بخشی از مقاله

چکیده :
در این پژوهش به بررسی سیستم های حسابداری در ارگان ها و سازمان های خصوصی و دولتی پرداخته شده است ، قوانین و مقررات مربوط به حسابداری در سازمان ها ، قوانین مربوط به حق بیمه ، کسوراتی مانند مالیات و نحوه محاسبه آن مورد بررسی قرار گرفته است ، پاداش پایان سال ، عیدی پایان سال ، تشویقی و سایر موارد و نحوه محاسبه آنها مورد بررسی قرار گرفته است ، مديريت منابع انساني براي مهمترين و حساسترين وظيفه خود كه پردازش اطلاعات كاركرد كاركنان و محاسبه حقوق و مزاياي آنها مي باشد نياز به ابزاري انعطاف پذير، سريع و مطمئن دارد تا بتواند در حداقل زمان و با حداكثر دقت و كيفيت، انواع روشهاي متفاوت پرداخت به پرسنل را پشتيباني نمايد.


فصل اول
کلیات
معرفی :
سيستم «حسابداری»، وظيفه محاسبه حقوق و مزاياي كاركنان سازمان را با توجه به اطلاعات دريافتي از ساير سيستم‌هاي حوزه «اداري- مالي» بر عهده دارد. اين سيستم از يك سو ارتباط تنگاتنگي را با سيستم مديريت منابع انساني جهت دريافت اطلاعات استخدامي پرسنل برقرار و از سوي ديگر اطلاعات عملكرد پرسنل را از سيستم «حضور و غياب» دريافت مي‌نمايد. اطلاعات مالي ايجاد شده در محاسبات اين سيستم نيز به‌طور مكانيزه به سيستم

«حسابداري مالي» ارسال مي‌گردند. امكانات گسترده اين سيستم در تعريف پارامترهاي محاسبه حقوق به‌صورت كاملا پويا و با توجه به نيازهاي موجود، سازمان را قادر مي‌سازد كه بدون وابستگي به لايه‌هاي نرم‌افزاري، اطلاعات خود را در سيستم تعريف نموده و آن را بسته به نيازهاي خود بومي نمايد. قابليت‌هاي بومي‌سازي سيستم، علاوه بر پوشش دادن روش‌هاي مرسوم مانند «طرح طبقه‌بندي مشاغل»، امكان استفاده از سيستم با روش‌هاي خاص را در اختيار سازمان قرار مي‌دهند


در سیستم حسابداری بعلت تراکم و استمرار اطلاعات،نحوه پردازش اطلاعات و اهمیت سرعت و صحت آن از اتوماسیون استفاده می شود. اطلاعاتی نظیر نرخ ساعتی و یا روزانه حسابداری که ممکن است برای مدت مدیدی تغییر نکند و همچنین برنامه هایی نظیر نحوه محاسبه کسورات مالیات و حق بیمه صندوق تامین اجتماعی که در طول سال، قوانین آن ثابت می باشد را بهتر است در حافظه کامپیوتر ذخیره نمود. با استفاده از این اطلاعات، می توان محاسباتی مانند حقوق و یا دستمزد ناخالص، کسورات، تعیین حسابداری خالص و بروز درآوردن سابقه هر کارمند و کارگر را به طور الکترونیکی انجام داد.
اهمیت حسابداری


از آنجایی که هزینه حسابداری و مخارج مربوط به آن درصد تقریباً بالایی از هزینه های هر مؤسسه را تشکیل می دهد ضروری است در این سیستم پیش بینی های لازم برای حصول اطمینان از پرداخت صحیح حسابداری بعمل آید.از سوی دیگر سیستم حسابداری باید بنحوی طراحی شود که اطلاعات لازم را بسرعت گردآوری، کسورات لازم را محاسبه و رقم خالص قابل پرداخت به هر یک از کارکنان را محاسبه نموده و تدابیر مناسبی برای جلو گیری از پرداخت به افراد واهی و سایر انواع سوء استفاده ها فراهم نماید.


برای رعایت قانون ، کارفرما موظف است اطلاعات لازم در مورد کارکنان و میزان حقوق و مزایای آنان را به مراجع ذیصلاح ارسال نماید.در ایران نیز طبق قانون مالیات بر درامد،کارفرما موظف است اسامی کارکنان و مشخصات آنها را به حوزه های مالیاتی متعلق به کارکنان را به حساب مخصوصی واریز نماید. بعلاوه طبق قوانین تأمین اجتماعی لازم است هر ماهه اسامی کارکنان و میزان حسابداری آنها طی لیستی به ادارات تأمین اجتماعی محل تسلیم و حق بیمه سهم کارمند و کارفرما به حسابهای مخصوص واریز گردد.


باید توجه داشت که سیستم حسابداری تنها کارکنان واحد تجاری را در بر گرفته و افرادی که به صورت پیمانکار و حقالزحمه بگیر در واحد تجاری ارایه خدمت می نمایند را شامل نمی شود. مبالغ پرداختی به این دسته از کارکنان تحت عنوان حق الزحمه یا عناوین دیگر تلقی شده و بخشی از حسابداری مؤسسه محسوب نمی گردد.

حقوق و مزایای کارکنان
انچه در ازای کار انجام شده توسط کارکنان اداری،مدیران یا ارایه کنندگان خدمات مشابه به طور ماهانه به آنها پرداخت می گردد((حقوق)) وپرداختی به کارگران(ساده یا ماهر) اصطلاحاً دستمزد نامیده می شود که بر حسب ساعت،روز،ماه و یا مقدار تولید تعیین می گردد.
معمولاً علاوه بر حسابداری ثابت مزایای دیگر از جمله فوق العاده،پاداش،سهم داز سود واحد و غیره به کارکنان پرداخت میگردد.که این مزایا گاهی بطور مستمر و زمانی نیز به طور غیر مستمر پرداخت می گردند


مزایای فوق ممکن است بصورت نقدی یا غیر نقدی به کارکنان تعلق گیرد.
نرخ حسابداری معمولاً از طریق توافق بین کارکنان و کارفرما تعیین می شود. این نرخ مربوط به ساعت عادی و قانونی می باشد.چنانچه کارگری پس از اتمام ساعات قانونی کارکرد روزانه، مدتی را به عنوان اضافه کار انجام وظیفه نماید و یا در ایام تعطیل مشغول انجام وظیفه در واحد تجاری باشد، مستحق به دریافت حسابداریی علاوه بر حسابداری عادی خواهد بود که نرخ ساعات کاری این اوقات توسط قانون مشخص می شود.

خلاصه ویژگی های حسابداری
1 - ثبت اطلاعات مشخصات پرسنلي ، احكام ترميم حقوق و مزايا ، كاركرد ماهانه و روزانه ، اضافات و كسورات و امكان تعديل آنها .
2- انجام محاسبات مربوط به كليه پرداختها و كسورات و تهيه سند مكانيزه به تفكيك مراكز هزينه ، واحدها ، نوع شغل و ...... جهت تغذيه به سيستم حسابداري مالي .


3 - انواع پرداختها و كسورات .
4 - انواع كاركرد ها .
5 - عمليات مربوط به وامهاي مختلف كاركنان .


6 - پرداخت مساعده براساس ضوابط هر شركت .
7 - پرداخت حقوق و مزايا به تفكيك محل كار ، واحد ها ، مراكز هزينه ، شهرهاي مختلف و محاسبة عيدي و پاداش سالانه و امكان صدور سند ذخيره عيدي مكانيزه به سيستم مالي


8 - محاسبة ذخيره سنوات ( بازخريد كاركنان ) و امكان صدور سند مكانيزه به سيستم مالي . محاسبه تعديلات معوق ( Back pay ) بصورت نامحدود .
9 - اعمال پرداختها و كسورات معوق در تاريخهاي تحقق يافته با درنظر گرفتن تاثيرات حاصله در سقف بيمه ، ماليات و ...... در ماه مربوطه .
10 - اعمال كليه تغييرات ناشي از تغيير در قوانين و روشهاي حسابداری ، بدون نياز به تغيير در برنامه ها.
11 - توليد گزارشات استاندارد سيستم نظير گزارش بيمه ، ماليات و ...


12 - ارائه اطلاعات عملياتي ، تاريخچه اي و مديريتي كاركنان از طريق امكان طراحي و توليد گزارشات پيش بيني نشده .
13 - طراحي فرمهاي مورد نظر بطور دلخواه و چاپ آنها .


14 - ثبت اطلاعات عمومي شركت براي جلوگيري از عمليات داده آمايي تكراري جهت كليه كاركنان .
15 - داشتن پايگاه اطلاعاتي مشترك با سيستم پرسنلي جهت اعمال لحظه اي اسناد وارده در سيستم پرسنلي.
16 - طراحي فرمهاي ورودي اسناد حقوق جهت انطباق سي ستم با فرمهاي جاري هر سازمان .
17 - محاسبه ماليات به سه روش ماليات سالانه ، ماليات سال تا ماه و ماليات ماهانه .


18 - محاسبه انواع بيمه هاي خدمات درماني ، تامين اجتماعي و بيمه هاي خصوصي .
19 - صدور سند خودكار در بخش اسناد جاري و معوقه حقوق جهت تسهيل در امر داده آمايي اطلاعات .


20 - تهيه گزارشات متنوع از ماههاي گذشته بصورت نامحدود بدون نياز به ذخيره سازي و بازيابي اطلاعات .
21 - معرفي نحوه محاسبه اضافات و كسورات بصورت خاص جهت انطباق با رويه هاي جاري هر سازمان .
22 - معرفي كاربران ، گروه كاربران و محدوده عملياتي آنها جهت تامين امنيت اطلاعات .
23 - تعريف نحوه دسترسي و جستجوي فرد يا گروهي از افراد در تمامي بخش هاي اطلاعاتي سيستم مانند : • معرفي مشخصات كاركنان
• اسناد جاري حسابداری


• اسناد معوقه حسابداری
• تعذيه كاركرد

هدف سیستم حسابداری :
هدف‌هاى کلى که از برقرارى هر سيستم کنترل داخلى در مورد حسابداری مورد توجه است به‌طور خلاصه آن است که از موارد زير اطمينان حاصل شود:
۱. کسانى که حقوق يا دستمزد دريافت مى‌دارند واقعاً در استخدام دستگاه بوده و ضمناً اسامى کليه حقوق‌بگيران در ليست‌ها منظور مى‌شود.
۲. حقوق يا دستمزدى که پرداخت مى‌شود در مقابل کار انجام شده پرداخت مى‌گردد و يا در ازاء ايام مرخصى يا بيمارى کارکنان واقعاً به آنها تعلق مى‌گيرد.
۳. نرخ‌هاى ساعتي، پارچه‌کاري، روزانه يا ماهانهٔ حسابداری و هم‌چنين هرگونه تغيير در آن مورد تصويب مقامات ذى‌صلاح قرار گرفته است.


۴. حسابداری ناويژه (يعنى قبل از کسور) و هم‌چنين مبلغ خالص آن به درستى محاسبه شده است و جمع کل صورت‌هائى که ثبت‌هاى حسابدارى به‌موجب آن به‌عمل مى‌آيد صحيح است.
۵. کليهٔ کسور متعلق در مورد هر يک از کارکنان به درستى محاسبه شده و به حساب‌هاى صحيح منظور مى‌شود.
۶. مبلغ خالص دستمزد يا حقوق به افرادى که واقعاً تعلق مى‌گيرد پرداخت مى‌شود و از آنها رسيد (يا چيزى معادل آن) گرفته مى‌شود.


روش‌هائى که براى برقرارى يک سيستم کنترل داخلى مطلوب با توجه به هدف‌هاى کلى فوق ممکن است پيشنهاد شود براى همهٔ دستگاه‌ها لزوماً يکسان نخواهد بود و برحسب وسعت دستگاه و تعداد کارکنان آن و عوامل ديگرى از قبيل نحوهٔ پرداخت دستمزدها و غيره، متفاوت خواهد بود. روش‌هاى زير براى يک دستگاه بزرگ صنعتى که حقوق کارمندان را بر‌حسب ماه و حقوق کارکنان را برحسب ساعات حضور پرداخت مى‌کند در نظر گرفته شده است، ولى بسيارى از نکات پيشنهادى در موارد ديگر نيز عيناً مصداق داشته و قابل اعمال است.


۱. به‌عنوان يک کنترل کلى لازم است ”دايرهٔ حسابداری“ حتّى‌المقدور به‌طور جداگانه عمل کرده و مسؤولان آن مشخص باشند. در داخل اين دايره لازم است وظايف کارکنان هميشه يکسان نباشد و هر چه بيشتر تغيير کند. براى مثال اگر در يک ماه به‌خصوص نوشتن ليست حقوق به عهدهٔ کارمند ايکس باشد، ماه بعد بهتر است اين‌کار توسط شخص ديگرى انجام گرفته و کارمند ايکس انجام يک عمل ديگرى را به عهده داشته باشد.


۲. براى هر يک از کارکنان بايد يک پروندهٔ استخدامى نگاهدارى شود و کليهٔ احکام و مکاتبات مربوط به استخدام، ميزان حقوق، ارتقاء افزايش حقوق، استعفاء يا اخراج در آن نگاهدارى شود. تهيهٔ اين مدارک حتماً بايد به عهدهٔ کسانى غير از تهيه کنندگان ليست حسابداری باشد و اصل پرونده‌ها نيز بايد حتّى‌المقدور در قسمت ديگرى غير از حسابدارى (مثلاً در قسمت کارگزيني) نگاهدارى شود. مع‌هذا بايد ترتيبى داده شود که نسخه‌اى از کليهٔ احکام و مکاتباتى که اثرات حقوقى دارد در اسرع وقت به‌دست دايرهٔ حسابداری برسد. دايرهٔ مذکور بهتر است براى هر يک از کارکنان کارت ويژه‌اى نگاهدارى کند که کليهٔ ا

ين احکام به‌طور خلاصه در آن منعکس باشد به‌طورى که آخرين وضع هر يک از کارکنان به روشنى نشان داده شده و احتياج به رسيدگى نداشته باشد.
۳. به‌عنوان جزئى از کنترل، به‌خصوص در دستگاه‌هاى بزرگ، لازم است کارت‌هاى پرسنلى جارى دايره حسابداری هر چند وقت يک بار با پرونده‌هاى قسمت کارگزينى کنترل شود. اين کنترل بايد توسط اشخاص مستقلى صورت گيرد.


۴. مقاماتى که اختيار استخدام، اخراج، انتقال، مأموريت، اعطاء افزايش حقوق يا دستمزد، مرخصى و نظاير آن را دارند بايد مشخص بوده و حدود اختيارات هر يک معلوم باشد.


۵. در مواردى‌که دستمزد بر اساس پارچه‌کارى و يا ساعات کار پرداخت مى‌شود و هم‌چنين در مورد کليهٔ اضافه‌کارى‌ها انجام کار بايد توسط مقامات مسؤولى غير از متصديان دايره حسابداری تصويب شود. مثلاً کارت ساعات کارگران بايد توسط سرپرستان کارگاه‌ها يا مسؤولين حضور و غياب امضاء شود و غيره. ۶. کسانى‌که در تهيهٔ ليست حسابداری دخالت دارند بايد آن را به‌عنوان کارى که انجام داده‌اند امضاء کنند. مثلاً بايد معلوم باشد هر ليست حقوق توسط چه شخصى تهيه شده و يا محاسبات آن توسط چه کسى کنترل شده است.


۷. قبل از پرداخت، ليست حسابداری بايد توسط مقام مسؤولى که از دايره حسابداری مستقل باشد، جهت پرداخت تصويب شود.
۸. مبلغ خالص حسابداری کارکنان بايد حتّى‌المقدور مستقيماً به حساب بانکى آنها منظور شود. فقط در صورتى‌که افتتاح حساب‌هاى پس‌انداز يا جارى براى کاکنان مقدور نباشد و يا آنکه نتوان حسابداری را به وسيلهٔ چک‌هاى انفرادى پرداخت نمود، ممکن است از پرداخت نقدى استفاده شود. در مواردى‌که حسابداری مستقيماً به حساب بانکى کارکنان منظور مى‌شود ليستى که به بانک ارسال مى‌شود بايد فقط شامل نام کارکنان، شماره‌حساب‌هاى آن نزد بانک و مبلغ متعلق به هر يک باشد و به هيچ‌وجه نبايد ليست کامل حقوق به بانک ارسال شود.


۹. هر يک از کارکنان بايد از خالص حقوق يا دستمزد خود و نحوهٔ محاسبه آن آگاه شوند. در مواردى‌که حسابداری نقداً پرداخت مى‌شود بهتر است اين اطلاعات قبل از پرداخت به کارکنان داده شود.


۱۰. در صورتى‌که حسابداری نقداً پرداخت مى‌شود، پرداخت بهتر است توسط دايرهٔ حسابداری (نه صندوق) صورت گرفته و مبلغ دريافتى از صندوق يا بانک عيناً معادل مبلغ کل خالص ليست حقوق باشد. حقوق هر يک از افراد بايد در پاکت گذاشته شود و ترتيبات مربوط به شمارش مبلغ، اعتراضات، مطالبهٔ حسابداری به نمايندگى از طرف شخص ذى‌نفع، حسابداریهاى مطالبه نشده و نظاير آن کاملاً مشخص باشد.


۱۱. در صورت فوق، پرداخت بايد توسط کسانى صورت گيرد که کارکنان را از نزديک بشناسند و هرگونه حسابداری مطالبه نشده بايد به فاصلهٔ کوتاهى به صندوق يا حساب بانکى مؤسسه واريز شود. دريافت بعدى چنين مبالغ بايد با اطلاع و تصويب مقام مستقلى باشد.

ویژگیهای سیستم مالی:
1 - امکان تعریف سال مالی، انواع سند قابل صدور، صادرکنندگان سند، تعریف سلسله مراتبی کدهای حسابها از سطح گروه حسابها تا سطح معین، تعریف مستقل حسابهای تفضیلی و تعریف انواع حسابهای تفضیلی.
2 - صدور سند به دو صورت از طریق فرم و FUNTION امکان پذیر است. سایر سیستمهای مکانیزه مانند حسابداری، اموال با استفاده از FUNTION سند صادر می‌نمایند.


3 - امکان معرفی حسابهای(کل و معین) بدهکار و بستانکار انواع فعالیتهای مختلف سازمان که در صدور سند از آنها استفاده می‌شود، وجود دارد(معرفی کد تشخیص حساب یا کد عملیات). تعریف این کدها برای کاربران به هنگام صدور اسناد سهولت به ارمغان آورده و حسابداران می‌توانند تنها با انتخاب یک کد در هر ردیف سند (برای سندهای دستی) اقدام به صدور سند نمایند. همچنین سیستمهای دیگر مانند سیستم تنخواه برای معرفی حسابهای مربوطه که در صدور اسناد تنخواه مورد استفاده می‌باشد از کد عملیات مالی استفاده می‌نماید. بزرگترین مزیت تعریف عملیات مالی به صورت متمرکز عبارتند است از:
با تغییر سرفصل حسابها زیر سیستمها دچار تغییر نمی‌گردند. این تغییرات اتوماتیک در کلیه سیستمهای مالی منتشر می‌گردد.
با تعریف عملیات جدید در سازمان کد عملیات مربوطه نیز تعریف می‌گردد.سیستمهای مالی نیازی به تغییر ندارد.
4 - امکان تغییر کدینگ حسابها (تبدیل کدینگ موجود به کدینگ جدید) و صدور سند تبدیل حساب.


5 - سندهای صادر شده دارای سه مرحله ”پیش‌نویس “، ”سند موقت“، ”سند دایمی“ می‌باشند.
خود پیش‌نویس می‌تواند وضعیتهای ”تنظیم“، ”تأئید“، و یا ”عودت“ داشته باشد.“تأئید“ پیش‌نویس به شرط بالانس بودن ردیفهای سند می‌باشد. امکان اصلاح پیش‌نویس و سند موقت دیده شده است. امکان حذف منطقی اسناد نیز در مراحل غیر دایمی میسر می‌باشد.
6 - امکان ضمیمه کردن (ثبت و نگهداری) مدارک مثبته همراه سند وجود دارد.


7 - امکان دسته‌بندی اسناد به واقعی و مجازی میسر می‌باشد و گزارشات را می‌توان بر این اساس اخذ نمود. (اسناد مجازی برای طبقه‌بندی حسابها یا اصلاح حسابهای خلاف ماهیت به کار می‌روند.


8 - امکان صدور اسناد طبقه‌بندی و خلاف ماهیت به صورت اتوماتیک با تعیین حساب تعدیل شونده در سیستم موجود می‌باشد.
9 - صدور اتوماتیک سند افتتاحیه، اسناد عکس طبقه‌بندی و خلاف ماهیت در ابتدای سال در صورت تمایل کاربر
10 - تهیه مکانیزه صورتهای مالی، نسبت و یادداشتهای مالی دیده شده است. این عمل با یک بار تعریف عملیات محاسبه آنها، قابل استفاده است.
11 - امکان جستجوی اسناد بر اساس مبلغ ردیف سند، بخشی از شرح ردیف سند، کد کل، معین، تفصیلی یا ترکیبی از سه کد نامبرده موجود است.
12 - امکان اخذ انواع گزارشات متنوع اعم از دفاتر، ترازها، صورتهای مالی، گزارشات سنواتی، روکش اسناد، وضعیت اسناد از نظر مراحل تنظیم، فعال یا غیر فعال بودن، بر اساس سرفصلهای مختلف از اسناد می‌باشد.
13 - امکان تهیه گزارشهای تودرتو وجود دارد.


14 - امکان نگهداری اطلاعات 10 سال دفترداری وجود دارد.
15 - امکان تهیه صورتهالی مالی سال گذشته که نیاز به اصلاح دارند وجود دارد.

سیستم دریافت و پرداخت
عملیات مختلف دریافت، پرداخت، انتقال وجوه بین بانک، اعلامیه‌های برداشت و واریزها، تسهیلات دریافتی، صورتحسابهای بانکهای مختلف، صورت مغایرت بانکی (به صورت دستی و مکانیزه) تسعیر نرخ ارز در پایان هر دوره مالی (سال مالی) وصدور پیش‌نویس سندهای دفترداری روی انواع مختلف عملیات(دریافت، اصلاحیه دریافت، انواع گردش اوراق بهادار به تفکیک نوع گردش، پرداخت، اصلاحیه پرداخت‌،انتقال وجوه، برداشت و واریز) وتهیه گزارشات متنوع در این سیستم دیده شده است.


1 - امکان تشخیص حساب مکانیزه
2 - امکان کنترل نمونه امضا مراجعه کننده و شماره حساب مربوط به آنها با چک دریافتی
3 - ثبت و آرشیو سوابق از کلیه گردشهای مختلف چک اعم از واگذاری به بانک، ثبت وصولی، ثبت اسناد برگشتی و ...
4 - امکان چاپ روی چکهای مختلف مربوط به بانکهای مختلف و انواع فرمهای واگذاری مربوط به بانکهای مختلف
5 - امکان ثبت و نگهداری دریافت و پرداخت به صورتهای مختلف مثل وجه نقد، اوراق بهادار تضمینی (با دریافت تضمین) و غیر تضمینی و همچنین دریافتهای فیش واریزی و حواله از واحدهای مختلف


6 - پرداخت چک از محل چکهای دریافت شده نزد شرکت
7 - پرداخت اوراق بهادار سررسیددار (بلند مدت) و به روزآوری موجودی حسابها هنگام سررسید.
8 - امکان اصلاح دستور دریافت و دستور پرداخت (حتی با وجود سند دفترداری مربوطه) در موارد تغییر تفصیلی، موارد طبقه‌بندی، مبلغ، مشخصات اوراق بهادار، سررسید، محل پرداخت (برای دستور پرداخت)، تشخیص حسابها (کدهای حساب) و شماره ضمانت‌نامه (برای دستور پرداخت
9 - امکان ابطال درخواست و یا دستور پرداخت


10 - امکان ثبت اطلاعات اعلامیه‌های بانکها
11 - امکان گزارش همزمان از مغایرتهای موجود در اسناد و حسابداری و اقلام باز صورتحساب
12 - امکان تهیه گزارشات بسیار متنوع و کارآمد و مدیریتی از کلیه عملیاتها مثل دریافت و پرداخت و گردش اوراق بهادار و اعلامیه برداشت و واریز و صورت مغایرت
13 - امکان تهیه صورت گردش وضعیت نقدینگی هم به صورت سالانه و هم ماهانه جهت برنامه‌ریزی بودجه
14 - تهیه گزارش از فعالیتهایی که هنوز سند آنها در دفترداری صادر نشده می‌باشد.

سیستم حسابداری
سیستم حسابداری شامل عملیات مالی جهت پرداخت حقوق و مزایا برای پرسنل با انواع مختلف استخدام(قرارداد ساعتی یا قرارداد تمام وقت، قرارداد مشاوره‌ای و یا رسمی) می‌باشد.


1 - امکان ورود اضافات و کسورات موردی یا مستمر مستقل از حکم کارگزینی پرسنل مثل سود سهام
2 - امکان اعمال معافیتهای مالیاتی پرسنل (مثل وام بانک مسکن) برای مدت معین و میزان معافیت موثر روی حقوق پرسنل
3 - امکان مشاهده اطلاعات کارکرد، حکم کارگزینی، اقساط وام بدهی، پرسنل مشمول کارانه، معوقه‌ها و لیست پس‌انداز و ذخیره سنوات.
4 - محاسبه ذخیرهسنوات پرسنل، تهیه لیست حقوقی پرسنل برای انواع مختلف استخدام، ذخیره بن، لیست مساعده پرسنل، محاسبه معوقه حقوق پرسنل بدون محدودیت زمانی، بازخریدی پرسنل، تسویه حساب هنگام خروج از خدمت در این سیستم وجود دارد.


5 - صدور درخواست پرداختها جهت صدور چک و پرداخت وجه به سسیتم دریافت و پرداخت و اسناد دفترداری مربوط به حسابداری توسط سیستم.
6 - امکان تهیه گزارشات متنوع و مختلف و همچنین گزارشات کنترلی برای قبل از محاسبه حقوق (جهت تکمیل اطلاعات, مثل اشخاصی که کارکردشان هنوز تهیه نشده است) و تهیه لیستهای ارسالی به خارج از شرکت مانند لیست بیمه‌‌های مختلف اعم از تأمین اجتماعی، آینده‌ساز، بیمه تکمیلی، معوقه بیمه‌ها لیست مالیات ارسالی به دارایی، لیست مالیات عیدی، ایجاد فایلهای ارسالی به بانک و بیمه، همچنین گزارشات فیش حقوق، خالص پرداختی به تفکیکهای مختلف مرکز هزینه و غیره. لیست ذخیره سنوات، مساعده دایمی، اضافات و یا حتی گزارش از تک‌تک عوامل حقوقی
سیستم تنخواه گردان در حسابداری


کلیه عملیاتی که در مورد یک تنخواه گردان از ابتدای ایجاد و بسته شدن آن وجود دارد در این سیستم مکانیزه گنجانده شده است و گزارشات متنوع و مدیریتی لازم تهیه شده است. صدور سند ترمیم تنخواه دفترداری صدور درخواست پرداخت جهت ترمیم موجودی تنخواه دار نیز میسر می‌باشد.
1 - امکان معرفی اقلام مشمول تنخواه و تشخیص حساب آنها(حسابهای طرفهای بدهکار و بستانکار در سند ترمیم تنخواه مربوطه به هر قلم مشمول و همچنین امکان معرفی منابعی (فروشگاه‌ها و ...) که خرید از آنها انجام می‌شود.


2 - امکان ثبت و نگهداری درخواست ایجاد / تغییر تنخواه گردان جهت ایجاد یک تنخواه گردان جدید، همچنین امکان اصلاح یک تنخواه گردان در صورت تغییر شرایط مبلغ و اقلام مجاز مشمول تنخواه دیده شده است و اعمال کنترل روی محاسبات ریالی
3 - کنترل روی مجاز و غیر مجاز بودن و هزینه کردن اقلام مختلف به طوریکه هر تنخواه دار بر حسب اقلام مجاز خود تنها امکان تأئید مخارج انجام شده‌اش را خواهد داشت.


4 - معرفی حساب بانکی تنخواه دار (در صورتی که محل نگهداری تنخواه گردان نزد بانک باشد)
5 - امکان صدور علی‌الحساب تنخواه گردان و چاپ (صدور) رسید علی‌الحساب جهت گرفتن امضا و ثبت مدارک هزینه شده پیوست
6 - ثبت و نگهداری پرداختها به انضمام مدارک هزینه شده پیوست (فاکتور، هزینه) و اعمال کنترلهای مختلف روی مبالغ پرداختها با توجه به شرایط تصویب شده برای هر تنخواه گردان معرفی شده.


7 - امکان معرفی اینکه هزینه‌های انجام شده به چه قسمت / مرکز هزینه‌ای شارژ شود.
8 - امکان تنظیم اتوماتیک صورتخلاصه ترمیم تنخواه گردان و تعیین مبلغ قابل پرداخت به تنخواه دار طبق صورتخلاصه تنظیم شده. امکان تأئید بخشی از صورتخلاصه نیز توسط مقامات و مسئولین ذیربط دیده شده است.
9 - فرمها دارای گردش هستند لذا قابل کنترل و اعمال نظر روی شرایط فرمها توسط مقامات و مسئولین ذیربط می‌باشد.
10 - امکان اصلاح صورتخلاصه (حتی بعد از صدور سند دفترداری) روی کدهای بدهکار

امکانات پايه سیستم های حسابداری
امكان معرفي انواع استخدام و انواع حكم
امكان معرفي انواع روش‌هاي محاسبه حقوق
امكان تعريف نحوه محاسبه حقوق


امكان معرفي انواع وام و مساعده
امكان معرفي جداول مالياتي
امكان معرفي پرسنل و اطلاعات مرتبط با پرسنل
امكان معرفي ساختار سازماني (چارت سازماني، مشاغل و پست‌ها


اطلاعات حقوقي و احكام پرسنلي در سیستم های حسابداری :

معرفي انواع استخدام در سیستم های حسابداری :
معرفي عوامل حقوقي شامل مزايا، كسورات، كاركردها و تعهدات كارفرما به صورت پارامتريك
صدور احكام كارگزيني به صورت فردي و گروهي
ثبت تعهدات كارفرما و كسورات ثابت

پرداخت وام به كاركنان
معرفي انواع وام و شرايط اعطاي وام به كاركنان
پرداخت وام به كاركنان و نگهداري سوابق كسر و تعديل اقساط و اصلاحات آن

محاسبات سیستم حسابداری :
معرفي روش‌ها، پارامترها و عبارات محاسباتي عوامل حقوقي
ثبت اطلاعات استخدامي مربوط به حقوق از جمله نوع بيمه و ماليات كاركنان و شعب مربوط به آنها امكان معرفي حساب‌هاي معين عوامل حقوقي براي صدور اسناد مالي


ثبت اطلاعات تجميعي براي پياده‌سازي نرم‌افزار (درآمد، درآمد مشمول ماليات، مانده مرخصي و . . .)
محاسبه حقوق ماهانه
محاسبه كاركردها


محاسبه ذخيره سنوات، بازخريد مرخصي، هزينه و ذخيره‌ عيدي و پاداش
صدور اسناد حسابداري گزارشات
گزارش ليست حقوق، بيمه و ماليات متناسب با نيازهاي خاص
ايجاد ديسكت بيمه
ايجاد ديسكت بانك همراه با امكان طراحي


تغييرات مباني حقوق، اضافه‌كاري و ساير عوامل
اطلاعات ثابت و متغير كاركنان

مالیات در نظام حسابداری :
حداقل دستمزد قانونی
اکثر کارکنان باید از حداقل دستمزد قانونی (National Minimum Wage) برخوردار شوند. از اول آوریل 2003 برای کارکنانی که سن آنها 22 یا بیشتر باشد حداقل دستمزد قانونی چهار پوند و نیم در ساعت است. برای افراد بین 18 تا 21 و همینطور افراد مسن تر که در حال گذراندن دوره آموزشی در آغاز شش ماهه اول کارشان هستند این دستمزد حداقل سه پوند و هشتاد پنس است.

برداشت از دستمزد
کارفرمای تان فقط در صورتی می تواند از دستمزد شما چیزی کسر کند که:
یا در قانون مجاز شده و یا قراردادتان آن را مجاز کرده، بعنوان مثال مانند برداشتی از بابت مالیات بر درآمد و پرداخت مالیات بابت بیمه های اجتماعی (شما باید قبل از اینکه مبلغی از حقوق تان کسر شود، یک نسخه از قرارداتان را داشته باشید)؛
شما بطور کتبی با چنین برداشت هایی موافقت کرده باشید؛
به شما پول اضافی پرداخت شده است.
این در مورد همه کارکنان صدق می کند. دستمزدها شامل پاداشتی ها، حق کمیسیون، دستمزد دوره تعطیلات، دستمزد قانونی دوره بیماری، دستمزد قانونی دوره زایمان، و پرداختی دوره بیکارسازی میشود. اگر شما پذیرفته اید که بیمه بازنشستگی بپردازید آن نیز ممکن است از حقوق تان برداشته شود.

مالیات بر درآمد و بیمه های اجتماعی در حسابداری انگلستان :
میزان مالیات بر درآمد و بیمه های اجتماعی در اول هر سال مالی که روز 5 آوریل است تغییر می کند. ارقامی که در اینجا آمده مربوط به سال مالی 04-2003 هستند.

مالیات بر درآمد
به 4615 پوند اول درآمدتان مالیاتی تعلق نمی گیرد. این تخفیف مالیاتی شخصی برای افرادی که سن شان 65 سال به بالا است بیشتر است. وقتی درآمدتان بالای 4615 پوند شود، به آن مالیات تعلق می گیرد و به 1960 پوند اولی که از این مبلغ بیشتر باشد 10 در صد مالیات تعلق می گیرد. بالای این مبلغ تا 30,500 پوند نرخ مالیات 22 درصد است، و از این مبلغ به بالا نرخ مالیات 40 درصد است.


مالیات بیمه های اجتماعی در سیستم های حسابداری :
در چهار نوع مختلف پرداخت می شود بسته به اینکه شما شاغل هستید، کار آزاد می کنید و یا بطور داوطلبانه این مالیات را می پردازید. اگر شاغل هستید روی درآمد 89.01 پوند تا 595 پوند در هفته شما نرخ مالیاتی رده 1 را که 11 درصد در آمد تان است (9.4 درصد اگر که شما قرار نیست بیمه بازنشستگی اضافه دولتی را دریافت کنید) پرداخت می کنید و برای هر میزان درآمد بالای 595 پوند 1 درصد بیشتر می دهید.


اگر کار آزاد می کنید و کمتر از 4,095 پوند در سال درآمد دارید در آنصورت نرخ مالیاتی رده 2 را که 2 پوند در هفته است پرداخت می کنید.
اگر کار آزاد می کنید و سود شما بین 4,615 تا 30,940 پوند است در آنصورت شما نرخ مالیاتی رده 4 را که 8 درصد سودتان است پرداخت می کنید و بر هر میزان درآمد بالای این حد 1 درصد بیشتر می دهید.
(اگر شما شاغل نیستید ولی مایل هستید که بعنوان پرداخت کننده مالیات بیمه های اجتماعی باقی بمانید در آنصورت باید نرخ مالیاتی رده 3 که 6.95 پوند در هفته است را پرداخت کنید.)

اقلام پرداختی تفکیک شده در فیش حقوقی
هر زمان که به شما حقوق پرداخت می شود باید در فیش حقوق تان این اقلام تفکیک شوند:
مبلغ حقوق قبل از مالیات تان؛


همه کسری های صورت گرفته؛ و مبلغ حقوق بعد از مالیات تان (آنچه به دست تان می رسد).
پرداخت دستمزد سیاه (ثبت نشده) غیرقانونی است. شما حق برخوردار شدن از کمک هزینه زندگی و سایر حقوق اشتغال تان را در صورت قبول این نوع دستمزد از دست می دهید.
با اداره مالیات چک کنید که آیا مالیات درآمد و مالیات بیمه های اجتماعی شما پرداخت شده است یا نه. اگر این پرداختی ها صورت نگرفته در آنصورت می توانید تقاضا کنید که از حقوق تان مالیات بیمه های اجتماعی کسر شود.

دستمزد دوره بیماری
دستمزد قانونی دوره بیماری (Statutory Sick Pay – SSP) حداقل دستمزدی است که کارفرما باید به کارکنی که بیمار است پرداخت کند. این مبلغ برای 28 هفته پرداخت می شود.
ملزومات اصلی برای برخوردار شدن از این دستمزد به این قرارند:
سن شما باید 16 تا 65 سال باشد؛
درآمد متوسط هفتگی شما باید معادل یا بیشتر از سطح پائین درآمد برای محاسبه بیمه های اجتماعی باشد (در حال حاضر این مبلغ 77 پوند است)؛
برای چهار روز متمادی یا بیشتر از آن بیمار باشید (دستمزد قانونی دوره بیماری برای سه روز اول بیماری پرداخت نمی شود)؛
کارفرمای خود را از همان روز اول بیماری تان نسبت به وضعیت خود مطلع کرده باشید – روزی که کارفرمای خود را مطلع می کنید شروع چهار روز اول بیماری شما حساب می شود؛
لازم است که یک گواهی پزشکی پس از هفت روز بیماری عرضه کنید.
کارفرمای شما ممکن است قرارداد دستمزد دوره بیماری به شما عرضه کند که از دستمزد قانونی دوره بیماری سخاوتمندانه تر باشد. مطمئن باشید که مطابق با روال اداری ویژه برای اطلاع دادن کارفرمای خود در دوره بیماری رفتار می کنید – دراین مورد به قرارداد تان و یا کتاب راهنمای پرسنل رجوع کنید.

دستمزد دوره ای قبل از فسخ قراردادتان (Notice pay)
شما این حق قانونی را دارید که برای یک دوره قبل از فسخ قراردادتان از پرداختی ویژه ای برخوردار شوید مگر اینکه در قراردادتان مبلغ دیگری قید شده و یا بطور فوری از کار اخراج شده اید.
دستمزد دوره بیکارسازی


بیکارسازی وقتی رخ می دهد که:
کارفرمای شما کلا موسسه اش را تعطیل کرده و یا محل کار شما تعطیل شده است؛ یا تعداد نیروی کار شاغل کم شده است.
اگر قرار است بیکار شوید و کارفرمای تان نمی تواند یک کارمناسب دیگر به شما عرضه کند در آنصورت در صورتی که برای کارفرمای تان حداقل دو سال کار کرده باشید از این حقوق برخوردارید:
اطلاع قبلی با زمان کافی؛


یک مبلغ قانونی یکجا؛
مرخصی معقول از کار برای اینکه بتوانید دنبال کار دیگری بگردید و یا برای کار آموزی خود تنظیمات لازم را انجام دهید.
اگر شما بطور موجه ای از پذیرفتن کار مناسب دیگری که کارفرمای تان به شما عرضه کرده خودداری کنید در آنصورت از حق برخوردار شدن از دستمزد دوره بیکارسازی محروم می شوید.


میزان این پرداختی بسته به این دارد که برای چه مدت بطور ممتد برای کارفرما تان کار کنید، سن شما چقدر است و دستمزد هفتگی تان چقدر است.
کارفرمای تان ممکن است مطابق قرارداد به شما مزایای دوره بیکارسازی عرضه کند که از حداقل قانونی بهتر باشد.
اگر کارفرمای تان از پرداخت دستمزد دوره بیکارسازی به شما خودداری کند یا نمی توانید با هم درباره میزان این پرداختی توافق کنید، در آنصورت می توانید طی شش ماه پس از اتمام کارتان موضوع را جهت رسیدگی به دادگاه کار واگذار کنید.

قرارداد کار
قرارداد كارعبارت است از قراردادي كتبي يا شفاهي كه به موجب آن كارگر در قبال دريافت حق‌السعي كاري رابراي مدت موقت يا مدت غيرموقت براي كارفرما انجام مي‌دهد. در كارهايي كه طبيعت آنها جنبه مستمر دارد درصورتي كه مدتي درقرارداد ذكرنشود، قرارداد دائمي تلقي مي‌شود، شروط مذكوردر قرارداد كار و يا تغييرات بعدي آن در صورتي نافذ خواهد بود كه براي كارگر مزايايي كمتر از امتيازات مقرر درقانون كار منظور ننمايد.

اطلاعات پرسنلي، اطلاعات احكام و اطلاعات پايه مشابه كارگزيني استخدام كشوري.
اسناد سازماني مرتبط با هر شخص شامل :
كسورات ثابت : كه به طور ثابت از فيش شخص كسر شده و به حساب تعيين شده واريز مي گردد. امكان ثبت دريافت و پرداختهاي موردي از آن حساب نيز وجود دارد.
وام : كه به طور ثابت تا تسويه شدن وام، از فيش شخص كسر شده و به حساب تعيين شده واريز مي گردد. امكان ثبت واريزهاي موردي آن حساب نيز وجود دارد.
وام هاي ضمانت شده : كه امكان كنترل سقف وام هاي مورد ضمانت هر شخص را فراهم مي آورد.

۴- قراردادهاي كارمزدي
كارمزد عبارت است از مزدي كه بابت انجام مقدار كاري مشخص كه از نظر كمي قابل اندازه گيري يا شمارش باشد به ازاي هر واحدكار تعيين و پرداخت مي شود. كارمزد برحسب آنكه حاصل كار موردنظر مربوط به يك نفر يا يك گروه مشخصي از كارگران يا مجموعه كارگران كارگاه باشد به ترتيب به صورت كارمزد انفرادي، كارمزد گروهي و كارمزدجمعي تعيين مي‌گردد.


در نظام كارمزد گروهي و جمعي بايد علاوه برشغل هر يك ازكارگران، سهم هر يك درميزان فعاليت و كارمزد متعلقه از قبل مشخص گردد و موضوع موردقبول كارگران باشد.


قرارداد كارمزدي برحسب آنكه اولين واحد يا قطعه، ملاك محاسبه كارمزد قرار گيرد ساده و چنانچه براي مازاد بر تعدادمشخص باشد تركيبي است. در صورت تركيبي بودن، نرخ كارمزد تعيين شده نبايد كمتر از جمع مزدثابت تقسيم بر تعداد كاري كه مزدثابت بابت آن تعيين شده است باشد.
درصورت توقف كار به واسطه قواي قهريه يا حوادث غيرقابل پيش‌بيني كه وقوع آن از اراده طرفين خارج باشد مقررات ماده ۱۵ قانون كار اجراء خواهدشد. ولي هر گاه عوامل توقف كاربراي كارفرما قابل پيش بيني بوده و خارج از اختيار كارگر باشد، كارفرما علاوه بر مزد ثابت (در مورد قرارداد كار تركيبي) مكلف به پرداخت مزد مدت توقف كار به ماخذ متوسط كارمزد آخرين ماه كاركرد كارگر خواهد بود. در صورت بروز اختلاف، تشخيص موراد فوق با وزارت كار و امور اجتماعي است.

۴-۱- نحوه محاسبه حقوق و مزايا قراردادهاي كارمزدي
مجموع مزد كارمزدي كه براساس آئين نامه به كارگر پرداخت مي شود نبايد كمتر ازحداقل مزد قانوني به نسبت ساعات عادي كار باشد.
ارجاع كار اضافي به كارگران كارمزدي علاوه بر ساعات عادي كار و نيز كار نوبتي و كار در شب براي آنان تابع مقررات قانون كار است. ماخذ محاسبه فوق العاده نوبت كار يا شب‌كاري كارگران كارمزد نرخ كارمزد آنهاست.


چنانچه بجاي روز جمعه روز ديگري به عنوان تعطيل هفتگي توافق شده باشد نرخ كارمزد و نيز مزد ثابت (در مورد قرارداد كار تركيبي) در روز جمعه ۴۰% اضافه مي‌شود. نحوه محاسبه مزد روزهاي تعطيل و جمعه و روزهاي تعطيل رسمي و مرخصي كارگران كارمزد تابع ماده ۴۳ قانون كار مي‌باشد.
هر گاه قرارداد كارمزدي به صورت پاره وقت (كمتر از حداكثر ساعات قانوني كار) باشد، مزاياي رفاهي انگيزه‌اي به نسبت ساعات كار مورد قرارداد و به ماخذ ساعات كار قانوني محاسبه و پرداخت مي‌شود. ماخذ محاسبه مزد، حقوق، حق سنوات و خسارات و مزاياي پايان كار موضوع مواد ۱۸ ، ۲۰ ، ۲۷ ، ۲۹ ، ۳۱ ، ۳۲ قانون كار در مورد كارگران كارمزد، ميانگين مجموع پرداختي ها در آخرين ۹۰ روز كاركرد كارگر است.
در صورتي كه به موجب عرف و رويه ديگري در كارگاه مزد و مزايايي بيش از آنچه دراين آئين نامه مقرر شده است جاري باشد، عرف و رويه مذكور براي كارگران مشمول و همچنين كارگراني كه بعداً به صورت كارمزدي دركارگاه استخدام مي‌شوند جاري است.
تغيير نظام كارمزدي به ساير نظامهاي مزدي يا بالعكس در مورد تمام يا قسمتي ازكاركنان در كارگاه بايستي پس از تائيد شوراي اسلامي كار يا انجمن صنفي و يا نمايندگان قانوني كارگران كارگاه به تصويب وزارت كار و امور اجتماعي برسد.

۵- قراردادهاي مزدساعتي
مزدساعتي مزدي است كه بابت ساعاتي كه وقت كارگر در اختيار كارفرماست محاسبه و پرداخت مي‌شود. درقراردادهاي مزدساعتي، نوع كار(صرف نظر از مقدار و ميزان آن) و نيز ساعات كار در روز يا هفته يا ماه مشخص مي‌گردد.
اعمال نظام مزد ساعتي در موارد ذيل مجاز است:
متصديان حمل و نقل كالا و مسافر
كارگران مطب‌هاي خصوصي پزشكان، كلينكيهاي پزشكي و پيراپزشكي، دامپزشكي و نظاير آنها در صورتي كه مدت فعاليت آنها كمتر از حداكثر ساعات قانوني كار در شبانه روز باشد.


مشاغل غيرتمام وقت در زمينه هاي مشاوره و نظاير آنها مشاغل مربوط به نگهداري و مراقبت از اموال، تاسيسات و ساختمان و حيوانات به شرطي كه ساعات كار كمتر از حداكثر ساعات قانوني كار در شبانه روز باشد.
مشاغل آموزشي و پژوهشي
البته ذكر مشاغل فوق مانع از اعمال ساير نظامهاي مزدي در فعاليتهاي مذكور نخواهد بود اما استفاده از نظام مزد ساعتي جز در موراد معوقه فوق موكول به اخذ موافقت وزارت كار و امور اجتماعي است.

 

۵-۱- محاسبه حقوق ومزايا قراردادهاي مزدساعتي
در نظام مزد ساعتي، كارفرما مكلف است علاوه بر مزد ثابت، مزاياي رفاهي از قبيل حق مسكن، حق خوار بار و كمك عائله مندي را به نسبت ساعات كار محاسبه و به كارگر پرداخت نمايد.


مزد كارگراني كه مشمول نظام مزد ساعتي مي‌باشند به تناسب ساعات كار عادي كار در شبانه روز نبايد كمتر از مزد مشاغل مشابه در نظام روزمزدي باشد. در كارگاههايي كه فعاليت آنها جنبه استمرار دارد يا به صورت فصلي فعاليت مي كنند كارگران مشمول مزدساعتي حق استفاده از مرخصي و تعطيلات رسمي با استفاده ازمزد را دارند.


هر گاه نوع كار طوري باشد كه تعداد ساعات كار عادي و مجموع مزد هر روز مساوي باشند مزد مذكور معادل روزهاي كار است در غير اين صورت ماخذ محاسبه، ميانگين مزد ساعتي كارگر در روزهاي آخرين ماه كاركرد وي خواهد بود.
مبلغ پرداختي به هرحال نبايد كمتر از حداقل مزد قانوني باشد. ماخذ محاسبه مزد، حقوق، حق سنوات و خسارات و مزاياي پايان كار موضوع مواد ۱۸ و ۲۰ و ۲۷ و ۲۹ و ۳۱ و ۳۲ قانون كار در مورد كارگران مشمول نظام مزدساعتي، ميانگين مجموع پرداختي ها در آخرين ۹۰ روز كاركرد كارگر است.
در كارگاههائي كه داراي عرف و رويه خاص در مورد مزد ساعتي مي‌باشند در صورتي كه بر اساس عرف و رويه موجود مزد و مزايايي بيش از ضوابط مقرر در اين آئين نامه به كاركنان مشمول پرداخت نمايند عرف و رويه موجود مزد و مزاياي بيش از ضوابط مقرر در اين آئين نامه به كاركنان مشمول پرداخت نمايند عرف و رويه مذكور مناط اعتباراست.


تغيير نظام مزد ساعتي به ساير نظامهاي مزدي در اجراي ماده ۲۶ قانون كار با موافقت كاركنان مشمول و تائيد وزارت كار و اموراجتماعي امكان پذيراست.

۶- قراردادهاي كارمزد ساعتي
كارمزد ساعتي مزدي است كه در مقابل انجام كار مشخص در زمان مشخص پرداخت مي‌شود. در قرارداد كارمزد ساعتي بايد ميزان و مقدار كار متناسب با زمان مشخص باشد.
كارمزد ساعتي برحسب آنكه حاصل كار مورد نظر مربوط به يك نفر يا گروه مشخصي از كارگران يا مجموعه كارگران كارگاه باشد به ترتيب به صورت كارمزد ساعتي انفرادي، كارمزد ساعتي گروهي و كارمزد ساعتي جمعي تعيين مي‌گردد.
در نظام كارمزد ساعتي گروهي و جمعي بايد علاوه بر شغل هر يك از كارگران، سهم هر يك در ميزان فعاليت و كارمزد ساعتي متعلقه ازقبل مشخص گردد و موضوع موردقبول كارگران باشد. مشاغل قابل شمول در نظام كارمزد ساعتي نوعاً مشاغلي هستند كه استاندارد زمان انجام كار توسط ابزار و يا دستگاه مورد استفاده از قبل مشخص شده ياقابل مشخص شدن باشند.


استفاده از نظام كارمزد ساعتي در كارگاههايي كه فعاليت آنها جنبه مستمر دارد و يا به صورت فصلي يا در مقاطع زماني خاص فعاليت ندارند موكول به اخذ موافقت اداره كار و اموراجتماعي محل است.
فعاليتهايي كه توسط صاحبان حرفه، پيشه و مشاغل آزاد مستقيماً به مصرف كننده عرضه مي‌شود و در مدت معين و محدود انجام مي‌گيرند مشمول مقررات كارمزد ساعتي نميباشند (مانندمعلمين خصوصي كه بطور پاره وقت و غير مستمرانجام وظيفه مي‌نمايند).

۶-۱- نحوه محاسبه حقوق ومزايا قراردادهاي كارمزد ساعتي
مزد كارگراني كه مشمول نظام كارمزد ساعتي نمي‌باشند به تناسب ساعات عادي كار شبانه روز نبايد كمتر از مزد مشاغل در نظام روزمزدي باشد. دركارگاههايي كه فعاليت آنها جنبه مستمر دارد و يا به صورت فصلي كار مي كنند كارگران مشمول كارمزد ساعتي حق استفاده از مرخصي و تعطيلات با استفاده از مزد را دارند.


هرگاه نوع كار طوري باشد كه تعداد ساعات كار عادي و مجموع كارمزد هر روز مساوي باشند مزدايام مذكور معادل كارمزد روزهاي كار است. در غيراين صورت ماخذ محاسبه ميانگين كارمزد ساعتي كارگر در روزهاي كارآخرين ماه كارخواهد بود.
ماخذ محاسبه مزد، حقوق، حق سنوات و خسارات و مزاياي پايان كار موضوع پايان كار موضوع مواد ۱۸ ، ۲۰ ، ۲۷ ، ۲۹ ، ۳۱ ، ۳۲ قانون كار در مورد كارگران مشمول كارمزد ساعتي مي‌باشند.


درصورتي كه بر اساس عرف و رويه موجود مزد و مزايايي بيش از ضوابط مقرر در اين آئين نامه به كاركنان مشمول پرداخت مي‌شود، عرف و رويه مذكور معتبر خواهد بود.
تغيير نظام كارمزد ساعتي به ساير نظامهاي مزد در اجراي ماده ۲۶ قانون كار با موافقت كاركنان مشمول و تائيد وزارت كار و امور اجتماعي امكان پذيراست. ساير مقررات كار و ضوابط و مقررات قانون كار ناظر به كارگران كه در بالا به آن اشاره‌اي نشد، در مورد كارگران مشمول نظام كارمزدي، مزدساعتي و كارمزد ساعتي نيزحاكم است.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید