بخشی از مقاله
چکیده
آرام سازی ترافیک مجموعه ای از استراتژی هایی است که توسط برنامه ریزان شهری و مهندسان ترافیک به منظور کاهش سرعت ترافیک - با تعریف عام - استفقاده می شود. نتیجه مستقیم این امر افزایش ایمنی ترافیک به ویژه برای افراد پیاده و دوچرخه سواران است. از آثار جانبی مهم آرام سازی ترافیک می توان به کاهش سرو صدا و آلودگی هوا اشاره کرد.در این مقاله ،اهداف آرام سازی و آثار آن در دنیا مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین با طبقه بندی روش های آرام سازی در چهار طبقه روش های کنترل حجم ترافیک ، کنترل سرعت توسط تغییرات قائم در سطح راه ، کنترل سرعت تغییرات افقی در سطح راه و باریک سازی مسیر ، روش های نوین و کاربردی آرام سازی در دنیا را مورد بررسی قرار داده است.بررسی روش های ارائه شده نشان می دهد با توجه به گ ستردگی روش های کاربردی نیاز ا ست جهت ا ستفاده بهینه و موثر از انواع روش های آرام سازی به خ صوص در معابر شهری ، دستورالعملی کاربردی در این زمینه تدوین و مورد استفاده قرار گیرد.
کلید واژگان: مهندسی ترافیک، آرامسازی، ایمنی، تصادف.
مقدمه
افزایش تعداد ت صادفات در معابر شهری و تبعات پس از آن ، شامل هزینه های گزاف نا شی از ت صادفات، م شکلات روحی و روانی و موارد دیگری که در آینده قابل جبران نیست، لزوم ایمن سازی معابر و حفظ سلامت و ایمنی کاربران استفاده کننده از آن بسیار با اهمیت کرده است. وقوع هر تصادف ، معلول سه عامل اصلی وسیله نقلیه، انسان و راه است. سرعت وسایل نقلیه به عنوان یکی از مهم ترین عوامل بروز تصادفات منجر به جرح یا فوت به شمار می آید. آمار ها نشان می ده سی تا چهل درصد کشته ها یا مجروحان در اثر عامل سرعت دچار سانحه شده اند و مهم تری مشکل سرعت زیاد، افزایش فواصل تصمیم گیری و توقف است.
یکی از راه های اصلی در جهت ایمن سازی و افزایش سطح ایمنی سازی در معابر یا جاده ها آرام سازی است که امروزه در بسیاری از کشورهای جهان ، تلاش های گسترده ای در امر کنترل و کاهش سرعت و حجم وسایل نقلیه در حال انجام است.[2]جهت کاهش سرعت و حجم در معابر شهری باید ضوابط ، موارد کاربرد و همچنین روش های مختلف آرام سازی مورد شناسایی و بررسی قرار گیرند. در ادامه با معرفی آرام سازی و اهداف آن با د سته بندی مجموعه این روش ها، روش های نوین آرام سازی مورد برر سی قرار می گیرند و در نهایت روش های جدید قابل کاربرد در کشور معرفی می شوند.
اهداف و آثار آرام سازی
به طور کلی پروژه های مربوط به آرام سازی در نقاط مختلف دنیا برای اهداف مختلف انجام می شود. هدف اصلی آرام سازی افزایش سطح ایمنی، کاهش تعداد و شدت تصادفات در معابر شهری است. علاوه بر کاهش تعداد و شدت تصادفات ، روش های مختلف آرام سازی اهداف دیگری از جمله کاهش میزان تخلفات ، افزایش ایمنی عابران و دوچرخه سواران ، ایجاد رفتار صحیح در رانندگان ، کاهش سرعت وسایل نقلیه، کاهش تداخل و برخورد میان استفاده کنندگان از معابر، کاهش تقاضا و .... را نیز دنبال می کنند.[1]پروژه های آرام سازی از دید برخی از ردم ب سیار منا سب ، از دید برخی دیگر تنفرآمیز و از دید برخی دیگر گاهی ب سیار منا سب و گاهی تنفر آمیز ا ست.[3] آنچه از تجربیات مختلف اجرای آرام سازی تاکنون به د ست آمده ، ن شان می دهد که آرام سازی در معابر شهری دارای آثار مثبت و منفی بوده ا ست . به صورت خلا صه میتوان گفت، روش های مختلف آرام سازی تاثیرات زیر را به همراه دا شتهاند.1]، [4
1.کاهش سرعت و حجم ترافیک
2.تاثیر بر رفتار رانندگان
3.تاثیر بر وضعیت ایمنی
4.کاهش آثار زیست محیطی از قبیل سرو صدا و لرزش ناشی از عبور پر سرعت وسایل نقلیه سنگین
5.افزایش راحتی عابران پیاده
6.تاثیرات منفی بر خدمات امدادی و حمل و نقل عمومی.
مراحل انجام طرح های آرام ازی
در بررسی طرح های آرام سازی دو مرحله اصلی وجود دارد:
الف - امکان سنجی
ب - ارائه طرح آرام سازی
در مرحله امکان سنجی در خصوص وضعیت معبر و اینکه آیا روش آرام سازی بهترین روش ایمن سازی است یا خیر، بررسی های لازم به عمل آورده می شود. در مرحله اول، مشخصات فیزیکی و هندسی معبر، عبور عابران پیاده، مشخصات ترافیکی و کاربردی های اطراف مورد بررسی قرار گرفته و تصمیم گیری مناسب اتخاذ می شود. سپس در مرحله دوم با توجه به بازرسی های محلی و تحلیل آماری انجام شده با در نظر گرفتن ضوابط روش های آرام سازی روش یا ترکیبی از روشهای آرام سازی پیشنهاد می شود.[1] مراحل انجام طرح های آرام سازی ترافیک مطابق نمودار یک است.
