بخشی از مقاله
مقدمه :
تأمین برق مطمئن و پایدار اصلی ترین وظیفه شرکتهای فعال در صنعت برق میباشد . با پیشرفت جوامع بشری و تسری استفاده از دستگاههای برقی توسط مصرفکنندگان مختلف ، جلوگیری از بروز خاموشیها و یا در صورت بروز رفع سریع آنها از اهداف اصلی شرکتهای مذکور است . در شبکههای انتقال و فوق توزیع استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب و نیز مانیتورینگ این تجهیزات از قبل مرسوم میباشد ولی در شبکههای فشار متوسط و به خصوص شبکه های فشار ضعیف علاوه بر اینکه تجهیزات حفاظتی پیشرفته استفاده نگردیده است عملاﹰ امکان مانیتورینگ این تجهیزات از مراکز حوادث و اتفاقات شرکتهای توزیع موجود نمیباشد از اینرو عمده اطلاعات مراکز حوادث و اتفاقات برای آگاهی ازحوادث و خاموشیهای شبکه فشار ضعیف براساس تماسهای مشترکین میباشد.
واﮊه های کلیدی : دیسپاچینگ فشار ضعیف ، مرکز ۱۲۱ ، سوئیچ تلفن ، نرم افزار ۱۲۱
١- ساختار شبکههای فشار ضعیف :
انرﮊی الکتریکی در محل پستهای توزیع با تبدیل ولتاﮊ فشار متوسط به فشار ضعیف توسط شبکههای مربوطه در اختیار مشترکین قرار میگیرد .طول زیاد شبکههای توزیع ، انشعابات زیاد آنها و نوع احداث این شبکهها باعث شده است امکان بروز حوادث و خاموشیها در این شبکهها از تعدد زیادی برخوردار باشد علیرغم این موضوع به علت مسائل اقتصادی حفاظت در این شبکهها نسبت به سطوح بالاتر ولتاﮊ حداقل بوده وعمده حفاظت در شبکههای توزیع توسط کلید فیوزهای منصوب در تابلوهای توزیع و یا نهایتاﹰ توسط کلید اتوماتیک انجام میگردد .
پس از بروز حادثه عموماﹰ هیچگونه اطلاعی به صورت اتوماتیک درخصوص بروزخاموشی داده نمیشود و شرکتهای توزیع جهت اطلاع از بروز خاموشیهای موضعی در شبکههای فشار ضعیف به تماسهای مشترکین متکی می باشند . از اینرو استفاده صحیح و بهینه از اطلاعات حاصل از تماسهای مشترکین از اهمیت بسزایی برخوردار میباشد .به منظور اطلاع از حجم حوادث شبکه های توزیع در جدول - ۱ - طول شبکههای فشار ضعیف و فشار متوسط و نیز تعداد پستهای توزیع عمومی در محدوده شرکت توزیع نیروی برق شهرستان مشهد تا انتهای سال ۱۸۳۱ و نیز تعداد حوادث و خاموشها رخ داده در این شبکهها و تعداد فیوز سوزی در سال مذکور ارائه گردیده است .
شبکه توزیع :
هر شرکت توزیع برق با توجه به تعداد و وسعت محدوده عملیاتی معمولاﹰ به چند ناحیه تابعه یا امور تقسیم میگردد . در هر یک از نواحی برق واحد اتفاقات وعملیات وظیفه پاسخگویی به مشترکین در مورد حوادث و خاموشیها و رفع آنها را برعهده دارد . پس از بروز خاموشی ، مشترک باید با ناحیه برق مربوطه تماس گرفته و بروز خاموشی را اطلاع دهد . واحد اتفاقات وعملیات با اعزام گروه به محل نسبت به بررسی موضوع و رفع آن اقدام می نماید . معایب روش فوق عبارتند از :
-سردرگمی مشترکین به خصوص در نواحی نزدیک مرز بین دو امور برق به علت تعدد واحدهای اتفاقات .
-یکی بودن ناظر و مجری - دریافت کننده اطلاعات و رفع خاموشی یکی میباشد -
-عدم درج صحیح اطلاعات در نرمافزارهای منصوب در واحدهای اتفاقات وعملیات به علت عدم تاثیر اطلاعات ثبت شده در روند کار واحد عملیات شکل - ۱ - روش فعلی تبادل اطلاعات بین مشترکین ، واحدهای عملیات و نیز واحدهای سرپرستی در ستاد شرکتهای توزیع را نمایش میدهد.همانطور که در شکل - ۱ - دیده میشود اطلاعات ابتدا توسط مشترک به امور مربوطه داده شده و سپس این اطلاعات در حوزه ستادی متمرکز میگردد . معایب جمعآوری اطلاعات به روش فوق در ستاد شرکتهای توزیع عبارتند از :
- اطلاعات معمولاﹰ به روز نمیباشد.
- امکان کنترل وضعیت خاموشی در نواحی مختلف به صورت Onlineوجود ندارد . - امکان استفاده بهینه از منابع و واحدهای اجرایی جهت کمک به نقاط دارای مشکل موجود نیست .
به طور خلاصه در روش فعلی جمعآوری اطلاعات حوادث شبکههای فشار ضعیف ابزار مناسب و کارآمد نظارت و کنترل برای مدیران در سطوح مختلف وجود ندارد .
۳- ایجاد مرکز پاسخگویی حوادث شبکه فشار ضعیف - دیسپاچینگ فشارضعیف - :
به منظور رفع اشکالات مطرح شده در قسمت قبلی شرکت توزیع نیروی برق شهرستان مشهد از ابتدای سال ١٣٨١ اقدام به راه اندازی مرکز پاسخگویی مشترکین فشار ضعیف یا دیسپاچینگ فشار ضعیف نمود . این مرکز در محل حوزه ستادی و با ١٥ خط تلفن ورودی با شماره تلفن ١٢١ و به صورت سه شیفت و ٢٤ ساعته کارخود را آغاز نمود . الگوی جمع آوری اطلاعات از مشترکین و تبادل آنها با واحدهای عملیات و اتفاقات امورهای تابعه مطابق شکل - ۲ - میباشد .همانطور که در شکل فوق دیده میشود تمامی اطلاعات ابتدا توسط مرکز ١٢١ یا دیسپاچینگ فشار ضعیف از مشترکین اخذ و سپس در اختیار واحد عملیاتی مربوطه قرار میگیرد . با این روش مزایای اصلی ذیل قابل دسترسی است :
-تماس مشترکین فقط با یک شماره تلفن و عدم سردرگمی آنها .
-افزایش راندمان پرسنل تلفن چی مرکز ۱۲۱ در مقایسه با تلفن چی های امورهای تابعه
-امکان کنترل خاموشیهای طولانی مدت یا تکراری .
-امکان مقایسه میزان و تعداد خاموشیها در هر زمان در واحدهای تابعه شده و اعزام گروههای کمکی به واحدهای دارای مشکل جهت جلوگیری از بروز نارضایتی مشترکین
-شفاف شدن اطلاعات شبکه فشار ضعیف و آشکار شدن نقاط ضعف
- آگاهی واحدهای برنامه ریزی از میزان کالای مصرفی و پیش بینی صحیح اعتبار .
