بخشی از مقاله

چکیده

هدف از این تحقیق جداسازي و خالص سازي ترکیبات فنولیک غیر آنتوسیانینی گیاه دارویی سنبله زیبا - چاي کوهی - با استفاده از روش استخراج با فاز جامد و شناسایی ترکیبات فنولیک این گیاه با استفاده از کروماتوگرافی مایع - آشکارساز جرمی/جرمی بود. ابتدا ترکیبات فنولیک با استفاده از روش استخراج به کمک امواج فراصوت از اندام هاي هوایی استخراج شد. سپس با روش استخراج با فاز جامد C18 ترکیبات فنولیک غیر آنتوسیانینی جداسازي شد. در ادامه ترکیبات عصاره با کروماتوگرافی مایع-آشکارساز جرمی/جرمی شناسایی شد. نتایج آنالیز کروماتوگرافی مایع-آشکارساز جرمی/جرمی نشان داد که گیاه سنبله زیبا داراي 15 ترکیب فنولیک غیر آنتوسیانینی می باشد. همچنین نتایج نشان داد که ترکیب فنولیک غیر آنتوسیانینی غالب این گیاه نارنیجین می باشد.

-1مقدمه

ترکیبات فنولیک مواد زیست فعالی هستند که داراي گروه گسترده و متنوعی از ترکیبات میباشند و در گروه متابولیتهاي ثانویهي گیاهان قرار میگیرند . - Hatamnia, Abbaspour, & Darvishzadeh, 2014 - ترکیبات فنولیک فعالیت بیولوژیکی متفاوتی دارند مانند: خواص ضد میکروبی، ضد آلرژیک، ضد التهابی و کاربرد گستردهایی در رشته هاي زیست شناسی، پزشکی و غذایی دارند . - Liu, Wei, & Liao, 2013 - به منظور شناسایی ترکیبات فنولیک ابتدا باید آنها را از منابع طبیعی استخراج کرد که در بین تکنولوژيهاي جدید مانند استخراج با مایکروویو، استخراج با سیال فوق بحرانی و غیره - Pan, Yu, Zhu, & Qiao, 2012 - استفاده از امواج فراصوت به دلیل راندمان بالا، سازگاري با محیط زیست، کم خطر بودن، کاهش در زمان و هزینهها کاربرد بیشتري دارد.

. - ; Şahin, Aybastıer, & Işık, 2013; Tao, Zhang, & Sun, 2014Rodríguez, Palma, & Barroso, 2 با توجه به این که ترکیبات فنولیک موجود در منابع گیاهی از نظر ساختمانی بسیار شبیه به هم هستند آنالیز یک گروه مشخص از آنها کار پیچیده و بسیار سختی است. علاوه بر شباهت ساختاري بین ترکیبات فنولیک، هنگام استخراج آنها از منابع گیاهی ترکیبات غیر فنولیکی زیادي نیز با آنها استخراج میشود که مانع آنالیز دقیق این ترکیبات میگردد. - Kim & Lee, 2002 -

. با توجه به دلایل مذکور یک مرحله خالص سازي قبل از شناسایی ترکیبات فنولیک مورد نیاز است. یکی از روشهاي خالص سازي روش استخراج با فاز جامد - SPE - 1 است. در این روش از کارتریج C18 استفاده میشود. کارتریج C18 داراي یک فاز جامد - غالبا از جنس سیلیس - به همراه ترکیبات 18 کربنه که بر روي فاز جامد تثبیت شدهاند تشکیل شده است - Khoo, Azlan, Ismail, & . - Abas, 2012 امروزه به منظور شناسایی ترکیبات فنولیک از روشهاي جدید مانند کروماتوگرافی مایع، کروماتوگرافی گازي و غیره به دلیل دقت بالا، حساسیت زیاد، کار آزمایشگاهی کمتر و زمان کوتاهتر استفاده می شود. کروماتوگرافی مایع به همراه آشکار ساز جرمی/ جرمی یک روش نسبتا جدید است که در سالهاي اخیر براي شناسایی ترکیبات ناشناخته مورد توجه قرار گرفته است . - Simirgiotis

سنبله زیبا - چاي کوهی - با نام علمی Stachys Lavandulifolia Vahl گیاهی است پایا، کوتاه، کرك دار، با ساقههاي متعدد و با رنگ سبز مایل به خاکستري که بزرگترین گونه از جنس سنبله - Stachys.L - است و به صورت خودرو در ایران میروید. این گیاه داروئی در طب سنتی داراي خواص متعددي از جمله خاصیت ضد افسردگی می باشد . . - Khadivi-Khub, Aghaei, & . - Mirjalili, 2014 با توجه به اینکه برخی از خواص داروئی گیاهان مربوط به ترکیبات فنولیک آن ها می باشد شناسایی این ترکیبات در درك بهتر خواص این گیاهان موثر است.  با توجه به اینکه تاکنون در زمینه شناسایی ترکیبات فنولیک غیر آنتوسیانینی گیاه دارویی سنبله زیبا - چاي کوهی - تحقیقی صورت نگرفته است.

-2مواد و روشها

-1-2تهیه و آماده سازي نمونه

سنبلهي زیبا، از کوههاي زاگرس در منطقهي فریدن - خویگان سفلی - جمع آوري شد. نمونه مورد نظر پس از شناسایی توسط متخصص گیاهشناسی در ظروف پلاستیکی بدون منفذ به آزمایشگاه منتقل، و سپس در دماي اتاق، در سایه خشک شد و با آسیاب - مدل - moulinex پودر گردید.

-2-2استخراج عصاره

2 گرم از نمونه آسیاب شده با 80 میلی لیتر متانول 60 درصد به مدت 14 دقیقه در زیر امواج فراصوت با قدرت 300 وات - در دماي محیط - قرار داده شد سپس عصاره ي به دست آمده با کاغذ صافی صاف گردید و در فریزر در دماي 18 زیر صفر نگه داري شد.

-3-2 جداسازي و خالص سازي ترکیبات فنولیک غیر آنتوسیانینی

به منظور جداسازي آنتوسیانین ها با استفاده از کارتریج C18 ابتدا کارتریج بایستی آماده سازي شود. به این منظور به ترتیب از 10 میلی لیتر اتیل استات خالص، 10 میلی لیتر متانول خالص و 10 میلی لیتر اسید کلریدریک 0/01 نرمال استفاده شد سپس مقدار مشخصی از عصاره از روي فاز جامد کارتریج عبور داده شد - رنگ فاز جامد تقریبا سیاه شود - . براي شستن ناخالصیهایی مانند قندها و ترکیبات محلول در آب، از 6 میلی لیتر اسید کلریدریک 0/01 نرمال استفاده شد و بعد از خشک کردن کارتریج با گاز ازت به مدت 10 دقیقه، کارتریج با 40 میلی لیتر اتیل استات شسته شد تا ترکیبات غیر آنتوسیانینی جدا شود و سپس کارتریج با 6 میلی لیتر متانول اسیدي شده 0/1 - درصد - به منظور جداسازي آنتوسیانین ها شسته شد و در آخر، حلال با تبخیر کننده تحت خلاء در دماي     20 به طور کامل تبخیر شد و سپس آنتوسیانینها در 5 میلی لیتر آب مقطر دیونیزه شده حل و در دماي زیر صفر نگه داري شد.

-4-2شناسایی ترکیبات فنولیک غیر آنتوسیانینی

شناسایی کیفی آنتوسیانینها با کروماتوگرافی مایع نوع الکترواسپري آیونیزیشن به همراه آشکار ساز جرمی دو بعدي2 - مدل LC-API3200 ساخت کانادا - انجام گرفت.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید