مقاله راهبردهای نوین سکوی مشترک در صنعت

بخشی از مقاله

چکیده :

از جمله عوامل مهم ایجاد کننده مزیت رقابتی در کسب و کار و تولید ، استفاده از منابع مشترك است . این امر باعث شده در محیط رقابتی و پویاي امروز، بهره گیري از عوامل و منابع مشترك در کانون توجه مدیران و سازمانها قرار گیرد. در این رویکرد با اشتراك منابع 1، امکان تولید طیف وسیعی از محصولات از طریق راهبرد سکوي مشترك 2 فراهم می گردد. با بکارگیري این راهبرد می توان زمینه افزایش سود و ایجاد ارزش را فراهم ساخته و شرکت ها و سازمانها را بسوي موفقیت رهنمون ساخت .

لذا ضروري است زمینه شناسایی و بکارگیري این راهبرد در موقعیت هاي مختلف فراهم گردد . براین اساس در این مقاله سعی بر آن است که مروري اجمالی از این راهبرد کلان صورت گرفته و انواع مختلف راهبرد هایی که براي ایجاد مزیت رقابتی شرکت ها و سازمانها می توانند مفید واقع گردند ، در کنار تجربه خودرو سازان کشور، معرفی شود . بکار گیري این راهبرد بسیار سودمند بوده و می تواند به عنوان مبنایی براي توسعه صنعتی قلمداد شود.

-1 مقدمه

گذر از دورههاي مختلف محصولگرایی1 و بازارگرایی2 و ظهور عصر فرا صنعتی که در آن دانش و اطلاعات محور اصلی حرکتهاي بشري است، شرکتها و سازمانها را با چالش جدیدي مواجه ساخته است.[19] بر این اساس مزیت رقابتی از آن شرکتها و سازمانهایی است که، با تمرکز بر ارزشآفرینی و مشتريگرایی به توسعه و تنوع محصولات خود همت گمارند. در این میان راهبردهاي توسعه محصول جدید3 از طرفی و از طرف دیگر سکوي مشترك، جهت متنوعسازي محصولات و در عین حال عدم تنوع در عوامل تولید، هر کدام به نوبه خود زمینه توسعه و تعالی شرکتها و سازمانها را در فضاي رقابتی کنونی فراهم آورده است. [2] بیشک اتخاذ راهبرد سکوي مشترك میتواند همافزایی مناسبی جهت تحقق اهداف شرکتها و سازمانها پدید آورد. بر این اساس طی این مقاله دیدگاههاي مختلف راهبرد سکوي مشترك مورد اشاره قرار گرفته است ، که در ادامه بدان پرداخته خواهد شد .

-2 تعاریف و مفاهیم سکوي مشترك

ابعاد مختلفی از موضوع سکوي مشترك، مزایا و اهداف آن، در مکتوبات علمی مطرح شده است . بر مبناي این گزارشات ، حوزه هاي مختلفی از جمله راهبردي، رقابتی، فنی، اطلاعاتی و سازمانی مورد تأکید قرار گرفته اند. با این حال موضوع سکوي مشترك دورهاي تکاملی را میپیماید که طی آن ابعاد و جنبههاي مختلفی از این مفهوم مطرح شده و یا تکامل مییابد علیهذا با توجه به مطالعات انجام شده مصادیقی از تعاریف و مفاهیم ارایه شده در این زمینه مورد اشاره قرار گرفته است:

− سکوي مشترك، مجموعهاي است از عناصر مشترك که در طول یک خط تولید مبنا، زمینه تولید انواع مختلفی از محصولات را فراهم میسازد .این سکو بستري است که بر اساس آن خانوادهاي از محصولات، متناسب با ساختار پیکرهبندي مشترکی که دارند، تولید میگردد. بر اساس تعریفی که در فوق مورد اشاره قرار گرفت، یک سکو به عنوان بستر سخت افزاري مورد نیاز براي تولید طیف وسیعی از محصولات متنوع مطرح شده است . از منظري دیگر، سکو ي مشترك به عنوان اجزایی از محصول ،که صرفنظر از تفاوت هاي ظاهري محصولات، قابل اشتراك هستند ، قلمداد شده است. این مفهوم در شکلهاي شماره یک و دو ارایه شده است . بر این مبنا تعاریف ارایه شده حاکی از ان است که :

− سکوي مشترك، مجموعهاي نسبتاً بزرگ از اجزاء است که به صورت فیزیکی در قالب زیر مونتاژ به یکدیگر مرتبط شده و در مدلهاي متنوعی از محصولات مورد استفاده قرار میگیرند. با استفاده از این رویکرد شرکتها و کارخانجات مختلف قادر به تولید انواع مختلفی از محصولات متمایز هستند. [2]

− سکوي مشترك، بستري براي تولید انواع مختلفی از محصولات متعلق به یک خانواده با کمترین تنوع در اجزاء، عوامل و فرآیند تولید میباشد.. [2 ]

− سکوي محصول طبق تعریف ارائه شده از جانب میر و لهنورد4 عبارت است از ترکیبی از قطعات، اجزاء، عوامل، زیر سیستمها و فرآیندهاي طراحی، تولید و یا مونتاژ که در تولید محصول سهیم بوده و منجر به توسعه محصولات جدید توأم با صرفهجویی زمان و هزینه گردد. [3]

− سکوي مشترك تولید، بستري است با قابلیت پیکرهبندي مجدد، به نحوي که به آسانی بتواند بواسطه افزایش و یا برداشت ماژولهاي مختلف محصولات به صورت منعطف عمل نماید . [13 ] از منظر مدیریتی نیز سکوي مشترك، به عنوان راهبردي از کسب و کار مطرح شده است ،که منجر به کاهش هزینه و افزایش سود می گردد:

−     سکوي مشترك، راهبرد توسعه محصول با تمرکز بر کاهش هزینه و زمان تحویل است . [2 ] بدنبال تعاریفی که در فوق بدان اشاره شد، می توان امیدوار بود درك مناسبی نسبت به مفهوم مورد نظر فراهم گردد. علیهذا در این مقاله سعی بر آن است که جنبه راهبردي سکوي مشترك مورد بررسی قرارگرفته، و راهبرد هاي کلیدي در این زمینه توام با ویژگیها و خصوصیاتشان معرفی گردند . به منظور زمینه سازي ورود به این مبحث، فهرست برخی از اهداف کلیدي که در خصوص راهبرد سکوي مشترك در منابع علمی منتشر شده است را در ادامه مورد بررسی قرار خواهیم داد .این اهداف سمت و سو و جهت گیري هاي مختلفی را که راهبرد سکوي مشترك بدنبال محقق سازي آنها است، مطرح می سازد .

1-2 برخی اهداف کلیدي سکوي مشترك

بدنبال مباحثی که پیش از این مورد اشاره قرار گرفت در این بخش از مقاله فهرستی از اهداف کلیدي سکوي مشترك مورد اشاره قرار گرفته است .

− صرفهجویی در زمان و هزینه اجراي طراحیها براي یک بار و استفاده به دفعات

− متنوعسازي محصولات از طریق ایجاد تغییرات کوچک در محصول

− استانداردسازي اجزاء و قطعات تشکیلدهنده محصول

− توسعه ساختار پیمانهاي یا پودمانی1 محصولات

− زمینهسازي کاهش قیمت و افزایش سود

− پاسخگویی به نیاز مشتري در بازار

− تسهیل در برنامهریزي و مدیریت عملیات تولید

− سادهسازي محصول و کاهش تنوع در اجزاء اصلی و پایه

− کاهش هزینههاي عملیات تولید از طریق اشتراك منابع

− سادهسازي طراحی محصول و کاهش پیچیدگی

− بهرهوري عوامل تولید به دلیل کاهش اختلافات

− کاهش زمان عملیات،تولید و تحویل محصولات

− جهانیسازي تولید و امکان تولید در سطح کلاس جهانی

− کاهش دوره طراحی و تولید محصولات

− سهولت آزمونهاي کیفی قطعات مشترك

−     تسریع در نوآوري و معرفی محصولات جدید به بازار