بخشی از مقاله
خلاصه مقاله:
همزمان با افزایش ساخت و تبدیل خودروهاي دو گانه سوز و از طرف دیگر، اعمال سهمیه بندي بنزین و گازوییل، چضش نقش پررنگ تري پیدا نموده و صنعت حمل و نقل کشور روز به روز به آن وابسته ترشده است. به همین جهت لازم است دست اندرکاران با نگاهی کلان به زنجیره فوق از ابتداي تولید گاز تا مصرف آن در خودرو به این موضوع بپردازند. تنها در این صورت توسعه پایدار در صنعت چضش صورت پذیرفته است. یکی از این موارد تامین گاز مصرفی جایگاهها مخصوصا در فصول سرد سال است. تا پایان سال جاري تولید گاز طبیعی به حداکثر 500 میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید، براساس پیش بینی صورت گرفته، نیاز کشورفدر روزهاي سرد سال، از مرز 700 میلیون متر مکعب خواهد گذشت. با توجه به تراز منفی گاز کشور و پیش بینی استمرار این مشکل طی سالهاي آتی، لازم است جهت رفع آن در مقوله خودروهاي گازسوز اقدام نمود.
در غیر اینصورت بخشی از سرمایه گذاري انجام گرفته، عملا به هدر خواهد رفت. یکی از راه حلهاي موجود ذخیره سازي چضش جهت اوج مصرف می باشد. در این مقاله منطقه ویژه اقتصادي انرژي پارس بعنوان یکی از مناطق مناسب جهت انجام این امر معرفی گردیده است.بخشی از مزایاي این روش مانند ازدیاد برداشت و صیانت از مخزن مشترك پارس جنوبی، صرفه جویی ارزي، امکان صادرات چضش در ایام غیر پیک و بهره مندي نقاط فاقد شبکه سراسري گاز از چضش در این مقاله اشاره شده است. موضوع ذخیره سازي چضش گرچه هزینه هاي زیادي را در ابتدا به صنعت نفت کشور تحمیل خواهد نمود، اما از طریق مزایاي زیادي که در پی خواهد داشت، در مدت کوتاهی آنرا باز گردانی خواهد نمود.
کلمات کلیدي:پارس جنوبی، گاز طبیعی، ذخیره سازي، چضش ، خودرو
.1 مقدمه
میدان گازي پارس جنوبی یکی از بزرگترین منابع گازي جهان است که بر روي خط مرزي مشترك ایران و قطر در خلیج فارس و در عمق تقریبی سه هزار متري دریا قرار دارد. میدان پارس جنوبی در واقع بخش شمال شرقی یک ساختار وسیع زمین شناسی در خلیج فارس بوده و در قطر به میدان شمالی1 معروف است.مخزن پارس جنوبی داراي دولایه گازي کنگان ودالان بعلاوه یک لایه نفتی است. مساحت این میدان9700 کیلومتر مربع است که سهم متعلق به ایران 3700 کیلومتر مربع وسعت دارد و یکی از اصلیترین منابع انرژي کشور به شمار می رود.ذخیره گاز این بخش از میدان 14 تریلیون متر مکعب گاز به همراه 18 میلیارد بشکه میعانات گازي است که حدود 8 درصد، از کل گاز دنیا و نزدیک به نیمی از ذخایر گاز کشور را شامل میشود. هم اکنون برنامهریزي هاي دقیق و کارشناسانهاي به منظور توسعه 24 فاز براي تولید 820 میلیون مترمکعب گاز در روز از این میدان صورت گرفته است.
توسعه میدان گازي پارس جنوبی به منظور تأمین تقاضاي روبه رشد گاز طبیعی، تزریق به میادین نفتی، صادرات گاز و میعانات گازي به عنوان خوراك پتروشیمی صورت میپذیرد. بدینترتیب بنادر عسلویه و تمبک در 270 و 220 کیلومتري جنوب شرقی بوشهر به عنوان منطقه ساحلی براي ایجاد تأسیسات خشکی و توسعه مرحله اي این میدان انتخاب شدهاند.منطقه ویژه اقتصادي انرژي پارس در سال 1377 به منظور ایجاد تأسیسات پالایشگاهی و انجام فعالیتهاي گوناگون پاییندستی و بالادستی صنعت نفت و گاز و پتروشیمی و همچنین انجام عملیات پشتیبانی و خدماتی به موجب مصوبه هیئت وزیران تأسیس گردید. این منطقه از غرب به روستاي شیرینو، از جنوب به خلیجفارس، از شمال به دامنه سلسله جبال زاگرس و از شرق به روستاي چاه مبارك محدود میشود.
.2 وضعیت فاز هاي پارس جنوبی
فازهاي در حال توسعه میدان گازي پارس جنوبی عموماً مشتمل بر تأسیسات دریایی، خطوط انتقالتولیدات به خشکی، تأسیسات ساحلی، خطوط لوله انتقال گاز به شبکههاي سراسري و همچنین تأسیسات صادراتی جهت صادرات میعانات گازي، چغف و گوگرد میباشد. به منظور پشتیبانی از فعالیتهاي مذکور پروژههاي شهرك مسکونی، ایجاد جادههاي ارتباطی، ایجاد سدهاي مهار سیلاب، ساخت اسکله و آبگیر و دیگر طرحهاي پشتیبانی و خدمات جانبی نیز توسط شرکت نفت و گاز پارس انجام پذیرفته است.از مجموع 24 فاز درنظر گرفته شده جهت توسعه میدان ، 5 فاز در حال بهره برداري، 5 فازدر حال پیش راه اندازي، 3 فاز پروژه هاي تولید گاز مایع - چضف - ، چهار فاز در حال توسعه و 6 فاز درحال مطالعه است.
