بخشی از مقاله
چکیده:
یهود و نصاري از جمله ادیانی هستند که از دیرباز براي نشان دادن برتري خود در میان دیگر ادیان به ویژه اسلام، شبهات و دلایلی را مطرح نموده اند و با این دین الهی به ستیز و مجادله برخاسته اند از جمله شبهاتی که مطرح نموده اند این است که مسیحیان معتقدند حضرت عیسی - ع - پسر خداست در صورتی که همه ادیان پایه آنها بر توحید و یکتاپرستی استوار بوده. لذا این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی نظر علامه در زمینه شبهات یهود و نصاري در تفسیر گرانقدر المیزان پرداخته شده است و علامه به استناد آیات مختلف، عقاید انحرافی آنها را مطرح می نماید و در این راستا در دفاع از دین مقدس اسلام و عقاید توحیدي آن پرده از شرك و کفر آنها بر می دارد.
واژگان کلیدي: شبهات، یهود، نصاري
مقدمه
گوهر ارزش مند دین همواره در معرض آفاتی بوده که سلامت یا حتی اصل بقاي آن را تهدید می کرده است. شناخت این آفات و آفت زدایی از اندیشه دینی نیز وظیفه دین مداران و عالمان دینی است. دشمنان ایمان دینی در عصر کنونی هر روز ده ها شبهه دین ستیزانه به سراسر جهان می پراکنند و فضاي اندیشه بشر را بدان می آلایند. - اسلامی،:1388 ص - 19در این میان تمدنهایی که از دل تاریخ سر برآوردند و در برابر پیامبران خدا هر کدام موضع خاصی را اتخاذ کردند: برخی سر تعظیم فرود آوردند و کلام و پیام انبیاء را با دل و جان پذیرفتند. و برخی دیگر بر طبل مخالفت و دشمنی کوفتند و دست بر سینه حاملان وحی زدند و آن پیام آوران را تهدید به مرگ و سنگسار و شکنجه نمودند. از جمله این اقوام و ملل یهود و نصاري بودند که تاریخی تیره و تاریک همراه با کینه و حسادت و لجاجت داشتند از این رو بیشتر قصص قرآن به سرگذشت این قوم پرداخته است و علامه - ره - نیز در هر فرصتی، به تناسب حال، بحثی را در این زمینه به میان کشیده و به مدد آیات قرآن پرده از چهره این قوم برگرفته است. - عراقی،:1381ص - 11
مفهوم شناسی اهل کتاب
اصطلاح اهل کتاب سی و یک بار در قرآن کریم آمده در بسیاري موارد در قالب»مشرکان« ذکر شده است با این اوصاف در جهان علاوه بر اسلام، فقط در دین آسمانی وجود دارد که به طور مسلم و به اتفاق آراي علماي اسلامی، اهل کتاب اند: یهود و مسیحیت - طوسی، بی تا: - 1-9/10
الف - یهود
حضرت موسی - ع - از پیامبران بزرگ الهی است که یهودیان خود را پیرو او می دانند. طبق نظر برخی محققان - نجفی، بی تا: - 228/21 ظهور آن حضرت 1400 سال قبل از میلاد رخ داده است که اساسی ترین رکن این دین توحید بوده است اما پس از چندي »بخت النصر« حکومت یهود را سرنگون کرد و معبد بزرگ یهودیان در بیت المقدس را خراب کرد و تورات را از بین برد و در زمان کوروش، وزیرش»عزیر« دوباره تورات را نوشت و دین یهود را سامان داد - شهرستانی،1373ش: - 192/2
ب - مسیحیت
مسیحیت با دوهزار سال سابقه، امروز بزرگترین دین جهان از نظر جمعیت محسوب می شود. انجیل کتاب مقدس مسیحیان که به معنی بشارت است کتاب پیامبري مسیح است که بر وي و به تعلیم پروردگارش نازل شده - صدر،:1376ص. - 129 گرچه آن حضرت، افراد پاکی همچون حواریون دوازده گانه را در دامن خویش پرورش داد اما دیري نیابید که از عصر مسیح و حواریون، جهالتها و افسانه ها شایع و دین مسیحیت تحریف شد. - زمانی،:1378ص. - 25
عقاید یهیود و نصاري
یهود و نصاري هر کدام داراي عقایدي هستند که در اینجا به اختصار به برخی عقاید آنها می پردازیم: به گفته عهد قدیم تاریخ یهود با آباء ایشان یعنی ابراهیم - ع - و اسحاق و یعقوب آغاز می شود که آنها علاوه بر عقاید ده گانه - کرمانی،:1388ص - 37، به عقیده ماشیح یا موعود مسیح معتقد می باشند آنچه باعث طرح دیدگاه ماشیح گري در آیین یهود شد پیشینه بسیار تاریک یهود سرتاسر درد و رنج و تاریکی است و با این امید باعث شد تا یهودیان بدترین و هولناك ترین مصیبت هاي تاریخ را تحمل می کند و منتظر حاکمیت ما شیح باشند - شاکري زواردهی،:1289ص. - 37
مسیحت:
در قرون اخیر عده اي از دانشمندان غربی در مطالعات خود متوجه شده اند که عقاید تثلیت، تصلیب و سایر مسائل اعتقادي مسیحیان عیناً و مذاهب بت پرستان وجود داشته،ولی دراعتقادات بنی اسرائیل سابقه اي نداشته است. - شاکرین،:1387ص. - 101در اناجیل هم نواعیسی - ع - موساي جدید است که شریعت تازه اي آورده است. - توفیقی،:1381ص - 45 و تعبیر پسر خدا مختص وي نبوده و تمام مومنان فرزندان خداوند به حساب می آیند. و قرن ما بعد علماي مسیحی به تبعیت از پولش در شوراي نیقیه نه تنها این عنوان را به عیسی - ع - اختصاص می دادند، بلکه آن را به معناي واقعی گرفته و گفتند:»مسیح سپرخدا، مولود از پدر است. خدا از خدا و نور از نور.... - «حکمت،:1370ص - 613
جاي تردید نیست که این تعلیم الوهیت را در وجود مادي محدود حضرت مسیح، محدود و محصور قرار می دهد - 0 طباطبایی: 1388 ص 199 - علاوه بر این از طرفی پولس رسول بر خلاف حواریون معتقد بود فقط مخاطبان عیسی - ع - عمل کنندگان به شریعت عیسی - ع - اختصاص دادند، بلکه سایر اقوام هم می توانند مشمول بشارت مسیح - ع - واقع شوند - کلانتري،:1389ص - 129 و آنان در مورد عیسی - ع - معتقدند که عیسی فدا شد تا فدیه گناه ابوالبشیر شود. - شاکرین،:1387ص - 101بنابراین نه عقاید یهود و نه نصاري عقایدي نبود که حضرت موسی - ع - به آنها تعلیم داده بودند لذا تورات و انجیل حقیقی وآسمانی نیستند بلکه مجموعه اي هستند که دست تحریف به این صورتشان در آورده است .
اهل کتاب و عقایدشان در قرآن و روایات
اهل کتاب در قرآن کریم و روایات معصومین - ع - به خاطر عقاید شرك آمیزشان مورد نکوهش قرار نگرفته اند بدین صورت که در تفاسیر علماء شیعه چنین آمده است:اهل کتاب و مشرکان هر کدام به نوعی براي خداوند فرزندي می پنداشتند، یهود می گفتند: عزیر فرزند خداست، نصاري نیز حضرت عیسی - ع - را فرزند خدا معرفی می کردند، آیات قران این توهم نابه جا را رد می کند و ذات خداوند را از چنین نسبتی منزه می داند. - قرائتی، - 188/1 :1381از طرف دیگر غلو مسیحیان در حق عیسی - ع - سبب برانگیختن و مردم با فرهنگ از دین مسیح و انکار رسالت گردید. - مترجمان، - 1377:235
عقیده دیگر یهود این بود که می پنداشتند قدرت پروردگار محدود است و دیگر در خلقت تغییري نمی دهد و دو دست او همواره گشاده است، هر گونه بخواهد انفاق می کند و در اثر قرآنی که بر تو فرستادیم بر کفر و عناد آنان بیفزود. و ما به کیفر آنها تا قیامت آتش کینه و دشمنی میان آنها برفروختیم چنانچه براي جنگ با مسلمانان آتشی برافروزند پروردگار آنرا خاموش کند و آنها در روي زمین به فساد بکوشند و درباره ضعیفان ستم روا دارند، پروردگار هرگز ستمکاران و مفسدان را دوست نمی دارند و به مقصدشان نخواهد رسانید. - حسینی همدانی،1404ق:ص - 404 از طرف دیگر در قرآن خطاب به پیامبر - ص - براي دلداري ایشان چنین می فرماید:
یهود و نصاري از تو خشنود نمی شوند مگر اینکه از کیش آنها پیروي کنی و این مطلب نا امید کردن رسول خدا - ص - از راضی شدن آنها به اینکه راضی نمی شوند، مگر به چیزي که ترد او محال است وضع مومنان است از طلب رضایت، - خانی،ریاضی، - 242/2 :1372بنابراین عقاید یهود و نصاري به هیچ عنوان مورد تایید قران نمی باشد و حتی برخی افراد آگاه در حقانیت این دین تردید کرده و از این آیین کفرآمیز روي گردان شدند.در روایات معصومین نیز درباره این ادیان چنین آمده است:
