بخشی از مقاله
دستگاه های cnc
مقدمه:
امروزه با توجه به اينكه رشد سريع و نياز مبرم آن و كاربرد وسيع دستگاههاي تراش و يا فلز اندازه گيري دقيق اسپاركها و ديگر دستگاههاي ساخت كه خطوط توليد كارخانجات را تشكيل مي دهند و با توجه به اينكه امروزه به انواع سيستمهاي كنترول مجهز شده و فرايندهاي ساهت با دقت و سرعتي بالا انجام مي پذيرد.
امروزه با پيشرفت در علم كامپيوترها دستگاههاي CNC متولد شده اند و در پيشرفت بيشتر صنايع قابل بهره برداري هستند ماشينهاي ابزار كنترل عددي به طور فزاينده اي در صنايع براده برداري وارد مي شوند دقت تكراري بالا كوتاه شدن مدت زمان كار و نياز كم به ابزارها از ديگر دلايل با ماشين هاي ابزار كنترل عددي است.
امروزه همه سازندگان ماشينهاي ابزار CN خود را كاملاً مقيد به رعايت كامل استاندارد Din (ساختمان برنامه) و Din (موقعيت سيستم مختصات) نمي كنند. گاهي براي ساده تر شدن موارد ويژه كاربرد از علائم خاصي استفاده مي كنند كه فقط براي محدوده ويژه كاربرد اعتبار دارد.
N حرف اول كلمه انگليسي Numerical (عددي) و C حرف اول كلمه انگليسي Control (كنترل)
NC يك مفهوم عمومي براي كنترل عددي است و به دستگاههائي اطلاق مي شود كه با نوار سوراخ شده كار مي كنند.
CNC به كنترل عددي توسط كامپيوتر اطلاق مي شود. پس همه CNCها يك NC نيز هستند ولي به عكس خير.
هدف استفاده از ماشينهاي NCNC در صنعت عبارتست:
1- خودكارسازي 2- حركت ابزار را كنترل كنيم 3- كنترل برروي سرعت دوران قطعه كار
همچنين يكي از نكات مهم استفاده از ماشينهاي كنترل عددي اين است كه تنها ماشيني در صنعت مي باشد كه توليد ارتباط با ماشينهاي ديگر برقرار كند ماشينهاي كنترل عددي است.
بدليل اينكه اين ماشينها با اعداد و حروف كار مي كنند مي توانند با رباط و كامپيوترها و غيره ارتباط داشته باشند كه آنها هم با اعداد و حروف كار مي كنند.
با توجه به گراني قيمت دستگاه و نياز به مت
خصص و ديگر هزينه هاي بالا اين دستگاههاي كنترل عددي داراي ارزش ويژه اي مي باشند.
ولي امروزه بهترين راه استفاده از اين نوع دستگاهها نسبت به ساير دستگاهها مي باشد به عنوان مثال:
ماشينهاي ابزار كامپيوتري نسبت به انواع اينورسال داراي محسنات زير مي باشد.
1- دقت بالاي تولید قطعات
2- ماشين ابزار با كنترل كامپيوتري در يك زمان مي تواند به جاي چند دستگاه ماشين ابزار معمولي بكار گرفته شود.
3- امكان توليد قطعات كه داراي پيچيدگي زياد است با ماشين كنترل عددي بيشتر است.
4- مصرف ابزار در ماشين ها كنترل عددي كمتر از ماشين هاي معمولي مي باشد.
فصل يكم
مقدمه
يكدستگاه با كنترل عددي دستگاهي است كه توسط يك كد ساختاربافتب و در مسير و هدفي كه برنامهب رايش تعيين كرده است حركت مي كند لازم آن برنامه ريزي قبلي و طبقه بندي اطلاعات و داده هاي مورد نظر دستگاه
اختلاف اساسي در بكارگيري و در فرآيند كار يك دستي و يك ماشين با كنترل برنامه اي در حركت پيشروي است.
در ماشين دستي هركدام از مراحل كار پشت سرهم با دست تنظيم مي شود. و در ماشينهاي با كنترل برنامه اي مراحل كار در يك برنامه ذخيره مي شود.
ماشينهاي ابزار كنترل برنامه اي قبلاً به طور مكانيكي كنترل مي شد.
اما امروزه طور كلي كنترل عددي استفاده مي شود.
نمونه اي از كنترل مكانيكي پيشروي توسط بادامك مطابق شكل است.
وقتي بادامك در جهت عقربه هاي ساعت مي چرخد موقعيت رنده تراشكاري تغيير مي كند. سرعت پيشروي به شكل بادامك بستگي دارد. در اينجا برنامه براده برداري به شكل يك بادامك ذخيره مي شود. برنامه ريزي دستگاه با روش دستي را برنامه نويسي جزء به جزء دستي، توسط صفحه كليد كنترل كننده است.
برنامه ريزي عملياتي كه توسط كامپيوتر انجام مي شود برنامه نويسي با يك كامپيوتر نام دارد.
امروزه كامپيوترها جاي نوارخوان را در دستگاههاي NC ابتدائي گرفت.
در واقع به جاي خواندن و اجراي برنامه از روي نوارهاي سوراخ شده برنامه توسط كامپيوتر دستگاهها اجرا مي شود.
اين دستگاهها بنام دستگاههاي كنترل شونده عددي توسط CNC ناميده مي شوند.
NC يك مفهوم عمومي براي كنترل هاي عددي است و به دستگاههاي اطلاق مي شود كه با نوارهاي سوراخ شده كار مي كنند.
CNC بر كنترل عددي توسط كامپيوتر اطلاق مي شو.د. پس هر CNC ها يك NC نيز هستند ولي برعكس خير.
هدف استفاده از ماشينهاي CNC در صنعت عبارتست.
1- خودكارسازي 2- حركت ابزار را كنترل كنيم 3- كنترل برروي سرعت دوران قطعي كار
همچنين يكي از نكات مهم استفاده از ماشينهاي كنترل عددي اين است كه تنها ماشيني كه در صنهت توليد ارتباط با ماشيم هاي ديگر برقرار كند ماشينهاي كنترل عددي است.
به دليل اينكه ماشينها با اعداد و حروف كار مي كنند مي توانند با رابط و كامپيوترها و غيره ارتباط داشته باشند كه آنها هم با اعداد و حروف كار مي كنند با توجه به گراني قيمت دستگاه و نياز به متخصص ئ ديگر هزينه هاي بالا اين دستگاههاي كنترل عددي «ولي امروزه بهترين راه استفاده از اين نوع» دستگاهها است نسبت به دستگاهها به عنوان مثال:
ماشينهاي ابزار كامپيوتري نسبت به انواع اينورسال داراي محاسن زير مي باشد.
1- دقت بالاي توليد قطعات
2- ماشين ابزار با كنترل كامپيوتري در يك زمان مي تواند بجاي چند دستگاه ماشين ابزار معمولي بكار گرفته شود.
3- امكان توليد قطعات داراي پيچيدگي زياد است با ماشين هاي كنترل عددي بيشتر است.
4- مصرف ابزار در ماشين هاي كنترل عددي كمتر از ماشينهاي معمولي مي باشد.
تاريخچه NC
در ساتل 1947 John Parsons از شركت پارسونز تحقيقاتي راجع به اطلاعات سه بعدي جهت كنترل دستگاههائي براي ساخت اجزاء جديد هواپيما استفاده مي شوند درست كرد.
در سال 1949 پارسيمز اولين قرارداد خود را با نيروي هوائي امريكا جهت ساخت اولين دستگاه با كنترل عددي منعقد كرد.
در سال 1952 دانشگاه MIT با استفاده از يك كنترل كننده ساختار يافته توانست حركت همزمان سي محوره را ايجاد نمايد. بدين ترتيب روياي كنترل عددي به تحقق پيوست در سال 1955 با اعمال تغييراتي كنترل عددي در صنعت قابل استفاده شد.
دستگاههاي CNC
يك دستگاه CNC كنترل كننده نرم افزاري است كه وقتي برنامه اي به حافظه كامپيوتر آن وارد شد براي انتقال كدهاي آن نياز به سخت افزاري نيست.
در دستگاههاي CNC برنامه هاي اجرائي در حافظه ROM مستقر مي شوند و كدهاي NC در حافظه RAM.
ROM به معني حافظه اي است كه فقط خوانده مي شود. اين حافظه در قطعات و مغزهاي الكترونيكي نوشته مي شوند و فط توسط دستگاههاي خاصي از بين مي روند.
پس برنامه هاي اجرائي تا هنگام روشن بودن دستگاه فعال هستند.
RAM به معناي حافظه متغير در دسترس مي باشد كه توسط كامپيوتر ايجاد مي شود. كدهاي CNC در درون آنها نوشته مي شوند محتويات RAM با خاموش شدن كنترل كننذه از بين مي رود...
برخي از CNC ها از نمونه هاي RAM بنام حافظه CMOS استفاده مي كنند كه در صورت قطع برق كامپيوتر اطلاعات را در خود نگهداري مي كنند.
درك نحوه پردازش اطلاعات در كنترل كننده ها در يادگيري برنامه نويسي دستگاههاي كنترل عددي با كامپيوتر بسيار مفيد است.
تمام پردازنده هاي داخلي با اعداد باينري (اعداد دودوئي) انجام مي شود. اين اعداد از دو عدد صفر و يك تشكيل شده اند.
درون كنترل كننده CNC يك به معناي بار مثبت و عدد صفر به معناي بار منفي است كه نحوه استفاده از آنها بستگي به نوع كنترل كننده دارد.
فرق بين NC و CNC
در شكل 001
سيستمهاي NC داراي سيستم كنترل بررزوي ماشين ابزار هستند كه اجازه مي دهند تا برنامه اي خارج از ماشين تهيه شده، وارد گردد.
برنامه هاي NC مي توانند (برروي ماشين)
1- شروع و نگهداشته شوند.
2- اما نمي توانند بوسيله ماشينكاري تصحيح شوند.
ابعاد ابزارها و نگهدارنده هيا آنها از قبل در برنامه ها منظور مي گردد و ماشينكاري بايد به صول بسيار دقيق ابزارها و ابزارهاي قيد و بستي را طبق اطلاعات داده شده نصب نمايد...
سيستمهاي CNC
در شكل 002
در اينگونهئ سيستمها ماشين ابزار مجهز به يك كامپيوتر است و اين ماشينكار را نه فقط قادر مي سازد تا برنامه هاي NC را اجراء نمايد بلكه به او اجازه مي دهد تا خود برنامه را نوشته و پس از وارد نمودن آن ادقام به تصحيح آن نمايند.
*** سيستم مختصات***
سيستم مختصات كارتزين (متعامد)
اساس حركت تمامي دستگاههاي سيستم مختصات كاتزين است.
عالباً ماشينهاي NC داراي سه سپورت عمود بر هم مي باشند. حركات پيشروي در راستاي اين سه محور (سه سپورت) به طور ساده روي سيستم مختصات با محورهاي موازي است با محورهاي سپورت
به عنوان مثال يك شعب را درنظر ني گيريم كه گوشه هاي آن يك سيستم مختصات كاتزين را تشكيل مي دهد. نقطه صفر مختصات محل تلاقي گوشه ها كه دراينجا روي گوشه زيرين چپ قرار دارد.
كه محور X ها محور افقي، محور Yها راستاي عمق قطعي كار محور Zها راستاي عمود است. هر نقطه اي در روي اين مكعب داراي X و Y و Z مي باشد.
اين سيستم مختصات يك سيستم مختصات فضائي و سه بعدي با محورهاي عمود بر هم مي باشند. سيستم مختصات در بعضي از دستگاهها نمايانگر دو بعدي و در بعضي ديگر سه بعدي است.
سيستم مختصات سه بعدي
اگر بخواهيم يه قطعه سه بعدي را نشان دهيم نياز به سيستم مختصات سه بعدي داريم. طريق نامگذاري محورها بترتيب در جهت گردش دست راست يا (قانون سه انگشت دست راست). هر محور داراي جهت و مقادير مثبت و منفي است.
سيستم مختصات دو بعدي
اين سيستم مختصات داراي محورهاي X و Y است و با اين سيستم مختصات مي توانيم محل دقيق نقاط به طور كلي در قطعه را مشخص كنيم.
سيستم مختصات قطبي 2
اگر يك صفحه افقي را درنظر بگيريم هر نقطه از اين صفحه داراي فاصله قابل اندازه گيري ق از نقطه قطب مختصات مي باشد.
مثلاً اگر مطاتبق شكل روبرو فاصله P و نقطه مركز را درنظر بگيريم اين نقطه P با محور ثابت مثلاً محور Xها را ويران مي سازد در اين زاويه را قابل اندازه گيري است بنام C مي باشد.
زاويه C در خلاف جهت حركت عقربه هاي ساعت اندازه گيري مي شود. مختصات قطبي براي سوراخهايي كه روي دايره تقسيم قرار دارد بيشترين كاربرد دارد
سيستم مختصات كروي 8
سيستم مختصات ماشين 1 و 2
در موقع برنامه نويسي بايد فرض كنيم كه قطعه ثابت است و ابزار در سيستم مختصات حركت مي كند. اين عمل باعث مي شود كه كنترل ابزار راحت باشد. (ولي نبايد فراموش كرد كه در واقع قطعه كار داراي حركت است). لازمه ماشينكاري يه قطعه بوسيله برنامه NC بكار گرفتن يك سيستم مختصات براي ابزار است. باز بايد توجه كرد كه جهت عمليات با توجه به فرم بالا و چه اگر فرض هم نكنيم در هر دو حالت يكسان است. وقتيكه يك مسير را برنامه ريزي مي كنيم فرض بر اين ميگيريم كه قطعه كار ثابت و نقض ابزاز حركت خواهد كرد. اين نوع عمليات را حركت نسبي ابزار مي نامند.
پس نبايد فراموش كرد كه در موقع ماشينكاري يك قطعه بوسيله برنامه NC يا CNC بكاربردن يك سيستم مختصات براي ابزار خيلي ضر.ري است.
حتي در ماشينهاي تراش هم قطعه كار را ثابت درنظر مي گيريم و براي ابزار يك سيستم مختصات قرار داده مي وشد. قطعه مطابق شكل (21) طوري جا داده مي شود كه محور Z منطبق با محور ماشين (محور دوران) بوده و مقادير X و Y همواره مقاديري مساوي دارند لذا Y در تراش بكار گرفته نمي شود.
محور برش همان محور X است و محور طول محور Z است.
مقادير X همواره برحسب قطر كار بيان مي شود. در ماشينهاي ابزار محور Z منطبق بر محور كله دهي يا موازي با آن است. يا به عبارتي موقعيت محور Zها با راستاي كار مطابقت مي كند.
ماشينهاي CNC غالباً براي انواع مختلف حركتهاي ساخته مي شود.
پس براي قطعات پيچيده مختصات و راستاهاي پرخشي ديگري را لازم است. اين مختصات و راستاها روي سيستم مختصات كارتزين بنا مي شود. همچنين جهت حركت محورهاي دستگاه براساس حركت محور (اسپندل) تعريف شده است.
براي پيدا كردن مكان دستگاهها نسبت به محور مختصاتشان دو راه وجود دارد.
1- مختصات مطلق
كه در اين نوع مختصات نقاط مختلف نسبت به يك محور ثابت صفر است و موقعست قطعي از نقطه X0 و Y0 در گوشه سمت چپ پايين سيستم اندازه گيري مي شود.
2- مختصات نسبي
در اين نوع نقطه صفر با محور جابجا مي شود و مختصات هر نقطه نسبت به نقطه قبلي محاسبه مي گردد. اكثر دستگاههاي CNC داراي يك سيستم مختصات از پيش تعريف شده مي باشند بنام سيستم مختصات دستگاه.
مبداء اين سيستم بنام مبداء دستگاه يا محل خانه صفر ناميده مي شود.
خانه صفر معمولاً در مركز تعويض ابزار دستگاه قرار دارد. قطعه كار جداگانه از سيستم مختصات برنامه ريزي مي شود.
در برنامه محلي براي قطعه انتخاب مي شود كه اين محل مبداء سيستم مختصات قطعي كار مي شود. سيستم مختصات دستگاه و سيستم مختصات قطعه كار هرگز بر هم منطبق نخواهد شد. پس پيش از اجراي برنامه بايد سيستم مختصات دستگاه به سيستم مختصات قطعي كار منتقل شود. اين عمل را مبداء يا تعيين نقطه صفر مي نامند كه به سه روش انجام مي شود.
1- توسط اپراتور و با دشت
2- توسط نغيير محل صفر مطلق
3- استفاده از مختصات كاري
سيستم اندازه دهي 5 2
در دستگاههاي CNC دو نوع اندازه دهي وجود دارد.
1- اندازه گذاري مطلق (اندازه گيري از مبداء) Absolate Position
2- اندازه گيري افزايشي (اندازه گيري نسبي ويا اندازه گيري زنجيري)Incrematal
الف.. اندازه گيري مطلق
در اين سيستم همه اندازه ها نسبت به يك نقطه ثابتي بنام نقطه صفر يا مبداء اندازه گيري مي شود. در اين روش موقعيت قطعه از نقطه X0/Y0 در گوشه سمت چپ پائين سيستم اندازه گيري مي شود.
ب.. اندازه گيري افزايشي
در اين سيستم اندازه هر نقطه نسبت به نقطه قبلي اندازه گيري خواهد شد.
در روش سنتي وقتي كه در بازدهي و تنظيم دستي كار مي كنيم. سعي مي كنيم از روش زنجيه اي استفاده نكنيم. تا خطاي تنظيم باعث كم دقتي كار نوشد. در نتيجه دقت بالاي كنترل عددي فقط انحراف دقت كمتري به وجود مي آورد.
در اندازه گيري افزايشي راستا و جهت مورد نظر داده مي وشد.
مثلاً براي تعيين فاصله از نقطه P3 به نقطه P2 روي محور X ها مقدار عددي
8/15- است.
*** چند نكته ... مزاياي سيستم مطلق
بهتر است مكان ها و مسيرها به صورت ابعاد مطلق ذكر شوند زيرا.
1- اشتباه در يم نقطع خاص اثر برروي ساير نقاط ندارد.
2- سيستم مطلق از نظر كنترل كردن خطاها راحت تر است.
3- روش افزايشي در مواقعي مفيد است كه در يك برنامه نياز به تكرار مسير وجود داشته باشد. در اين حالت برنامه مربوط به آن مسير چند بار استفاده مي شود.
ابعادگذاري 1 2
براي برنامه نويسي يك مسير حتي كافيست نقطه هدف داده شود (نقطه شروع قبلاً بوسيله ابزار اختيار شده و نقطه هدف ميتواند به صورت مطلق با افزايشي و در برخي سيستمهاي كنترل با دادن زاويه وارد سيستم گردد.
در هر دو شكل زاويه A مشخص كننده شيب خط نسبت به محور z است. اگر زاويه a در برنامه cnc ذكر شود تنها يكي از مختصات x يا z براي مشخص كردن هدف كافيست.
دو حالت ممكن براي برنامه نويسي قطاع دايروي وجود دارد.
1- برنامه نويسي شعاعي
2- برنامه نويسي مركز دايره
تراش قوس 3
با استفاده از كدهاي G02 و G03 در برنامه ابزار حركت قوسي در جهت عقربه هاي ساعت و مخالف آنها در ربع دايره يا 90 درجه خواهد داشت.
نكات مهم عباتست از...
1- هنگاميكه ابزار در حال رتاش قوس مي باشد در هيچ نقص ضخامت براده از حداكثر برش تجاوز نكند بنابراين جهت قوس زني قطعي بايد قبلاً خش تراشي شود.
2- مقدار I و k مورد نياز در برنامه محاسبه شود. در حالت اول براي اينكه عمق برش در روي محور طلي و عرضي حداقل برشد. قبل از قوس زني مي توان روي قطعه عمل پخ زني انجام داد. مقادير I و k جايگزين موقعيت مركز قوس نسبت به موقعيت ابزار در نقطه شروع قوس مي باشد مقدار در راستاي محور xها و مقدار k در راستاي محور z اندازه گيري مي شود هر دو اندازه زنجيره اي مي باشند و براي قوسهاي 90 درجه يكي از اين اندازه ها صفر خواهد بود.
فصل دوم
**انواع سيستمهاي كنترل**
در اين باره مي توان گفت كه در رابطه با طريقه كنترل سيستمهاي CNC به چند گروه كه در عمل با هم تفاوت دارند تقسيم مي شود. كه اين سه گروه عبارتست...
1- كنترل نقطه به نقطه
2- كنترل برش مستقيم
3- كنترل قوسي
الف.. كنترل نقطه اي 1
در اين روش كنترل نقطه به نقطه اجازه مي دهد تا ابزار برش با سرعت زياد در طول حركت خود بدون درگيري با كار حركت نمايد. مسير حركت را نمي توان كنترل نمود.
در كنترل نقطه به نقطه فقط موقعيت مقطه مورد نظر مي باشد و مسير رسيدن به نقطه دلخواه و اختياري است.
از اين نوع كنترل در دستگاههاي مانند سوراخ كاري، پرس پنچ و مونتاژ قطعات و در حركت آزاد ابزار استفاده يم شود.
اين كنترل بسيار ساده بوده و محورهاي حركت مستقل از يكديگر عمل مي كنند و با رسيدن هر محور به نقطه انتهائي حركت آن متوقف شدهن و ساير محورها نيز حركت مي كنند.
توجه
در كنترل نقطه اي عمل ماشينكاري بعد از رسيدن به نقطه هدف انجام مي گيرد.
با اين روش نمي توان كمانهاي غيرمشخص را ايجاد كرد.
مسير پيوسته
در اين كنترل علاوه بر نقطه ابتداء و انتهاء مسير حركت ابزار نيز مورد نظر است. در اين نوع كنترل بايستي هميشه نسبت به سرعت محورها معادل ضريب زاويه خط تماس بر مسير باشد.
اين نوع كنترل پيچيده تر از كنترل نقطه به نقطه است و نياز به اندازه گيري دقيق تر دارد به عبارت ديگر به كنترل مداوم حركت محورها نياز دارد.
برش هرگونه كمان و هر زاويه با اين روش بسيار ساده است دستگاههاي مسير پيوسته اين قابليت را دارند تا موتورهاي خود را در سرعتهاي مختلف حركت دهند.
انواع حركات 1 4
1- حركت خطي يا برش مستقيم..
وقتي كه يك ابزار از نقطه شروع به سمت نقطه هدف حركت كند و اين حركت در امتداد خط مستقيمي باشد آن را حركت خطي مي گويند. اگر سيستم دو محور قابل كنترل داشته باشد و يا سه محور قابل كنترل وجود داشته باشد در اين شكل خطي در فضا بين نقطه هاي و در حركت خطي از دو نوع سيستم اندازه گيري استفاده مي شود.
1- سيستم نسبي IneReMenTaLS
2- حركت دايره اي و برش قوسي..
هرگاه حركت ابزار از نقطه اي شروع و بخ طرف هدف در طول يك مسير داريه اي باشد آن را حركت دايره مي گويند.
3- حركت قوسي..
اين نوع كنترل امكان حركتهاي خطي و قوسي را در سه جهت به طور همزمان فراهم مي سازد يعني سه محور مي تواند نسبت به هم گردش داشته باشند.
فصل سوم
نقاط صفر و نقاط مرجع
در ماشينهاي CNC حركت ابزار بوسيله سيستم مختصات كنترل مي شود.
مكان دقيق آنها بوسيله نقاط صفر تعيين مي شود.
علاوه بر نقاط صفر ابزار ماشينهاي CNC داراي تعدادي نقاط مرجع هستند كه اعمال و برنامه نويسي را پشتيباني مينمايد.
نقاط صفر نشان داده در اين شكل عبارتند از...
1- نقطه صفر ماشين M
2- مقطه صفر كار W
نقاط مرجع نشان داده شده در اين شكل عبارتند از...
1- نقاط مرجع R
2- و به عنوان مقاط مرجع ابزار...
الف.. نقطه تنظيم ابزار E
ب.. نقطه غلاف ابزار N
نقطه مرجع R 1 4
در انواع بخصوصي از ماشينهاي مانند فرز با استفاده از نقطه صفر ماشين آن را كاليبره مرد. معهذا در بيشتر حالات بي نقص صفر ماشين نمي توان پس از نصب ابزار و قطعه دست يافت و در اين صورت از نقطه مرجع بايستي استفاده نمود.
نقطه مرجع R براي كاليبره و يا كنترل سيستم اندازه گيري كشويي و حكرت ابزار به كار مي رود.
محل نقطه مرجع دقيقاً از قبل در روي هر محور تعيين شده است هميشه نسبت به نقطه صفر معين و ثابت خواهد شد.
نقطه مرجع (Referenz Punkt= R است.
در سيستم اندازه گيري فاصله طي شده را با توجه به نقطه مرجع تعيين مي كنند.
نقطه مرجع دستگاه نقطه ثابتي روي دستگاه است كه به هنگام دريافت G مناسب است. دستگاه به طور خودكار به محل نقطه مرجع باز مي گردد. اغلب اين نقص همان خانه صفر است. معمولاً نياز داريم كه ابزار توسط نقطه ديگري بنام نقطه واسطه مياني به نقطه مرجع فرستاده شود اينكار توسط كد 28G انجام مي شود. مختصات X و Z واسطه توسط 28 تعيين مي شود و با صدور دستور ابزار بي نقطه واسطه سپس به محور مرجع مي رود.
نقطه صفر قطعه كار W
نقطه صفر قطعه كار سيستم مختصات قطعي را در رابطه با نقطه صفر ماشين معين مي كند. نقطه صفر قطعي كار بوسيله برنامه نويس انتخاب شده و به هنگام تنظيم ماشين وارد سيستم CNC مي شود.
محل نقطه صفر قطعي كار ميتواند آزادانه بوسيله برنامه نويس در محدوده كار ماشين انتخاب گردد معهذا لازم به توصيه است اين نقطه آنچنان بايد انتخاب گردد كه ابعاد رسم شده قطعه به آساني قابل تبديل به مقداير مختثات باشد.
براي قطعات چرخنه نقطه صفر قطعي هم بايد در طول محور كله گي و منطبق بر كف سمت راست و يا چپ باشد و براي قطعات فرزكاري معمولاً انتخاب يك گوشه جانبي به عنوان نقطه صفر توصيه مي گردد.
گاهي اوقات نقطه صفر را نقطه صفر برنامه ريز هم مي نامند.
نقطه صفر قطعه كار Werk STuchnuILPnKT wNP است.
معمولاً در گوشه چپ پائين قطعه كار بيشتر مواقع است.
نقطه صفر ماشين MNP
نقطه صفر ماشين در ساختمان ماشين قرذار دارد. توسط موقعيت سيستم اندازه گيري تثبيت شده است اين نقطه را نمي توان تغيير داد.
نقطه صفر برنامه C
نقطه صفر برنامه فقط آغاز برنامه است. اين نقطه خارج از قطعه كار قرار مي گيرد. بدين وسيله مثلاً تعويض قطعه كار يا تعويض ابزار را بدون هيچ مانعي مي توان انجام داد.
نقطه مانع A
نقطه اي روي محور دستگاه تراش است كه قطعه كار در اين نقطه روي قيد گيرنده (سه نظام) قرار مي گيرد.
نقطه صفر سپورت F
اين نقطه مثلاً نقطه مركز ابزارگير مي باشد تصحيح ابعاد ابزار درراستاي X و راستاي Z نسبت به اين نقطه نسبي اندازه گيري مي شود.
** توجه**
جابجائي نقطه صفر سيستم مختصات را در نقطه آغاز مناسب جديدي مثلاً نقطه صفر قطعه كار قرار مي دهد. اين كار به جهت ساده تر شدن برنامه نويسي و اجتناب از محاسبات زايد انجام مي شود.
فصل چهارم
اجزاء سيستم كنترل
يك سيستم CNC مركب از اجزاي متعددي است نظري اجمالي بر انتظاراتي كه از يك سيستم جهت تكميل آن داريم بيافتيم بر شكل ساده زير مي باشد.
قلب سيستم CNC يك كامپيوتر است كه مجري تمام محاسبات و رابطه هاي منطقي مي باشد چون سيستم CNC رابطه بين ماشينكار و ماشين ابزار است لذا دو سيستم اتصال مورد نياز است.
اتصالات براي ماشينكار...
اين سيستم مركب از صفحه كنترل و اتصالات براي نوارخوان، منگنه و نوار مغناطيسي و ديسك و چاپگر است.
اتصالات براي ماشين ابزار..
شامل كنترل اتصالات كنترل محورها و برق دستگاه است.
- مبحث ارتباط ماشينكار با كامپيوتر از مهمترين مباحث است.
1- صفحه نمايش.. صفحه نمايش يا صفحه تلوزيوني سيستم CNC ميتواند عمليات زير را انجام دهد.
الف. برنامه ريزي. نمايش اطلاعات برنامه NC وارده ليست تمام برنامه هاي تغذيه شده NC
ب. ابزارآلات. ثبت مشخصات ابزارآلات در حافظه، اندازه آنها و تصحيحات و احتمالاً عمر مفيد آنها
ج. اطلاعات ماشين. پارامترهاي ماشين مثل حداكثر سرعت كله گي يا ميزان تغذيه
ث. ماشينكاري. نمايش اطلاعات مربوط به مختصات حقيقي ابزار برنامه جديد NC جديد سرعت پيشروي سرعت گله گي و ساير حالات وضعي ماشين
صفحه كنترل
صفحه كنترل ماشينهاي CNC به طور قابل توجهي يا يكديگر فرق مي كنند اما آنها مي توانند به گروههاي ذيل تقسيم شوند.
1- نمايشگرها..
اين وايل شامل صفحه يا نمايشگرهاي رقمي و همچنين لامپهاي سيگنال يم باشد.
2- كنترل عمليات ماشين..
از اين كنترل ها براي اجراي آن قسمت از اعمال كه در ماشينهاي معمولي با دستگيره ها و كليدها قابل كنترل هستند استفاده مي شود. به علاوه اين كنترل ها انواع موتورها و اجزاي ديگير را نيز دارند.
3- كنترل برنامه نويسي..
از اين كترل ها براي وارد كردن برنامه به ماشين، تصحيح و ذخيره اطلاعات خارجي استفاده مي شود. شامل يك صفحه كليد با اعداد و نشاني ها براي عمليات مختلف مورد نياز مي باشد.
براي اطمينان از اينكه عمليات مختلف بوسيله سيستم كنترل ماشين قبول مي شوند آنها را به تعدادي اعمال مثل برنامه ريزي نغذيه اطلاعات ابزار عمليات با دست و عمليات اتوماتيك تقسيم كرده اند براي انتخاب يكي از اين اعمال يك كليد چرخشي يا يك سري كليدهاي فشاري وجود دارند با استفاده از اين كليدها تغيير وضعيت سيستم از يك عمل به عمل ديگر آسان است.
كاركرد كنترل ها براي عمليات ماشين...
بعضي از كنترل ها براي اجراي آن قسمت از اعمال كه در ماشينهاي معمولي با دستگيره ها و كليدهاي قابل كنترل هستند استفاده مي شود. بعلاوه اين كنترل ها انواع موتورها و اجزاي ديگري را نيز راه مي اندازند. كنترل هاي ماشين مستقيماً اعمال را روي ابزار ماشين ايجاد مي كنند ساده ترين آنها كليدهاي روشن و خاموش كردن مي باشند كه مربوط به بعضي از كارهاي خاص هستند مثل كليد خنك كننده و كليد كله گي
براي اينكه بتوانيم محورهاي ماشين را براي تنظيم اوليه حركت بدهيم. (شكل2) دكمه هاي پيشروي دستگيره چرخشي و راخرم پيشروي جهت اين كار تعبيه شده است.
براي اينكه بتوانيم كله گي و سرعت پيشروي اوليه را براي تصحيح بالا و پايين بياوريم ميتوانيم از كليد درصد پيشروي استفاده كنيم (شكل 3).