بخشی از مقاله
چکیده
میراث فرهنگی در قالب بناهای تاریخی که از گذشتگان ما بجا مانده اند نه تنها هویت شهر ما را تشکیل می دهند ، بلکه الگویی برای تمام نسل ها هستند که حفظ آنها واجب است .توسعه موزه ، گسترش موزه های خصوصی ، توسعه کتابخانه ها وترویج فرهنگ کتابخوانی ونظایر آنها دست کمی از ساخت وگسترش کارخانجات صنعتی ندارند.اما نکته ومساله مهم اینست که چگونه آثار تاریخی ومیراث فرهنگی را در متن برنامه های توسعه وعمران شهری ومنطقه ای بکار گرفت ، به نحوی که بجای ایفای نقش میراثی غیر قابل استفاده بتوانند به عنوان منبعی توسعه آور ، زنده وهویت بخش با زندگی واقعی ، جاری وروزمره عموم مردم عجین شود.
بسیاری از گردشگران در سنین گوناگون با هدف آشنایی با فرهنگها ، مردم ، سنت ها ودیدن نقاط زیبای طبیعی وتاریخی به کشورهای دیگر سفر می کنند ویکی از اهداف آنها افزودن بر دانسته های آنان است نظیر گردشگرانی که از این شهرستان بازدید می کنند. قابلیت های صنعت توریسم همه را به این باور رسانده است که این صنعت راه میانبری برای توسعه هر چه بیشتراقتصادی شهرهای دارای ظرفیت گردشگری می باشد.در این میان شهر نشتیفان با قدمت تاریخی و وجود آسبادها که شهره جهانی دارد ، می تواند از جمله مراکز مهم توریستی در کشور باشد.
آسبادها یکی از قدیمی ترین نمونه های بهره برداری از نیروی طبیعی واز چشمگیرترین ساختهای فرهنگی در شرق ایران می باشد که به عنوان نماد تکنولوژی سنتی منطقه محسوب می شوند ودر صورت معرفی شایسته این آثار می تواند به رونق صنعت توریسم واقتصاد منطقه کمک کند.
-1 مقدمه
گردشگری مجموع پدیدهها و ارتباطات ناشی از کنش متقابل میان گردشگران، سرمایه، دولتها و جوامع میزبان، دانشگاهها و سازمانهای غیر دولتی، در فرایند جذب، حمل و نقل، پذیرائی و کنترل گردشگران و دیگر بازدیدکنندگان است
امروزه صنعت گردشگری یکی از بزرگترین وپویاترین بخش های درامد اقتصاد در جهان محسوب می شود که به سرعت در حال رشد است.گردشگری به مثابه یک پدیده تمدنی تاثیرات متعدد اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی وزیست محیطی دارد که در گذر زمان از یک حالت تفریحی تبدیل به یک نیاز اساسی شده است.ودر چند سال اخیر بعنوان یک رفتار مشخص انسانی ظهور کرده است.گردشگری شهری شاخه ای جدید در مطالعات گردشگری است که از اوایل دهه 90 با نظریات آشورث وارد ادبیات گردشگری شده است
با اندک توجه به میراث فرهنگی بشر در سراسر جهان می توان دریافت که اقدام بزرگ وپرآوازه تاریخ ، شهرها و آثاری بزرگ از خویش به یادگار گذاشته اند ، در این میان بافت های تاریخی یکی از ارزشمندترین و گرانبهاترین آثار فرهنگی در شهرها محسوب گشته که گواهی بر تمدن هایی باشکوه وافتخارآمیز می باشند
در شهر نشتیفان آسبادها چشم گیرترین تاسیسات سنتی می باشند که با ابهتی تمام سینه سپر باد دارند.مردم منطقه با توجه به قدرت وشدت باد مزبور نیاز به ایجاد آسباد را احساس کردند که این باد ها بطور قطع انگیزه اصلی مردم مناطق شرقی ایران برای اختراع آسبادها بوده است.در کشور ایران که بیشتر ماده غذایی از ترکیبات گندم بدست می آید ساخت وسیله ای برای خرد کردن گندم دارای اهمیت فراوان ونیاز مبرم بوده است.این نیاز در مناطق بسته به شرایط اقلیمی به طرق مختلف برآورده می شده است.
وجود بادهای موسمی در مناطق شرقی ایران این اهمیت را دوچندان کرده است. بطوری که آسبادها ، این میراث های بومی وصنعتی از سویی سازگاری مردم این مناطق با محیط واز سوی دیگر توانایی آنها در بهره گیری از انرژی های پایدار طبیعی را نشان می دهد.عمده ترین دلیل روی آوردن به آسبادها در خواف ، جدای استفاده از پارامترهای اقلیمی ، یک ساختار فرهنگی است که این ساختار در طول تاریخ دچار تغییراتی شده تا به امروز که به این صورت باقی مانده است.
در اقلیمی که آب فراوان بود انواع آسیاب های آبی ، ودر مناطقی که وزش باد غالب بود از آسباد استفاده می کردند،البته قبل از بکارگیری نیروی آب وباد ، نیروی دست در آس های دستی - دستاس - وبعد از آن آسیای ستوری - خراس - جهت خرد کردن بکار می رفت.در روزگار گذشته مردم شرق ایران با شکفتن نیازی که در زندگی روزمره وجودش احساس می شد ، ثمری به بار آورده که جوابگوی این خواسته روزانه شد ودر جدال تن به تن با طبیعت پیروز شد.واین نیروی لایزال - باد - را به نفع خود به کار گمارد.
بهر حال هر چند که این سازه های کهن معماری ایرانی در گذشته نقش حیاتی در زندگی مردم داشته اند ، اما امروزه با گسترش صنعت وتکنولوژی از رونق افتاده است، با این حال ویژگیهای معماری وفنی –مهندسی بسیار ارزشمندی در آن نهفته است که علاوه بر تاثیر بر جنبه های فرهنگی ، اجتماعی واقتصادی مردم ،می توانند به عنوان میراثی از دانش نیاکان در بهره برداری مناسب از اقلیم وشرایط محیطی به نسلهای آینده معرفی گردند و مورد حفاظت قرار گیرند.
مبانی نظری تحقیق:
عناصر اولیه گردشگری شهری
محصول توریسم چیزی است که گردشگران را به یک مکان ویژه جذب میکند. به عقیده وربک محصولات شهرها بناهای تاریخی، مناظر و چشماندازهای شهری، موزهها و گالریهای هنری، تئاترها و حوادث تعریف شدهاند. وربک این موارد را با عنوان عناصر اولیه تعریف میکند. همچنین تسهیلات و امکانات دیگری وجود دارند که برای تجربه گردشگران مهّم هستند؛ اما به احتمال کمی دلیل بازدید گردشگران از شهر باشند. این تسهیلات شامل هتلها، فروشگاهها و دیگر خدمات هستند که به عنوان عناصر ثانویه در توریسم شهری شرح داده میشوند.
شکل : - 1 عناصر اولیه گردشگری شهری
عناصر ثانویه گردشگری شهری
عناصر ثانویه گردشگری که در شکل شماره - 1 - نشان داده شدهاند عناصری هستند که به گردشگر خدمات میدهند و گردشگران از آنها استفاده میکنند.
شکل : - 2 - عناصر ثانویه گردشگری شهری