بخشی از مقاله
چکیده
بادام با نام علمی - Prunus amigdalus Batch syn .Prunus dulicis Mill/D.A.Webb - یکی از مهمترین میوه هاي خشک مناطق معتدله در دنیا به شمار می رود که به دلیل سهولت در برداشت، نگهداري و حمل نقل ،سازگار بودن با خاك هاي آهکی و مناطق نیمه خشک از ارزش اقتصادي بالایی برخوردار می باشد .یکی از مشکلات تولید بادام خود ناسازگاري است که موجب کاهش شدید تشکیل میوه و نهایتا ایجاد مشکل در مدیریت باغ می گردد. بنابرین اصلاح بادام به منظور ایجاد ارقام خود سازگار اهمیت بالایی دارد. در این آزمایش شناسایی وغربال گري 54 هیبرید بادام حاصل از تلاقی رقم خود سازگار تونو - والد پدري - و رقم خود ناسازگار دي - 99 والد مادري - به کمک PCR بررسی شد. نتایج بررسی هاي مولکولی هیبریدهاي مورد ارزیابی در این پژوهش نشان داد که %50 هیبریدها تشکیل باند داده که این باندها با توجه به نوع پرایمر اختصاصی مورد استفاده شده نشان دهنده ي خود گشن بودن %50 این هیبریدها می باشد. بنابراین در تحقیق حاضر هیبرید هاي خود سازگار شناسایی شده اند که می توانن در آنینده همچنین در برنامه هاي اصلاحی مورد استفاده قرار گیرند تا گامی دیگر در جهت شناسایی و معرفی ارقام خود سازگار براي ایجاد کشت هاي تک رقمی و استفاده در برنامه هاي اصلاحی بعدي باشد.
کلمات کلیدي: بادام، خود سازگار، هیبرید، PCR، مورفولوژي
مقدمه
اکثر ارقام بادام خود ناسازگار بوده و براي تولید میوه تجاري نیاز به گرده دهنده مناسب وسازگار دارد ولذا دستیابی ارقام خود گشن وتعیین سازگاري ارقام مختلف از اهمیت بالائی در صنعت بادام کاري برخوردار است. با توجه به اینکه بسیاري از ارقام تجاري بادام داراي خود یا دگرناسازگاري ازنوع گامتوفیتیک می باشد جزءگیاهان دگر ناسازگارمحسوب می شودسیستم ناسازگاري گامتوفتیک به وسیله یک مکان ژنی به نامs کنترل می شود .در این سیستم الل هاي خود ناسازگاري - SI - که در خامه بیان می شوند ریبونوکلئازهایی - S-RNases - تولید می نمایند که به طور اختصاصی رشد لوله گرده با ژنوتیپ مشابه درمکانs را متوقف می نماید .
همچنین در ارقام مختلف بادام دگرناسازگاري نیز وجوددارد - . - Lopez. et al., 2006;Boskovi et al.,2007 با توجه به اهمیت تعیین ژنوتیپ هاي خودسازگار در بین ژنوتیپ هاي بادام تحقیقات متعددي در این زمینه انجام گرفته است.یکی از این موارد استفاده از روش PCR می باشد که از این روش براي کار هاي اصلاحی و انتخاب نتاج و تولید هیبرید استفاده می شود - - .Momenpour et al,.2011 - مومنپور وهمکاران - 2011 - با استفاده از تکنیک PCR آلل هاي خودناسازگاري را در چند رقم بادام ایرانی شناسایی کردند. در این مطالعه آلل هاي خود سازگاري 48 رقم بادام ایرانی مورد ارزیابی قرار گرفته اند. با این روش توانستند آلل هاي Sf رقم هاي خود سازگار شناسایی کنند.
در این راستا شناسایی هیبرید هاي خود گشن از میان نتاج ترکیب تلاقی ژنوتیپ امید بخش انتخابی"دي"99 و" تونو" با استفاده از نشانگرهاي ملکولی انجام شده تا هیبرید خود گشن از میان توده هیبرید هاي حاصل از ترکیب فوق به طوري سریع و در کوتاه ترین زمان بررسی و شناسایی قرار گیرند تا بتوان از این هیبرید هاي خود گشن شناسایی شده در برنامه هاي اصلاحی بادام مورد بهره برداري قرار داد. بنابراین شناخت سریع و عرضه ارقام بادام اصلاح شده جدید سازگار می تواند در پیشبرد برنامه هاي اصلاحی حائز اهمیت باشد.
مواد و روش ها
در این مطالعه 54 هیبرید که به صورت دو رگ هاي حاصل از گرده افشانی ژنوتیپ انتخابی"دي "99 با رقم "تونو" بود انتخاب شد،که شناسایی و غربال گري هیبرید هاي خود گشن بادام با استفاده از نشانگرهاي مولکولی و متد S-allele صورت گرفت.DNA ژنومی به روش CTAB استخراج شد که از طریق روش هاي اسپکتوفتومتري وژل آگارز - ./8 درصد - مورد ارزیابی کمی،کیفی قرار گرفت. شناسایی آلل هاي خود سازگار با استفاده از آغازگرهاي اختصاصی - - S-allele specific PCRصورت گرفت. مجموعه آغازگرهاي مطالعه شده براي واکنش زنجیره اي پلیمراز ساده - Amyc5Rمعکوس - وCEBASF - رو به جلو - طراحی شده،براي آلل خود سازگاريSf بودند.
زنجیره هاي پلیمراز در حجم10 ماکرو لیتر،که از 10 ماکرولیتر آن 3 ماکرولیتر مربوط بهDNA الگو،./9 ماکرولیتر بافر - NH4 - 2SO 4 - PCRبا Ph=8.8، ./6 ماکرولیتر - کلرید منیزیم - mgcl2،./9 ماکرولیتر مخلوط نوکلئوتید ها - - dntps،1 ماکرو لیتر آغازگر رو به جلوp1،1 ماکرو لیتر آغازگر معکوس p2 و در نهایت ./2 ماکرو لیتر آنزیم تک پلیمراز - - Taqاضافه شد.چرخه هاي حرارتی شامل یک چرخه واسرشت سازي اولیه یا همان دناتوره شدن به مدت3 دقیقه در دماي 95 درجه سانتی گراد،30 چرخه ي واسرشت سازي در 94 درجه سانتی گراد به مدت یک دقیقه،اتصال آغازگرها به مدت یک دقیقه در دماي53 درجه سانتی گراد،بسط در دماي 72 درجه سانتی گراد به مدت2 دقیقه و بسط نهایی - ساخت نهایی زنجیره - در دماي72 درجه سانتی گراد به مدت10 دقیقه بود.محصولات تکثیر شده با استفاده از ژل آگارز 1درصد و رنگ آمیزي اتیدیوم بروماید تفکیک شدند. امتیاز دهی و تعیین اندازه آلل ها بوسیله نرم افزار آنالیز ژل Gene tools از شرکت Syngene انجام شد.
نتایج وبحث
نتایج تجزیه ي مولکولی آلل خودباروري Sf
در این تحقیق شناسایی هیبرید هاي خودسازگار از خودناسازگاري با استفاده از روش PCR با آغازگرهاي اختصاصی ساده - Amyc5Rمعکوس - وCEBASF - رو به جلو - مشاهده شد - شکل. - 1همان طوري که در شکلمشخص1 است هیبرید هاي خودسازگاري از خودناسازگاري کاملاً تفکیک شده است که این نتایج مطابق با گزارش - Alonso and Socias i Company, 2005; Kamali et al., 2010 - بود. نتایج به دست آمده براي جفت آغازگرها CEBACF+AMYC5R مشابه با نتایج ارائه شده طول باندهاي تکثیر شده در گزارشی - , - Channuntapipat et al.,2001 مطابقت داشت که طبق گزارش آنها این حالت احتمالا مربوط غالبیت آلل هاي خودسازگاري دربین گیاهان خانواده رزاسه باشد.در مجموع در این پژوهش 54 هیبرید مورد ارزیابی قرار گرفت که در این بین هدف اصلی شناسایی هیبرید هاي خود گشن ارقام بادام مورد نظر بود.در این بین از 54 نمونه هیبرید موجود 26 نمونه تشکیل باند داده که این باندها با توجه به نوع پرایمراختصاصی مورد استفاده شده نشان دهنده ي خود گشن بودن این هیبرید ها می باشد.که با دقت به عکس هایی که توسط
