مقاله در مورد دوقلوهای همسان

بخشی از مقاله

دوقلوهای همسان

دوقلوهای همسان دارای DNA یا ژن‌های همانند هستند و بنابراین خصوصیات جسمی یکسان دارند.
آنها با وجود این شباهت جسمی می‌تواند دوستان و اعضای خانواده را به اشتباه بیندازند. اما هنگامی که نوبت به ابزارهای پیچیده‌‌تر تعیین هویت مانند آزمایش اثر انگشت می‌رسد، دیگر کارها به این سادگی نیست و حتی دوقلوهای همسان را هم می‌شود تشخیص داد.
علت این است که تنها ژن‌ها نیستند که تعیین‌کننده خطوط ظریف سرانگشتان شما هستند.، در عوص جزئیات ظریق این خطوط مانند قله‌ها،فرورفتگی‌ها و حلقه‌های آنها که مشخص‌کننده اثر

انگشت شما هستند، تحت تاثیر استرس‌های اتفاقی هستند که جنین درون رحم متحمل می‌شود.
حتی کمی تفاوت در درازای بند ناف باعث تغییر خطوط سرانگشت می‌شود. بنابراین حتی در مورد دوقلوهای همسان که ژن‌هایی کاملا مشابه دارند، تفاوت‌های گریز‌ناپذیر شرایط زندگی درون رحم، باعث تفاوت در اثر انگشت‌ها می‌شود.
و به این ترتیب تا به حال متخصصان پزشکی قانونی به هیچ دو فرد با اثر انگشت مشابه بر نخورده‌اند.
DNA دوقلوهای همسان کاملا یکسان نیست
گروهی از دانشمندان بین المللی دریافتند که حتی DNA دوقلوهای همسان که از تقسیم یک سلول تخم متولد شده اند، نیز کاملا یکسان نیست و تفاوتهایی در ژنوم این افراد دیده می شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل ازمهر، تیم تحقیقاتی متشکل از دانشمندان بین المللی که نتایج تحقیقات خود را در مجله American Journal of Human Genetics منتشر کرده اند، با بررسی DNA نوزده دوقلوی همسان کشف کردند که حتی اگر توالی پایه ای، یعنی پایه هایی که ژنوم را می سازند در این افراد یکسان باشد، باز در برخی از جزئیات باهم تفاوت دارند.
به ویژه این دانشمندان کشف کردند که بعضی از اجزای DNA یکی از این دوقلوهای همسان در دیگری وجود ندارد.
در این خصوص "یان دومانسکی" از دانشگاه "اوپسالا" در سوئد که از اعضای شرکت کننده در این تحقیق بین المللی است، اظهار داشت: "کشف ما توضیح می دهد که چرا بین زوجهای دوقلو برخی از بیماریهای ارثی مثل پارکینسون تنها در یکی از این افراد توسعه می یابد. تاکنون تصور می شد که موارد محیطی علت بروز این بیماریها در یکی از زوجهای دوقلو است، اما اکنون به نظر می رسد که این گونه نیست."

پيرترين دوقلوهاي همسان افريقاي جنوبي ‪ ۱۰۰‬ساله شدند
پيرترين دوقلوهاي همسان افريقاي جنوبي كه دو جنگ جهاني و ظهور و سقوط آپارتايد را پشت سر گذاشته‌اند، صدساله شدند.
به گزارش خبرگزاري فرانسه از ژوهانسبورگ، "دورا اويس" و "اتل نمبولا" كه يك قرن قبل در يكي از استانهاي شرقي افريقاي جنوبي به دنيا آمده‌اند، همسرانشان را سالها قبل از دست داده‌اند و شمار نوه‌ها، نتيجه‌ها، نبيره‌ها و نديده‌هايشان از دستشان رفته است.
اتل مي‌گويد "تعداد آنها به اندازه علف‌ها زياد است."
اين دو خواهر سياهپوست كه دو جنگ جهاني را پشت سر گذاشته و شاهد ظهور و سقوط

"آپارتايد" (جدايي نژادي) بوده‌اند، آرزو دارند تيم كشورشان بتواند هنگام ميزباني جام جهاني فوتبال، تيم‌هاي بقيه كشورهاي جهان را شكست دهد.
در سال ‪ ۲۰۱۰‬كه براي نخستين بار مسابقات جام جهاني فوتبال در افريقا برگزار خواهد شد، افريقاي جنوبي ميزبان اين رقابتها خواهد بود.
شهرداري ژوهانسبورگ دو ساعت ديواري كه روي آنها اسامي و تاريخ تولد اين دوقلوها حك شده بود، به مناسبت صدسالگي آنان به آنها هديه داد.
كشف نوع جديدی از دوقلوها
پزشكان اعلام كرده¬اند كه پس از مطلعات ژنتيكي بسيار موفق به كشف نوع ديگري از دو قلو ها شده اند كه چيزي ما بين دو قلو هاي همسان و ناهمسان است و به آنها نام دو قلوهاي نيمه همسان يا (semi-identical twins) را داده¬اند.
نحوه به وجود آمدن اين دوقلوها بدين گونه است كه دو سلول اسپرم مختلف يك تخمك واحد را بارور مي كنند (روشي كه پيش از اين نا شناخته بود).
روش به وجود آمدن دوقلوهاي ناهمسان-معمولترين نوع دو قلوهاي موجود- بدين گونه است كه دو سلول تخمك در رحم مادر جداگانه توسط دو اسپرم بارور مي شوند. اين دوقلوها از لحاظ تفاوت ژنتيكي همانند خواهر و برادر معمولی هستند.
دوقلوهاي همسان بدين گونه به وجود مي آيند كه يك سلول تخمك توسط يك اسپرم بارور شده و سپس در مراحل اوليه روياني، جنين تقسيم شده و دو جنين مجزا را به وجود مي آورد كه از لحاظ ژنتيكي عیناً شبيه به هم هستند.
نوع جديد دوقلوها وقتي شناسايي شد كه يكي از دوقلوهاي داراي ناهنجاري در اندام جنسي خود بود و همافروديت به نظر مي رسيد (هم داراي بافت¬هاي بيضه و هم داراي بافت-هاي تخمدان بود) و نوزاد ديگر (يكي ديگر از دوقلوها) پسر بود.
محققان در مجله ژنتيك انساني عنوان كردند كه اين دوقلوها از لحاظ ژنتيكي نسبت به دوقلوهاي ناهمسان، به هم شبيه¬ترند اما نسبت به دوقلوهاي همسان كمتر مشابهند. در اين مقاله عنوان شده است كه ممكن است انواع ديگري از دوقلوها نيز وجود داشته باشد كه كشف نشده و يا حتي هرگز كشف نشوند.
دكتر ويويين ساتر، مجري اين تحقيق گفت: به نظر من مهمترين چيزي كه اين تحقيق نشان داده اين است كه درك ما از چگونگي به وجود آمدن دوقلوها بسيار ساده¬انگارانه است و ممكن است راه¬ها و روش¬هاي ديگري وجود داشته باشد كه از طريق آنها دوقلوها به وجود مي¬آيند.

دوقلوهاي نيمه همسان (semi-identical) چند سال قبل در يكي از بيماستان¬هاي آمريكا مورد ارزيابي قرار گرفتند.
دكتر مليسا پاريسي متخصص بيماري¬هاي كودكان، استاد دانشگاه واشنگتن و يكي از محققان اين تحقيق اعلام كرد كه در تماسي كه با خانواده دوقلوها داشته است حال هر دو آنها خوب است و در سلامت كامل به سر مي¬برند.
دكتر ساتر مي¬گويد كه اين دوقلوها كاملا طبيعي به وجود آمده و در به وجود آمدن آنها نه لقا مصنوعی دخيل بوده است و نه روش¬هايي كه در درمان ناباروری مورد استفاده قرار مي¬گيرند.
برخي از كارشناسان مي¬گويند كه اين گونه از دوقلوها قبلا نيز وجود داشته و اين نمونه دليل بر اثبات آن است. اين مطالعه براي اولين بار Nature گزارش شده است .
گزارشی درباره بانك اطلاعاتی دوقلویی و چندقلویی ایران/بررسی دوقلوها راهی برای كشف درمان بیماری ها
صفات و خصوصیات انسان از طریق ژن ها كنترل شده و به فرزندان منتقل می شود. امروزه بحث نقش محیط در بروز صفات ذهن دانشمندان را درگیر كرده است. بشر همگام با پیشرفت ها، در زمینه های مختلف خالق دردسرهایی نیز برای خود بوده است كه در حال حاضر غیرقابل حل هستند.
در علوم پزشكی با بیماری هایی نظیر انواع سرطان ها روبه رو هستیم كه تداعی كننده سئوالاتی در ذهن هستند. سئوالاتی از قبیل دلیل ایجاد این بیماری ها ژن ها هستند یا محیط؟ تغییرات محیطی مثل آلودگی ها در بروز این بیماری ها موثر هستند؟ برای درمان چه باید كرد؟ و...
در علوم رفتاری در برخورد با بزهكاران سئوالاتی نیز مطرح هستند: «آیا آنها بالفطره جانی بوده اند؟ محیط در شكل گیری شخصیت آنها نقش موثری دارد؟ اگر محیط موثر است پس چرا مجازات می شوند؟ و...
این سئوالات هنوز بدون پاسخ مانده اند. برای حل این قبیل معماها دست یافتن به راه های درمانی مناسب و تحقیقات بر روی چندقلوها می تواند تا حد زیادی راهگشا باشد. دوقلویی كه از عجایب خلقت به حساب می آید معمولاً در نتیجه لقاح دو تخمك جدا ایجاد می شود. (دوقلویی غیرهمسان). تقریباً در یك سوم موارد نتیجه لقاح یك تخمك است. (دوقلویی همسان). احتمال بقای كودكان چند قلو كمتر از تك قلوها است و احتمال گرفتاری آنها به ناتوانی مادام العمر به دلیل زایمان زودرس زیاد است. در نتیجه در كل جهان شمار چندقلوها زیاد نیست. این قشر از جامعه به دلایل متعدد برای پیدا كردن راه حل مناسب برای بسیاری از مشكلات جامعه مناسب هستند.
نظیر: ۱- از یك ماده ژنتیكی مشترك منشا می گیرند. ۲- داخل یك محیط مشترك (رحم) پرورش می یابند و...
بانك اطلاعاتی دوقلویی ابن سینای جهاد دانشگاهی قدمی تازه در راه این هدف برداشته است. دكتر صادقی معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشكده ابن سینا و مجری طرح بانك اطلاعاتی دوقلوهای ایران می گوید: دوقلوها از مواردی هستند كه در زمینه تحقیقات و مطالعات در رشته های مختلف به ویژه بحث پزشكی مولكولی و ژنتیك اهمیت زیادی دارند. در كل دنیا برای این كه اطلاعات منسجمی از دوقلوها برای استفاده در تحقیقات در دسترس باشد اطلاعات آنها جمع آوری شده و در بانك های اطلاعاتی ذخیره می شوند. میزان اطلاعاتی كه از هر فرد ذخیره می

شود طیفی از اطلاعات ساده تا اختصاصی از جمله اطلاعات پیچیده پزشكی و همچنین با توجه به استراتژی ای كه خود بانك دنبال می كند، دربرمی گیرد. عمدتاً اطلاعات اولیه ای از افراد گرفته شده سپس با مراجعه افراد اطلاعات تكمیلی تری كسب می شود.
اهمیت دوقلوها
دكتر صادقی در رابطه با اهمیت دوقلوها در تحقیقات می گوید: «دوقلوها به ویژه دوقلوهای همسان افرادی هستند كه از یك سلول تخم ایجاد می شوند در نتیجه از نظر خصوصیات و مواد ژنتیكی صددرصد مشابه هستند. اگر صفتی در یكی از آنها وجود داشته باشد صددرصد در دیگری باید مشاهده شود. اگر اختلافی بین آن دو وجود داشته باشد نشان دهنده تاثیر یك عامل غیر

ژنتیكی در بروز این اختلاف است. در واقع اگر مسئله ژنی دخیل باشد اختلافی ایجاد نمی شود. بهترین عامل غیرژنتیكی ایجادكننده تغییرات محیط اطرافمان است. امروزه در مورد تاثیر محیط بر روی ظهور بسیاری از بیماری ها بحث وجود دارد. برای كشف این مسائل بهترین نمونه تحقیقاتی دوقلوها هستند.»
نحوه تشخیص دوقلوهای همسان از غیرهمسان
بنابر اظهارات مجری طرح بانك اطلاعاتی دوقلویی میزان بروز دوقلویی در ایران یك هشتادم تولد است كه ۳۰ درصد آنها دوقلوهای همسان و ۶۵ درصد غیرهمسان هستند. اگر دوقلوها از لحاظ شكل ظاهری كاملاً مشابه باشند تا حدود زیادی نشان دهنده همسان بودن و اگر غیرمشابه بوده و یا جنسیت متفاوت داشته باشند غیرهمسان هستند. در روزهای اول تولد تمایز همسان از غیرهمسان مشكل است. امروزه با وجود تست های ژنتیكی می توان با قطعیت ۱۰۰ درصد این مسئله را مشخص كرد.
تاسیس بانك اطلاعاتی دوقلویی در ایران
در این راستا دكتر صادقی افزود: «بانك اطلاعاتی دوقلویی در كل دنیا پیشینه ای بیش از ۵۰ سال دارد. در ایران متاسفانه تاكنون وجود نداشته است. با گسترش مراكز تحقیقات علوم پزشكی و تحقیقات ژنتیكی ضرورت وجود آن بیش از گذشته احساس می شود. پژوهشكده ابن سینا حدود سه سال پیش در رابطه با نقش بعضی از عوامل محیطی در بروز تخمدان پلی كیستیك یك طرح تحقیقاتی ارائه داد. در این طرح به ۲۰۰ جفت خانم دوقلو در محدوده سنی ۱۵ تا ۴۵ سال كه در دوره باروری بودند نیاز داشت. محدوه زمانی برای جمع آوری اطلاعات یك سال در نظر گرفته شده بود. متاسفانه مجبور شدیم پس از یك سال و نیم با ۱۰۰ جفت دوقلو تحقیقمان را انجام بدهیم. بعد از این مسئله ضرورت ایجاد بانك اطلاعاتی را بیشتر احساس كردیم. پس از ارائه طرح بانك

اطلاعاتی دوقلویی به دفتر منطقه ای سازمان بهداشت جهانی با استقبال آنها روبه رو شدیم. این طرح را به عنوان یكی از زیرساخت های پژوهش كشور در زمینه تحقیقات ژنتیك مورد تایید قرار دادند. آنها بخشی از هزینه های مالی را در ارتباط با ارسال فراخوان و دریافت اطلاعات از دوقلوها پرداخت كردند. به طور جدی كارمان را از ابتدای سال جاری شروع كردیم. مخاطب های این بانك دوقلوهای سراسر كشور هستند.»
نحوه ثبت نام در بانك اطلاعاتی دوقلو
بنابر اظهارات دكتر صادقی تعداد سپرده این بانك اطلاعاتی برای مراحل اولیه تحقیقات پنج هزار جفت دوقلو در نظر گرفته شده است كه شامل هر دو گروه دوقلوهای همسان و غیرهمسان می مختلف هدایایی برای آنها در نظر گرفته شده است. طی قراردادی كه با شركت پست منعقد شده است پرسشنامه هایی به مراكز مختلف ارسال شده است. افراد با پر كردن پرسشنامه ها می توانند اطلاعاتشان را به طور كامل ارسال كنند. حتی پرسشنامه ها را می توانند مستقیماً از سایت بانك اطلاعاتی دوقلوها كپی گرفته و پس از تكمیل كردن ارسال كنند.مجری طرح بانك دوقلویی در ادامه افزود: «این بانك می تواند در مراحل بعدی اطلاعاتش را به بانك اطلاعاتی سایر كشورهای دنیا مبادله كند.»
وی تشریح كرد: «ما یك رابطی هستیم بین دوقلوها و مراكز تحقیقاتی. ما حافظ منافع دوقلوها خواهیم بود. پس از اینكه اعضای بانك به حد مناسبی رسید طی فراخوانی كه به مراكز تحقیقاتی كل كشور خواهیم داد آنها می توانند برای تحقیقاتشان از این بانك استفاده كنند. اطلاعات این بانك محرمانه است. ما این تعهد را به دوقلوها داده ایم كه بدون رضایت آنها اطلاعات در اختیار كسی قرار نمی گیرد. البته قابل ذكر است ما هنوز در مرحله جمع آوری اطلاعات هستیم. هنوز بحث تحقیقات مطرح نیست.»
مفهوم صحيح همانندسازي
اصطلاح همانندسازي يا كلونينگ (cloning) به سه روند كاملاً مجزا از يكديگر اطلاق مي‌شود. متأسفانه تصور مردم از اين عمل برگرفته از فيلم‌هاي غيرواقعي است كه در آنها انسان‌هايي با قدرت خارق‌العاده براي شركت در يك جنگ جهاني توليد مي‌شوند.
اما در واقع، در همانندسازي، برخلاف روند طبيعي توليدمثل دو والدي، دانشمندان از نقشة ژنتيكي يعني DNA يك جاندار براي توليد موجود ديگري استفاده مي‌كنند.
جاندار توليدشده از لحاظ ژنتيكي كاملاً مشابه والد خود است. همانندسازي پديدة جديدي نيست. دوقلوهاي همسان نوعي موجودات همانندسازي‌شده به‌شمار مي‌روند. از يك سلول، دو سلول مشابه ايجاد مي‌شود كه ذخيرة ژنتيكي كاملاً يكساني دارند. بنابراين، دوقلوهاي همسان مي‌توانند از تمام اعضاي بدن يكديگر براي پيوند موفق اعضا استفاده كنند.
دكتر مسعود هوشمند، عضو هيئت علمي مركز ملي تحقيقات مهندسي ژنتيك و تكنولوژي زيستي، متداول‌ترين نوع همانندسازي را شكل جنيني آن ذكر مي‌كند. وي مي‌گويد: «يك سلول تخم به دو سلول تقسيم مي‌شود. هر كدام از دو سلول جديد، در صورت قرار گرفتن در رحم مادر و طي دوران جنيني، انساني مشابه ديگري ايجاد خواهد كرد. مي‌توان يكي از اين دو سلول را در حالت انجماد حفظ كرد و سال‌ها بعد، در صورت تمايل والدين، در رحم مادر گذاشت. به اين ترتيب، فرزندان

خانواده كاملاً به هم شبيه مي‌شوند و تنها از لحاظ سني با يكديگر اختلاف مي‌يابند. در نوع ديگر همانندسازي، از سلول بالغ استفاده مي‌شود. هستة يك سلول لقاح‌يافته را خارج مي‌كنيم و هستة سلول بالغي را به جاي آن قرار مي‌دهيم. هريك از سلول‌هاي بدن انسان اطلاعات لازم را براي ساخت انسان ديگر در خود دارد، اما سلول‌هاي هر بافت فقط از اطلاعات مربوط به فعاليت همان بافت استفاده مي‌كنند. براي مثال، سلول پوست، با وجود برخورداري از تمام اطلاعات ژنتيكي يك انسان كامل، تنها از داده‌هاي مربوط به بافت پوست استفاده مي‌كند و ژن‌هاي مرتبط با ساير

بافت‌ها خاموش هستند. هرگاه هستة اين سلول بالغ در داخل تخم لقاح‌يافته قرار داده شود، ژن‌هاي خاموش فعال مي‌شوند و انساني با مشخصات ژنتيكي فرد بالغ توليد خواهند كرد. پس از تعويض هسته و تثبيت آن با كمك مواد شيميايي و جريان الكتريسيته، سلول تخم در داخل رحم مادر قرار داده مي‌شود. جنين حاصل، ديوارة سلولي و مواد داخل آن ـ به‌جز DNA ـ را از مادر دريافت كرده است و پس از طي دورة نه‌ماهة بارداري، به روش زايمان طبيعي يا سزارين به دنيا خواهد آمد. نوع سوم شبيه‌سازي شيوة درماني آن است. كاربردهاي پزشكي اين روش بسيار است. برخي از سلول‌ها، مانند سلول‌هاي عصبي، خاصيت تكثير خود را پس از بلوغ از دست مي‌دهند. با استفاده از روش سوم همانندسازي مي‌توان سلول پوست فردي را كه نياز به سلول عصبي دارد چنان برنامه‌ريزي كرد كه سلول عصبي بسازد. بدن اين فرد هيچ‌گاه چنين سلولي را در پيوند پس نخواهد زد زيرا از لحاظ خصوصيات ژنتيكي دقيقاً يكسان هستند.»
بسياري از دانشمندان هدف از همانندسازي را به نتيجه رساندن نوع سوم آن، يعني شبيه‌سازي درماني، مي‌دانند. روشي كه در آن مي‌توان سلول‌هايي براي مبتلايان به بيماري‌هاي مرگبار ساخت، سلول‌هايي كه ديگر با تهاجم بدن بيمار مواجه نمي‌شوند چراكه از نظر ژنتيكي كاملاً مشابه سلول‌هاي خود فرد هستند. چند سلول از بدن فرد مبتلا به ديابت گرفته مي‌شود و هستة سلول بيمار به جاي هستة يك سلول تخم قرار مي‌گيرد. سلول تخم حاصل در رحم زني كاشته مي‌شود و فردي با خصوصيات ژنتيكي شخص مبتلا به ديابت به‌وجود مي‌آيد. اگر به جاي اين كار، سلول تخم حاصل را در آزمايشگاه رشد دهيم، در ميان سلول‌هاي به‌وجود آمده، انواعي از سلول به نام سلول‌هاي بنيادي يافت خواهند شد. سلول‌هاي بنيادي از قابليت تبديل به بافت‌هاي مختلف بدن برخوردار هستند. در فرد مبتلا به بيماري قند، دانشمندان سلول‌هاي بنيادي را به سلول‌هاي سازندة انسولين تبديل مي‌كنند. جايگزين كردن سلول‌هاي مذكور در بدن بيمار سبب بهبود وي خواهد شد.

دكتر فروزنده محجوبي، متخصص سيتوژنتيك مولكولي پزشكي، مفهوم همانندسازي را بسيار فراتر از شبيه‌سازي انساني مي‌داند. وي دربارة ساير كاربردهاي مفيد همانندسازي مي‌گويد: «ژن مورد نظرمان را از سلول يك موجود زنده خارج مي‌كنيم و در داخل سلول ديگري جاي مي‌دهيم. براي مثال، ژن توليد شير در گاو را جدا مي‌كنيم و آن را درون سلول يك مخمر تك‌سلولي فعال مي‌كنيم. در نتيجه، براي توليد شير، نيازي به نگهداري از حيوان بزرگي با جثة گاو نيست. يك تك‌سلولي كوچك كار ترشح شير را انجام خواهد داد. اين روند در صنايع غذايي انقلاب بزرگي ايجاد مي‌كند.»

منابع :
http://www2.irna.ir/fa/news/view/line-12/8612022329122325.htm
http://www.iransalamat.com/?file=hea&operation=show&id=10
www.aftab.ir