بخشی از مقاله
میکسر پنج کاناله
آشنائي با دستگاه ميكسر
كارت ميكسر يك طرح جالب است كه مي تواند دستگاه صورتي را تكامل بخشد و آن را به يك سيستم صوتي كامل و به اصطلاح پرفشنال تبديل كند . در وهله نخست اين دستگاه به شما امكان مي دهد كه از آمپليفاير صوتي خودتان به عنوان يك تقويت كننده ميكرفن استفاده كنيد . مي دانيد براي آنكه يك آمپليفاير معمولي بتواند جريان ضعيف يك ميكروفن را تقويت كند لازم است در ورودي آمپليفاير يك “ پري آمپليفاير مخصوص ميكرفن ” تعبيه شود .
امتياز بسيار جالب اين دستگاه پنج كاناله در اين است كه شما مي توانيد با اضافه كردن به آمپليفاير مورد نظرتان همزمان جريان خروجي سه ميكروفن را تقويت كنيد . به اين ترتيب شما قادر خواهيد بود اصوات را از سه جهت ، سه زاويه و سه نقطه متفاوت با وضوح كامل دريافت كنيد و براي تقوت به آمپليفاير مورد نظرتان بدهيد و واضح است كه در اين حالت صدائي كه از بلندگوهاي آمپليفاير پخش مي شود به مراتب پرعمق تر ، شفاف تر و پرتوان تر از حالتيست كه تنها از پري آمپليفاير معمولي ( يك كانالي ) براي تقويت ميكروفن استفاده كرده باشيد ، بويژه آنكه ميزان صداهاي هر يك از ميكروفنها را نيز
مي توان به دقت بوسيله ولومهاي كنترل دستگاه تنظيم كرد.
حال يك توضيح كلي و ريز به ريز را در اين قسمت متذكر مي شويم كه از تذكرهاي ساده تا تجزيه و تحليلهاي پيچيده را شامل مي شود .
مقاومتها پس از عبور از برد كوتاه شده و روي برد خوابيده شود و سعي شود كه در مقاومتها اشتباهي صورت نگيرد ، چون دستگاه از حساسيت مي افتد . قسمت دوم خازنهاي مي باشند كه از خازنهاي الكتروليتي و غير الكتروليتي تشكيل شده است كه بايد توجه داشته باشيم كه قطبهاي مثبت و منفي خازنهاي الكتروليتي اشتباه لحيم كاري نشود و يا براي ايجاد خازنهاي بدون قطب طرفهاي منفي را به هم وصل كرده و طرف مثبت آن را آزاد مي گذاريم و يا اينكه برعكس كه به اين ترتيب قطبيت خازن را از بين مي بريم .براي تلورانسها نيز هر چه تلورانس قطعات كمتر باشد به همان نسبت حساسيت دستگاه افزايش خواهد يافت .
حال نوبت به ترانزيستورها فرا رسيده است . در اين دستگاه چهار ترانزيستور سيليكوني با تيپ منفي (NPN ) به كار رفته است كه شماره هاي همه آنها يكسان است (C1222 ) و آنها را بايد در محل خود لحيم بزنيم و بايد ابتدا دقت كنيم كه اميتر ، كلكتور و بيس آنها را بشناسيم ، چون با اشتباهي نصب كردن پايه هاي يكي از ترانزيستورها دستگاه ديگر جواب نخواهد داد و اين را از اين جهت متذكر مي شويم كه خود نيز دچار همين اشتباه شديم و براي لحيم كاري پايه هاي ترانزيستور نبايد پايه هاي آن را اصلاً كوتاه يا خم كنيم .لازم به ذكر است كه اين ترانزيستور كار تقويت صوتي – راديوئي را انجام مي دهد و همچنين در كار مخلوط كنندگي مشاركت دارد.
حال نوبت به وصل ولوم مي رسد كه وظيفه زير و بم كردن صدا را بر عهده دارد و پنج عدد ولوم مي باشد كه هر كدام مخصوص كانال مربوطه مي باشد كه اين توضيحات و اتصالات مربوط به هر قسمت را در فصل بعدي توضيح خواهيم داد.
فصل دوم
اتصالات مدار
اتصال سيمهاي شيلد
يك رشته سيم (شيلد) به ورودي MIC1 وصل مي كنيم و توجه داشته باشيم كه ( زره ) سيم شيلد به زمين وصل شود . ه اين ترتيب سيمهاي ديگر را نيز وصل مي كنيم . يك رشته ديگر شيلد نيز تهيه مي كنيم . در اينجا نيز سيم زره به شاسي دستگاه يعني به GND وصل مي شود . موقع لحيم كاري سيم شيلد دقت كنيد رشته هاي نازك زره به نغزي اتصال نكنند .
منبع تغذيه
اين مدار طوري طراحي شده است كه مي تواند با ولتاژهاي 9 ولت به بالا به خوبي كار كند . اگر از اين دستگاه به طور مستقل استفاده مي شود ، يعني آن را داخل يك جعبه مستقل و مجزا نصب كنيم ، در اين صورت لازم است كه براي تغذيه آن يك باطري يا يك آداپتور مناسب ( مثلاً اداپتور 12 ولت 300 ميلي آمپر ) تهيه كنيم . سيم مثبت منبع تغذيه قرمز رنگ مي باشد كه در سمت چپ قرار دارد و براي اين منظور از سيمهاي روپوشدار معمولي استفاده مي كنيم .
اگر مي خواهيم اين دستگاه را داخل جعبه دستگاه ديگري ( مثلاً يك آمپليفاير صوتي ) نصب كنيم ، در اين صورت نيازي به منبع تغذيه مستقل نداريم ، زيرا مي توانيم سيمهاي ولتاژ دستگاه را مستقيماً به آداپتور دستگاه مادر ( مثلاً آمپليفاير ) وصل كنيم و جريان مورد نياز را از اين طريق تامين كنيم . چنانچه ولتاژ آداپتور دستگاه مادر بالاتر از 12 ولت باشد ، لازمست مقدار مقاومت R27 را مطابق شكل پايين تعيين و روي فيبر مدار چاپي جايگزين كنيم .
2.2K 9V – 12V
3.9K 24V – 40V
8.2K 40V – 60V
همانطور كه در دياگرام مدار مربوط به منبع تغذيه مي بينيم مقاومت R27اثر كاهش ولتاژ ورودي را انجام مي دهد كه با افزايش ولتاژ منبع ، ولتاژ روي مقاومت R27 كنترل شده و با افزايش مقاومت R27 ولتاژ بيشتري روي آن افت خواهد كرد ، در نتيجه به ساير قطعات آسيبي نخواهد رسيد و ولتاژ لازم براي روشن شدن ترانزيستور به دست خواهد آمد .
در مورد اتصال ميكروفن به مدار را نيز بايد به دقت انجام دهيم كه مي توان به سرسيمهاي شيلد ، فيشهاي ماده مناسب وصل كرد و از آن استفاده كرد ، ولي بايد دقت كرد كه سيمهاي زره به زره و مغزي به مغزي وصل گردد . در ضمن به علت حساسيت خوب مدار مي توان از يك ميكروفن معمولي از انواع ميكروفنهاي ( ديناميكي ) كه معمولاً براي ضبط صوتها مورد اسفاده قرار مي گيرند ، استفاده كنيم .
به اين دستگاه به طور همزمان سه ميكروفن وصل مي شود و لازم نيست ميكروفنها از انواع گران قيمت با امپدانس بالا باشد و از اين رو صداي ميكروفنهاي معمولي را به خوبي تقويت مي كند . خود ميكروفنها را نيز مي توانيم متناسب با وضعيت محل و جهت پخش صدا در فاصله ها و زاويه هاي مناسب قرار دهيم تا بهترين نتيجه بدست آيد . ضمناً ميزان تقويت صداي هر يك از ميكروفنها را مي توان با چرخاندن دكمه ولوم مربوط به آن ميكروفن دقيقاً كنترل كرد . همچنين هنگام وصل كردن سيم شيلد به فيبر مدار چاپي بايد دقت نمائيم كه قسمت زره آن به زمين وصل شود و همچنين توجه كنيم كه سيم مغزي و زره به يكديگر اتصال كنند .
اتصال به آمپليفاير
حال بايد سيم شيلد خروجي را به ورودي آمپليفاير صوتي مورد نظرمان وصل كنيم . براي اين كار دو راه وجود دارد : يكي اينكه در جعبه آمپليفاير را باز كنيم و سيم شيلد خروجي دستگاه را در داخل جعبه به دو پايه فيش ورودي لحيم كنيم .
راه ديگر آن است كه ابتدا به انتهاي سيم شيلد يك فيش مناسب وصل كنيم ، سپس فيش را به ورودي آمپليفاير بزنيم . حال آمپليفاير صوتي مورد نظر را روشن مي كنيم و ولوم كنترل صداي آمپليفاير صوتي موردنظر را روشن مي كنيم و ولوم كنترل صداي آن را تا وسط مي چرخانيم . چنانجه اشكالي در كار نباشد صداي شما به گونه اي صاف و قوي از بلندگوي آمپليفاير پخش مي شود . به اين ترتيب شما دستگاه پري آمپليفاير را آزمايش كرده و از سالم بودن آن مطوئن شده ايد .
ورودي هاي كمكي
در اين ميكسر غير از 3 ورودي براي ميكروفن ، 2 ورودي كمكي براي دستگاههاي صوتي گوناگون نيز در نظر گرفته شده است .
ورودي اول با امپدانس ورودي 50K براي تقويت خروجي انواع دك و تيونر ايده آل است ، اما ورودي دوم كه امپدانس آن به مراتب كمتر از ورودي قبلي و چيزي نزديك است ، مي تواند مستقيماً به خروجي بلندگوي انواع ضبط صوتها يا راديوهاي معمولي وصل شود .
خروجي بلندگوي ضبط صوتها و راديوها ، عموماً با حرف SP يا OUT مشخص مي شود. البته روي بدنه جعبه بعضي از راديوها يا ضبط صوتهاي كوچك فقط يك فيش براي گوشي تعبيه شده است ، اما از آنجاييكه اين فيش نيز به مدار خروجي آنها وصل است از اين رو مي توانيم ورودي دوم را مستقيماً به فيش گوشي وصل كنيم .
مخلوط كردن صداها
يكي از امتيازات اين دستگاه آن است كه بوسيله آن مي توان صداهاي گوناگون را به طور همزمان با هم مخلوط كرد ، همانطور كه قبلاً توضيح داده شد سه ورودي اين دستگاه براي ميكروفن اختصاص داده شده است ، چنانچه ميكروفنها را در فاصله حساب شده از يكديگر قرار دهيد.
هر ميكروفني قسمتي از اصوات محيط را دريافت مي كند و هر سه ميكروفن در مجموع مي تواند اصوات محيط را از زواياي گوناگون دريافت دارند . براي مثال اگر بخواهيم صداي آلات موسيقي يك اركستر را به طور طبيعي دريافت كنيم بهترين راه آن است كه سه ميكروفن را طوري در صحنه قرار دهيم كه هر ميكروفن صداي يكي دو ساز را دريافت مي كند ، طبعاً اگر خواننده اي هم وجود داشته باشد يكي از ميكروفنها نيز به او اختصاص داده مي شود . برخي نكات و يا عيبهايي كه مكن است باشد و بايد به آنها توجه داشت به شرح زير مي باشد :
1- كليه لحيم كاريهاي پشت فيبر مدار چاپي را به دقت كنترل كنيد و مطمئن شويد كه اولاً لحيم كاري هيچ يك از نقاط را فراموش نكرده ايد . ثانياً در اثر ريختن ذرات قلع بين نوارهاي مسي پشت فيبر اتصال ايجاد نشده باشد ، ثالثاً لحيم كاريها سست ، شكننده و ناقص نباشد .
2- از قرار گرفتن خازنها در جاي خود مطمئن شويد و قطبهاي آنها اشتباهي وصل نشود .
3- از سالم بودن ترانزيستورها مطمئن شويد و همچنين پايه هاي آن را اشتباهي لحيم نكنيد.
4- از ولتاژهاي منبع اطمينان حاصل نمائيد و قطبهاي مثبت و منفي با هم عوض نشده باشد.
5- دقت كنيد كه سيمهاي ميكروفن يا راديو و يا ضبط صوتي كه به رودي هاي دستگاه وصل مي كنيد سالم باشند و رشته هاي داخلي آنها قطع نشده و يا برعكس ، با يكيدگر اتصال نكرده باشند ، بويژه دقت كنيد كه در سيمهاي شيلد سيم مغزي و زره به يكديگر نچسبيده باشد.
6- ممكن است دستگاه شما سالم باشد ، اما در مسير خروجي يا در فيش خروجي اشكال وجود داشته باشد و جريان صوتي خروجي ميكسر به آمپليفاير مورد نظر منتقل نشود ، بنابراين توصيه مي شود كه فيشها و سيمهاي مسير خروجي را نيز به دقت كنترل كنيد .
فصل سوم
توضيح مدار
