از انجام آزمونهای کنترل کیفی، قابلیت آن در تصویربرداری از ریه سنجیده شود.
روش کار
چیتوزان بـا درجـه اسـتیل زدائـی %85، سـدیم تـری پلـی فسـفات واسـید اسـتیک از شـرکت سـیگما تهیـه شـد. تهیـه نـانوذرات چیتـوزان خـالص بـه روش ژلـه ای شـدن (Ionotropic gelation) انجـام شـد. بـرای ایــن منظــور 5 میلــی لیتــر از محلــول چیتــوزان در محلــول اســید اســتیک دو درصــد (2 mg/mL) از چیتــوزان بــه 2 میلــی لیتــر از محلــول ســدیم تــری پلــی فســفات((1 mg/mL اضــافه مــی شــود. محلــول کلوئیــدی بدســت آمــده حــاوی نــانو ذرات چیتــوزان اســت. بعــد از شستشــو بــا کمــک فیلتــر کــردن و سانتریفیوژ ذرات در محدوده 110-90 میکرون جدا شدند.
تعیــین انــدازه ذرات: پــس از تهیــه انــدازه نــانوذرات و پتانســیل زتــا توســط دســتگاه زتــا ســایزر مــالورن اندازه گیری شـد. همچنـین ابعـاد نـانوذرات در حالـت خشـک بـا میکروسـکوپ الکترونـی((TEM تعیـین شد.
بازده نشاندارسازی: توسط TLC با استفاده از نوارهای واتمن شماره 1 به عنوان فاز ثابت و در بافر سالین به عنوان حلال ارزیابی گردید.
321
پایداری کمپلکس: از کمپلکس هرسپتین-تکنسیم در زمانهای های 30، 60، 120، 180 و 300 دقیقه بعد نشاندارسازی نمونه هایی((370 KBq برداشته و بازده نشاندارسازی به روش TLC ارزیابی گردید.
توزیع بیولوژیکی: جهت بررسی توزیع بیولوژیکی از 20 موش سالم BALB/c با سن 8-6 هفته و وزن -35g 25 استفاده و به هرکدام تقریبا 9 MBq /100 l ازچیتوزان-تکنسیم از طریق دم تزریق گردید. موش ها در زمانهای 15، 30، 60 و 120 دقیقه بعد تزریق، کشته و بافت های مختلف آنها جداسازی و درصد اکتیویته به ازای هر گرم بافت (%ID/g) در سیستم HPGe اندازه گیری گردید.
تصویربرداری: جهت تصویربرداری به 6 تا موش سالم BALB/c با سن 8-6 هفته و وزن 25-35g، 9MBq/100 l از چیتوزان-تکنسیم تزریق و بعد 15 دقیقه، با سیستم تصویربرداری پزشکی هسته ای تصاویر استاتیک با کولیماتور(LEHR (Low Energy High Resolution و در ابعاد 512 × 512 با شمارش 300 کیلو کانت بر پیکسل گرفته شد.
