بخشی از مقاله
چکیده
آرام سازی ترافیک به عنوان عملکردی با رشد سریع در مهندسی ترافیک شامل اقدامات فیزیکی است که سرعت خودروسواران را تا حد مطلوب کاهش میدهد. اقدامات آرامسازی ترافیک را میتوان در خیابانهای موجود اضافه کرد و یا در خیابانهای جدید بازسازی شده در نظر گرفت. این اقدامات شامل تغییرات در سطح عمودی، باریکسازی و تغییرات عرضی و.. میباشد این عمل به افزایش ایمنی برای افراد پیاده و دوچرخهسواران است و از آثار جانبی میتوان به کاهش سر و صدا اشاره کرد.در این مقاله اهداف آرامسازی و آثار آن در دنیا مورد بررسی قرار گرفته است و یک دستهبندی انجام شده که هر اقدام در این دسته بندی جای میگیرد و روشهای مختلف آرامسازی ترافیک را در دنیا مورد بررسی قرار داده است.
کلید واژگان: مهندسی ترافیک، آرامسازی، ایمنی، تصادف.
مقدمه
افزایش تعداد ت صادفات در معابر شهری و تبعات پس از آن ، شامل هزینه های گزاف نا شی از ت صادفات، م شکلات روحی و روانی و موارد دیگری که در آینده قابل جبران نیست، لزوم ایمن سازی معابر و حفظ سلامت و ایمنی کاربران استفاده کننده از آن بسیار با اهمیت کرده است. وقوع هر تصادف ، معلول سه عامل اصلی وسیله نقلیه، انسان و راه است. سرعت وسایل نقلیه به عنوان یکی از مهم ترین عوامل بروز تصادفات منجر به جرح یا فوت به شمار می آید. آمار ها نشان می ده سی تا چهل درصد کشته ها یا مجروحان در اثر عامل سرعت دچار سانحه شده اند و مهم تری مشکل سرعت زیاد، افزایش فواصل تصمیم گیری و توقف است.
یکی از راه های اصلی در جهت ایمن سازی و افزایش سطح ایمنی سازی در معابر یا جاده ها آرام سازی است که امروزه در بسیاری از کشورهای جهان ، تلاش های گسترده ای در امر کنترل و کاهش سرعت و حجم وسایل نقلیه در حال انجام است.[2]جهت کاهش سرعت و حجم در معابر شهری باید ضوابط ، موارد کاربرد و همچنین روش های مختلف آرام سازی مورد شناسایی و بررسی قرار گیرند. در ادامه با معرفی آرام سازی و اهداف آن با د سته بندی مجموعه این روش ها، روش های نوین آرام سازی مورد برر سی قرار می گیرند و در نهایت روش های جدید قابل کاربرد در کشور معرفی می شوند.
اهداف و آثار آرام سازی
به طور کلی پروژه های مربوط به آرام سازی در نقاط مختلف دنیا برای اهداف مختلف انجام می شود. هدف اصلی آرام سازی افزایش سطح ایمنی، کاهش تعداد و شدت تصادفات در معابر شهری است. علاوه بر کاهش تعداد و شدت تصادفات ، روش های مختلف آرام سازی اهداف دیگری از جمله کاهش میزان تخلفات ، افزایش ایمنی عابران و دوچرخه سواران ، ایجاد رفتار صحیح در رانندگان ، کاهش سرعت وسایل نقلیه، کاهش تداخل و برخورد میان استفاده کنندگان از معابر، کاهش تقاضا و .... را نیز دنبال می کنند.[1] پروژه های آرام سازی از دید برخی از ردم ب سیار منا سب ، از دید برخی دیگر تنفرآمیز و از دید برخی دیگر گاهی ب سیار منا سب و گاهی تنفر آمیز ا ست.[3] آنچه از تجربیات مختلف اجرای آرام سازی تاکنون به د ست آمده ، ن شان می دهد که آرام سازی در معابر شهری دارای آثار مثبت و منفی بوده ا ست . به صورت خلا صه میتوان گفت، روش های مختلف آرام سازی تاثیرات زیر را به همراه دا شتهاند.1]، [4
1.کاهش سرعت و حجم ترافیک
2.تاثیر بر رفتار رانندگان
3.تاثیر بر وضعیت ایمنی
4.کاهش آثار زیست محیطی از قبیل سرو صدا و لرزش ناشی از عبور پر سرعت وسایل نقلیه سنگین
5.افزایش راحتی عابران پیاده
6.تاثیرات منفی بر خدمات امدادی و حمل و نقل عمومی.
مراحل انجام طرح های آرام ازی در بررسی طرح های آرام سازی دو مرحله اصلی وجود دارد:
الف - امکان سنجی
ب - ارائه طرح آرام سازی
در مرحله امکان سنجی در خصوص وضعیت معبر و اینکه آیا روش آرام سازی بهترین روش ایمن سازی است یا خیر، بررسی های لازم به عمل آورده می شود. در مرحله اول، مشخصات فیزیکی و هندسی معبر، عبور عابران پیاده، مشخصات ترافیکی و کاربردی های اطراف مورد بررسی قرار گرفته و تصمیم گیری مناسب اتخاذ می شود. سپس در مرحله دوم با توجه به بازرسی های محلی و تحلیل آماری انجام شده با در نظر گرفتن ضوابط روش های آرام سازی روش یا ترکیبی از روشهای آرام سازی پیشنهاد می شود.[1] مراحل انجام طرح های آرامسازی ترافیک مطابق نمودار یک است.نمودار یک- نمودار مراحل انجام طرح های آرام سازی ترافیک همچنین در طرح آرام سازی ترافیک نکات مهم زیر باید مورد توجه قرار گیرند:
- 1 سرعت وسایل نقلیه نسبت به حجم وسایل نقلیه برای ایمنی خطرناک تر است. بنابراین باید برای تعیین مکان های آرام سازی به سرعت ویاسل نقلیه اولویت داد.
- 2 حتی المقدور اقدامات مربوط به آرام سازی باید برای معابر شهری ا ستفاده شود . معابر شریانی در موارد خاص باید برای آرام سازی مورد نظر قرار گیرند.
- 3 آرام سازی باید در مکانی طراحی شود که برای راننده قابل پیش بینی با شد و امکان کاهش سرعت برای راننده وجود دا شته باشد.
- 4 در مکان هایی که امکان عبور وسایل نقلیه امدادی و وسایل نقلیه عمومی وجود دارد طرح باید به گونه ای باشد که این وسایل قابلیت تطابق با طرح را داشته باشند و در حرکت آنان خلل چندانی وارد نشود.
