بخشی از مقاله
چکیده
هدف سازمان ها از ابتدای تشکیل ، ایجاد ارزش برای ذی نفعان خود بوده است که این امر بدون شناختی کامل و جامع از ارزشهای های فعلی و میزان فاصله از ارزش های ایده آل سازمان امکان پذیر نخواهد بود. و لذا شناسایی و تقویت ارزش ها و شاخص های پر اهمیت و دارای بیشترین تاثیر سازمان به خصوص در سازمانی های خدماتی در جهت انتخاب موفقیت آمیز پرتفوی پروژه ها بسیار حائز اهمیت است و لذا هدف اصلی از انجام این پژوهش، شناسایی شاخص های موثر بر انتخاب پرتفوی پروژه ها به کمک الگوریتم انتخاب ویژگی می باشد . به منظور انجام این کار، سازمانی پروژه محور انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش تعداد 49 شاخص از شاخص های مدیریت پروژه مبتنی بر استاندارد راهنمای گستره دانش مدیریت پروژه انتخاب شد و توسط الگوریتم انتخاب ویژگی ، مهم ترین شاخص ها شناسایی شدند.
-1 مقدمه
وضعیت کنونی هر سازمانی ناشی از تصمیمات آن سازمان در تخصیص سرمایههای خود در سالهای گذشته بوده است. در شرکتهای پیمانکاری، به عنوان سازمانهایی پروژه محور، انتخاب پروژه به عنوان یکی از مهمترین تصمیمات در سطح مدیریت ارشد سازمان مطرح می باشد. شرکت های پیمانکاری هر روزه با تعداد زیادی از مناقصات روبرو می شوند که می بایستی از بین انها پروژه مناسب را جهت ارزیابی و شرکت در مناقصه انتخاب کنند.
این تصمیم می تواند تابع عوامل مختلفی از جمله شرایط پروژه پیشنهادی، وضعیت شرکت و پروژه های موجود آن و ... قرار گیرد . از طرف دیگر، محدودیت نیروی انسانی بخش مناقصات شرکت - برای براورد هزینه ها - ، محدودیت منابع مالی، محدود بودن امکان تهیه ضمانت نامه های شرکت در مناقصه و نیز ملاحظات اقتصادی، اجازه شرکت در هر مناقصه ای را به شرکت نمی دهد.
تحقیق حاضر به دنبال شناسایی شاخص های پر اهمیت در انتخاب پرتفوی پروژه ها که برای تصمیمگیری سازمان یافته انتخاب پروژه در یک شرکت پیمانکاری جهت اضافه شدن پروژه جدید به سبد پروژههای موجود است. برای انجام چنین مهمی، توجه به پارامترها ی مختلف تأثیرگذار بر مسأله ضروری است. چنین ساختاری بایستی با شرایط بومی کشور همخوانی داشته و کارایی لازم در پیاده سازی را داشته باشد.
ادبیات انتخاب پرتفوی پروژه هم به لحاظ رویکرد و مدلسازی و هم از نظر وسعت کاربرد در سازمان های مختلف بسیار گسترده است . تقریبا تمام سازمان ها از مفهوم انتخاب پرتفوی پروژه ها در امور خود استفاده می نمایند.از انواع مدل های تحقیق در عملیات نیز در برخورد با مساله انتخاب پرتفوی پروژه استفاده شده است.رحمانی و همکاران در انتخاب پرتفوی پروژه ها ی فناور ی اطلاعات در موسسه تبیان از روش ترکیبی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مبتنی بررویکرد احتمالی سناریو محور و مدل برنامه ریزی صفر ویک در حالت معین استفاده کرده اند - رحمانی ،. - 2012
امیری برای انتخاب پرتفوی پروژه ها در شرکت ملی نفت ایران از رویکرد ترکیبی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و روش شباهت به گزینه ایده آل استفاده کرده است.معیارهای اصلی در تحقیق وی شامل اندازه شرکت،هزینه برآورد شده،قابلیت اجرا ، زمان ،تکنولوژی و بالاخره عامل محل استقرار می باشد - امیری ،. - 2010کومار ودب در مساله انتخاب پرتفوی پروژه ها به عامل حفظ محیط زیست ازطریق روش تحلیل سلسله مراتبی در پروژه احداث خطوط لوله نفت در جنوب غربی هند توجه داشته اند.
ساختار سلسله مراتبی مدل دب و کومار سه عامل فنی ،محیط زیست و عوامل اقتصادی و اجتماعی را مورد توجه قرار داده است - دی ،. - 2006 چانگ و لی بریا انتخاب پرتفوی پروژه ها در صنعت ساخت ، تدارکات و مهندسی در جنوب چین یک مدل ترکیبی مبتنی بر مدل تحلیل پوششی داده ها ،مدل کوله پشتی و نظریه مجموعه های راف ارایه داده اند - چانگ ،. - 2012
گل مکانی و جلیل پور با استفاده از روش سیستم ایمنی مصنوعی رویکرد جدیدی برای انتخاب پرتفوی پروژه ها مبتنی بر مدل تحلیل نیمه واریانس که توسط مارکویتز برای اولین بار ارایه شده است را مدلسازی کرده اند - گلمکانی ، - 2008 .مدل طراحی شده ،یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح صفر و یک است که کارایی محاسباتی آن از طریق روش فراابتکاری سیستم ایمنی مصنوعی بالا رفته است.طالبی و همکاران از الگوریتم رقابت استعماری برای بهینه سازی انتخاب پرتفوی پروژه ها در وضعیت های تعارضی با توجه به دو عامل اصلی دراین حوزه یعنی عوامل ریسک و بازده پرداخته اند - طالبی ،. - 2011.
-2 پیشینه تحقیق
انتخاب بهینه یک پرتفوی از پروژه ها با استفاده از استراتژی سرمایه گذاری مجدد در یک افق زمانی انعطاف پذیر موضوع پژوهش دیگری بوده است که جعفرزاده و همکاران به آن پرداخته اند. .محققان دریافتند که در تحقیقات گذشته افق زمانی همیشه به صورت یک ارزش ثابت فرض می شد. با در نظر گرفتن افق زمانی انعطاف پذیر ، سرمایه گذاران ممکن است پروژه های بیشتری را به پرتفوی اضافه کنند و در نتیجه سود نهایی آنان افزایش یابد.
- جعفر زاده ،طارقیان و قنبری، . - 2014 تایلان و همکاران نسبت به تفسیر انتخاب پروژه های ساخت و ساز و ارزیابی ریسک توسط روش فازی تحلیل سلسله مراتبی و روش فازی ترجیح براساس مشابهت به راه حل ایدهآل 1 اقدام نمودند . هدف از انجام این پژوهش اندازه گیری پروژه های ساخت و ساز و ریسک میانگین آن ها در شرایط غیر مطمئن و نا تمام است.
تایلان2 ، کابلی 3،سعید پور و همکاران، . - 2015 انتخاب یک پرتفوی از پروژه های تحقیق توسعه با روش های چند معیاره و خاکستری موضوعی بوده است که بهاتاچاریا به آن پرداخته است.در این پژوهش محقق سعی کرده است تا در کنار معیار های معمولی ای چون هزینه ، دیگر وابستکی هایی را لحاظ کند . با توجه به یافته های محقق می توان ادعا نمود که روش های سنتی تصمیم گیری چند شاخصه4 برای مواجه با این دسته مشکلات تصمیم گیری مناسب نیستند.
- بهات تاچاریا5، . - 2015 انتخاب استراتژیک یک پرتفوی از پروژه ها برای موسسات تحقیقات ملی موضوع پژوهش دیگری بوده است.پژوهشگران در این پژوهش از روش ترکیبی تصمیم گیری چند معیاره شامل متد اصلاح شده دلفی و یک روش تصمیم گیری و اندازه گیری آزمایشی و یک جریان آماری شبکه ای جهت غلبه بر پیچیدگی هنگام کاوش وابستگی متقابل و بازخوردگیری بین معیار ها و گزینه ها استفاده نموده اند - ژنگ و هوانگ ، . - 2015
انتخاب پروژه در موسسه تحقیقات ملی سلامت که تجربه ای ساده از بازیابی آمریکایی و قانون سرمایه گذاری مجدد6 موضوع پژوهش دیگری بوده است . نتایج این پژوهش نشان دهنده این است که پروژه هایی که به طور منظم تامین مالی می شوند ، به طور میانگین از کیفیت بهتری در مقایسه با پروژه هایی که به صورت بازیابی آمریکایی و قانون سرمایه گذاری مجدد تامین مالی می شوند برخوردارند. - پارک ،لی و کیم، - 2015
-3 ابزار ها
-1-3 الگوریتم انتخاب ویژگی
انتخاب ویژگی قسمت قابل توجهی از کاربرد های ماشین یادگیری در تعامل با نمونه های کوچک و داده های با ابعاد بزرگ هستند. انتخاب مهمترین ویژگی ها گامی مهم برای دانش اکتشاف در بسیاری از زمینه ها است. - دروتار7 ، گازدا 8 و اسمکال 9، . - 2015 الکوریتم انتخاب ویژگی ترکیبی از تکنیک های جستجو است برای ارائه زیر مجموعه جدیدی از ویژگی ها ، همرا با ابزار اندازه گیری ای که به زیرمجموعه های ویژگی مختلف نمره می دهد.
ساده ترین الگوریتم آزمون کردن هر یک از زیرمجموعه های ویژگی امکان پذیر است در جهت پیدا کردن آن زیر مجموعه ای که میزان خطا را به حداقل برساند.این روشی است جامع برای جستجوی فضای مطالعه و همچنین روش محاسباتی ای مقاوم است اما از کوچکترین مجموعه های ویژگی است. انتخاب ارزیابی متریک به شدت تاثیر میگذارد بر روی الگوریتم و این ارزیابی های متریک هستند که بین سه دسته اصلی الگوریتم انتخاب ویژگی تمایز قائل می شود:فیلتر، راپرز10 و ام بدید11 - گویون 12و الیسیف13 ، - 2003
-1-1-3 روش فیلتر
در این روش ، از هیچ تابع دسته بندی استفاده نمی شود. به عبارت دیگر از هیچ بازخوردی از الگوریتم یادگیری اعمال شده استفاده نخواهد شد. این یک روش از پیش انتخاب شده ای است که مستقل از الگوریتم یادگیری ماشین اعمال شده می باشد. زیر مجموعه های ویژگی به وسیله مفاهیم دیگری ارزیابی می گردد. در الگوریتم تمرکز - 14آل مو الیم15و دییتریچ 16، - 1991 یک جستجوی جامعی برای آزمایش همه ی زیر مجموعه های ویژگی انجام می شود و سپس این روش ، زیر مجموعه ای با مینیمم تعداد ویژگی هایی را مشخص می کند که می توانند نمونه های مجموعه آموزشی را با دقت قابل قبولی دسته بندی کنند.
روش تسکین - 17جارمولاک 18 و کرا19 ، - 1999 یک روش جستجوی تصادفی بر اساس مدل روش فیلتر می باشد که در این روش ، به هر ویژگی بر اساس مرتبط بودن با مفهوم هدف ، یک وزن نسبت داده می شود و نمونه ها به طور تصادفی برای پیدا کردن ویژگی های مرتبط انتخاب می شوند . روش فیلتر به صورت زیر کار می کند - زنگنه ، جوانمرد و عبادزاده، . - 2010در مرحله اول ، برای هر ویژگی یک رتبه اعتبار محاسبه می شود.