بخشی از مقاله
چکیده
بسیاری از برنامه ریزان و سیاست گذاران توسعه از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند .ایجاد صنعت گردشگری پایدار نیازمند زیر ساخت های مناسب سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است که مشارکت گسترده جوامع در طرح های توسعه را می طلبد.
روستای پامنار از توابع بخش شهیون شهرستان دزفول به دلیل واقع شدن در مجاورت دریاچه سد دز ، همچنین برخورداری از آب و هوای مناسب، چشم اندازهای متنوع، آثار تاریخی و آداب و رسوم محلی و بومی و .... می تواند محیط منحصربه فردی برای گذران اوقات فراغت گردشگران به حساب آید. ولی علیرغم پتانسیل های فراوان گردشگری در این روستا متاسفانه، به علت عدم آشنایی گردشگران با این منطقه، صنعت گردشگری در این روستا رونق چندانی نداشته است.
در این مقاله تلاش شده است که با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و میدانی، به معرفی جاذبه های گردشگری روستای پامنار پرداخته و در پایان راهبردهایی برای توسعه صنعت گردشگری در این روستا به منظور توسعه پایدار و همه جانبه پیشنهاد شده است.
-1 مقدمه
امروزه صنعت گردشگری در دنیا، یکی از منابع مهم درآمد و در عین حال از عوامل مؤثر در تبادلات فرهنگی بین کشورهاست و به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی جهان حایز جایگاه ویژه ای است؛ از این رو بسیاری از کشورها در رقابتی نزدیک و فشرده، در پی افزایش بیش از پیش منافع و عواید خود از این فعالیت بین المللی هستند
گردشگری پدیده ای متناقض و پیچیده است .صنعتی ارز آور، متعادل کننده توسعه اقتصادی در سطح مناطق و برقرار کننده توزیع عادلانه درآمد و همچنین برخوردار از نقش اساسی در ایجاد مشاغل و منابع تکمیلی مستقیم و ثانوی در آمد است که می تواند با انتقال ثروت از جوامع دارا و تزریق آن به اقتصاد کشورهای جهان سوم، امید بخش ترین ابزار توسعه برای کشورها باشد .
از سویی دیگر توسعه به یکباره و بدون برنامه صنعت گردشگری ممکن است کشور را با چالش های جدی مواجه سازد در این میان، کشور ایران با وجود جاذبه های فراوان طبیعی، فرهنگی و تاریخی، هنوز نتوانسته است جایگاه خود را به عنوان یک کشور پذیرنده گردشگر در بازار جهانی صنعت توریسم بیابد و همچنین این مسئله در زمینه توریسم داخلی و به خصوص توریسم روستایی صدق می کند، بنابراین می بایست با شناسایی حساب شده توانائی ها و پتانسیل های توریستی در نواحی مختلف کشور از جمله نواحی روستایی، اقدامات و برنامه های مفیدی جهت استفاده بهینه از این پتانسیل ها و همچنین توسعه و گسترش اثرات مثبت توریسم در این نواحی صورت گیرد
در همین راستا، یکی از روستاهای استان خوزستان که دارای پتانسیل های بالایی در زمینه گردشگری می باشد، روستای پامنار واقع در بخش شهیون شهرستان دزفول می باشد. این روستا به دلیل ویژگی های اکولوژیک و توان زیست محیطی و همچنین وجود آثار تاریخی و فرهنگی، قابلیت های بسیاری برای جذب گردشگر دارا می باشد . ولی بی توجهی و عدم مدیریت صحیح، کمبود امکانات رفاهی- اقامتی عاملی بر کم رونقی گردشگری در این روستا می باشد. با توجه به محرومیت روستا، لازم است با استفاده از همه امکانات و قابلیت ها در جهت رفع محرومیت، ایجاد اشتغال و کسب درآمد از راه های مختلف اقدام شود.
-2اهداف تحقیق
-بررسی و شناخت جاذبه های گردشگری روستای پامنار شهرستان دزفول
-برجسته ساختن قابلیت های گردشگری روستای پامنار در جذب گردشگری
-معرفی موانع در راه استفاده از قابلیت های گردشگری در جذب گردشگر
-ارائه پیشنهادات و راهکارهایی برای بهتر شدن این مکان ها جهت جذب گردشگران
-3روش تحقیق
روش تحقیق این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی تهیه شده است. جمع آوری بخشی از داده های پژوهش به روش کتابخانه ای و با استفاده از کتب، مقالات و سایت های اینترنتی و بخشی از داده ها به روش میدانی و از طریق مشاهده و بازدید از مکان های گردشگری این روستا و تهیه عکس می باشد.
-4 بررسی مفاهیم و مبانی نظری
4-1 گردشگری
گردشگری، معادل فارسی واژه توریسم در زبان های انگلیسی، فرانسه و آلمان است. " توریسم" است که از دو بخش تشکیل شده است: "تور" به معنای سفر، گشت، مسافرت، سیاحت و "ایسم" پسوندی که اشاره به مکتب یا اندیشه فلسفی، مذهبی، سیاسی، ادبی و غیره دارد. بنابراین، توریسم یعنی مکتبی که پایه فکری آن سیاحت و گردشگری است.
در متون فارسی، معادل های گوناگونی برای واژه توریسم آمده است؛ مانند گردشگری، جهانگردی، سیاحت، تفریح و حتی ایرانگردی با در نظر گرفتن ابعاد مختلف به نظر می رسد که بهترین گزینه ممکن واژه "گردشگری" باشد.
-4-2 توسعه پایدار
در مفهوم توسعه پایدار که از دهه 1980 مطرح شد این گونه آمده است: این نوع از توسعه نیازهای نسل فعلی را بدون آسیب رساندن به ظرفیت های آینده که به نسل آتی متعلق است، پاسخگو می باشد. این نوع تعریف شامل سه عنصر کلیدی توسعه، نیاز و نسل آینده است.
در تعریفی که سازمان ملل از توسعه پایدار ارائه داده چنین آمده : "توسعه پایدار آن گونه توسعه ای است که از نظر اقتصادی پویا و پر بازده، از نظر زیست محیطی غیر مدافع و غیر مخرب ، از نظر اجتماعی عادلانه و قابل قبول و از نظر فن آوری متناسب و مطلوب باشد".
-4-3 گردشگری پایدار
امروزه پایداری به نحو گسترده ای به عنوان رویکردی بنیادین، برای هر نوع توسعه از جمله توسعه گردشگری پذیرفته و در مباحث سیاسی و محیطی، گردشگری پایدار به عنوان مفهومی نو، برای مقابله با آثار مخرب توسعه گردشگری مطرح شده است. مفهوم گردشگری پایدار، موضوع اساسی این صنعت در دهه 1990 بوده و به ویژه در منطقه آلپ مطرح شد. بر اساس آن در توسعه گردشگری، حفظ چشم انداز و طبیعت به عنوان پیش نیاز هر نوع توسعه لحاظ می شود.
هر چند که مفهوم توسعه پایداردر ابتدا رای محیط زیست به کار برده شد ولی میتان 1 اظهار می کند که اگر مردم و فرهنگ آنها کالاهایی برای گردشگری هستند، در این صورت آنها نیز باید به طور منطقی حفظ شوند .بنابراین، توسعه پایدار را می توان به ابعاد سه گانه محیطی - هم طبیعی و هم ساخته شده - ، ابعاد اقتصادی - هم اجتماع محلی و هم کسب و کار - و ابعاد اجتماعی - هم میزبان و هم بازدید کننده - خلاصه کرد - شکل - 1 شناخت این سه جنبه ارزش برابری دارد و لازم است مطالعه شود . برای موفقیت گردشگری پایدار روابط متقابل این سه جنبه باید شناخته شود و این در حالی است که در اکثر تحقیقات تنها بر جنبه های محیطی و اقتصادی توسعه گردشگری تمرکز شده است
