بخشی از مقاله
بررسی سیستم حسابداری حقوق و دستمزد کمیته امداد استان کردستان
«فهــرست مطــالب»
تقدير و تشكر ... 5
مقدمه 6
فصل اول : مروری بر تاریخچه، فعالیت چگونگی تشکیل کمیته امداد استان کردستان
تاريخچه ... 7
اساسنامه ...7
تشکیلات و سازماندهی ...9
ساختار کلان تشکیلاتی کمیته امداد امام خميني( ره)
ساختار سازمانی دفتر مرکزی کمیته امداد امام خميني( ره)
نمودار سازماني دفاتر استانهاي كميته امداد امام خميني (ره)
خلاصه اي از چگونگي نظام مالي كميته امداد امام خميني (ره) .. 11
حسابداری در کمیته امداد . 12
برنامه مالی کمیته امداد استان ... 13
همکاران سیستم در یک نگاه ... 13
تسهیل نظارت بر دریافت و پرداخت تنخواه‌گردان‌ها
دریافت و پرداخت
کنترل نقدینگی
مغایرت‌گیری حسابهای بانکی
تسهیلات
ضمانت‌نامه‌ها
تنخواه‌گردان
به‌هنگام نگهداشتن اطلاعات مالی
فصل دوم :بررسی حسابداری حقوق و دستمزد در کمیته امداد استان
حسابداری تعهدی و چالشهای آن 20
تعریف حسابداری تعهدی ... 21
مشخصات يك موسسه دولتي ... 21
تفاوت سازمانهاي انتفاعي و بازرگاني با سازمانهاي غير انتفاعي دولتي 21
مقايسه حسابداري دولتي و حسابداري بازرگاني .. 22
كاربرد حسابداري دولتي 23
استفاده كنندگان حسابداري دولتي 23
مباني حسابداري 25
مبناي نقدي
مبناي تعهدي
مبناي نيمه تعهدي
مبناي تعهدي تعديل شده
مبناي نقدي تعديل شده
شرح وظائف اداره مالی در کمیته امداد .. 30
شرح وظائف اداره حسابرسی در کمیته امداد .. 31
شرح وظائف اداره تشکیل پرونده وام در کمیته امداد .. 33
دايره كارگزيني . 33
دایره کار گزینی
هدف از انتخاب
انتخاب و مفهوم آن
استخدام
انواع استخدام
شرح شغل
دايره ثبت اوقات كار . 47
کارت ساعت
کارت اوقات کار
دايره حسابداري حقوق و دستمزد .. 50
اطلاعات لازم برای محاسبه حقوق و دستمزد
حقوق پایه
ساعت کار عادی
اضافه کاری
نوبت کاری
حق اولاد
حق خوار وبار و مسکن
حق ماموریت
تعطیلات و مرخصی ها
كسور قانوني
ماليات
حق بيمه اجتماعي
ثبت حقوق و دستمزد در سيستم . 55
ثبت حقوق و دستمزد در سيستم هاي غير انتفاعي(دولتي)
ثبت در واحد حسابداري مالي
فصل سوم : نتيجه گيری ومنابع و مآخذ و پیوستها
نتيجه‌گيري و پيشنهادات . 58
منابع و مآخذ . 61
پیوستها . 62
تقدير و تشكر:
پروژه مالی با اينكه وقت گير بوده زحمات زيادي را بر دانشجو تحميل ميكند ولي باعث كار عملي و پژوهش مي شود . از آنجايي كه اهميت و ضرورت پژوهش و تحقيق بر هيچ كس پوشيده نيست پس مي توان گفت پروژه مالي يكي از مهمترين واحد هايي است كه دانشگاه براي دانشجو در نظر گرفته است. با انجام پروژه با يك موضوع خاص دانشجو ملزم مي شود تا ه
مه تلاش خود را به كار گيرد تا همه زواياي موضوع مورد بررسي كند و تقريبا در آن موضوع مهارت لازم را به دست آورد.
در اينجا وظيفه خود مي دانم که تشکر خاصه خود را تقدیم تمام اساتید مجرب بخصوص جناب آقاي کورش زمانی، معلمان و آموزگاران خود مینمایم که در تمام سالهای تحصیل درس زندگی و درست زیستن را به من آموختن و سالها برای تربیت من تلاش به عمل آورده اند.
مقدمه :
سيستم حسابداري نقش عمده و بزرگ در ادارة امور مؤسسات و راهنمايي مديران آنها و بسياري ديگر از مردمي كه با مسائل اقتصادي يك اجتماع در تماس هستند بعهده دارد ، يك سيستم حسابداري فارغ از اندازه و نوع آن مانند هر سيستم ديگر از مجموعه اي از عوامل كه نظام ارتباطي مشخص دارند تشكيل مي شود . مهمترين عامل و يا در واقع عامل مسلط در هر سيستم حسابداري نيروي انساني شاغل در آن است كه يك سيستم را موفق يا نا موفق مي كند . اين نيروي انساني شاغل در سيستمهاي حسابداري دستگاهها ي مختلف و يا به عبارت ديگر حسابداران در معناي عام علاوه بر درستكاري ، امانت و پشتكار بايد از تخصص مهارت وتجربه لازم براي پرداختن به كار حسابداري بر حسب سطح شغل ، وظايف و مسئوليت ها ونوع عمليات مؤسسه برخوردار باشند . مهمترين عملكرد يا وظيفه يك سيستم حسابداري عملكرد اطلاعاتي است و هر سيستم حسابداري بايد اطلاعات موجود درباره معاملات عمليات مالي ورويدادهاي دارائي اثر مالي بر يك مؤسسه را گرد آوري نمايد، ثبت كند ودر گروه هاي همگن طبقه بندي كند وبالاخره گزارشهاي را فراهم كند كه تصميم گيرندگان مختلف درباره يك مؤسسه يا سازمان بتوانند بر مبناي آن آگاهانه تصميم بگيرند .
اگر اطلاعاتي كه در جريان فعاليت ها ي يك سازمان فراهم مي آيد ب
ه شكل مطلوب ارائه شود براي تصميم گيري هاي مختلف فايده چنداني ندارد . بنابراين تصميماتي كه توسط اداره كنندگان يك سازمان و يا توسط اشخاص ذيحق و ذينفع درباره يك مؤسسه گرفته مي شود بسيار متنوع و متعدد است . مديران در سازمان در پي آن هستند كه با حداقل امكانات، حداكثر استفاده و مطلوبيت را از آن سازمان خود نمايند. يكي از ابع
اد بسيار مهم يك سازمان در حال حاضر شيوه بكارگيري از دارائيهاي موسسه است و همچنين ميدانيم كه قسمت عمدهاي از دارائيهاي موسسات در موجوديهاي انبار آن نهفته و انباشته شده است و مديريتهاي مالي، تداركات و انبار در پي آن هستند تا بهترين تركيبي كه متضمن حداكثر سود يا حداقل هزينه براي موسسه باشد را معين بنمايند. سازمانها به علت عدم دسترسي به اطلاعات درست و به موقع از ميزان و نوع موجوديهاي انبار قادر به تهيه و تدارك مايحتاج با صرفه كامل نيستند و آنگاه دچار مشكلاتي در اين زمينه خواهند شد. و در جستجوي متخصصان انبارداري نيز غالباً به افراد بدون آمادگي و معلومات برخورد مينمايند و چون تكامل در اين زمينه بدون كاربرد روشهاي نوين و فنون پيشرفته علمي نخواهد بود لزوم اين افراد مطلع و حرفهاي هر چه بيشتر از پيش مشهود ميشود.
فصل اول
مروری بر تاریخچه ،اساسنامه و فعالیت کمیته امداد استان کردستان
تاريخچه
سابقه شكل گيري و پي ريزي تشكيلات اين نهاد به سالهاي قبل از پيروزي انقلاب و حدوداً سال 1342 برميگردد كه تعدادي از انقلابيون اول نهضت اسلامي كه در زمره همراهان و همرزمان حـضرت امام خميني (ره) قرار داشتند و بعضاً مـسئولين فعلي اين نهـاد ميباشند، از طرف مـعظم له مـأموريت رسيدگي به‌خـانواده زندانيـان سياسي، نيازمندان مبارزين
را بعهده داشتند. اقدامات حمايتي و امدادي اين بزرگان خصوصاً در زمان اوجگيري انقلاب اسلامي يعني سالهاي 56 و 57 كه مبارزات امت مسلمان به اوج خود رسيد و اعتصاب و تحصن همه جا را فرا گرفت، با حمايت گسترده و فراگير از اعتصابيون و خانواده زندانيان سياسي و نيازمندان جامعه سير صعودي يافت.
با پيروزي انقـلاب شكوهمند اسلامي و آغـاز فعاليت مجـدد بخشهاي اداري، اقتصادي و فرهنگي كشور، لـزوم حـمايت از نيازمندان در صـدر برنامه‌هاي نظام قرار گرفت و
دقيقاً 22 روز پس از پيروزي انقلاب اسلامي و بعنوان دومين نهاد انقلابي در تاريخ 14 اسفند ماه 1357، كميته امداد امام، با صدور حكم پرخير و بركت و تاريخي حضرت امام خميني(ره) براي مدت نامحدود، بمنظور تحقق بخشيدن به اهداف عاليه نظام جمهوري اسلامي ايران و ولايت فقيه در حمايت و امداد محرومان و مستضعفان و خودكفا كردن آنان، تأسيس گرديد.
اساسنامه
مقدمه:
کميته امداد امام خمينی (ره) در تاريخ 14 اسفند ماه 1357، هجری شمسی مطا بق با 7 ربيع الثانی سال 1399، هجری قمری با حکم تاريخی رهبر کبير انقلاب اسلامی و بنيان گذار جمهوری اسلامی ايران حضرت امام خمينی (ره) برای مدت نا محدود تشکيل گرديده است .
ماده یک :
نام(کميته ی امداد امام خمينی (ره)) در اين اساسنا مه به اختصا ر (( امداد امام )) ناميده می شود.
ماده دو :
هدف از تشکيل کميته امداد امام (ره) ارايه ی خدمات حمايتی ، معيشتی و فرهنگی برای نيازمندان و محرومان داخل و خارج کشور به منظور تامين خود اتکايی ، تقويت و رشد ايمانی با حفظ کرامت انسانی می باشد .
ماده سه :
امداد امام نهادی انقلابی و مردمی ، غير انتفايی و عام المنفعه ، دارای شخصيت حقوقی مستقل و استقلال مالی، اداری و استخدامی است که تحت نظارت عاليه ی (مقام معظم ولايت مطلقه ی فقيه) و طبق مقررات اين اساسنامه اداره می شود
ماده چهار :
مرکز اصلی امداد تهران است که می تواند در ساير نقاط کشور و يا خارج از کشور واحد هايی تاسيس کند .
ماده پنج :
امداد امام دارای تابعيت کشور جمهوری اسلامی ايران است .
ماده شش :
وظايف امداد امام عبارت است از :
الف ـ بررسی و شناخت انواع محروميت های مادی و معنوی نيازمندان و
تبيين و تامين نيازهای حمايتی ، معيشتی ، فرهنگی و ارتقای سطح زندگی آنها در حد امکان و شناسايی افراد و خانواده های لازم الحمايه در شهر و روستا و عشاير
ب ـ بررسی و ارايه ی پيشنهاد خط مشی ها،سياست های اجرايی،طرح ها، برنامه ها و روش ها ی مناسب برای رفع محروميت های نيازمندان در ابعاد مختلف به مراجع ذيربط و انجام اقدامات و پيگيری های لازم جهت تحقق آنها .
ج ـ فراهم آوردن امکانات لازم به منظور خود اتکاء نمودن افراد و خانواده های تحت پوشش و ساير نيازمندان از طريق ايجاد اشتغال ، اعطای وام ، آموزش های فنی و حرفه يی و ارايه ی خدمات لازم در حد امکان .
د ـ ايجاد تسهيلات لازم جهت ارايه ی خدمات بهداشتی و درمانی واقدام به بيمه های
درمانی و اجتماعی اقشار آسيب پذير در حد امکانات و چارچوب قوانين ومقررات مربوطه .
هـ ـ پرداخت مستمری ( کمک های نقدی و غير نقدی ، اعطای قرض الحسنه ضروری ، کمک به تعمير و تهيه ی مسکن، ازدواج و جهيزيه ی نيازمندان.
وـ ارایه ی خدمات فرهنگی به افراد و خانواده های نیازمندان و انجام فعالیت های فرهنگی و آموزشی و تأمین وسایل آموزشی و کمک آموزشی لازم و تعمیق باورهای دینی.
زـ حمایت موردی از افراد و خانواده های نیازمند در برابر مشکلات ناشی از بروز حوادث و بالایای طبیعی و غیر طبیعی.
ح ـ ارایه ی خدمات مشاوره و مددکاری و حمایت های لازم حقوقی و قضایی به افراد و خانواده های نیازمند.
ط ـ حمایت نیازمندان خارج از کشور بر اساس سیاست های نظام جمهوری اسلامی ایران، در حد امکانات.
ی ـ تمهیدات لازم به منظور احیای فرهنگ انفاق و ایثار، نشر سنت های حسنه ی اسلامی و هدایت امکانات و کمکهای مردمی خصوصا کمک های اشخاص خیر و نيکوکار و همچنين امکانات و کمک های بخش های دولتی و غير دولتی جهت حمايت از افراد و خانواد
ه های نيازمند.
ک - ارتباط با موسسات خيريه ، انجمن ها و تشکل های عام المنفعه ی مردمی داخل و خارج از کشور به منظور تبادل تجربه و بهره گيری هرچه مطلوب تر از ظرفيت های بالقوه و بالفعل آنها و پرهيز از انجام کارهای موازی و غير ضرور در جهت انجام حمايتهای مادی و معنوی و تقويت و گسترش اين گونه هسته های مردمی در حد توان.
ل - انجام هرگونه تکليف قانونی پس از تخصيص اعتبار لازم.
ماده ی هفت:
دارايی امداد امام عبارتست از : خالص کليه دارايی ها اعم از منقول و غير منقول و حقوق متعلقه که به امداد امام (ره) واگذار شده يا می شود، ويا از محل منابع مالی تامين شده و يا خواهد شد و در دفاتر امداد ثبت گرديده يا خواهد گرديد ، مجموعا اموال ولی فقيه محسوب می گردد.
تشكيلات و سازماندهي:
كميته امداد امام خميني(ره) بعنوان نهادي انقلابي و از نوع مؤسسات غيرانتفاعي و عام المنفعه است و تحت نظارت مقام معظم رهبري (ولايت فقيه) قرار دارد كه مركز اصلي آن در تهران بوده و در تمامي شهرستانها و اكثر بخشهاي كشور و در برخي نقاط خارج از كشور داراي شعبه ميباشد.
پس از ولايت فقيه شوراي مركزي عاليترين ركن اين نهاد ميباشد كه مسئوليت كلي امور امداد را عهده دار است. سرپرستي بعنوان بالاترين مقام اجرايي و عضو شوراي مركزي امداد مجري مصوبات شوراي مركزي ميباشد، اداره كل كميته امداد در استان بعنوان هماهنگ كننده و ناظر بر امور شاخههاي اصلي مستقر در شهرستانها ميباشد و كميته امداد شاخهها در كليه شهرستانها و برخي شهرها و مراكز دهستانها بعنوان اصليترين واحد حمايتي امداد مستقيماً به امور مددجويان و ارباب رجوع رسيدگي ميكند.
ساختار کلان تشکیلاتی کمیته امداد امام خميني( ره)
ساختار سازمانی دفتر مرکزی کمیته امداد امام خميني( ره)
نمودار سازماني دفاتر استانهاي كميته امداد امام خميني (ره)
خلاصه اي از چگونگي نظام مالي كميته امداد امام خميني (ره)
كميته امداد امام خميني يك نهاد عمومي غيردولتي است . اين نهاد براساس وظايفي كه برعهده گرفته است ، شامل موارد ذيل ميباشد:
منابــع درآمدي كميته امداد امام (ره) :
1 ) كمكهاي مقام معظم رهبري مدظله العالي
2 ) اعتبارات وكمكهاي دولت
3 ) درآمدهائيكه به عنوان هدايا وكمكهاي مردمي از طريق مردم وسازمانها ونهادها اعم از نقدي وغيرنقدي صدقت وغيره عايد امداد امام (ره) ميگردد .
4 ) درآمدهائيكه به عنوان درآمد محلي ويادرآمد حاصل از بخشها و امور اقتصادي عايد امداد ميشود .
5 ) وجوه شرعيه ( فطريه - ذكات – ردمظالم – كفارات و نذورات )
6 ) وجوه دريافتي براي مصارف خاص طبق نظر پرداخت كننده .
7 ) وجوه دريافتي از محل فروش اموال امداد .
8 ) مانده وجوه مصرف نشده سال قبل .
9 ) بازدريافت اقساط وامهاي پرداختي وذخائر مربوط به سالهاي قبل .
10 ) ساير منابع ، عوايد ، درآمدها و دريافتي ها .
مصـارف كميته امداد امام (ره) :
كميته امداد امام خميني (ره) منابع مالي دريافتي فوق الذكر را از طريق دفاتر كميته امداد امام( ره ) در كل كشور وتعدادي از كشورهاي خارجي درقابل برنامه هايي به شرح ذيل به مصرف ميرساند :
1 ) طرح مددجوئي
- حمايت خانواده زندانيان .
2 ) طرح شهيد رجائي
3 ) اموربيمه وخدمات بهداشتي و درماني افشار نيازمند .
4 ) خدمات فرهنگي وآموزشي
5 ) خدمات عمراني . شامل :
- تأمين مسكن براي مددجويان
- ساختمان سازي براي مددجويان
- كمك به حل مشكل مسكن نيازمندان غير تحت پوشش
- ايجاد فضاي خودكفائي
- احداث وتوسعه ساختمان اداري ، اردوگاه ، خوابگاه و…
حسابداری در کمیته امداد
برای ثبت های حسابداری که مراحل اولیه حسابداری است نیاز به صدور برگه دفتر روزنامه و دفتر کل ودفتر معین است و برای موازنه حسابهای دفتر معین عین همانند دفتر کل است در اینجا کافی است که بایستی عملیات حسابهای فرعی هر حساب اصلی با جمع آن حساب در دفتر کل برابری نمایدو مراحل انجام هزینه درسازمان کمیته امداد می باشد.
تامین اعتبار و ذخیره تآمین اعتباربه میزان تنخواه گردان پرداخت وحساب اسناد وصولی عامل ذیحساب به میزان کل سند هزینه می باشد.یکی از مهمترین و اساسی ترین مراحل حسابداری تهیه و تنظیم گزارشات مالی می باشد که در پایان دوره مالی به وسیله واحد حسابداری تهیه و جهت آگاهی مدیران و عامه مردم از چگونگی فعالیتهای انجام شده درسازمان کمیته امداد به موجب قانون منتشر میگردد.
برنامه مالی کمیته امداد استان نرم افزار همکاران سیستم می باشد:
همکاران سیستم در یک نگاه
همکاران سیستم در سال ۱۳۶۶، با ۱۲۰ هزار تومان سرمایه و توسط جمعی سه نفره کار خود را آغاز کرد. امروز، همکاران سیستم بزرگ‌ترین شرکت نرم‌افزاری بخش خصوصی است؛ شرکت مسلط بر بازار نرم‌افزار ایران با ۷۵۰۰ مشتری در كسب و كارهای بزرگ، متوسط و كوچك و ۱۱۰۰ نفر سرمایه‌ی انسانی. سود امسال همکاران سیستم پس از کسر مالیات ۱۰ میلیارد و ۲۴۰ میلیون تومان بوده است
همکاران سیستم با به‌کارگیری استانداردهای جهانی و از طریق توسعه‌‌ی فناوری اطلاعات در سازمانها و مؤسسات خصوصی و دولتی، می‌کوشد کسب وکار مشتریانش را به عنوان شرکای تجاری خود، توسعه دهد. تجربه‌ی ۲۴ ساله‌ی ما در زمینه‌‌ی راهکارهای جامع مالی، سیستم‌های اطلاعات مدیریت و فناوری تولید نرم‌افزار، مسیر پیشرفت‌مان را هموار کرده است.
در سالهای اخیر، همکاران سیستم توجه بیشتری به افزایش سرعت ارائه خدمات و کیفیت محصولات خود داشته است. ما در تعیین مزیت رقابتی، قضاوت بازار و مشتریان را ملاک قرار داده‌ایم و معتقدیم هر چه بیشتر از نگاه مشتری به مسائل بنگریم، به واقعیت بازار نزدیک‌تر می‌شویم.
همکاران سیستم امسال به فرابورس پیوسته است.
فعالیتهای اصلی همکاران سیستم
ارائه راهکارهای نرم‌افزاری کسب وکار تجاری بر اساس فرایندهای عملیاتی سازمان‌های متوسط و بزرگ در صنایع مادر، تولیدی، خدماتی و بازرگانی
ارائه راهکارهای نرم‌افزاری برای کسب وکارهای کوچک
ارائه راهکارهای خاص فناوری اطلاعات برای سازمانها و نهادهای دولتی
ارائه خدمات آموزش، استقرار و پشتیبانی راهکارهای نرم‌افزاری
ارائه خدمات مهندسی شبکه‌های پیشرفته و امنیت اطلاعات
کمک به تصمیم‌گیری مدیران از طریق ارائه‌ی اطلاعات منسجم و دقیق
پیگیری و اطلاع یافتن از اسناد و وجوه دریافتی و پرداختی مشتریان و تأمین‌کنندگان ارتباط آنها با عملیات سازمان به سادگی امکان‌پذیر است. گردش وجوه و اسناد در داخل سازمان و کنترل نقدینگی ساده شده و اطلاعات کافی برای تخصیص منابع مالی به فعالیتهای جاری و آینده وجود دارد.
پیگیری سریع اسناد و وجوه دریافتی و پرداختی
می‌توانید عملیات انجام شده بر روی اسناد دریافتی و پرداختی را به سادگی و با جزئیات کامل ردیابی کنید. تمامی مبادلات از دریافت یک سند تا واگذاری، واخواست و حقوقی کردن آن، تبدیل کردن اسناد از تضمینی به عادی و هر مبادله دیگری قابل ردیابی
است. همچنین انتقال‌های درون سازمانی مانند بانک‌ها و صندوق‌ها قابل انجام و گزارش‌گیری است.
صرفه‌جویی در وقت با اختصاص زمان کمتر برای مغایرت‌گیری حسابهای بانکی
مغایرت‌گیری حسابهای بانکی بر اساس اطلاعات صورت حساب بانکی و به دلیل خودکارسازی، بسیار آسان و سریع شده و می‌توان روزانه کنترل‌های لازم را انجام داد. سوابق این مغایرت‌گیری‌ها ثبت شده و قابل دسترسی است.
کمک به تصمیم‌گیری در مورد نحوه و زمان دریافت تسهیلات و چگونگی بازپرداخت اقساط
کاربران سیستم با مشاهده مبالغ دریافت شده، اقساط پرداخت شده و مانده‌ی قابل پرداخت اصل و بهره هر یک از تسهیلات می‌توانند در مورد نحوه و زمان دریافت تسهیلات و بازپرداخت اقساط سنجیده‌تر تصمیم بگیرند.
تسهیل نظارت بر دریافت و پرداخت تنخواه‌گردان‌ها
با ثبت عملیات تنخواه‌گردان‌ها و بررسی مانده حساب تنخواه و هزینه‌های انجام گرفته توسط سیستم، کنترل بر دریافت و پرداخت تنخواه‌گردان‌ها آسان‌تر می‌شود.
دریافت و پرداخت
انجام تمام مبادلات مربوط به دریافت و پرداخت اسناد و وجوه و انجام عملیات خاص مانند واگذاری به مامور وصول، حقوقی کردن، تبدیل تضمینی به عادی
انجام انتقال‌ها بین منابع درون سازمانی مانند بانک‌ها و صندوق‌ها
کنترل نقدینگی
ارائه وضعیت نقدینگی و پیش بینی آن برای مقاطع مورد نیاز
اعلام موجودی حسابهای بانکی و صندوق‌ها
اعلام وضعیت تسهیلات بانکی و ضمانت‌نامه‌ها
گزارش دریافت‌ها و پرداختها بر حسب طرف مقابل، نوع دریافت و پرداخت، نوع قلم و ...
مغایرت‌گیری حسابهای بانکی
تنظیم صورت مغایرت بانکی بر اساس اطلاعات صورت حساب بانکی و مغایرت‌گیری اتوماتیک
امکان فراخوانی اطلاعات صورت حساب بانکی به صورت خودکار
گزارش صورت مغایرت بانکی با روش‌های مختلف
تسهیلات
تعریف انواع تسهیلات و بازپرداخت تسهیلات بانکی به صورت نقد یا اسناد بهادار و صدور اسناد حسابداری مربوط به آنها
انجام عملیات پایان سال تسهیلات و محاسبه حصه جاری
ثبت خودکار اسناد حسابداری تسهیلات
ضمانت‌نامه‌ها
ثبت فرایند دریافت و پرداخت ضمانت‌نامه‌های بانکی و پیگیری مراحل تمدید، تقلیل، ابطال یا وصول آنها
تنخواه‌گردان
امکان ثبت صورت خلاصه تنخواه
کنترل موجودی با سقف تنخواه
انسجام بخشیدن به اطلاعات مالی
دیگر نیازی نیست که برای ایجاد یک گزارش مالی جامع در سطح سازمان، اطلاعات مختلفی را از بخشها و سیستم‌های مختلف سازمان جمع‌آوری کرد و در یک کار طاقت فرسا و با ابزارهای معمولی آنها را تحلیل کرد، حسابداری همکاران سیستم، تمامی این اطلاعات را در قالبی یکسان جمع‌آوری کرده و با تجزیه و تحلیل لازم در اختیار شما قرار می‌دهد.
به‌هنگام نگهداشتن اطلاعات مالی
اطلاعات مالی همزمان با انجام عملیات می‌توانند به سیستم همکاران سیستم منتقل شوند، بنابراین، همواره اطلاعات مالی به‌هنگام خود را مرور می‌کنید، تنها کافی است دیگر سیستم‌های یکپارچه همکاران سیستم را در کنار سیستم حسابداری پیاده‌سازی و تنظیم کنید.
تأمین اطلاعات مالی برای تصمیم‌گیری مدیران
تصمیم‌گیری بر مبنای اطلاعات منسجم و به‌هنگام مالی، صحیح‌ترانجام خواهد پذیرفت، و چه بهتر که این اطلاعات به سادگی و سرعت در اختیار مدیران باشد.
گزارش‌دهی ساده و کم‌هزینه به ذینفعان بیرونی سازمان
ذینفعان بیرونی به گزارش‌هایی از سازمان شما نیاز دارند که صحت آنها بسیار مهم است. این گزارشها را بدون دغدغه از سیستم حسابداری همکاران استخراج کنید. ساختارهای قانونی و متداول این گزارشها از پیش تعریف شده و نیازی ندارید آنها را طراحی کنید.
آسان‌سازی ثبت و نگهداری اطلاعات مالی معاملات ارزی و گزارشگری به حسابرسان
معاملات ارزی خود را به سادگی ثبت و در نهایت تسعیر کنید تا اثرات آنها به درستی و دقت در حسابها منعکس شده و گزارشگری را تسهیل کند.
فصل دوم
حسابداری تعهدی و چالشهای آن
امروزسیستم حسابداری که در قالب اصول پذیرفته شده حسابداری توسط مجامع حرفه ای حسابداری ارایه می گرددبرمبنای تعهدی قرار دارد و اساس آن را ت
شکیل می دهدهمین اساس و بنیان حسابداری را بسیار شکننده و ضعیف نموده است به طوری که در بسیاری از تحقیقات انجام شده مشخص گردیده است که تصمیم گیرندگان بر اساس اطلاعات حاصله از مبنای تعهدی تصمیم گیری نمی کنند بلکه بیشتر تصمیم گیریهای آنها بر اساس مبنای نقدی است.
سودی که حسابداری بر اساس اصول پذیرفته شده محاسبه و گزارش می کند سراسر تناقض دارد و از روشهایی که در محاسبه و گزارش آن استفاده می گرددکه این روش عمدتامبتنی بر حدس و گمان هستند و با واقعیت ها همخوانی ندارند. درمحاسبه قیمت تمام شده کالای فروش رفته از فرضهای اولین صادره از اولین وارده،اولین صادره از اخرین وارده و میانگین استفاده می گردد و در متون حسابداری نیز به این نکته تاکید می گردد که بنا بر این می گذاریم که چنین باشد و بر ان اساس اطلاعات حسابداری راتهیه می نماییم در ح
الیکه شخص دیگری می تواند فرض بر حالت دیگری بگیرد در این حال چگونه موسسات حرفه ای حسابداری که تفکر خود را بر اساس فرض و گمان شکل می دهند انتظار دارند دیگران فرض دیگری را جاری نکنند در واقع موسسات حرفه ای تلاش دارند از طریق استاندارد گزاری راه را بر تفکر دیگران ببینندو
خود را بر دیگران غالب کنند.
این تلاش موجب سکون فکری و ایجاد حالت تبعیت کور کورانه در حسابداری می گردد و این موسسات در حالت علما قرار می گیرند که دیگران بدون هیچ بحثی لازم است نظرات آنان را بپذیرند اگر نظر دیگرای بر خلاف نظر آنها ارایه شود حکم تکفیر طرف را جاری می کنند شاید این هم شکل مدرن دمکراسی باشد.
در حسابداری تعهدی بسیاری اطلاعات در قالب پیش بینی تهیه و می گرددمشخص است که پیش بینی ها امکان دارد واقعیت های آینده باشدبه احتمال واقعیت های آتی که پیشگو خودش ممکن است در آن زمان وجود نداشته باشد.اقتصاد تعهدی نظام
سرمایه داری را به پرتگاه رسانده است.
مشخص است که حسابداری فعلی نیز محصول نظام سرمایه داری است که همچون سایر موضوعات این نظام را در گیرمشکلات بسیاری است اقتصاد تعهدی نظام سرمایه داری را دچار رکود نموده است و مشکل فروش به وجود آمده است که در حالت رکود دولتها تلاش می کنند هزینه های خود را کاهش داده یا پول به جامعه تزریق کنندکه در حال حاضر با این شگرد ها نیز نتوانستند اند مشکلات را برطرف کنند.
تعریف حسابداری تعهدی
اساس و بنیان حسابداری بر عهد و پیمان است و زمانیکه تعهدی پذیرفته شود بر این اساس می توان رویداد های مالی را ثبت و گزارش نمود.
بر اساس حسابداری تعهدی هزینه ها و درآمد ها هنگام انعقاد عهد و پیمان لازم است شناسایی گردنند در حسابداری تعهدی می توان در آمد ها را هنگام تحویل دادن کالاو خدمات شناسایی نموده و توجیهی به ما به ازا آنصورت نمی گیرد ممکن است در مقابل وجوه نقد همان زمان تحویل در یافت گردد یا اینکه ما به ازای به شکل مطالباتی در آید که قرار است در آینده وصول گردد.
در متون حسابداری جهت شناسایی در آمد ها بر اساس مبنای تعهدی دو شرط در نظر گرفته شده است یکی صورت گرفتن داد و ستد و دیگری تکمیل یا نزدیک به تکمیل شدن فرآیند کسب درآمداست شرط اول واضح و روشن است ولی دومی تعریف مشخص نداردو در حاله از ابهام است
در حال حاضر به عنوان یک منبع مهم اطلاعاتی مدیریت داخلی سازمان به شمار می رود. البته این نکته را نیز باید در نظر داشت که مشکلاتی پیرامون ماهیت و اهداف حسابداری زیست محیطی وجود دارد. این موضوع با توجه به اهداف و ماهیت حسابداری سنتی و همچنین با توجه به معیارهای پیشنهاد شده برای آن کاملاً صحیح می باشد. با این وجود روشن است که حسابداری زیست محیطی کاملاً با حسابداری سنتی تفاوت دارد به این دلیل که تلاش می کند تا حسابداری آثار اعمال سازمان بر روی یک محیط خارجی را در بربگیرد.
مشخصات يك موسسه دولتي:
موسسه دولتي بايستي حتما همه مشخصات ذيل را داشته باشد وگرنه موسسه دولتي نيست:
1- تشكيلات و سازمان مشخصي داشته باشد.
2- به موجب قانون تشكيل شده باشد.
3- زير نظر يكي از قوا باشد.
4- عنوان وزارتخانه نداشته باشد.
شركت دولتي : به واحد سازماني مشخصي گفته مي شود كه با اجازه قانون تشكيل شده و بيش از پنجاه درصد از سرمايه آن متعلق به دولت باشد.
تفاوت سازمانهاي انتفاعي و بازرگاني با سازمانهاي غير انتفاعي دولتي:
1- انگيزه: هدف اصلي تشكيل سازمانهاي بازرگاني عموما سود است اما سازمانهاي دولتي بنا به ضرورتهاي اجتماعي و قانوني تاسيس مي شوند و سود نمي تواند انگيزه اي براي تشكيل آنان باشد.
2- مالكيت: مالكيت سازمانهاي دولتي اصولا عمومي است و سهامداران آن همه مردم كشور مي باشند و مالكيت فردي يا بصورت سهام قابل خريد و فروش در سازمانهاي دولتي وجود ندارد.
3- منابع مالي :
در موسسات دولتي عموما از طريق ماليات تامين مي شود.
در موسسات بازرگاني از طريق سهامداران خصوصي تامين مي شود.
4- در سازمانهاي دولتي هزينه ها با درآمدها مربوط نيستند.
5- هدف از وصول ماليات بيشتر توسط دولت تمركز ثروت نيست بلكه هدف توزيع عادلانه ثروت و تقويت بنيه مالي براي خدمات بيشتر به جامعه است.
مقايسه حسابداري دولتي و حسابداري بازرگاني :
الف- موارد افتراق :
1- صورتهاي مالي آنها با هم متفاوت است چون انگيزه
تاسيس سازمانهاي بازرگاني تحصيل سود است و لذا صورت سودو زيان يكي از صورتهاي مالي اساسي موسسات بازرگاني است، در حاليكه در حسابداري موسسات دولتي به صورت دريافت و پرداخت يا صورت درآمد و هزينه اكتفا مي شود. همچنين در حسابداري بازرگاني، ترازنامه وضعيت دارائيها و بدهيها و حقوق صاحبان سهام را در يك تاريخ معين نشان مي دهد، در حاليكه در حسابداري دولتي دارائيهاي ثابت به محض خريد به حساب هزينه منظور مي شوند و انعكاس آنها در ترازنامه ميسر نيست لذا اين ترازنامه نمي تواند وضعيت مالي موسسه را در يك تاريخ معين نشان مي دهد.
2- لزوم رعايت كنترل بودجه اي : در حسابداري دولتي نگهداري حساب درآمد و هزينه عمدتا به منظور كنترل بودجه مصوب صورت مي گيرد، لذا اهميت كنترل بودجه در سازمانهاي دولتي كمتر از اهميت اندازه گيري سود ويژه در حسابداري بازرگاني نيست. كنترل بودجه در موسسات بازرگاني به اندازه حسابداري موسسات دولتي قابل ملاحظه نمي باشد.
3- لزوم نگهداري حسابهاي مستقل : در حسابداري دولتي هر منبع مالي يك حساب مستقل محسوب و از نقطه نظر حسابداري مانند يك موسسه مستقل با آن برخورد مي شود. لزوم نگهداري حسابهاي مستقل موجب مي شود كه سيستم حسابداري مورد استفاده متناسب با اين ضرورت تغيير نمايد. بنابراين حسابداري حسابهاي مستقل در دولت با حسابداري بازرگاني تفاوتهايي دارد.
4- تفاوت در نحوه ثبت دارائيهاي ثابت: در حسابداري دولتي دارائيهاي ثابت به محض خريد به حساب هزينه منظور مي شوند در حاليكه در حسابداري بازرگاني دارائيها در موقع خريد به بهاي تمام شده به حساب دارايي منظور مي گردند و سپس به تدريج و براساس عمر مفيد به حساب هزينه منعكس مي شوند.
5- تفاوت در مبناي حسابداري: در حسابداري دولتي مبناي نقدي يا نقدي تعديل شده و يا نيمه تعهدي مورد استفاده قرار مي گيرد ليكن در حسابداري بازرگاني به لحاظ رعايت اصل وضعيت هزينه هاي يك دوره از درآمدهاي همان دوره فقط از مبناي تعهدي كامل استفاده مي شود. در سيستم نقدي دريافت و پرداخت وجه مبناي ثبت درآمد يا هزينه است، در حاليكه در سيستم تعهدي كامل تحصيل درآمد يا تحقق هزينه مبناي ثبت درآمد يا هزينه در دفاتر مي باشد و زمان دريافت و پرداخت وجه آنها مورد توجه قرار نمي گيرد.
كاربرد حسابداري دولتي:
1- اطلاعات مفيد و قابل اعتمادي را براي تعيين و پيش بيني ورود، خروج و مانده منابع مالي دولت تهيه و در دسترس مسئولين دستگاههاي دولتي يا مسئو
لين ارشد مالي دولت قرار مي دهد.
2- اطلاعات مالي معتبري براي تعيين و پيش بيني وضعيت مالي دولت و واحدهاي تابعه آن تهيه و در اختيار تصميم گيرندگان قرار مي دهد.
3- اطلاعات لازم و مفيدي را براي برنامه ريزي، بودجه بندي، جمع آوري و پس از قابل استفاده نمودن آن در اختيار مسئولين رده هاي مختلف مديريت دولتي قرار مي دهند تا آثار تحصيل و مصرف منابع مالي را در تحقق اهداف عملياتي دولت بررسي و مورد ارزيابي قرار دهند.
4- سيستم حسابداري دولتي ابزار قابل ملاحظه اي براي ارزيابي كارائي مديران اجرايي به حساب مي آيد. سيستم حسابداري دولتي از سيستم بودجه بندي پيروي مي نمايد و اطلاعات مالي را با اطلاعات مالي قابل پيش بيني شده در بودجه مقايسه و به افشاي انحرافات مطلوب و يا نامطلوب بودجه مي پردازد.
به عنوان مثال در سيستم بودجه بندي عملياتي كه يك سيستم بودجه بندي پيشرفته است، بهاي تمام شده يك فعاليت يا پروژه با قيمت ها ي استاندارد پيش بيني و در بودجه سالانه منظور مي شود. سيستم حسابداري دولتي به پيروي از سيستم بودجه بندي عملياتي، اطلاعات مالي واقعي مربوط به بهاي تمام شده فعاليت يا پروژه را جمع آوري نموده و پس از طي مراحلي با بهاي تمام شده استاندارد مقايسه و انحرافات مطلوب يا نامطلوب را نشان مي دهد. لازم به توضيح است كه انحرافات مطلوب در مورد بهاي تمام شده طرح يا پروژه و يا فعاليت به پائين بودن بهاي تمام شده واقعي در مقايسه با بهاي تمام شده پيش بيني شده مي گويند، به شرط آنكه در كيفيت طرح، پروژه يا فعاليت تغييري حاصل نشود. در اين صورت مي توان كاهش بهاي تمام شده واقعي را به شرط ثابت بودن قيمت كالاها و خدمات مورد نياز، نتيجه مديريت صحيح بر اجراي پروژه ها، طرحها و فعاليتها دانست.
5- يكي ديگر از موارد استفاده حسابداري دولتي، ايجاد ارتباط صحيح بين واحدهاي اجرائي دولت مي باشد. از طريق سيستم جسابداري دولتي اطلاعات مالي مورد نياز واحدهاي اجرايي دولت تامين مي گرددو اين اطلاعات بر حسب نياز بين واحدهاي ا
جرايي دولت مبادله مي شود.
استفاده كنندگان حسابداري دولتي:
الف: استفاده كنندگان داخل سازمان مانند:
1- مسئولين برنامه ريزي :
مسئولين برنامه ريزي هر سازمان دولتي براي هر چه بهتر تنظيم كردن بودجه سالانه سازمان از اطلاعات مالي واقعي يا عملكرد بودجه استفاده مي نمايند. لذا امور مالي سازمان دولتي اطلاعات واقعي در مورد اجراي بودجه سالانه را در اختيار مسئولين برنامه ريز قرار مي دهد.
2- وزير يا رئيس موسسه:
اطلاعات مالي وزارتخانه يا موسسه بصورت خلاصه در اختيار وزير يا رئيس موسسه قرار مي گيرد تا به نحوي از جريان امور مالي سازمان تحت مسئوليت خود مطلع شوند و به ترتيبي بر فعاليتهاي مالي و كارائي مديران اجرايي نظارت نمايند.
3- مديران سطوح مياني:
اين مديران متناسب با نياز از اطلاعات حسابداري و مالي براي برنامه ريزي واحد تحت سرپرستي خود استفاده مي كنند .
4- بازرسان و حسابرسان داخلي:
بازرسان و حسابرسان داخلي سازمان دولتي براي ارزيابي تاثير كنترلهاي مالي و گزارش آن به مقامات مجاز وزارتخانه يا موسسه دولتي به طريقي از خدمات حسابداري استفاده مي كنند.
ب: استفاده كنندگان خارج از سازمان يا وزارتخانه :
1- هيات دولت:
هيات دولت بمنظور نظارت و كنترل سازمانهاي دولتي از اطلاعات مالي و حسابداري استفاده مي كند.
2- مجلس نمايندگان :
نظارت پارلماني در ايران از طريق گزارش تفريغ بودجه كه توسط ديوان محاسبات كشور تهيه مي شودصورت مي گيرد. گزارش تفريغ بودجه براساس صورتحساب عملكرد سالانه بودجه كل كشور تنظيم مي شودو صورتحساب عملكرد سالانه بودجه از تلفيق اطلاعات مالي استخراج شده از صورتحسابهاي سالانه دستگاه دولتي حاصل مي گردد. بنابراين نمايندگان مجلس هر كشور از سيستم حسابداري دولتي براي نظارت بر اجراي بودجه سالانه دولت و در نهايت كنترل برنامه هاي مصوب دولت استفاده مي نمايند.
3- حسابرسان مستقل
طبق اصل 55 قانون اساسي ديوان محاسبات كشور مسئول رسيدگي
به حسابهاي وزارتخانه ها و موسسات و شركتهاي دولتي است. و نتيجه اين حسابرسيها در گزارش تفريغ بودجه منعكس و به اطلاع نمايندگان مجلس مي رسد. بنابراين حسابرسان ديوان محاسبات كشور به عنوان حسابرس مستقل نيز از حسابداري دولتي در جهت پيشبرد اهداف خود كه همان حراست از بيت المال است استفاده مي نمايند.
4- مردم:
عموم مردم نيز از طريق دسترسي به گزارش تفريغ بودجه كه حاصل حسابرسيهاي انجام شده ديوان محاسبات كشور، از چگونگي اجراي بودجه سالانه دولت مطلع مي شوند پس عموم مردم نيز از اطلاعات مالي و حسابداري استفاده مي كنند.
مباني حسابداري
مباني حسابداري يعني اينكه درآمدها و هزينه ها را در چه زماني شناسايي و در دفاتر حسابداري ثبت نمائيم.
به بياني ساده تر مبناي حسابداري يعني استفاده از يكي از روشهاي زير براي شناسايي و ثبت درآمد و هزينه در دفاتر حسابداري:
الف- روش شناسايي و ثبت درآمد و هزينه در زمان وصول وجه درآمد يا پرداخت هزينه.
ب- روش شناسايي و ثبت درآمد و هزينه در زمان تحقق يا ايجاد درآمد و يا در زمان تحقق يا ايجاد هزينه، صرفنظر از زمان دريافت وجه درآمد يا پرداخت وجه هزينه.
ج- روش شناسايي و ثبت درآمد در هنگام وصول وجه بدون توجه به زمان تحصيل يا تحقق درآمد و شناسايي و ثبت هزينه در موقع تحقق يا ايجاد هزينه بدون توجه به زمان پرد
اخت وجه هزينه.
مبناي نقدي
حسابداري نقدي يك سيستم حسابداري است كه اساس آن بر دريافت و يا پرداخت وجه نقد استوار است و هر گونه تغيير در وضعيت مالي موسسه مستلزم مبادله وجه نقد است . درآمد زماني شناسايي و در دفاتر ثبت مي گردد كه وجه نقد آنها دريافت شود و هزينه ها زماني شناسايي و ثبت مي شوند كه وجه آنها به صورت نقد پرداخت گردد.
هزينه **
بانك **
بانك **
درآمد **
مبناي تعهدي :
الف- شناسايي و ثبت درآمدها :
درآمدها در زماني كه تحصيل مي شوند يا تحقق مي يابند مورد شناسايي قرار گرفته و در دفاتر حسابداري منعكس مي گردند. در اين مبنا زمان تحصيل يا تحقق درآمد هنگامي است كه درآمد به صورت قطعي تشخيص مي شود و يا بر اثر ارائه خدمات حاصل مي گردد. لذا زمان وصول وجه در اين روش مورد توجه قرار نمي گيرد.
شهريه دريافتني **
درآمد **
بانك **
شهريه دريافتني **
ب- شناسايي و ثبت هزينه ها :
در حسابداري تعهدي مبناي شناسايي و ثبت هزينه ها، زمان ايجاد و يا تحقق هزينه هاست به بياني ديگر زماني كه كالا تحويل مي گردد و يا خدمتي انجام مي شود، براي موسسه معادل بهاي تمام شده كالاي تحويلي و يا خدمت انجام يافته بدهي قابل پرداخت ايجاد مي شود.
هزينه **
اسناد هزينه پرداختني **
اسناد هزينه پرداختني **
بانك **
مبناي نيمه تعهدي :
در اين سيستم حسابداري هزينه ها بر مبناي تعهدي و درآمدها بر مبناي نقدي شناسايي و در دفاتر ثبت مي شوند. اين سيستم تركيبي از دو مبناي تعهدي و نقدي است. بنابراين با رعايت اصل محافظه كاري در حسابداري توصيه شده است كه در ثبت و شناسايي درآمدها از مبناي نقدي استفاده شود.
بانك **
درآمد **
هزينه **
بانك **
حسابهاي پرداختني **
مبناي تعهدي تعديل شده :
هزينه ها در هنگام ايجاد، شناسايي و بر مبناي تعهدي كامل در دفاتر ثبت مي شوند. ليكن درآمدها در اين مبنا بر حسب ماهيت آنها به دو دسته تقسيم مي شوند. درآمدهايي كه قابل اندازه گيري بوده و در عين حال در دسترس باشند و لذا در زمان كوتاهي پس از تشخيص قابل وصول خواهد بود. اين قبيل درآمدها با استفاده از حسابداري تعهدي شناسايي و در دفاتر ثبت مي شوند.
شهريه دريافتني **
درآمد **
بانك **
شهريه دريافتني **
دسته اي ديگر از درآمدها فاقد ويژگيهاي فوق بوده، لذا اندازه گيري و تشخيص آنها مشكل و عملا غير ممكن مي باشد و يا وصول آنها در مدت كوتاهي پس از تشخيص امكان پذير نمي باشد، اين قبيل درآمدها با استفاده از حسابداري نقدي شناسايي و در دفاتر ثبت مي گردند.
مبناي نقدي تعديل شده :
درآمدها هم در مبناي نقدي كامل و هم در مبناي نقدي تعديل شده فقط در زمان وصول وجه شناسايي و در دفاتر ثبت مي شوند. تفاوت در شناسايي هزينه هاست . شرط لازم و كافي براي شناسايي و ثبت هزينه در مبناي نقدي كامل منحصرا پرداخت است و اين موضوع موجب اشكالاتي در شناسايي دقيق هزينه و تفكيك آن از ساير پرداختها مي شود، زيرا هر پرداختي لزوما هزينه نيست، به عنوان مثال در قانون محاسبات عمومي كشور چهار نوع پرداخت شامل هزينه، پيش پرداخت، علي الحساب و تنخواه گردان پرداخت تعريف شده است. در هر يك از تعاريف مشخصاتي ارائه گرديده كه آنها را از هم متمايز مي نمايد، به اين ترتيب در نظام مالي ايران كه پرداختها را از همديگر تفكيك نموده است استفاده از مبناي حسابداري نقدي كامل در مورد هزينه ها كاربردي قانوني ندارد به همين دليل مبناي نقدي مختصر اصلاح شده و متناسب با تعريف قانوني هزينه به كار گرفته شده است.
سيستم حسابداري مورد توجه قانون محاسبات عمومي كشور در مورد پرداختها يك سيستم نقدي تعديل شده است، ليكن در خصوص شناسايي و ثبت دريافتها كاملا نقدي است. بعبارت ساده تر ثبت و شناسايي هزينه يا خرج طبق قانون محاسبات عمومي كشور مستلزم تحقق دوشرط لازم و كافي است:
الف- تحويل كالا يا انجام خدمات
ب- پرداخت به صورت قطعي
اين دو شرط دليل قانع كننده براي اثبات بكارگيري مبناي حسابداري نقدي تعديل شده در مورد شناسايي و ثبت هزينه است. عدم تحقق هر يك از شرايط فوق مفهوم هزينه را تغيير خواهد داد. به عنوان مثال اگر كالا تحويل شود يا خدمت انجام گردد ليكن پرداخت صورت نگيرد هيچ هزينه اي شناسايي نمي شودو انعكاسي در دفاتر نيز نخواهد داشت. نيز اگر وجهي پرداخت شود ليكن كالا يا خدمت تحويل نگردد نوع ديگري از پرداختها تحقق يافته است كه در ماده 28 قانون محاسبات عمومي كشور عنوان پيش پرداخت را بخود اختصاص داده است.
با اين ترتيب مفهوم هزينه در قانون محاسبات عمومي كشور عبارتست از بهاي پرداخت شده كالايي كه تحويل شده و يا خدمتي كه انجام گرفته
است. اين مفهوم هزينه با سيستم حسابداري نقدي تعديل شده سازگار است. در صورتيكه مفهوم هزينه در سيستم حسابداري تعهدي كامل يا تعهدي تعديل شده عبارتست از بدهيهاي قابل پرداخت بابت كالاي تحويل شده يا خدمت انجام شده كه لزوما پرداخت آن همزمان صورت نگرفته است.
بودجه بندي :
آنچه كه بعنوان بودجه بندي معروف است، تبديل برنامه هاي كوتاه مدت (معمولا يكساله) موسسه يا سازمان به زبان پول مي باشد.
كنترل بودجه:
بخش مهمي از وظيفه كنترل بودجه، از طريق مقايسه ارقام بودجه بندي شده با نتايج واقعي عمليات، صورت مي گيرد. مقايسه عملكرد واقعي با بودجه مصوب و تجزيه و تحليل انحرافات را كنترل بودجه مي نامند.صرف مقايسه ارقام بودجه با ارقام ناشي از عملكرد واقعي، نشاندهنده موفقيت يا عدم توفيق واحدهاي اجرايي در رسيدن به اهداف تعيين شده نيست. لذا در ارزيابي عملكرد موسسه به دو مفهوم ذيل بايستي توجه كرد:
مفهوم كارايي و اثر بخشي در بودجه :
شاخصي كه عملكرد سازمان را در قياس با استانداردها و معيارهاي از پيش تعيين شده نشان مي دهد، در حالي كه اثر بخشي درجه توفيق سازمان را در انجام ماموريت به نحو مطلوب و در راستاي اهداف موسسه ، ارزيابي مي كند.
امكان تجزيه و تحليلهاي فوق زماني فراهم مي شود كه موسسه داراي يك سيستم مناسب بهاي تمام شده بوده و اقلام درآمد و هزينه نه تنها براساس مراكز مسئوليت بلكه براساس فعاليتهاي فرعي اين مراكز جمع آوري، ثبت و گزارش شود.
مراحل اساسي در تهيه بودجه بر مبناي صفر:
1- شناسايي و تعريف هر يك از فعاليتهاي سازمان در يك " مجموعه تصميم گيري"
2- تجزيه و تحليل، ارزيابي و رتبه بندي اين " مجموعه ها" و تعين اولويت آنها براساس تحليل هزينه و فايده
3- تخصيص منابع با توجه به رتبه بندي و اولويت هر يك از مجموعه ها
فرم ها ودفاتر ثبت ونگهداري حساب اموال دولت
به منظور اتخاذ رويه يكسان وايجاد نظامي هماهنك وزارت امور اقتصادي ودارايي ( اداره كل اموال دولتي ) براساس آئين نامه هاي اموال دولتي –آئين نامكه قبلي وآئين نامه مورد عمل كنوني –اقدام به تهيه وتنظيم فرمهاي براي ثبت اموال ونگهداري وكنترل حساب آن نموده است كه مراتب طي بخشنامه شماره 14/1010مورخه 8/9/1350 موضوع نمونه هاي دفاتر اموال رسيده وطرز استفاده از آن بر اساس آئين نامه قبلي در سال 1350 به كليه وزارتخانه ها وسازمان هاي مشمول ابلاغ گرديده است .وسپس در اجراي ماده 33 آئين نامه اموال دولتي فعلي موضوع ماده 122 قانون محاسبات عمومي كشور مصوب سال 66 مجلس شوراي اسلامي ، مجدداً فرمهاي ثبت ونگهداري حساب به جهت دفاتر اموال و.اوراق مورد بررسي وتجديد نظر قرار گرفته وطي بخشنامه شماره د10707/2586/51 مورخ 8/4/1376 به كليه وزارتخانه ها وسازمانهاي مشمول همراه با دستورالعمل درذ جهت برخي از وظايف نگهداري ونقل وانتقال وغيره ابلاغ گرديده است .
توضيحي پيرامون فرمهاودفاتر اموالي
درگذشته نه چندان دور ، ضابطه اي براي انتخاب اندازه كاغذهاي اداري وجود نداشت . برهمين اساس سازمانهاي مختلف در انتخاب قطع كاغذ دقت كافي به عمل نمي آوردند .فقط دستور چاپ سرلوحه نامه هاي اداري را به جاپخانه طرف قرارداد خود مي دادند . جاپخانه ها نيز باسليقه خود وبادر نظر گرفتن اندازه وابعاد كاغذ هاي موجود در انبار اقدام به چاپ مي كردند. نتيجه اين كار توليد نامه هاي اداري در قطع هاي گوناگون مي گرديد. اين بي دقتي باعث مي شد بعضي از نامه ها آن قدر بزرگ باشد كه هنگام بايگاني قسمتي از آن از پرونده بيرون آيد وپاره اي ديگر به دليل كوچكي در لابه لاي محتويات پرونده گم شود . از نظر گاه ديگر ، مسئله كمبود توليد كاغذ در داخل كشور است كه براي جبران آن ناگزير به وارد كردن اين كالا از خارج مي باشيم . استفاده از قطع هاي غير استاندارد موجب دور ريختن مقدار زيادي كاغذ به هنگام برش وبه عنوان ضايعات مي باشد . كه پي آمد آن ضررهاي ارزي غير قابل جبران است .
يادآوري مي كند كه كاغذهاي وارداتي وياتوليد داخلي در بازار تجارتي معمولاً به دو صورت : بند ورول عرصه مي گردد كه خود تابع استانداردهاي ويژه بين المللي است ومي بايد در برش هاي بعدي استاندارد خاصي ملاك عمل باشد تاميزان ضايعالت به حداقل برسد.
روش هاي تنظيم وثبت حساب هاي اموال دولت
1-روش ثبت 2-روش تنظيم صورتحساب 3-روش كنترل اموال وحسابهاي آن كه خود شامل الف –كنترل بوسيله رئيس واحد ذيربط ب –كنترل بوسيله ذيحساب ج –كنترل بوسيله وزارت امور اقتصادي ودارايي كه خود شامل 1-كنترل از طريق صورتحساب هاي واصله 2-كنترل از طريق بازرسان اعزامي بوسيله ادارات كل امور اقتصادي ودارايي استانها3-كنترل از طريق بازرسان اعزامي بوسيله اداره كل اموال دولتي روشهاي اجرائي در سازماندهي اداره امور اموال در ساير سازمانهاالف –لزوم طراحي سيستم علمي دراداره اموال دولتي ب –مراحل تهيه وتدوين واجراء طرح هاي امورذ اموال كه خود شامل 1-سازماندهي 2-شناخت اموال 3-طبقه بندب 4-تهيه دفاتر وصورتحسابها5-ثبت اموال 6-سيستم هاي كنترل 7-ورود وخروج اموال از گدش 8-شناسنامه براي اموال مهم
شرح وظائف اداره مالی
1- انجام کلیه فعالیتهای مربوط به امور مالی و تنظیم و کنترل حسابها در چارچوب اعتبارات مصوب قوانین و مقررات موجود .
2-دریافت و پرداخت نقد و چک و اسناد و اوراق بهادار ، صدور حواله جات بانکی و ...
3- صدور حواله و حسابداری انبار و تطبیق با امور مالی و انبار گردانی .
4- تنظیم لیست حقوق و دستمزد ، مزایا ، اضافه کار و سایر پرداختهای دیگر کارکنان و پرداخت کسورات (بیمه ، مالیات ، بیمه عمر و ... ) .
5-حسابداری بیمه گری و درمان ( صدور چک ، تنظیم صدور سند و بایگانی اسناد بیمه ) .
6- تخصیص و کنترل اعتبارات دولتی و امدادی و تنظیم لیست بودجه .
7-تهیه مغایرتهای بانکی و رفع مغایرت کلیه حسابهای بانکی .
8-تهیه صورتهای مالی و سایر گزارشها .
9-تنظیم صورت اموال کنترل عینی و دفتری دارائیها و ارائه گزارش .
10-صدور اسناد مالی ( کد بندی ، ثبت و کنترل اسناد و بایگانی ) .
11-حسابداری بیمه تکمیلی پرسنل .
12-تطبیق حسابهای استان با مرکز و مناطق و شاخه های تابعه .
13-توزیع و تسویه بن غیر نقدی و کارت پوشاک .
