بخشی از مقاله
چکیده
قیمتگذاری، نظریههای تقاضا، هزینه و ساختار بازار را بههم مرتبط میسازد و در تحلیل تصمیمگیری تجاری، قیمتگذاری دقیقاً یک جزء از راهبرد جامع رقابتی است. علاوه بر این، تصمیم قیمتگذاری وسیلهای برای رسیدن به هدف است نه خود هدف، بهطوری که تصمیمات مربوط به قیمت باید در زمینه اهداف کلی تجاری ملاحظه شوند. قیمت، یک متغیر راهبردی و عملیاتی است و تصمیمات قیمتگذاری میتواند اثر قابل توجهی بر عملکرد آتی و فعلی داشته باشد. در این مقاله بهصورت خاص به روشهای قیمتگذاری مدل رایانش ابری پرداخته شده است. رایانش ابری در سالهای اخیر بهعنوان یک الگو جهت میزبانی و ارائه خدمات بر محوریت اینترنت پدیدار گشته است. این الگو بیشتر برای صاحبان مشاغل جذابیت دارد چراکه دیگر نیازی نیست تا از مدتها قبل نیازهای IT خود را مطرح نمایند و برای پاسخگویی به آنها برنامهریزی شود، بنابراین یک سازمان میتواند کار خود را با اندازه کوچک آغاز نموده و منابع IT بیشتر را تنها زمانی اضافه نماید که نیاز به خدمات افزایش یافته است و یا به عبارتی دیگر تنها بهمیزان استفاده از منابع IT موردنیاز خود پرداخت انجام دهند. در این مقاله ابتدا به تعریف رایانش ابری و ویژگیهای آن پرداخته میشود. در بحث اصلی مقاله نیز روشهای مطرحشده در قیمتگذاری رایانش ابری، همانند پرداخت بهمیزان استفاده، آبونمان یا اشتراک، نرخ ثابت، مزایده یا حراج و قیمتگذاری معکوس مطرح خواهد شد، در انتها نیز با بررسی وضعیت موجود در کشور، روش مناسب پیشنهاد شده است.
واژههای کلیدی: رایانش ابری، روشهای قیمتگذاری، پرداخت به میزان استفاده
-1 مقدمه
پیدایش مفاهیم اولیه رایانش ابری به دهه 1960مربوط میشود. در همین دهه جان مک کارتی1 اظهار داشت که رایانش ممکن است روزی بهعنوان یکی از صنایع همگانی سازماندهی شود. واژه ابردرواقع برگرفته از صنعت تلفن است، به گونهای که شرکتهای ارتباطات راه دور که تا دهه 1990 تنها خطوط نقطه به نقطه اختصاصی ارائه میکردند، شروع به ارائه شبکههای خصوصی مجازی با کیفیتی مشابه و قیمتهای کمتر نمودند. درآن مقطع زمانی نماد ابر برای نمایش نقطه مرزی بین بخش-هایی که در حیطه مسئولیت کاربر و آنهایی که در حیطه مسئولیت عرضهکننده هستند، بکار گرفته میشد. اما به مرور کاربرد این مفهوم گسترش یافت، درحال حاضر رایانش ابری مفهوم ابر را به گونهای گسترش میدهد که سازوکارها را نیز علاوه بر زیرساختهای شبکه در بر میگیرد.
در سال 2007، گوگل و آی بی ام به همراه چند دانشگاه، پروژهای تحقیقاتی در مقیاسی بزرگ را در زمینه رایانش ابری آغاز نمودند. همچنین در پروژهای دیگر توسط کمیسیون اروپا در اوایل سال 2008، اولین نرمافزار با کد متن باز جهت بکارگیری ابرهای خصوصی، عمومی و ترکیبی استفاده شد. در اواسط سال 2008، شرکت گارتنر نیز از تغییرات ارتباطی میان مصرفکنندگان خدمات فناوری اطلاعات، فراهم کنندگان و فروشندگان این سرویسها، متوجه وجود موقعیتی در رایانش ابری شد بطوریکه بجای استفاده از سختافزارها و نرمافزارهای خاص خود شرکتها، از مدلی برمبنای سرویس برای هر کاربر استفاده کرد.
درکل رایانش ابری را میتوان نتیجهی تداوم پیشرفتهای انجام شده در حوزه های وب، سخت افزار و محاسبات توزیع شده دانست که سبب توسعهی مدلهای رایانشی پیشین شده است. - احمدی، - 1394 رایانش ابری، مدلی بر پایهی شبکههای رایانهای مانند اینترنت است که الگویی تازه برای عرضه، مصرف و تحویل خدمات رایانشی - شامل زیرساخت، نرمافزار، بستر، و سایر منابع رایانشی - را با بهکارگیری شبکه ارائه میکند. رایانش ابری از ترکیب دو کلمه رایانش و ابر ایجاد شده است. ابر در اینجا استعاره از شبکههایی وسیع مانند اینترنت است که کاربر معمولی از پشت-صحنه و آنچه درپی آن اتفاق میافتد اطلاع دقیقی ندارد - مانند داخل ابر - . عموماً مصرفکنندههای رایانش ابری مالک زیرساخت فیزیکی ابر نیستند، بلکه برای اجتناب از هزینه سرمایهای، آنرا از عرضهکنندگان شخص ثالث اجاره میکنند. آنها منابع را در قالب سرویس، مصرف میکنند و تنها هزینه منابعی را که بهکار میبرند، میپردازند.2
همزمان با روند جهانی، در ایران نیز هم بخش خصوصی و هم بخش دولتی علارغم مشکلاتی چون، شبکه انتقال ضعیف و پهنای باند، بهدنبال استفاده از مدل رایانش ابری بودهاند. اما هنوز به طور گسترده این مدل درکشور به مرحله عملیاتی نرسیده است. با توجه به ساختار توزیع شده دولت در سطح کشور3 جهت اتصال مراکز داده در قالب ابر، این مراکز بر اساس شاخص دستهبندی و سطحبندی مراکز داده در هر استان در حال ایجاد میباشند و تاکنون چندین پروژه آزمایشی و درحال بهرهبرداری در کشور راه اندازی شده است و بحث قیمتگذاری این خدمات در قالب مدل مذکور ازجمله مباحث مطرح است.
بنابراین با توجه به مطرح شدن مدل رایانش ابری در کشور، فراهم نمودن امکانات لازم برای ارائه سرویس مطلوب با قیمت مناسب در بازار این خدمات ضروری است. در این مقاله پس از مقدمه حاضر در بخش دوم به تعریف و ویژگیهای مدل رایانش ابری پرداخته میشود. در بخش سوم پیشینه پژوهش ارائه خواهد شد. در بخش چهارم مکانیسمهای قیمتگذاری در مدل رایانش ابری تشریح خواهد شد. بخش پنجم به وضعیت ایران و بخش ششم نیز به جمعبندی و نتیجهگیری اختصاص یافته است.
-2 تعریف و ویژگیهای مدل رایانش ابری
بر اساس تعریف ارائهشده توسط آژانس امنیت اطلاعات و شبکه اروپا - ENISA - در سال 2009، "رایانش ابری، یک راه جدید برای ارائه خدمات رایانشی - شبکه، خدمات، سرورها و ذخیرهسازی اطلاعات - است و نه یک تکنولوژی جدید". کاربران
