بخشی از مقاله
چکیده:
در بسیاری از آیین نامه ها برای محاسبه فاصله دید توقف لازم در قوسهای قائم محدب فرض می شود که شیب برابر صفر است - ٠ - G=، اما باید در نظر داشت که در تعدادی ازاین قوسها، قطعاتی در یک یا دو جهت حرکت وجود دارند که متوسط شیب منفی است - ٠ . - Gm < در این قطعات فاصله دید توقفی که با فرض شیب برابر صفر بدست می آید کوچکتر از فاصله دید توقف لازم خواهد بود بنابر این برای ایمنی تردد به طریقی باید این نقیصه را جبران نمود.در این مقاله برای محاسبه فاصله دید توقف لازم در قوسهای قائم محدب ازپارامتری جدید بنام متوسط تابع شیب استفاده شده است. در این حالت فاصله دید توقف لازم ثابت نبوده و با توجه به موقعیت قطعه ترمز گرفتن تغییر خواهد نمود.
کلید واﮊه ها: فاصله دید توقف، قوس قائم.
١-مقدمه
پس از طراحی خط پروﮊه در پروفیل طولی، باید در محل برخورد شیبهای طولی بایکدیگر قوس قائم ایجاد نمود.این قوس قائم تأمین کننده مسافت دید کافی، تخلیه مناسب آب سطحی، ایمنی، آسایش راننده و زیبایی ظاهر راه خواهد بود.چنانچه مقدار تغییر شیب طولی ٥/٠ % یا کمتر باشد، قراردادن قوس قائم در محل تغییر شیب ضروری نیست ]١. [از آنجا که اجرای خط پروﮊه با شیب مورد نظر یکی از اقلام گران راهسازی می باشد ، مهندسین تمایل دارند که طول قوس قائم تا جای ممکن کوتاه باشد. شرط دید بهینه و ایمنی رانندگان تنها پارامتری است که این طول لازم را ایجاد می کند ]٢. [
فاصله دید توقف لازم - - ssd عبارت است از مجموع مسافت طی شده در زمان عکس العمل راننده - dpr - و مسافت ترمز گرفتن - db - که با استفاده از رابطه ١ بدست می آید.مسافت در زمان عکس العمل عبارت است از فاصله ای که وسیله نقلیه از رؤیت اولیه شی - یا مانع - توسط راننده تا زمان فشار دادن پدال ترمز توسط راننده، طی می کند. این فاصله با استفاده از رابطه ٢ بدست می آید ]٣.[
= dpr فاصله عکس العمل - - m =v سرعت اولیه وسیله نقلیه - - km/h
=tpr زمان عکس العمل برای ترمز گرفتن - - s که معمولاﹰ برابر ٥/٢ ثانیه فرض می شود]٣.[
فاصله ترمز گرفتن عبارت است از فاصله لازم برای توقف وسیله نقلیه از هنگام ترمز گرفتن. این فاصله با استفاده از رابطه ٣ بدست می آید ]٣.[
= db فاصله ترمز گرفتن - - m
=v سرعت اولیه وسیله نقلیه - - km/h
= f ضریب اصطکاک بین لاستیک و سطح جاده.
= G شیب جاده - + برای سربالایی و – برای سر پایینی -
در بسیاری از آیین نامه ها برای محاسبه فاصله دید توقف لازم در قوسهای قائم محدب فرض می شود که شیب برابر صفر است، اما فرض شیب برابر صفر حالتی بحرانی در تعیین فاصله دید توقف لازم نخواهد بود زیرا در هر قوس قائم محدب، قسمتهایی در یک یا دو جهت وجود دارند که متوسط شیب منفی است ]٤.[در قوس قائم محدب نشان داده شده در شکل ١، شیب از G1 به - G2 از چپ به راست - تغییر می کند - G2<G1 - فرض می شود که از نقطه A واقع بر شیب Gi ترمز گرفتن شروع و وسیله نقلیه در نقطه B که شیب برابر Gf است، متوقف شود. در نتیجه AB فاصله ترمز گرفتن خواهد بود. برای محاسبه فاصله ترمز گرفتن - و در نتیجه فاصله دید توقف - با فرض معلوم بودن سرعت - - v و ضریب اصطکاک - f - ، این سئوال مطرح می شود که چه شیبی در نظر گرفته شود؟ آنچه واضح به نظر می رسد آن است که شیب مربوط به این قسمت صفر نیست. برای حل این مشکل، یک فرض ساده و معقول آن است که شیب را برابر متوسط شیب قسمت ترمز گرفتن در نظر بگیریم.
٢ تابع شیب - - - - G - x در قوس قائم ﳏدب
شکل ٢، مسیر قائم و دیاگرام شیبهای جاده که در آن قوس قائم محدبی به طول L تعبیه شده است را نشان می دهد.قبل از شروع قوس قائم، شیب برابر G1 و بعد از قوس قائم شیب برابر G2 می باشد. در طول قوس قائم نیز شیب بصورت خطی تغییر می کند. اگر x فاصله از شروع قوس قائم باشد، با استفاده از رابطه ٤ می توان شیب را برای هر قسمت از مسیر قائم مشخص نمود]٥.[
