بخشی از مقاله
چکیده
مشکلات پایداری شیب از جمله عوامل تلفات در معادن روباز است که همواره ایمنی معدنکاران، سلامت تجهیزات و پیوستگی تولید را تهدید میکند به گونهای منجر به کاهش ایمنی معدنکاران، قطع تولید و افزایش هزینههای استخراج می-شود. تقریباً تمامی ریزشهای شیب های سنگی علی الخصوص در معادن در ارتباط با ناپیوستگیها میباشند، این ناپیوستگیها شامل فصل مشترک لایهها، گسلها و درزههای بزرگ هستند.
در این تحقیق به تحلیل و مدلسازی ناپیوستگیهای موجود در کاواک شماره یک معدن سنگ آهن گل گهر واقع در کرمان، جنوب شرق ایران پرداخته شد. در نهایت با انتخاب کمترین فاصله برای هر بلوک، نزدیکترین صفحه ناپیوستگی یا به عبارتی ناپیوستگی موثر در ریزش احتمالی هر بلوک تعیین شد. نتایج نشان میدهد بلوکهایی که کمترین فاصله تا سطح ناپیوستگی مجاور خود را دارند نسبت به دیگر بلوکها پایداری کمتری دارند.
.1 مقدمه
پایداری شیب به علت تاثیر آن در اقتصاد معدن، همواره یکی از موضوعات مهم مهندسی بوده است. وقوع شکست به هر علتی میتواند باعث بروز خسارت شود. تنش، بارگذاری، مقاومت تودهسنگ، زمینشناسی، فشار آب منفذی، وجود کارهای زیرزمینی ناشناخته و بسیاری عوامل دیگر باعث ایجاد شکست در شیبها میشوند. با توجه به وسعت زیاد معادن روباز، امکان وقوع شکستهای متعدد و مختلف با بزرگی های متفاوت وجود دارد. با پیشرفت عملیات معدنکاری، ابزاربندی در مقاطع مختلفی از پیت موردنیاز خواهد بود.
جابجایی مداوم ابزار نه تنها هزینهبر و وقتگیر است بلکه در شرایطی که شیب ناپایدار است، کاری خطرناک به شمار میرود. بنابراین به دنبال شناسایی محلهای حادثهخیز و پیش بینی شکست به منظور کاهش تلفات ناشی از آن هستیم Girard - و McHugh، . - 2000 Bartonو همکارانش - 1985 - نشان دادند که ناپیوستگیها موجود در توده های سنگی مقاومت کششی بسیار پایینی دارند.
این بدان معناست که هر نقطهای بر روی ناپیوستگیها اثر کاهندهای بر پایداری تودههای سنگی دارد، بنابراین پتانسیل شکست در سنگها بسیار افزایش خواهد یافت Agustawijaya - ، . - 2005به عبارتی، شکست در سنگها ارتباط جداییناپذیری با ناپیوستگیهای تکتونیکی بزرگ یا ناپیوستگیها در مقیاس کوچکتر دارد. اگر این سطوح ضعف - گسل، درزه و لایهبندی - به سمت خارج دامنه شیب داشته و یا بر اثر حفاری در سطح دامنه ظاهر شوند، مستقیماً کنترل کننده ناپایداری هستند.
بنابراین، این پارامتر اهمیت قابل توجهی در ناپایداریها با کنترل ساختاری، خواهد داشت Pantelidis - ، 2009؛Hack و Price، 1993؛Nicholson، 2004؛Youssef و همکاران، 2012؛Bye و Bell، 2001؛معماریان، - 1374 در این تحقیق با مشخص بودن موقعیت ناپیوستگیهای موجود در منطقه و با در اختیار داشتن شیب و جهت شیب این ناپیوستگیها، سطوح آنها مدلسازی شد. پس از ساخت مدل بلوکی کاواک معدن، فاصله هر یک از بلوکها تا این صفحهها محاسبه شد، سپس نزدیکترین ناپیوستگی به هر بلوک به عنوان ناپیوستگی موثر در ریزش احتمالی آن بلوک تعیین شد.