بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
اگر هنگام روشن نمودن رايانه به نوشته هاي روي صفحه نمايش دقت کرده باشيد ، مطمئنا نام BIOS به چشمتان خورده است. بايوس برگرفته از حروف اول کلمات Basic Input Ooutput System به معناي سيستم ورودي و خروجي مقدماتي است. در واقع يکی از متداولترين موارد کاربرد حافظه های Flash ، استفاده از آنان در بایوس است . بایوس اين اطمينان را به عناصر سخت افزاری نظير : تراشه ها ، هارد يسک ، پورت ها ، پردازنده و ... خواهد داد که بدرستی عمليات خود را در کنار يکديگر انجام دهند.
اسلاید 2 :
هر کامپيوتر ( شخصی ، دستی ) دارای يک ريزپردازنده بعنوان واحد پردازشگر مرکزی است . ريزپردازنده يک المان سخت افزاری است .بمنظور الزام پردازنده برای انجام يک عمليات خاص، می بايست مجموعه ای از دستورالعمل ها که نرم افزار ناميده می شوند نوشته شده و در اختيار پردازنده قرار گيرد. از دو نوع نرم افزار استفاده می گردد :
اسلاید 3 :
- سيستم عامل : سيستم عامل مجموعه ای از خدمات مورد نياز برای اجرای يک برنامه را فراهم می نمايد. ويندوز 98 ، 2000 و يا لينوکس نمونه هائی از سيستم های عامل می باشند.
- برنامه های کاربردی : برنامه های کاربردی نرم افزارهائی هستند که بمنظور تامين خواسته های خاصی طراحی و در اختيار کاربران گذاشته می شوند. برنامه هائی نظير : Word ، Excel و ... نمونه هائی از اين نوع نرم افزارها می باشند.
BIOS در حقيقت نوع سومی از نرم افزارها بوده که کامپيوتر بمنظور عملکرد صحيح خود به آن نياز خواهد داشت.
اسلاید 4 :
وظیفه بایوس
بايوس چند وظيفه متفاوت دارد که مهمترين آنها بارگذاري سيستم عامل است. هنگامي که شما رايانه خود را روشن مي کنيد و ريز پردازنده ، قصد اجراي اولين دستورالعمل ها را دارد ، اين دستورالعمل ها را بايد از جايي دريافت کند. اما نمي تواند آنها را مستقيما از سيستم عامل دريافت کند. زيرا سيستم عامل بر روي ديسک سخت قرار دارد و CPU نمي تواند بدون هيچ دستورالعملي به آن دسترسي پيدا کند. يکي از وظايف بايوس ارسال اين دستورالعمل هاي مقدماتي به CPU است.
برخی از خدمات متداول که BIOS ارائه می دهد ، بشرح زير می باشد:
- يک برنامه تست با نام POST بمنظور بررسی صحت عملکرد عناصر سخت افراری
- فعال کردن تراشه های BIOS مربوط به ساير کارت های نصب شده در سيستم نظير : کارت گرافيک و يا کنترل کننده SCSI
- مديريت مجموعه ای از تنظيمات در رابطه با هارد ديسک،Clock و ...
هنگامي که رايانه را روشن مي کنيد، بايوس کارهاي زير را به ترتيب انجام مي دهد:
اسلاید 5 :
1 - بررسي CMOS براي تنظيمات سيستم. (بعد از روشن نمودن رايانه هنگامي که با فشردن کليد Del يا دکمه هاي ديگر وارد محيط Setup مي شويد و تنظيمات اساسي سيستم را انجام مي دهيد اين تنظيمات در CMOS که يک تراشه روي مادربرد است ذخيره مي شوند.) اولين موردی را که BIOS بررسی خواهد کرد، اطلاعات ذخيره شده در يک نوع حافظه RAM با ظرفيت 64 بايت است . اطلاعات فوق بر روی تراشه ای با نام CMOS)Complementry metal oxid semiconductor) ذخيره می گردند. CMOS شامل اطلاعات جزئی در رابطه با سيستم بوده و درصورت بروز هر گونه تغييردر سيستم، اطلاعات فوق نيز تغيير خواهند کرد. BIOS از اطلاعات فوق بمنظور تغيير و جايگزينی مقادير پيش فرض خود استفاده می نمايد.
اسلاید 6 :
پيکربندی BIOS
برای تغيير دادن تنظيمات مربوطه می بايست برنامه پيکربندی CMOS فعال گردد. برای فعال کردن برنامه فوق می بايست در زمان راه اندازی سيستم کليدهای خاصی را فعال تا زمينه استفاده از برنامه فوق فراهم گردد. در اغلب سيستم ها بمنظور فعال شدن برنامه پيکربندی کليد Esc يا Del يا F1 يا F2 يا Ctrl-Esc يا Ctrl-Alt-Esc را می بايست فعال کرد.( معمولا" در زمان راه اندازی سيستم نوع کليدی که فشردن آن باعث فعال شدن برنامه پيکربندی می گردد، بصورت يک پيام بر روی صفحه نمايشگر نشان داده خواهد شد ) پس از فعال شدن برنامه پيکربندی با استفاده از مجموعه ای از گزينه های می توان اقدام به تغيير پارامترهای مورد نظر کرد. تنظيم تاريخ و زمان سيستم ، مشخص نمودن اولويت درايو بوت، تعريف يک رمز عبور برای سيستم ، پيکربندی درايوها ( هارد، فلاپی ، CD) و ... نمونه هائی از گزينه های موجود در اين زمينه می باشند. در زمان تغيير هر يک از تنظيمات مربوطه در CMOS می بايست دقت لازم را بعمل آورد چراکه در صورتيکه عمليات فوق بدرستی انجام نگيرد اثرات منفی بر روی سيستم گذاشته و حتی در مواردی باعث اختلال در راه اندازی سيستم خواهد شد.
اسلاید 7 :
2 - بارگذاري راه اندازهاي دستگاه ها و گرداننده هاي وقفه هاي سيستم ]Interrupthandlers).Interrupt handlers نوع خاصی از نرم افزار بوده که بعنوان يک مترجم بين عناصر سخت افزاری و سيستم عامل ايفای وظيفه می نمايد.مثلا" زمانيکه شما کليدی را برروی صفحه کليد فعال می نمائيد، سيگنال مربوطه، برای Interrupt handler صفحه کليد ارسال شده تا از اين طريق به پردازنده اعلام گردد که کداميک از کليدهای صفحه کليد فعال شده اند.
3- آماده سازي ثبات ها و مديريت تغذيه (لازم به توضيح است که ثبات ها حافظه هاي بسيار کوچک و سريعي هستند که در داخل CPU قرار دارند و CPU به طور مستقيم به آنها دسترسي دارد)
4- انجام آزمايش خودکار سخت افزارها و نمايش تنظيمات سيستم.
5 تشخيص درايوی که سيستم می بايست از طريق آن راه اندازی Booting گردد.
6 - مقدار دهی اوليه برنامه مربوط به استقرار سيستم عامل در حافظه Bootstrap
اسلاید 8 :
اولين چيزهايي که بعد از روشن نمودن رايانه مشاهده مي کنيم ناشي از اعمال بايوس است که هر يک مفاهيم خاصي دارند. مثل مقدار حافظه موجود بر روي سيستم ، مدل و نوع کارت گرافيکي و مادربرد ، سرعت CPU ، نوع ديسک سخت و.... گرداننده هاي وقفه ها ، قطعات نرم افزاري کوچکي هستند که مانند يک مترجم بين قطعات سخت افزاري و سيستم عامل عمل مي کنند. راه اندازهاي دستگاه ها نيز قطعات نرم افزاري ديگري هستند که سخت افزارهاي پايه از قبيل صفحه کليد و ماوس و ديسک هاي سخت و فلاپي درايو را شناسايي مي کنند. بعد از بارگذاري اين نرم افزارها و مقداردهي اوليه به ثباتها ، بايوس به بررسي سالم بودن کارت گرافيکي مي پردازد. اکثر کارتهاي گراٿيکي يک بايوس کوچک مخصوص به خود دارند که حافظه و پردازنده روي کارت گراٿيکي را آماده کار مي کند. در غير اين صورت معمولا در يک تراشه جداگانه روي مادربرد ، اطلاعات مربوط به راه انداز کارت گرافيکي قرار دارد که بايوس اطلاعات موجود در آن را بارگذاري مي کند.
اسلاید 9 :
به روز رسانی بایوس
بايوس در نوعي حافظه فقط خواندني ذخيره شده است ، تغيير آن کمي سخت تر از به روزرساني ديگر نرم افزارهاست. به همين منظور نياز به يک برنامه ارائه شده توسط شرکت سازنده نياز خواهيد داشت. بنابراين بايد تاريخ و نوع بايوس خود را هنگام راه اندازي سيستم بخوانيد و با مراجعه به سايت شرکت سازنده نرم افزار مربوطه را در صورت وجود دريافت کنيد و بعد از کپي کردن آن نرم افزار داخل فلاپي و راه اندازي سيستم توسط آن فلاپي ، عمل به روزرساني را انجام دهيد. براي انجام اين کار بايد خيلي مراقب باشيد و توجه کنيد که نرم افزار مورد استفاده شما دقيقا مربوط به نوع بايوس شما باشد و نه مدلهاي ديگر آن. در غير اين صورت ممکن است بايوس و در نتيجه آن سيستم شما از کار بيفتد و بلااستفاده شود.
اسلاید 10 :
قفل بایوس را چگونه باز كنیم
گاهی لازم است كه وارد برنامه برپایی بایوس (BIOS Setup) شوید. اگر یك كامپیوتر دست دوم خریدهاید، یا كلمه عبور بایوس خود را فراموش كرده اید ، مجبورید كه بایوس را باز نشانی ( reset ) كنید تا بتوانید وارد برنامه برپایی آن شوید.
در زیر سه روش اجرای این كار شرح داده شده است . از آسانترین روش آغاز كرده ایم و در آخر دشوارترین روش را خواهیم گفت . اگر روش اول كار نكرد ، روش بعدی را امتحان كنید .