مقاله در مورد چگونگی ساخت دراورهای چوبی در کارگاه صنایع چوب

بخشی از مقاله

ماشين اره فلكه يا اره نواري:
اين ماشين شامل دو فلكه بالا و پايين است كه معمولاً از جنس چدن ريخته گري مي باشد. اين دو فلكه به طور عمودي و دقيق در امتداد هم قرار گرفته اند فلكة پاييني در مكان خود ثابت و تنها توانايي چرخش دارد اما فلكه بالايي قابليت جابجا شدن به بالا و پايين طرفين را دارد براي بالا و پايين كردن فلكة بالا از فرمان كوچكي كه در زير اين فلكه قرار دارد استفاده مي شود براي شل و سفت كردن تيغه مي توان از اين قابليت فلكة بالا استفاده كرد. كج و راست شدن فلكة بالا از فرمان ديگري كه در كنار فلكه قرار دارد استفاده مي شود.

بانداژ فلكه: هدف از اين كار عدم تماس مستقيم تيغه با فلز فلكه بوده و نيز نرمتر كردن حركت ارة نواري را تأمين مي كند و اينكه جنس بانداژ مي تواند: لاستيك، پلاستيك، و يا برزنت باشد.
شيوة استقرار تيغه روي فلكه:
به هنگام نصب تيغه روي اره فلكه بايد توجه كنيم كه حتماً اره خاموش باشد ترجيحاً برق اتصال موتور را قطع كنيم. در هنگام باز كردن تيغه از ماشين نيز بايد به اين نكته توجه داشته باشيم: براي باز كردن تيغه ابتدا بايد حفاظ هاي ماشين را باز كرد فلكة بالا را به سمت پايين حركت داده تا تيغه

كاملاً شل شود. اكنون تيغه آمادة خروج از دستگاه مي باشد براي سوار كردن تيغه ابتدا بايد تيغه را از داخل شكاف اصلي عبور داده بطوريكه دندانه هاي تيعه به سمت ما باشد. سپس روي فلكه پايين و بالا تيغه را مستقر كرده و با بالا بردن فلكة بالايي تيغه را در جاي خود مستقر مي كنيم.
بايد توجه داشت تيغه روي فلكه طوري قرار بگيرد كه دندانه هاي آن مستقيماً روي فلكه قرار نگيرد براي تنظيم اين مسئله مي توان از كج و راست كردن فلكة بالايي توسط فرمان كناري استفاده كرد.

در بعضي از ماشين هاي اره نواري براي حفاظت بيشتر از دستگاه كه حاوي يك قطعه فنر و پدال مي باشد به عنوان ترمز بر روي فلكه پايين استفاده مي گردد در هر زمان كه كاربر نياز به توقف سريع داشته باشد مي تواند با فشار بر روي پدال اره نواري متوقف نمايد كه حدوداً 30 ثانيه زمان مي برد كه در مقايسه با زمان عادي توقف اره نواري سه دقيقه كه زمان ناچيزي مي باشد اين توقف مي تواند به دليل پاره شدن تيغه و جلوگيري از صدمه خوردن تيغه مي باشد و يا به دليل صرفه جويي در وقت در هنگام تغيير فرم برش و تغيير گونيايي ماشين باشد.
سيستم ستاره و مثلث:
براي روشن كردن ماشين اره نواري لازم است از كليد ستاره و مثلث استفاده شود دليل استفاده از اين كليد اينست كه در ابتدا حركت الكتروموتور بايد تحت نيروي كم شروع شود و سپس نيروي آن افزايش يابد. در غير اينصورت امكان سوختن الكتروموتور وجود دارد الكتروموتور در ابتدا با سيستم

ستاره شروع به كار مي كند سپس به حالت مثلث به كار خود ادامه مي دهد در بعضي از ماشين ها اين عمل به صورت اتوماتيك و در بعضي ماشين توسط كاربر با كليدي كه روي دستگاه مهيا شده انجام مي شود يعني هنگام خاموش كردن نيازي به رعايت دو كليد نيست و با يك حركت مي توان دستگاه را خاموش كرد.

روش آماده كردن و تيز كردن اره :
پيش از تيز كردن ، دندانه هاي اره بايد چپ و راست شود هدف از چپ و راست كردن اره عبارت است از:
1- كم كردن اصطكاك بين تيغه اره و چوب كه در نتيجه از داغ شدن تيغه و سوختگي سطح چوب و همچنين كندي سرعت برش جلوگيري مي كند.
2- مقدار چپ و راست تا نصف يا ضخامت دندانه مي باشد.
3- به اين ترتيب خاك اره مي تواند به راحتي از داخل كار خارج شده و ادامه برش امكان پذير شود.

تيز كردن تيغه اره:
تيز كردن نوار اره به دو صورت دستي و ماشين اره تيز كني انجام مي گيرد تيز كردن اره بصورت سوهان سه پهلو با گوشه هاي نيم گرد و ديگري به وسيلة دست انجام مي‌گيرد.
تيز كردن نوار اره با ماشين تيز كني مي تواند توسط دستگاه سنگ سنباده انجام گيرد در اين ماشين ها بايد دقت نمود اره به طرز صحيح در داخل ماشين قرار گيرد و ماشين از عمق و زاويه سنگ به طور صحيح تنظيم شود كه قسمت سينه و پشت دندانه بصورت صحيح تيز شود.
ماشين رندة برقي يا كف رند:
از اين ماشين جهت رنديدن يك رو ويك نر و همچنين درز كردن چوبها استفاده مي‌شود خطراتي كه در اين دستگاه وجود دارد مهم هستند مثلاً دست از سطح كار لغزيده و با ميله كه تيغه ها به آن وصل هستند تماس پيدا مي كنند و خطر ايجاد مي كنند. لذا قبل از هر كار بايد به طور كامل از طرز كار ماشين آگاه شد و تا از درستي ابزار و صحت كار اطمينان حاصل نشده نمي توان با آن كار كرد.

قسمتهاي مختلف ماشين رنده:
اين ماشين تشكيل شده از دو صفحه كه روي پايه هاي چدني مستقر شده اند صفحه اول يا صفحه كارده معمولاً متحرك بوده و صفحة كارگير مي تواند ثابت باشد. البته صفحه كارده قابليت تنظيم بالا و پايين دارد. بالا و پايين رفتن صفحه كارده براي پر تيغ كردن و كم تيغ رنده جهت پوشال برداري مي باشد.

صفحة كارگير تقريباً ثابت بوده كه قطعه كار روي آن قرار گرفته و خارج مي شود. مابين اين دو صفحه غلتك يا ميله رنده قرار گرفته روي غلتك شيارهايي وجود دارد كه جاي قرار گرفتن تيغه ها مي باشد. تيغه ها داخل اين شيارها توسط پيچ به تعداد 4 الي 5 عدد و پشت بند تيغ محكم و ثابت مي گردد.
بستن تيغه در داخل شيار توسط پيچ ها به اين ترتيب هست كه ابتدا پيچ هاي مركزي و سپس يك پيچ از چپ و يك پيچ ازراست محكم مي گردد و در غير اينصورت احتمال دارد تيغه بصورت شكمدار محكم شود.

نحوه انتقال حركت از الكتروموتور به اين دستگاه بصورت غير مستقيم و توسط چرخ تسمه مي باشد روي صفحة كار يك گونياي متحرك و قابل تنظيم قرار دارد.

ماشين هاي رندة جديد و مكانيسم عمل آنها:
در اين ماشين ها حفاظ هاي ايمني كاملتر و مجهز تر هستند و همچنين سرعت و دقت اين دستگاه ها بيشتر است براي بالا بردن ايمني، دقت و سرعت عمل سعي شده است تمامي مراحل كار توسط خود دستگاه و بدون دخالت دست انجام مي گيرد. يكي از اين دستگاههاي جديد رندة چهار طرف رند مي باشد.
در اين ماشين براي رنديدن، چوب را روي صفحه دستگاه قرار مي دهند سپس غلتك هاي پيش برنده كار باعث هدايت آن به سمت تيغه هاي دستگاه مي شود چهار طرف چوبها رنديده و گونيا مي شود و چوبها از انتهاي دستگاه خارج مي شود.

روش تنظيم صفحات ماشين رنده يا كف رند و ضخامت پوشال برداري مناسب:
صفحات ماشين رنده روي دو سطح مورّب قرار گرفته و چرخ يا اهرمي در زير با به حركت در آوردن صفحه ماشين به جلو يا عقب آن را بالا و يا پايين مي برد.
هنگام ميزان كردن صفحات به نكات زير بايد توجه كنيم:
صفحه كارگير بايد به طور دقيق با محيط گردش لبه تيغه برابر باشد و بايد به اندازه ضخامت پوشال بالاتر از صفحه كارده قرار داشته باشد.

در اثر چرخش ميله رنده از زير چوب پوشال برداشته و سپس روي صفحه كارگير قرار مي گيرد به اين ترتيب روي صفحه كارده چوب رنده نشده و روي صفحه كارگير چوب رنده شده قرار گرفته است.
اگر صفحه كارگير پايين تر از لبه تيغه قرار گرفته باشد انتهاي چوب به طول 3 الي 4 ميلي متر و به ضخامت اختلاف سطح صفحه كارگير تا محيط دايره تيغه گودتر رنديده مي شود.
اگر صفحه كارگير بالاتر از مقدار مورد لزوم باشد يا كار به صفحه كارگير، گير مي كند و يا سطح كار ناصاف مي شود.

سرعت پيشروي كار:
هرگاه در يك ماشين سرعت پيش برد كار را تغيير دهيم گام رنده بر روي چوب تغيير خواهد كرد. هرچه سرعت پيش برد كار كمتر باشد فاصله گامها كمتر و سطح صاف تر مي شود.
تعداد تيغه هاي رنده:
اگر بخواهيم پيش برد كار را در ماشين رنده زياد كنيم و در عين حال همچنان سطح صاف داشته باشيم بايد تعداد تيغه ها را در توپي زياد كنيم. در سرعت پيش برد مساوي افزايش تعداد تيغه ها باعث كوچكتر شدن گام رنده و صاف تر شدن سطح خواهد شد.
اره روميزي يا دوار:
يكي از قديمي ترين ماشين هاي درودگري است و هنوز هم يكي از مفيدترين ماشين‌هاست.
انواع برشهايي كه توسط اين دستگاه مي توان ايجاد كرد عبارت است از:
1-برش زاويه اي

2-برش با قطر متغير
3-برش شياري
4-برش كام و زبانه و برش هاي خاص ديگر
انواع تيغه هاي اره گرد:
1-تيغه مركب
2-تيغه برش ساده
3-تيغه برش عرضي
4-تيغه با رنده هاي كربوري
تنظيمات اره روميزي:

1-ابتدا تيغه مناسب را انتخاب كرده و با توجه به سمت دنده ها تيغه را به دستگاه مي‌بنديم.
2-تيغه را به اندازه لازم و به كمك چرخ دستي و بالا برنده محور به سمت بالا مي‌بريم.
3-ديواره را براي عرض صحيح برش تنظيم كرده و آن را در محل، محكم مي كنيم.
4-تا حدالامكان از محافظ استفاده مي كنيم در زماني كه به ناچار از محافظ استفاده نمي كنيم بايد دقت بيشتري به عمل آوريم.

ابزار فرز دستي:
اين ابزار براي پروفيل زدن و پرداخت لبه ورق هاي مسطح چوب و همچنين پلاستيك چوب و ديگر مصالح مشابه استفاده مي شود كه مي تواند برقي و يا پنوماتيك برقي باشد.
دستگاه فرز پنوماتيك:
اين ابزار داراي نيروي محركه فشار باد مي باشد اين نوع فرز كلية اختصاصات فرز برقي را داراست و تنها تفاوت آن با فرز برقي نوع نيروي محركه آن مي باشد. از اين فرز بيشتر در منبت كاري و كنده كاري استفاده مي شود. تعداد دور اين نوع فرزها بسيار بالاست به همين دليل تيغه اين ماشين بايد پوشيده و محفوظ باشد تا سانحه اي روي ندهد. امكان به كار بردن سپرهاي پلاستيكي به عنوان محافظ كه قطعات در پشت آن ديده مي شوند در اين نوع ماشين ها وجود دارند.

با تغيير تيغه مي توان انواع ابزار زني ها از جمله ايجاد زبانه دم چلچله را ايجاد كرد. تيغه فرز به سر محور گردنده متصل شده و در جاي خود حول محور مي چرخد و برشهاي مورد نياز در قطعه كار ايجاد مي كند.

به علت كوچكي ابزار و تعداد دور زياد اين فرزها هنگام انجام كار حرارت زيادي توليد مي شود كه اين حرارت را آلياژهاي معمولي نمي توانند تحمل كنند. به همين منظور تيغه هاي اين ابزار بايد از فولادهاي سخت و مخصوص تهيه شود.
الوار:
الوار قطعي چوب ماسيو است كه توسط برشهاي طولي در گرده بينه ايجاد مي شود برشهاي عرضي كه براي كاهش طول الوار و يا حذف ضايعات استفاده مي شوند برشهاي ثانويه بوده و به اين وسيله الوار به تخته هاي كوچك تبديل مي شود البته ابعاد الوارها متفاوت است و در ساختمان سازي و نجاري مورد مصرف قرار مي گيرد.

ماشين آلات الوارگيري:
سه نوع ماشين اره براي الوارگيري مورد مصرف قرار مي گيرد.
1- اره قاب دار
2- اره نواري
3- اره گرد
اين ماشين ها از نظر ساختار و خصوصيات ويژه خود با يكديگر تفاوتهاي اساسي دارند.
1-اره قاب دار: اره اي است كه تعدادي تيغه موازي دارد كه تعداد اين تيغه ها مي‌تواند از يك به بالا باشد. اين تيغه ها همگي درون يك قاب مستطيلي مستقر شده اند و قابل تعويض نيز مي باشند معمولاً فقط يك لبه آنها دندانه دارند ولي گاهاً ديده مي شود كه تيغه دو لبه در آنها استفاده شده است.
تيغه ها معمولاً عمودي هستند ولي گاهاً به صورت افقي نيز ديده مي‌شوند كه در اين صورت قاب به صورت افقي نوسان مي كند.

2-اره نواري:كه شامل يك اره به صورت نوار كه حول دو پولي در امتداد هم مي‌چرخند معمولاً عمودي است و در بعضي موارد افقي هستند.
3-اره گرد: كه شامل يك ديسك چرخان حول يك محور يا شفت مي باشد كه در لبه‌هاي اين ديسك دندانه هاي اره قرار دارد. در بعضي موارد ديده مي شود كه دندانه‌هاي اين اره قابل تعويض هستند انتخاب اين ماشين مناسب به عنوان سر اره در كارخانجات الوارگيري وابسته به مزايا و معايب مختلفي است كه در اين دستگاه ها ديده مي‌شود.

نكته اي كه قابل توجه است اينست كه اره هاي قاب دار و اره هاي نواري تيغه هاي نسبتاً نازكي دارند و بنابراين كمترين هدر رفتگي به صورت خاك اره را نسبت به اره‌هاي گرد دارند.
تيغه هاي اره نواري از اره قاب دار نيز نازكتر است و به همين دليل نسبت به اره قاب دار بهتر است. در اره هاي قاب دار ضخات الوارها از قبل توسط فاصله تيغه ها مشخص مي گردد. در حالي كه در اره هاي نواري و اره هاي گرد مي توانيم جهت الوارگيري و ضخامت الوارها را در هر مورد با چرخاندن گرده بينه عوض بكنيم. اين امكان باعث مي شود كه تعداد و كيفيت الوارها بهتر شود. اين عمليات نياز به كارگر حرفه اي و با هوش دارد و نيز زمان الوارگيري بيشتر است.

در هنگام استفاده از اره قاب دار بايد گرده بينه ها از نظر قطري طبقه بندي شوند چرا كه وضعيت تيغه ها قطر خاصي را مي طلبد. اين مسئله باعث افزايش هزينه ها بصورت هزينه هاي درجه بندي و انبار داري مي شوند.
تيغه اره گرد به راحتي بر اثر حرارت ناشي از برش تاب بر مي دارد به همين دليل قطرهاي بزرگتر ديسك اره گرد توصيه نمي شود.

براي افزايش ظرفيت قطري اره گرد مي توان از دو تيغه در امتداد هم استفاده نمود. كه هر يك به صورت جداگانه بر روي گرده بينه برش ايجاد مي كند و همچنين توسط اين ماشين ها مي توان ظرفيت قطري برش را تا دو برابر افزايش داد.

شكل شمارة 1- نمايي از يك دراور چوبي
جدول شماره 1 ليست مواد مصرفي در ساخت دراور چوبي
رديف شرح تعداد ابعاد به mm ضخامت
سطح تمام شده متر مربع درصد دورميز سطح اوليه

متر مربع جمع كل متر مربع
جنس طول عرض
1 سقف و كف 2 تخته خرد چوب 16 795 445 16 708/0 10 778/0 186/2
2 بدنه 2 تخته خرد چوب 16 850 430 16 731/0 10 804/0

3 در بيروني جعبه 5 تخته خرد چوب 16 785 140 20 55/0 10 604/0
4 روكش سقف و كف 4 چوب راش 815 455 7/0 483/1 10 631/1 697/4
5 روكش بدنه 4 چوب راش 850 440 7/0 496/1 10 646/1
6 روكش در جعبه 10 چوب راش 805 160 7/0 288/1 10 417/1
7 بدنه ي جعبه 10 چوب صنوبر 420 150 16 63/0 30 819/0 10/2

8 در دروني و عقب جعبه 10 چوب صنوبر 730 135 12 986/0 30 281/1
9 پاسنگ(جلو و پشت) 2 چوب راش 760 50 20 075/0 30 098/0 154/0
1 پاسنگ(طرفين) 2 چوب راش 460 50 20 043/0 30 056/0
11 ريل چوبي جعبه 10 چوب راش 420 18 10 076/0 10 098/0 406/0
12 زهوار - چوب راش 14800 16 10 237/0 30 308/0

13 كف جعبه 5 سه لايي 742 420 4 558/1 10 714/1 272/0
14 پشت بند 1 سه لايي 872 790 4 689/0 10 758/0
15 چسب سرد و گرم 2/1(kg) مواد مصرفي:
- تخته خرده چوب
- چوب راش به ضخامت 20 ميلي متر
- چوب راش به ضخامت 10 ميلي متر
- چوب صنوبر به ضخامت 16 ميلي متر
- چوب صنوبر به ضخامت 12 ميلي متر
- تخت سه لايي

- روكش راش به ضخامت 7/0 ميلي متر 186/2
154/0
406/0
819/0
641/0
472/2
697/4
16 نوار چسب كاغذي 3(m)
17 پيچ 30عدد
18 دستگيره 10عدد
19 دوبل 5/1(m)

ساخت دراور پنج كشو:
تجهيزات مواد لازم:
ماشين آلات و تجهيزات: اره ي گرد، اره ي نواري، كف رند، كندگي، كم كني، و ساير ابزار آلات دستي برقي و ابزار آلات دستي
مواد:تخته خرده چوب، روكش راش، سه لايي راش، چوب راش، چوب صنوبر، چسب، دوبل، پيچ، دستگيره و ...
نقشه قطعات دراور: قطعات از جنس تخته خرده چوب را يك ورق تخته خرده چوب مطابق شكل 1 طوري تقسيم مي كنيم كه كمترين دور ريز را داش

ته باشد و براي قطعات كوچكتر سعي مي كنيم ابتدا از قطعات موجود در كارگاه استفاده كنيم.

اين شكل براي بدست آوردن اندازه هاي مورد نظر از تخته خرده چوب به اندازه 1830*2200 مورد استفاده قرار مي گيرد كه ميزان دور ريز، صفحه تخت خرده چوب تعيين مي گردد. اين شكل مزيت هايي دارد كه عبارتند از:
1- هزينه كمتر
2-سرعت كار
3-كمترين دورريز
الف-قطعات از جنس تخته خرده چوب:
1- سقف و كف از جنس تخته خرده چوب 16 ميلي متر به ابعاد 445*795 به تعداد دو عدد كه از (شكل 2) دو لبه ي عرضي و يك لبه ي طولي در جلوي دراور زهوار از چوب راش به ضخامت 10 ميلي متر مي چسبانيم.(شكل 3)
شكل 2

شكل 3
شكل 2 و 3 نشان دهنده سقف و كف دراور مورد نظر مي باشد.
2-بدنه از جنس تخته خرده چوب 16 ميلي متر به ابعاد 430*850 به تعداد دو عدد (شكل 4) كه يك لبه ي طولي جلو آن زهوار از چوب راش به ضخامت 10 ميلي متر مي چسبانيم.(شكل 5)
شكل4
اين شكل مربوط به ديواره هاي جانبي دراور با ابعاد 16/0*430*850 مي باشد.

شكل5
اين شكل مربوط به ديواره هاي جانبي دراور با لبه چسبان چوبي از جنس راش است.
3-در جعبه از جنس تخته چوب 16 يلي متر به ابعاد 140*785 به تعداد 5 عدد (شكل‌6) كه از چهار طرف زهوار راش به ضخامت 10 ميلي متر مي چسبانيم (شكل‌7)

شكل 6 و 7 مربوط به درهاي بيروني دراور مي باشد كه لبه چسبان از جنس راش را دارد.

ب-قطعات از جنس چوب صنوبر:
-بدنه ي جعبه از چوب صنوبر به ابعاد 150*420 ميلي متر به ضخامت 16 ميلي متر به تعداد 10 عدد (شكل 8) كه مطابق جدول ليست رديف شماره 7 آماده مي كنيم.
شكل 8
اين شكل در رابطه با بدنه جعبه كشو مي باشد كه از چوب صنوبر به اندازه 16/0*150*420 سانتي متر مكعب تهيه شده است.
-عقب جعبه از چوب صنوبر به ابعاد 135*730 ميلي متر به تعداد 5 عدد (شكل 9) مطابق رديف 8 جدول ليست مواد آماده مي كنيم.
شكل9

اين شكل مربوط به در دروني و عقب جعبه با اندازه هاي 12/0*135*730 سانتي متر مكعب مي باشد.

ج-قطعات از جنس چوب راش :
- زهوار به ابعاد 10*16 ميلي‌متر به طول مورد نياز براي لبه هاي لازم (لبه هايي كه در ديد و يا در تماس با كف قرار مي گيرند.) كليه قطعات تخته خرده چوب مطابق رديف جدول ليست چوب بريده و گندگي مي كنيم.
شكل10
- پاسنگ از چوب راش به ابعاد 20*50*760 ميلي متر به تعداد 2 عدد براي قسمت جلو و عقب و 20*50*460 به تعداد 2 عدد براي طرفين آماده مي كنيم.(شكل 11)
شكل11
- ريل چوبي جعبه از چوب راش به ابعاد 10*18*420 به تعداد 10 عدد آماده مي‌كنيم. 10ميلي‌متر
شكل12

-سه لايي راش 4 ميلي‌متري به ابعاد 790*872 ميلي متر به منظور پشت بند دراور بريده و تيزي لبه ي آن را مي گيريم.(شكل 13)
شكل13
مراحل ساخت دراور با پنج كشو:
قطعات دراور را كه شامل بدنه ي سقف و كف مي باشد مطابق نقشه قطعات تهيه و زواركوبي لازم را انجام مي دهيم. سپس مطابق جدول ليست چوبهاي لازم را آماده مي‌كنيم.