بخشی از مقاله
خلاصه
سیستم قالب بندی مدولار - پانلهای فلزی - برای سهولت در اجرای عملیات قالب بندی طراحی شده و دارای مزایای ، سهولت در نصب وبازکردن و همچنین حمل و نقل آسان می باشد. در حال حاضر این سیستم بصورت گسترده در ایران در کلیه پروژه های ساختمانی، پتروشیمی، سد سازی، راهسازی و آب و فاضلاب مورد استفاده قرار گرفته است. در این مقاله ضمن معرفی این سیستم و مقایسه آن با قالب چوبی، مزایای استفاده از آن در ساخت و ساز های ایران ارائه شده است. در ادامه ضمن بررسی علل و عوامل انتخاب سیستم قالب بندی مدولار ،از نقطه نظر مسائل اجرایی با توجه به روابط اقتصاد مهندسی ،آنالیز و مقایسه ای بین این سیستم و سیستم قالب چوبی صورت پذیرفته ،و سیستم قالب بندی مدولار از نظر اقتصادی ، مناسب تر تشخیص داده شده است.
-1مقدمه
طراحی قالب با انتخاب سیستم قالب بندی آغاز می شود، انتخاب سیستم قالب بندی بر عهده مدیران با تجربه پروژهاست. تجربه نشان داده است که انتخاب غلط سیستم می تواند منجربه مشکلات در کیفیت، زمانبندی و مسائل پروژه می گردد. انواع سیستم قالب بندی که در ایران موجود می باشد :
1. قالب چوبی وپلی وود
2. قالب مدولار - پانل های فلزی -
3. قالب آلومینیوم
4. قالب فایبرگلاس و پلاستیکی میباشد که با توجه به قیمت خیلی بالای قالبهای آلومینیوم و نبود یکپارچگی کامل مواد تشکیل دهنده قالب فایبرگلاس و پلاستیکی عملا درکشور مورد استفاده قرار نمی گیرند. این نوع قالب ها بایستی بصورت ترکیبی ساخته شوند. قالبهای چوبی از چوب درختان سوزنی برگ ساخته می شود. جنگلهای ایران محدود و از نوع پهن برگ - سخت چوب - می باشد، مانند صنوبر، راش و چنار برای قالب بندی مناسب نمی باشد و از معایب این نوع چوب، تغییر شکل زیاد در مقابل تغییرات رطوبت نسبت به سوزنی برگ می باشد.
درگذشته چوبهای قالب بندی که از نوع سوزنی برگ - کاج و سرو - بوده مانند نراد روسی از روسیه و فنلاند وارد ایران می گردید، که در حال حاضر با توجه به قیمت ارزان فولاد نرم در ایران استقبالی از ورود این گونه چوب به ایران صورت نمی پذیرد. ضمن اینکه در کل عمل آوری چوبها و پرت چوب و همچنین استفاده از قالبهای چوبی مشکلات فراوانی داشته است که رفته رفته در حال منسوخ شدن می باشد. برای انتخاب سیستم قالب بندی در پروژه ها لازم است که اطلاعات کافی در خصوص سیستم و معیارهای تصمیم گیری وجود داشته باشد،که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرد.
-2تعریف سیستم
سیستم در فرهنگ لغت به معانی مختلفی از قبیل اسلوب ،سلسله ،رشته ، دستگاه ،سبک، قاعده ، رویه و منظومه آمده است . محققین تعاریف مختلفی را از"سیستم "ارائه نموده اند: بعنوان مثال "سیستم " مجموعه ای از عوامل ،فعالیت ها ،رویدادها و پدیده ها است که با همدیگر در ارتباط می باشند و هدف مشترکی را دنبال می کنند.
-2-1سیستم سازمان و تصمیم گیری
هر پروژه، نیاز به فردی دارد که نیروی انسانی ، ماشین آلات و تجهیزات ،مواد و مصالح و پول لازم برای اجرای پروژه را در یک سازمان ویژه، از ابتدا تا انتهای آن ،برنامه ریزی ،سازماندهی،استخدام،هماهنگی ونظارت و به بیان دیگر مدیریت کند.بنابراین، سیستم تصمیم گیری و سازماندهی ، دربرگیرنده ی مدیر پروژه و سازمان پروژه است و ماموریت آن تامین هدف های پروژه در چارچوب برنامه ی زمانی و بودجه تعیین شده می باشد .
-2-2مدیریت ساخت
مدیریت ، فرایند بکارگیری موثر و کارآمد منابع مادی و انسانی در برنامه ریزی ، سازماندهی ، بسیج منابع و امکانات ، هدایت و کنترل است که برای دستیابی به اهداف سازمانی و بر اساس نظام ارزشی مورد قبول ، صورت می گیرد.مدیریت بر خلاف تصور غلط برخی از افراد،فعالیتی کاملا" فکری و نظری است،مدیریت کاریست فردی که برای دستیابی به اهداف مشخص ،بابکارگیری کلیه منابع در سازماندهی و برنامه ریزی صورت می گیرد،هرچندکه برنامه ریزی از سازماندهی و هدایت وکنترل و بسیج منابع اولویت بیشتری دارد.بعضی از محققین مدیریت را اینگونه تعریف کرده اند." هنر انجام دادن کارها به وسیله دیگران"
-2-3معیارهای انتخاب سیستم اجرا
درمبحث انتخاب سیستم مناسب جهت اجرای پروژه پس از آشنایی با سیستم های اجرای پروژه،نحوه قیمت گذاری و واگذاری مهمترین مسئله انتخاب سیستم مناسب اجرا، جهت پروژه است. انتخاب سیستم مناسب اجرا در هر پروژه براساس یکسری معیار صورت می گیردوآنچه واضح است بدون داشتن معیارهای مناسب میسر نخواهد بود.چه بسا تعیین نادرست معیارها، منجر به انتخاب نادرست سیستم اجرای پروژه خواهد شد وباعث به بار آمدن خسارات عمده ای درپروژه خواهد گردید به همین جهت شناخت معیارهای انتخاب سیستم اجرا از اهمیت بالایی برخوردار است. حال برخی از دیدگاههاو مراجع که معیارهای گوناگون - معیارهای موفقیت پروژه - را جهت انتخاب سیستم اجرا پیسنهاد نموده اند را ذکر می کنیم.
-2-4معیارهای تصمیم گیری
الف:روش سرمایه گذاری
ب: بزرگی و پیچیدگی پروژه و وضعیت منابع کارفرما
ج: زمان لازم برای تکمیل پروژه
د: تاثیرفاکتورهای اقتصادی درطراحی و هزینه های بهره برداری
ن: حصول اطمینان از هزینه های تمام شده پروژه
ه: قوانین و مقررات کشوری
-3مقایسه سیستم های اجرا از منظر زمان ،هزینه ،کیفیت
به منظورکسب آگاهی از امکان حضوروپدیدآمدن هریک از عوامل یاد شده در روش های مختلف انجام پروژه ها،نمی توان صرفا"برحسب تعریف نوع روش به اظهار نظر پرداخت.زیرا تجربه ثابت کرده است در پروژه ای فارغ از نوع روش انجام ،بنا به دلایل محیطی یا درونی پروژه ،عوامل افزایش هزینه امکان بروز دارند. روش انجام پروژه ها نوعی آرایش قراردادی و سازماندهی پروژه است که در آن تعداد طرف های درگیردر پروژه و تعهدات و اختیارات آنها مورد بحث و بررسی واقع می شود. برای این موضوع باید دقت و تفصیل در مدارک قراردادی هر یک از روشها به کنکاش و جستجو پرداخت تا بتوان نظر معتبری را ارائه نمود.
-3-1سیستم قالب بندی چوبی - سنتی -
از انواع چوب وتخته سه لایی ویا نئوپان ضد آب در محل ساخته می شود.این نوع قالب بندی از لحاظ کاربسیار ساده بوده ولی برای پروژه های بزرگ وقت گیر می باشد.این نوع قالب ها طول عمر کم ولی بدلیل انعطاف بالای آن در کنار سایر سیستم های قالب بندی بعنوان راه حلی برای محلهای بغرنج بکار می رود.چوبهایی که در قالب بندی استفاده می شود به شکلهای الوار،چهارتراش،دوتراش،بینه و گردبینه می باشد. - شکل - 1
-3-2سیستم قالب بندی مدولار
به مجموعه ای ازپانل های فلزی که از ورق فولاد نرم که توسط یکسری ازماشین آلات صنعتی نظیر،پرس برک،پرس هیدرولیک ،پرس ضربه ای ،رولینگ ،ماشین جوش ،و......بهمراه نیروی متخصص طوری طراحی وساخته شده است که از هرنقطه و هرجهت قابل اتصال به یکدیگرمی باشند واین انعطاف پذیری باعث شده است که درکلیه سازه های بتنی نظیر: دیوار، فنداسیون ، ستون ،سقف ،تیر ،پل ،مخازن ،...... مورد استفاده قرار بگیرد.
