بخشی از مقاله
خلاصه
در این تحقیق به تشخیص درصد وزنی و تعیین کمی مقدار انواع ترکیبات هیدروکربنی موجود در رسوبات تجمع یافته در تجهیزات واحد احیای گلایکول پالایشگاه پنجم مجتمع گاز پارس جنوبی از طریق تکنیک گاز کروماتوگرافی جرمی پرداخته می شود . پس از مقایسه نتایج بدست آمده از تکنیک گاز کروماتوگرافی جرمی رسوبات با نتایج حاصل از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی ترکیبات هیدروکربنی موجود در میعانات گازی پالایشگاه پنجم ، منشاء ترکیبات هیدروکربنی موجود در رسوب ، ترکیب بازدارنده خوردگی واحد شناسایی گردید و راهکار ممکن برای کاهش میزان کسر هیدروکربنی رسوب تعویض نوع بازدارنده خوردگی واحد معرفی گردید .
اختصارات :
GEM : مونو اتیلن گلایکول
CH : ترکیبات هیدروکربنی
GC-MASS :گازکروماتوگرافی جرمی
Lean MEG : مونو اتیلن گلایکول رقیق یا به اصطلاح خالص سازی شده
Rich MEG : مونو اتیلن گلایکول غلیظ یا به اصطلاح آلوده شده
.1 مقدمه
محلول مونو اتیلن گلایکول در سکوهای استخراج گاز به خطوط دریایی انتقال گاز تزریق می شود تا بدینوسیله از تشکیل هیدرات در طول خط جلوگیری به عمل آید و از طرفی MEG به عنوان عامل تنظیم pH با بعضی افزودنیهای شیمیایی مانند آمینها به جهت کنترل و نیز ممانعت کننده ی خوردگی استفاده می گردد . غلظت مونو اتیلن گلایکول تزریقی به خطوط لوله دریایی حدود 70 درصد وزنی است که پس از تزریق به خطوط و حل شدن آب تولیدی از چاهها با آن ، غلظت ان به 30 درصد وزنی می رسد.
واحد احیای گلایکول - U-102 - جهت احیای مجدد و بازیافت مونو اتیلن گلایکول Rich MEG از محلول آبی برگشتی به 70غلظت درصد وزنی و همچنین افزایش مجدد فشار جهت قابلیت انتقال و ترزیق مجدد به خطوط 32 اینچ دریایی طراحی گردیده است. در این واحد با تبخیر آب اضافی محلول گلایکول ، در ریبویلر برج احیا، گلایکول خالص - - Lean MEG و آب ترش بدست خواهد آمد شکل 1 شماتیک واحد احیای مونو اتیلن گلایکول پالایشگاه پنجم مجتمع گاز پارس جنوبی را نشان می دهد.
شکل -1 شماتیک واحد احیای گلایکول پالایشگاه پنجم مجتمع پارس جنوبی
مشکل فرآیندی ایجاد شده در این واحد تجمع رسوبات واکس مانندی چسبناکی است که از جریان های Rich MEG ارسالی از واحدهای 103 و 110 - واحدهای تثبیت میعانات گازی - به واحد احیای گلایکول بعنوان جریان خوراک وارد می گردد بعبارتی این رسوبات طی آزمایش های صورت گرفته دارای آب ، مونو اتیلن گلایکول ترکیبات هیدروکربنی ، ترکیبات معدنی مانند انواع سولفورهای آهن ، ترکیبات کربنات کلسیم و یونهای پتاسیم ، منیزیم ، آلومنیوم ، سدیم ، کلراید و سری لانتانیدها و عناصر فلزات قلیایی و واسطه است که سبب ایجاد مشکلات عدیده ای در تجهیزات این واحد میگردد ؛ که بترتیب سبب ایجاد مشکلات زیر در تجهیزات این واحد میگردد:
- گرفتگی و پاره شدن مشها
- کاهش کارآیی و تبادل حرارتی فیلترهای Rich Glycol 102
- بهم ریختن کنترل سطح به دلیل آسیب دیدن Level Transmitter های فلش درامهای Rich Glycol
- کاهش تبادل حرارتی بخاطر تشکیل رسوب
- کاهش بازده در ریبویلر گلایکول D-102 و در نتیجه مشکل در فلاکس برج C-101 به سبب تشکیل لجن، گرفتگی در سینیها و کاهش بازده سینیها که همراه با بروز آسیب و شکستگی در آکنه های سینی های برج های تقطیر پکیج هاست.
- مشکلات Fouling در مبدلهای واحد و بخصوص مبدل - Rich/Lean Glycol Exchanger - E-101
به عبارتی تعمیرات اساسی این واحد به دوره ای 6 ماهه تقلیل یافته است که اثر نامطلوبی بر فرآیند تولید پالایشگاه گذاشته است که اثرنامطلوبی بر پروسه تولید پالایشگاه گذاشته است.
طبق گزارشهای بازرسی فنی پالایشگاه پنجم بیشترین آسیبها به ریبویلرها و برج های تقطیر پکیج های احیای گلایکول وارد آمده است بطوریکه انجام تمیزکاری بصورت دستی بهمراه jet wash درهر دوره شش ماهه برای هرکدام از 6 پکیج احیای گلایکول جهت جلوگیری از بروز صدمات شدیدتر الزامی بوده و علی رغم آن آسیبهای جدی از لحاظ خوردگی حفره ای در بدنه پوسته و تیوبها رخ میدهد. خصوصیات مکانیکی و شرایط فیزیکی ریبویلرها و برجهای پکیج های احیای گلایکول به شرح جدول1در زیر است :
جدول.1 خصوصیات مکانیکی و شرایط فیزیکی در ریبویلرها و برجهای واحد102
از آنجائیکه ماهیت ترکیبات معدنی رسوبات تجمع یافته در تجهیزات این واحد از طریق آزمونهای پراش اشعه ایکس و طیف بینی جذب اتمی تاحدودی مورد شناسایی کیفی و کمی قرار گرفته بود و ماهیت چسبناک و واکس مانند رسوبات ، و وجود میعانات گازی شائبه منشاء هیدروکربنی در رسوبات را قوت می بخشید شناسایی دقیق کیفی و کمی ترکیبات هیدروکربنی رسوب بعنوان هدف اولیه موضوع این تحقیق جهت تعیین منشاء هیدروکربنی رسوب به عنوان هدف ثانویه قرار گرفت چراکه حذف ترکیبات هیدروکربنی در فرآیندهای زیست محیطی دارای مشکلات و مصائب بیشتری در مقایسه با ترکیبات معدنی داراست.
