بخشی از مقاله
چکیده
امروزه ثابت شده است که توفیق یک کشور در زمینه هاي فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی و اقتصادي در گرو برخورداري از یک نظام آموزشی منسجم و پویا است و تنها با داشتن چنین نظامی، می تواند با تحولات و پیشرفت هاي اجتماعی و صنعتی همگام و در میان کشورهاي موفق جهان از جایگاه شایسته اي برخوردار شود - عباسیان، - 1385 پویایی سیستم یک روش شناسی براي مطالعه، تحلیل، شبیه سازي و بهبود سیستم هاي پویاي اجتماعی- اقتصادي و مدیریتی، با استفاده از یک دیدگاه بازخوردي است
در این پژوهش جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون رگرسیون و نیز براي آزمون معنادار بودن رگرسیون از آماره فیشر و حداقل مربعات ،نرم افزار رهاورد نوین - - 3 آزمون F لیمر و نیز نرم افزار Eviews استفاده می شود با عنایت به اینکه تمام فرضیات تحقیق رد شده اند در مجموع نتایج تحقیق نشان می دهد که کارگاه ها در حد متوسط و کم موثر بوده اند. به نظر می رسد که کارگاه هاي آموزشی اجرا شده توسط دستگاه هاي دولتی به شیوه فعلی خیلی موثر نبوده است و می بایست براي انجام آنها و ارتقاء اثر بخشی آنها تدبیري اندیشیده شود .
-1مقدمه
موسسه هاي حرفه اي دنیا با درك درست از نقش کلیدي سرمایه انسانی سهم عمده اي از مجموعه راهبردها و مساعی خود را به توانمند سازي این سرمایه عظیم اختصاص داده اند - نادریان ،. - 1392 باید توجه داشت ثروت ملتها املاك و منابع طبیعی آنها نیست بلکه ثروت یک ملت کاري است که افراد انجام می دهند و به نوعی ثروت همان ظرفیت منابع انسانی است و نیرو ي انسانی با آموزش هاي گوناگون می تواند رشد کند و تغییراتی در حرفه خود بوجودآورد
امروزه آموزش به عنوان یکی از روشهاي توسعه منابع انسانی سازمان ها مطرح است، هر سازمانی به افراد آموزش دیده و با تجربه نیاز دارد تا ماموریت خود را به انجام برساند، پرورش انسان هاي زبده و ماهر که از آن به عنوان توسعه منابع انسانی - Human Resource Development - یاد می شود، ضرورت اجتناب ناپذیري است که سازمان ها براي بقاء و پیشرفت در جهان پر تغییر و تحول امروزي سخت بدان نیازمندند به همین دلیل آموزش به عنوان یکی از وظایف اصلی مدیریت منابع انسانی مطرح بوده و همواره در تدوین برنامه هاي توسعه با تغییرات سازمانی به عنوان عامل مهم مورد توجه قرار می گیرد و نیز در پویایی سیستم پیاده سازي رفتار سیستم، تحلیل نتایج، آزمون مدل شبیه سازي شده، اطلاعاتی در مورد چگونگی رفتار سیستم در شرایط درنظر گرفته شده را به تحلیلگر می دهد.
نظام آموزشی به عنوان یک سیستم،مجموعه اي از چالش ها، فرصت ها، اقدام ها، امکانات و برنامه هاي هدفمند که براي شکوفا سازي توانمندي هاي بالقوه فرد در جامعه به صورت رسمی اجرا می شود؛هدف هاي نظام آموزشی را باید در چارچوب نیازها و ضرورتهاي زندگی فردي و گروهی انسانها تدوین کرد - ندیمی و بروج، . - 1380یک برنامه آموزشی نمی تواند با ارزش و موثر قلمداد شود مگر این که یک ارزشیابی جامع و کامل از آن صورت گیرد. مدیران آموزشی نه تنها باید نسبت به یادگیري کارکنان پاسخگو باشند بلکه آنها باید نسبت به این که آیا این دانش ها ومهارت ها به عملکرد شغلی کارکنان نیز منجر گردیده، پاسخگو باشند.
تغییرات سریع و فناوري در همه سازمانها به خصوص بر سازمان هاي بزرگ صنعتی تاثیر بسیاري می گذارد و غفلت از آن باعث سقوط سریع سازمان می شود. سازمان ها از ارکان مهمی از قبیل سرمایه ، نیروي انسانی ، فناوري و مدیریت تشکیل یافته اند که به زعم بسیاري از صاحبنظران نیروي انسانی مهمترین رکن در این بین است زیرا کارآیی سازمان منوط به انجام وظایف درست و صحیح این نیروها در دایره صفی و ستادي است.
از آنجایی که حدود 70 درصد از منابع و سرمایه سازمانها را منابع انسانی تشکیل می دهد لذا تامین این سرمایه انسانی مستلزم انجام فعالیتهاي آموزشی منظم و مستمر در تمامی سطوح سازمانی است. با توجه به نکات بیان شده این نکته قابل تامل است که صرفا آموزش و اجراي دوره هاي آموزشی نمی تواند به سازمان در راه رسیدن به اهداف خویش کمک کند. آموزشها باید با توجه به اصول و روشهاي علمی بنا گذاشته شوند تا نتیجه به دست آمده نیازهاي موجود را برطرف سازد در غیر این صورت آموزشها بی فایده و حتی در مواردي باعث هدر دادن سرمایه ها ي سازمان نیز می شوند
-2بیان مساله
سرمایه انسانی با کارایی و تخصص مناسب از جمله مهمترین ارکان یک موسسه است که با دانش ،تخصص و تعهد خود می تواند در روند رو به رشد و ارائه خدمات با کیفیت سازمان تاثیر به سزایی داشته باشد و با اجرایی فرایند توانمندسازي و استمرار آموزش کارکنان می توان به آسانی به هدف هاي سازمانی دست یافت و مدیران می توانند الهام بخش و روحیه دهنده کارکنان باشند
امروزه تأثیر عمیق آموزش در پویایی و تحول جوامع بر کسی پوشیده نیست و هر جامعه اي براي اینکه راه ترقی و تکامل خویش را طی نماید ناچار است توجه ویژه اي بر نظام آموزشی خویش داشته باشند و براي کارآمدتر نمودن آن ، سرمایه گذاري بنیادین صورت دهد. از آنجائیکه نیروي انسانی یکی از اصلی ترین منابع مدیریتی هر سازمان به شمار می رود لذا باید به نیازهاي آنان توجه ویژه داشت
نیروي انسانی مهمترین و راهبردي ترین منبع یک سازمان به حساب می آید. یک سازمان حتی به فرض دارا بودن مجهزترین تجهیزات و تسهیلات، برخورداري از پیشرفته ترین فناوري بدون بهره گیري از نیروي کار متخصص و تعلیم دیده کاملا موفق نخواهد بود. روند رو به رشد تغییرات در آموزش عالی کشور طی سالهاي گذشته موجب کاهش کیفیت آموزشها گردیده است
آموزش بایستی طوري باشد که در طول مدت عمر یک فرد بصورت سالیانه مرتب برایش تکرار شود که این باعث توانمندي تخصص فرد می شودو نیز براي توانمند سازي رقابت لازم است - ثقفی ،. - 1392 سازمانهایی که ارزش زیادي براي آموزش قایل می شوند، منابع زیادي را نیز صرف فرایند آموزش می کنند تا اطمینان حاصل کنند که کارکنان در برنامه هاي آموزشی مهارت هاي لازم خود را دریافت کرده اند، چنین سازمانهایی در حداکثر کردن مزایاي آموزشی خود موفق هستند
یکی از راهکارهاي مناسب براي حفظ و نگهداري کارکنان در سازمان، ارائه برنامه هاي آموزشی مناسب و با کیفیت به آنهاست - مادلر، . - 2001 تري می گوید: آموزش ضمن خدمت، عادي ترین، همه پسندترین و لازم ترین روش آموزش کارکنان در کسب مهارت براي مقبولیت اجراي یک حرفه است. امروزه سازمان ها بخش قابل توجهی از منابع خود را به آموزش کارکنان خود اختصاص می دهند.آموزش هاي رسمی و آموزش هاي ضمن خدمت مکمل یکدیگرند، ولی زیر بناي آموزش هاي رسمی نیاز به هر نوع آموزش ضمن خدمت است. اگر سازمانی براي آموزش کارکنان خود سرمایه گزاري کند به این معناست که به ارزش کاري آنها احترام گذاشته است.
-3اهمیت و ضرورت تحقیق
تغییرات مداوم سازمان یافته و فنی در محیط هاي کاري و روند صعودي پیچیده تر شدن کار متکی به این تغییرات با به وجود آمدن مشاغل نو به مراحل سختی می انجامند و کارمندان باید دائما" خود را با شرایط جدید تطبیق دهند.این امر از طریق بهبود بخشیدن و سرعت دادن به آموزش هاي لازم بدست می آید تردیدي نیست که هسته و محور اصلی هر سازمان نیروي انسانی آن است که اگر این منبع نیروي انسانی از انگیزش برخوردار باشد بدون شک توان و استعداد خود را در جهت هدف هاي آن سازمان بکار خواهد برد
پرسشی که مطرح می شود این است که نظام آموزش عالی تا چه اندازه توانسته در رسیدن به هدف هاي خود موفق عمل کند؟ براي پاسخ به این پرسش شاید دهها مقاله و گزارش پژوهشی بتوان نوشت، اما نکته آشکار در عملکرد گذشته نظام هاي آموزشی این است که برنامه ریزان و مدیران براي تحقق هدف ها، در بسیاري موارد به صورت مکانیکی با فرایندآموزش برخورد کرده، پویایی آن را در نظرنگرفته اند
حساسیت نظام هاي آموزشی، اهمیت برنامه ریزي دقیق و مدیریت براساس راهبردهاي بدون خطا را ضروري می سازد. نگاهی به تحوالا ت آموزش عالی در سده گذشته، حاکی از این است که برنامه ریزیها به طور عمده زیر تاثیر عوامل اجتماعی، اقتصادي، سیاسی، فرهنگی و انتظارهاي جامعه بوده است. بر این اساس بسیاري از برنامه ها آن چنان که باید در رسیدن به هدف هاي خود موفق نبوده اند و رهبران آموزشی با دشواري در اجراي برنامه ها روبه رو بوده اند
-4مبانی نظري پژوهش:
الف :آموزش
کلمه آموزش مترادف با واژهي انگلیسی - instruction - فعالیتی است که طی آن استعدادهاي بالقوهي یک فرد پرورش می یابد . - Brown & Atkins, 1991 - بدین ترتیب، در هر فرصتی که فراگیر موضوعی را یاد بگیرد ممکن است نوعی آموزش صورت پذیرد. حال می خواهد با روش تمثیلی- سقراطی یا با امکانات کمک آموزشی چنین شرایطی پدید آید و یا طی یک دوره و انجام عملی خاص به صورت کشف و شهود.
هدف از آموزش ممکن است آسان سازي امر یادگیري باشد که از سوي فردي براي فرد دیگر طرح ریزي می شود. در این رابطه یاددهنده را آموزگار و یادگیرنده را فراگیر می نامند. چنین فرایندي به صورت بخش متقابل و تعامل انجام می پذیرد. در این فرایند معمولاً در تجارب یادگیري، آموخته ها، نگرشها و رشد دانشی فراگیر تغییراتی به وجود می آید که رفتار و تکرار را متأثر می سازد. - افضل نیا، - 1384از واژه »آموزش«، تعاریف متعددي به عمل آمده است که به برخی از آنها اشاره می گردد:
آموزش، از نظر لغوي به معنی انتقال دانش است. از نظر »دوبوا« آموزش، به معنی مرتب کردن و منظم ساختن دقیق محیط فراگیر به منظور دستیابی به نتایج مورد نظر در وضعیت هاي مشخص می باشد. آلن گانیه آموزش را روند حل مسائل می نامید
