بخشی از مقاله
بررسی میزان تأثیر پارامترهای SEO در رتبه دهی یک وبسایت توسط موتورهای جستجو
چکیده:
بهینه سازی موتورهای جستجو (SEO) فرایندی است که قابلیت مشاهده یک صفحه وب یا وب سایت را از طریق نتایج جستجو ارتقاء میدهد. در این مقاله به بررسی تعدادی از پارامترهای SEO پرداخته شده تا مشخص گردد که هر یک از این پارامترها تا چه میزان در رتبهدهی یک وبسایت در موتورهای جستجو موثر میباشند. برای این منظور در بخش موتورهای جستجوی انگلیسی، 3 موتور و از بین موتورهای جستجوی فارسی 4 موتور انتخاب شد. در مرحله بعد به مقایسه موتورهای جستجو بر اساس تعداد نتایج به دست آمده از موتور جستجوی Google پرداخته شد. در نهایت الگوریتم SEO برای 5 موتور جستجو، بهگونهای که بتوان تعیین کرد کدامیک از هشت پارامتر SEO مورد نظر در رتبهبندی سایتها تاثیر دارند، بررسی شد. نتیجه این بررسی نشان داد که پارامترهای هر سایتی به چه ترتیب باید تنظیم شوند تا آن سایت بتواند در موتورهای جستجوی مورد مطالعه رتبه خوبی کسب نماید.
-1 مقدمه
استفاده از موتورهای جستجو دومین فعالیت محبـوب بـرخـط پـس از خواندن یا فرستادن ایمیل است [6, 15]؛ چرا که کاربران زیادی بـرای رسیدن به موضوعات مورد نظـر خـود، از ایـنگونـه موتورهـا اسـتفاده میکنند. از سوی دیگر بحث بهینهسازی وبسـایتهـا نـه تنهـا بـرای کسانی که طراح وبسایت هستند، بلکه هر کسی که در زمینه وب کار میکند بهعنوان یک مشغله ذهنی در آمده است؛ چرا که داشتن کسب و کاری که مشتریان بیشتری را به خود جذب کند مسلماً پرمنفعتتر از غیر آن است. پس مهم است که طراحان وبسایت بتوانند با تطبیـق دادن خود با الگوریتمهای رتبهبندی موتورهـای جسـتجو راهـی بـرای کسب جایگاه های بهتر در صفحه نتایج موتورها به دست بیاورند.
بهینهسازی موتورهای جسـتجو (SEO) بـه اسـتفاده از مجموعـه فنون و پارامترهایی اطلاق می شود که به یـک سـایت اجـازه مـیدهـد ترافیک و بازدیدکنندههای بیشتری از جانب موتورهای جستجو داشـته باشد .[7] به عبارت بهتر هنگام جستجوی یک کلمه کلیدی به خصوص، موتور جستجو مـرتبط تـرین سـایت را در صـفحه (هـای) اولیـه نتـایج جستجو نشان دهد. بهینه سازی موتورهای جستجو امـروزه بـه یکـی از شاخه های علمی تبدیل شده است . یکی از مهمترین پارامترهای موجود در طراحی سایت، ارتباط سایت با موتورهای جستجو و کسب رتبه بـالا در آنها میباشد .[8] اگر سایت در موتورهـای جسـتجو رتبـه بـالایی نداشته باشد، کاربران نمیتوانند سایت را پیدا کرده و از خدمات سایت استفاده کنند . ترتیب اینکه کدام یک از فنون بهینـهسـازی اول اعمـال شود، در جایگیری و رتبهبندی سـایت در موتورهـای جسـتجو بسـیار تعیین کننده است.
در این مقاله، مطالعاتی صورت گرفتـه اسـت تـا عوامـل مـؤثر در رتبهبنـدی صـفحات وب بـرای موتورهـای جسـتجوی معـروف ماننـد Yahoo و Bing و بطور اخـص موتورهـای جسـتجوی فارسـی ماننـد پارسیک، جسجو، ریسمون و جاماسپ بررسی شود. روش کار بر اساس بررسی عملکرد موتورهای جستجو و الگوریتمهای بهکار رفته در آنهـا برای رتبهدهی صفحههای وب میباشـد. حاصـل مطالعـات در بررسـی پیرامون تاثیر پارامترهای SEO بر روی سایتها، در قالب جدول هـا و نمودارهایی آماده شده است تا امکان مقایسه آنهـا بـا یکـدیگر فـراهم گردد . نتایج مطالعات نشان می دهند که هنگـام طراحـی صـفحات وب سایت ها، کدام پارامترهای SEO را باید با دقت بیشتری رعایت کرد تـا در موتورهای جستجوی معروف انگلیسی و بهطور اخص در موتورهـای جستجوی فارسی، رتبه یک سایت افزایش یابد. به این ترتیب میتـوان به روال منطقـی و منسـجم در روشهـای بـه کـار گرفتـه شـده بـرای بهینهسـازی صـفحههـای وب و معیارهـای موتورهـای جسـتجو بـرای رتبهدهی این صفحهها رسید.
ساختار مقاله در ادامه به شرح زیـر اسـت: بخـش دوم مـروری بـر ادبیات موضوع شـامل موتورهـای جسـتجوی معـروف انگلیسـی و نیـز موتورهای جستجوی فارسی خواهـد داشـت . در بخـش سـوم، مفـاهیم بهینــهســازی موتورهــای جســتجو (SEO ) و پارامترهــای آن معرفــی می گردند. بخش چهـارم، جزییـات مطالعـه هـای انجـام شـده و نتـایج به دست آمده را ارائه خواهد کرد. بخـش پـنجم هـم بـه نتیجـه گیـری اختصاص دارد.
-2 موتورهای جستجوی وب
موتور جستجو به برنامهای گفته مـیشـود کـه بـه جسـتجوی کلمـات کلیدی در یک سند یا یک بانک اطلاعاتی میپردازد . [8][1] همچنین در اینترنت به برنامهای گفته میشود که به جستجوی کلمـات کلیـدی موجود در فایلها و سندهای وب جهانی، گروههـای خبـری، منـوهـای گوفر و آرشیوهای FTP میپردازد. موتور جستجو به کمک بخشهـای متفاوت خود، اطلاعات مورد نیـاز را قـبلاً جمـ عآوری کـرده، تجزیـه و تحلیل میکند، آنرا در پایگاه دادهاش ذخیـره مـینمایـد و بـه هنگـام جستجوی کاربر تنها در همین پایگـاه داده مـیگـردد [7] و ایـنگونـه نیســت کــه درســت در همــان لحظــه جســتجو، تمــام وب را بگــردد. بخش های مهم یـک موتـور جسـتجو عبارتنـد از: (1) خزنـده وب، (2) نمایهساز و (3) رتبه دهنده .[9]
رتبه دهنده بخشی است که تعیینکننده جایگـاه یـک سـایت در نتایج جستجو است .[9, 10] این برنامـه وظیفـه اسـتفاده از الگـوریتم رتبــهبنــدی و چیــدمان نتــایج را بــر عهــده دارد. در حــال حاضــر قدرتمنــدترین سیســتم رتبــهبنــدی را Google در اختیــار دارد .[11] کاربران برای جستجو چند کلمه را در جعبه جستجوی موتور جسـتجو وارد میکنند و منتظر پاسخ میمانند. برای پاسخگـویی بـه درخواسـت کاربر، ابتدا تمام صـفحههـای موجـود در پایگـاه داده کـه بـه موضـوع جستجو شده مرتبط هستند مشـخص مـیشـوند . پـس از آن سیسـتم رتبهبندی وارد عمل شده، آنها را از بـیشتـرین ارتبـاط تـا کـمتـرین ارتباط مرتب میکند و بهعنوان نتایج جستجو به کاربر نمایش میدهد. دقت در انتخاب صـحیح عنـوان صـفحه هـا، آدرسهـا، شـبهدسـتورات HTML، پیوندهـا و غیـره در بسـیاری از موتـورهـای جسـتجو باعـث افزایش رتبه میشود .[10]
انواع موتورهـای جسـتجوی مهـم انگلیسـی و فارسـی کـه بـرای رتبهبندی در این تحقیق مورد نظر بودهاند، عبارتند از:
موتور جستجوی :Google ایـن موتـور جسـتجو [16] بـهطـور تخمینی دارای بیش از یک میلیـون سـرور در سراسـر جهـان اسـت و روزانه بر روی بیش از یـک میلیـارد درخواسـت جسـتجو و حـدود 24 پتابایت داده تولید شده توسط کاربران، پردازش انجام مـیدهـد .[11] وبسایت Google در آمریکـا بـهعنـوان پربازدیدکننـده تـرین سـایت اینترنت اعلام شده است و طبق آمار 6 دی 1391، این سایت در رتبـه 1 قرار دارد.
موتور جستجوی :Yahoo این سایت [17] بهعنوان یک شـبکه جهانی، یک موتور جستجو و همچنـین یـک سـرویسدهنـده خـدمات پست الکترونیک مبتنی بر وب، فعالیت میکند. با توجه به آخرین آمار ارائــه شــده [11] در تــاریخ 6 دی 1391، ایــن وبســایت پــس از وبســایتهــای Google، Facebook و Youtube چهــارمین ســایت پربازدید در اینترنت است.
موتور جستجوی :Bing ایـن موتـور جسـتجو [18] متعلـق بـه شرکت Microsoft اسـت کـه پـیشتـر بـا نـامهـای Live Search، Windows Live Serach و MSN Search شـناخته مـی شـد. ایـن موتور جستجو در تاریخ 6 دی 1391، دارای رتبه جهانی 27 بوده است .[11]
موتور جستجوی پارسیک: سایت پارسـیک [3] در اردیبهشـت 1381 و با هدف ایجاد خدمات جستجو به فارسیزبانان تاسـیس شـده است.
موتور جستجوی جَسجو: وبسایت جسجو [4] در فـروردین سال 1387 بعد از یک نسخه آزمایشی برای اولین بار راهاندازی شـد. از سال 1387 تا فروردین ماه 1388، جسجو در دو نسخه مختلف ارائـه گردیده که در نهایت در فروردین ماه سال 1388 بـهروزرسـانی شـد و نســـخه ســـوم جـــسجـــو در اختیـــار کـــاربران قـــرار گرفـــت. مهمترین تغییرات انجـام شـده در نسـخه سـوم جـسجـو نسـبت بـه نسخههای پیشین، عضوگیری و سیستم امتیازدهی جسجو مـیباشـد. همچنین جسجو در سرویس جستجوی خود قابلیت جستجو بـر روی وب، وب فارسی (سایتها و وبلاگهای فارسی)، تصاویر، تصاویر فارسی و غیره را به کاربران مـیدهـد. مهـمتـرین ویژگـی جـسجـو در ارائـه اطلاعات بخشهای مختلف، در این است که نوع و نحوه نمایش دادهها بسته به فرهنگ و نیاز ایرانیها بومیسازی شده است.
موتور جسـتجوی ریسـمون: ریسـمون [5] نخسـتین موتـور جسـتجوی مسـتقل منــابع فارسـی در شـبکه جهــانی وب اسـت. ایــن جستجوگر همه وبسـایت هـای فهرسـت http://www.link.ir را در دورههای زمانی یک ماهـه مـیپیمایـد و محتویـات و مطالـب آنهـا را نمایهسازی میکند و در بانـک اطلاعـاتی خـود جهـت ارائـه خـدمات جستجو به مراجعهکنندگان نگهداری مینماید.
موتـور جسـتجوی جاماسـپ: در ایـن موتـور جسـتجو [19]،
بازدیدکنندگان در هر بازدید از سایت 81 ثانیه وقت صـرف مـیکننـد. همچنین روزانه بهطور میانگین 1/9 صفحه منحصر بفرد برای کـاربران قابل مشاهده اسـت. ایـن موتـور جسـتجو بـیش از 7 سـال اسـت کـه راهاندازی شده است. میزان ترافیک سـایت در ایـن موتـور جسـتجو در سی روز 6) آذر تا 6 دی (1391 در حدود %29 بوده است .[11]
علیرغم نوپا بودن موتورهای جستجوی فارسی، نتـایج جسـتجوی صفحات وب نشان میدهند که این موتورها قابلیت رقابت با موتورهـای جستجوی انگلیسی ماننـد Google، Yahoo و Bing را دارنـد. نتـایج مطالعات تجربی در بخش چهارم، این موضوع را نشان خواهند داد.
-3 بهینهسازی موتورهای جستجو
زمانی که کاربر در یک موتور جسـتجو بـهدنبـال یـک موضـوع خـاص میگردد، ممکن است متوجه این موضوع شود که برخی از وبسایتها دارای رتبههای بالاتری میباشند و در صفحههـای اولیـه نمـایش داده میشوند و این یعنی تولید کردن صفحههـای وبـی کـه بـرای موتورهـا دارای اهمیت بیشـتری هسـتند. بهینـهسـازی صـفحههـای وب بـدین معناست که صفحه مورد نظـر در نتـایج یـک موتـور جسـتجوی قـوی بیشترین امتیاز را داشته باشد .[9, 10] اهمیت این موضـوع از آنجـا ناشی میشود که اکثر مردم از موتورهـای جسـتجو بـرای رسـیدن بـه مطلب یا محصول مورد نظر خود استفاده میکنند. از طرفی برای اینکه سایتها با هم مقایسه شـوند و بـر حسـب میـزان ارتبـاط بـا موضـوع جســتجو شــده، مرتــب شــوند، موتــور جســتجو الگــوریتمهــایی را بــر مجموعهای از پارامترها اعمال میکند.
فرایند SEO را میتوان به دو دسته اصلی تقسیم نمود :[12]
· :off-page SEO عوامل مستقل از صـفحه آنهـایی هسـتند که به طور مستقل از وبسایت انجام میگیرد.
· :on-page SEO عوامل مرتبط به صفحه کارهـایی هسـتند که وبسایت را تغییر میدهد تا رتبه بهتری در موتـورهـای جستجو بگیرد.
عوامل مرتبط به صفحه مواردی هستند کـه وابسـته بـه سـایت و محتوای آن هستند. واضح است که یک سایت هر چه قدر هم محبـوب باشد، اگر عبارت جستجو شده در آن موجود نباشد حتی در رتبههـای آخر نتایج جستجو هم قرار نمیگیرد. عوامل مرتبط به صفحه عبارتنـد از :[12 , 13]
· ساخت عنوانهای یکتا برای صفحات سایت
· استفاده از برچسب Description
· اصلاح ساختار آدرسها
· ارائه محتوای با کیفیت
· استفاده از بر چسب Heading
· بهینهسازی تصاویر
عوامل مستقل از صفحه مواردی هستند که نیاز به تغییـر در کـد برنامهنویسی سایت ندارند. این عوامل عبارتند از :[12 , 13]
• انتخاب بهترین واژه برای متن پیوند o محبوبیت پیوند
• شهرت پیوندسیستم هدایت کاربری آسان
• استفاده از Google Sitemap
•شناساندن سایت به موتورهای جستجو
• استفاده از سایتهای با رتبه بالا
هر یک از موتورهای جستجوی معروف، الگوریتمی برای رتبهبندی سایتها به کار میبرند ولی این الگـوریتم را بـه صـورت آشـکار اعـلام نمیکنند [12] و تنها اطلاعاتی در زمینه بهبود جایگاه سایتهـا ارائـه میدهند. برخی از این الگوریتمها عبارتند از :[14, 15][2]
· الگوریتم Page Rank
· الگوریتم Eigen Trust
· الگوریتم Hilltop
· الگوریتم TSPR
هر یک از موتورهای جستجوی وب، الگوریتم های منحصر بفـرد و خاصی را برای رتبه بنـدی صـفحات بکـار مـیبرنـد. ایـن عامـل سـبب میگردد نتایج جسـتجو در هـر یـک از ایـن موتورهـا متفـاوت گـردد. همچنــین بــا در اختیــار گــرفتن اطلاعــات SEO از جانــب موتورهــای جستجوی معروف میتوان نتیجه گرفت کـه ایـن پارامترهـا از اهمیـت خاصی برای تعیین جایگاه یک سایت برخوردار هسـتند. پـس بایسـتی بیش از پیش بر لزوم استفاده از این پارامترها برای افـزایش رتبـه یـک وب سایت در موتور جستجو اشاره نمود.
-4 مطالعات تجربی و نتایج آنها
در این بخش به بحث و بررسی پیرامون تأثیر پارامترهای SEO بر روی سایتها و مقایسه آنها با یکـدیگر در موتورهـای جسـتجوی مختلـف خواهیم پرداخت. سؤال هایی که آزمایش های تجربی در این بخش قصد پاسخگویی به آنها را دارند، عبارتند از:
سؤال 1موتورهای: جستجوی منتخبِ فارسی و انگلیسـی از نظـر تعداد نتایج بهدست آمده از کلمههای کلیدی، چه ارتباطی با هم دارند؟
سؤال :2 نتایج موتورهای جسـتجو چگونـه بـا موتـور جسـتجوی Google مقایسه میشوند؟
ســؤال :3 رونــد تــأثیر پارامترهــای SEO هنگــام پــیشروی در صفحههای نتایج جستجو چگونه است؟
ســؤال :4 میــزان اهمیــت پارامترهــای SEO بــرای رتبــهبنــدی سایتها در هر موتور جستجو چگونه است؟
سؤال :5 کدامیک از پارامترهای SEO در نتایج صـفحه اول هـر موتور جستجو تأثیر بیشتری دارند؟
سؤال :6 روال SEO برای موتورهای جستجو چگونه فرمول بندی میشود؟
حجم مطالعههای انجام شده و نتایج به دست آمده در این تحقیـق بسیار بالاست . لذا در این مقاله نتایج و روال کارها بسیار خلاصه شده و صرفاً به بیان مهمترین بخش ها و نتایج اصلی پرداخته شده است. برای پاسخگویی به سؤال های تحقیـق، ابتـدا بایـد چنـد موتـور جسـتجوی مناسب انتخاب می شد. در قسمت موتورهـای جسـتجوی انگلیسـی، از میان موتورهای موجـود سـه موتـور Google، Yahoo و Bing بـرای مطالعه آماری برگزیده شدند. دلیل انتخاب این سه موتور این است که دارای رتبــه بــالاتر و محبوبیــت بــیشتــری نســبت بــه ســایر موتورهــا میباشند. از میان 16 موتور جستجوی فارسی که شناسایی شد، تنها 7 موتور قابل استفاده هستند که 4 موتور پارسیک، جسجـو، ریسـمون و جاماسپ به عنوان موتورهای تحقیقاتی برگزیده شـدند. دلیـل انتخـاب نشدن موتور قطره این بود که این موتور تنها در زمینـه اخبـار فعالیـت دارد و همین سبب محدود شدن قابلیـت جسـتجو مـیشـد. اطلاعـات جدول (1) که برگرفته از سایت Alexa میباشـد، انتخـاب موتورهـای جستجوی ذکر شده را توجیه مینماید.
به منظور مقایسه کارایی موتورهای جستجو از لحاظ محتـوایی، 9 موضوع قابل جستجوی کاملا متفاوت از هم و مورد استفاده کاربران در نظر گرفته شد. سپس برای هر کدام از این موضوعات، دو کلمه کلیدی، یکی به زبان فارسی و دیگری به زبان انگلیسی تعیین گشت. در نهایـت تعـداد نتــایج و زمــان گــردآوری نتــایج (بــرای ســه موتــور جســتجوی Google، ریسمون و جاماسپ) با توجه به آمارهای ارائه شده از جانـب خود موتورها، گردآوری شد. برای نمونـه، بـا جسـتجوی کلمـه »بـازار بورس« در موتور جستجوی جاماسـپ، تعـداد 000،670،2 صـفحه در 0/056 ثانیه پیدا شد. به دلیل کمبود فضا، فقط نتـایج کلـی بـه دسـت آمده از این مطالعه ذکر میگردد:
