بخشی از مقاله
چکیده:
شاخص زون جریان یکی از مهمترین خصوصیات پتروفیزیکی مخزن است که جریان سیالات درون چاه را در مرحله تولید کنترل می کند. این پارامتر نقش کلیدي در ارزیابی تولید مخزن، عملکرد میادین نفتی، مدیریت و توسعه مخزن ایفا می کند. شاخص زون جریان به طور معمول از آنالیز مغزه به دست می آید ولی این امر مستلزم زمان و هزینه فراوانی می باشد. از آنجایی که ارتباط ساده اي بین تراوایی و تخلخل در مخازن کربناته ناهمگن وجود ندارد از روش واحدهاي جریان هیدرولیکی براي طبقه بندي و ارزیابی این نوع مخازن استفاده می شودح در این مطالعه ما شاخص زون جریانی را براي یکی از مخازن کربناته ایران بدست آوردیم ح روش کار به این صورت اجرا شد که ابتدا داده ها را آنالیز کرده و نمودار هیستوگرام را براي همه متغیرها رسم کردیم و سپس آنها را به توزیع نرمال تبدیل کرده و پس از حذف مقادیر خارج از ردیف این داده ها آنها را استانداردسازي کرده و با استفاده از روش خوشه سازي تفاضلی شعاع بهینه را بدست آورده و بدین صورت ساختار اولیه سیستم استنتاج فازي - حعً - را ایجاد کردیم و در نهایت این ساختار را با استفاده از سیستم نروفازي بهینه سازي کرده و شاخص زون جریان را براي چاههاي فاقد مغزه با دقت %86 تخمین زدیمح
وازه هاي کلیدي : واحدهاي جریان هیدرولیکی ، تحلیل داده هاي اکتشافی ، خوشه سازي تفریقی ، سیستم استنتاج نروفازي
-1 مقدمه:
اییبانک - 1977 - واحدهاي جریانی را تحت عنوان یک بخش قابل نقشهبرداري از مخزن که درون آن خواص پتروفیزیکی و زمینشناسی که بر جریان سیال تاثیر گذارند، یکسان است و به طور قابل پیشبینان هاي از سایر حجم سنگ مخزن متفاوت است تعریف کرده استبذمهییِ.ر و دیگران - 1996 - واحدهاي جریانی را به عنوان زونهاي مخزنی که در جهت جانبی و افقی پیوسته بوده و تراوایی، تخلخل و خصوصیات لایهبندي مشابهاي دارند، تعریف کردهاند. گانتر و دیگران - 1988 - واحد جریانی را یک توالی از نظر چینهشناسی پیوسته و با فرآیندهاي مشابه مخزن که چارچوب زمینشناسی را محترم میشمارد و خصوصیات تیپ سنگی را حفظ میکند تعریف کردندبلم. آمیفول و همکاران - 1993 - یک واحد هیدرولیکی - شکل هندسی حفره - را تحت عنوان یک حجم اصلی شاخص از کل سنگ مخزن که درون آن خصوصیات زمینشناسی و پتروفیزیکی مؤثر بر جریان سیال ثابت بوده و از خصوصیات سایر حجمهاي سنگی به طور قابل پیشبینانهاي متفاوت است، تعریف میکنند.
بخمبصم واحدهاي هیدرولیکی به توزیع رخسارههاي زمینشناسی مرتبط میباشند الزاماً بر مرزهاي این رخسارهها منطبق نمیس باشند. بنابراین این واحدها میتوانند به صورت عمودي به هم متصل نباشند. واحدهاي جریانی اغلب با - 1 خصوصیات زمینشناسی بافت، کانی شناسی، ساختهاي رسوبی، سطح تماس لایهبندي و ماهیت سدهاي تراوایی و - 2 خصوصیات پتروفیزیکی تخلخل، تراوایی و فشار موئینه تعریف میشوند. از تعریفات بالا، میتوان نتیجه گرفت که واحدهاي جریان هیدرولیکی داراي خصوصیات زیر هستند بزم
-1 یک واحد جریان هیدرولیکی حجم معینی از مخزن است که از یک یا چند گونهي لیتولوژي تشکیل شده است.
-2 یک واحد جریان هیدرولیکی انطباقپذیر و قابل نقشهبرداري در مقیاس توالی است.
-3 زونبندي یک واحد جریان هیدرولیکی در نگارها قابل تشخیص است
-4 یک واحد جریان هیدرولیکی ممکن است در ارتباط با سایر واحدها باشد.
-2 مفهوم واحدهاي جریان هیدرولیکی
شکل هندسی حفرات کیفیت هیدرولیکی یک سنگ را کنترل میکند. این پارامتر به نوبه خود تابعی از کانی شناسی - براي مثال نوع، فراوانی، مورفولوژي و مکان آن نسبت به حفره - و بافت - براي مثال اندازه دانه، شکل دانه، جورشدگی و نحوه قرارگیري ذرات کنار یکدیگر - است. ترکیبات متفاوتی از این خصوصیات زمینشناسی میتواند منجر به ایجاد واحدهاي جریانی مجزایی با مشخصههاي گلوگاهی مشابه شود که هر یک داراي خواص یکسان گذردهی سیال هستند. بنابراین یک واحد هیدرولیکی میتواند شامل چندین نوع رخساره سنگی منوط به بافت رسوبی و محتوي کانی شناسی آن رخسارهها باشد. گروهبندي سنگ ها بر مبناي مشخصه هاي زمینشناسی بنیادي جریان، اساس طبقهبندي واحدهاي هیدرولیکی میباشد. تعیین این خصوصیات گلوگاهی براي زونبندي دقیق مخزن به واحدهایی با خواص هیدرولیکی مشابه بسیار مهم میباشد. فرم تعمیم یافتهي رابطه کازنی- کارمن به صورت زیر میباشد.
مسئله متغیر بودن ثابت کازنی که در بالا به آن اشاره شد را میتوان به طریق زیر حل کرد. با تقسیم کردن دو طرف رابطه - 1 - بر تخلخل مفید و رادیکالگیري از دو طرف خواهیم داشت: که K برحسب است. اگر تراوایی را بر حسب میلیدارسی نشان دهیم، میتوان پارامتر زیر را معرفی کرد: که RQI اندیس کیفیت مخزن میباشد. به صورت نسبت حجم حفره به حجم دانه تعریف میشود: - 4 - به عنوان شاخص زون جریان در نظر گرفته میشود: - 5 - شاخص زون جریانی پارامتري یگانه است که خصوصیات زمینشناسی بافت و کانیشناسی را به منظور تمایز رخسارههاي شکل هندسی - واحدهاي هیدرولیکی - حفره با هم تلفیق میکند.
-3 آماده سازي داده ها:
-1-3 حذف دادههاي نامناسب
