بخشی از مقاله
چکیده
فرهنگ سازمانی نیرویی است که افراد را در سازمان به عمل وامیدارد و تأثیري قوي بر تمام اجزاي سازمان دارد. فرهنگ سازمان همانند یک چسب واحدها و زیرسیستمهاي یک سازمان را به هم متصل میکند و نقش زیادي در عملکرد سازمان دارد. هدف اصلی این مقاله شناسایی فرهنگ سازمانی شرکت تعاونی وحدت ورزشکاران خراسان شمالی بر مبناي مدل دنیسون میباشد.
تحقیق حاضر از نوع کاربردي و از شاخه پیمایشی میباشد. براي جمعآوري دادهها از پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون استفاده شد. ابتدا روایی و پایایی پرسشنامه بررسی و سپس پرسشنامه بین همه اعضاي سازمان توزیع شد. نتایج پژوهش نشان داد که فرهنگ سازمانی شرکت در هر چهار بعد درگیرشدن در کار، سازگاري، انطباق پذیري و رسالت در حد متوسطی قرار دارد.
-1 مقدمه
فرهنگ سازمانی، نظام باورها و ارزشهاي مشترکی است که در یک سازمان به وجود میآید و رفتار افراد آن سازمان را هدایت میکند - ایران زاده و محمودي اشان، . - 1387 ادگار شاین فرهنگ سازمانی را این چنین تعریف میکند: الگوي مفروضات اساسی که یک گروه معین، ابداع و کشف میکند یا ارائه میدهد تا بیاموزد که از عهده مسایل انطباق خارجی و یکپارچگی داخلی برآید از نظر فرنچ فرهنگ سازمانی عبارت است از جنبههاي پنهان سازمان - باورها و تصورات، برداشتها و طرز تلقیها، تمایلات و گرایشها، احساسات و معاملات و ارتباطات غیررسمی - . اسپندر نیز فرهنگ را یک نظام اعتقادي بین اعضاي یک سازمان تعریف کرده است.
ویژگی بارز تمام این تعاریف ناپیدا بودن فرهنگ سازمانی است. این ناپیدایی یا همان چیزي که ما آن را فرهنگ مینامیم در کنار هدف، یکپارچگی و انطباق به عنوان یکی از زیرسیستمهاي اصلی یک سیستم اجتماعی شناخته است که کلیت آن را تشکیل میدهند - مک کوئیلی و دیگران، . - 2007 فرهنگ سازمان از دو لایه اصلی تشکیل شده است. نخستین لایه، لایهاي است که نمایشگر نمادهاي ملموس مانند طرز پوشش، رفتار، مراسم، تشریفات، اسطورهها و افسانههاست.
لایه دیگر فرهنگ سازمانی، لایه پایهاي و یا شالودة اساسی فرهنگ سازمان است که به ارزشهاي زیربنایی، مفروضات، باورها و فرآیندهاي فکري افراد و گروههاي سازمانی اشاره دارد. این لایه در واقع فرهنگ راستین سازمان را تشکیل میدهد. فرهنگ سازمانی کارکردهاي مختلفی دارد. اسکات و همکارانش معتقد هستند که فرهنگ سازمانی از چهار بعد عملکرد و کارایی سازمان را تحت تأثیر قرار میدهد:
-1 از طریق ارتقاء اعتمادبهنفس افراد باعث افزایش کارایی اقتصادي سازمان میشود.
-2 با ایجاد مکانیزم تشویقی باعث افزایش داراییهاي سازمان میگردد.
-3 می تواند تمامی اهداف اقتصادي و اجتماعی سازمان را تحتالشعاع قرار دهد.
-4 باعث انسجام ساختاري سازمان و نیز افزایش هماهنگی بین واحدها می گردد - ایران زاده و محمودي اشان، . - 1389
همچنین در پژوهشی دیگر این نقشها براي فرهنگ سازمانی بر شمرده شده است:
1 فرهنگ سازمانی به کارکنان هویت سازمانی می بخشد.
2 فرهنگ سازمانی با پایبند کردن افراد به ارزشها و اهداف سازمان، تعهد گروهی را آسان میسازد.
3 فرهنگ سازمانی ثبات نظام اجتماعی سازمان را تأمین می کند.
4 فرهنگ سازمانی قوي به شکل دادن رفتار کارکنان کمک می کند.
5 فرهنگ سازمانی با ایجاد قواعد و محدودیتها بر وظایف و نحوة عملکرد مدیریت تأثیر میگذارد - کاویانی، . - 1390
