بخشی از مقاله
چکیده:
امروزه گردشگری به یکی از مهمترین فعالیتهای اقتصادی در سراسر جهان تبدیل گردیده است. بطوریکه درآمد ناشی از گردشگری، بالغ بر یک دهم تولید ناخالص دنیا را تشکیل میدهد و با درآمد سالانه چند صد میلیارد دلاری از صنایع پاکی است که از لحاظ درآمد و اشتغال زایی به خوبی با صنایعی نظیر نفت و خودرو رقابت میکند. گردشگری برای کشورهای در حال توسعه از جمله ایران که وابستگی شدیدی به درآمدهای نفتی دارند، میتواند به عنوان راهی برای رهایی از وابستگی و خروج از اقتصاد تک محصولی باشد. در این رابطه، گردشگری شهری به عنوان یکی از انواع پرطرفدار گردشگری در سطح دنیا میباشد.
بطوریکه محیطهای شهری در سراسر جهان برای سالیان متمادی در زمره بیشترین جاذبهها برای همه اهداف گردشگری بوده است. از این رو در رویکردهای جدید گردشگری شهری سعی بر آن است تا برای کاهش آثار منفی فعالیتهای گردشگران و نیز دستیابی به توسعه پایدار شهری، ضمن توسعه زیرساختهای مختلف خدماتی، رفاهی، ارتباطی، پیوند عملکردی بین کانونهای شهری و حوزههای طبیعی واقع در مجاورت شهر وجود آید تا از این رهگذر توسعه گردشگری شهری محقق گردد. شهر درود واقع در شهرستان نیشابور به لیل داشتن موقعیت طبیعی بسیار مطلوب، امکان استفاده از گردشگری را در راستای توسعه شهری فراهم میکند.
در این راستا مقاله حاضر سعی دارد به شناسایی قابلیتهای گردشگری شهر درود و بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید موثر بر آن در جهت دستیابی به توسعه گردشگری شهری بپردازد که روش تحقیق در این کار توصیفی -تحلیلی بوده و از روشهای کتابخانهای و میدانی برای جمع آوری دادهها استفاده گردید است و در تشخیص و تعیین راهبردها و استراتژیهای برای توسعه گردشگری شهری از مدلSWOT - قوت، ضعف، فرصت و تهدید - استفاده شده است.
.1مقدمه
امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از منابع درآمد و ایجاد اشتغال در سطح ملی و منطقهای میتواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی در قلمرو ملی باشد. به طوری که با توجه به نقش مهم آن در توسعه اقتصادی- اجتماعی کشورها، به عنوان بخش چهارم فعالیتهای انسان پس از کشاورزی، صنعت و خدمات محسوب میشود و کارشناسان پیشبینی میکنند در سال 2020 میلادی به عنوان سودآورترین صنعت جهان درآید، و اقتصاددانان آن را صادرات نامرئی نام نهادهاند - پاپلییزدی و سقایی، . - 1386:82
بنابراین اغلب کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ و نزدیک، در پی بهرهگیری از توانمندیهای کشور خود هستند تا بتوانند سهم بیشتری از درآمد ناشی از صنعت توریسم را به خود اختصاص دهند و به ساده ترین شکل ممکن به اشتغال زایی بپردازند - مولایی و هشتجین، . - 1386 امروزه یکی از انواع پرطرفدار گردشگری، گردشگری شهری است. به نظر کارشناسان امور گردشگری در تمام دنیا، گردشگری ابتدا با توریسم شهری شروع شده و توسعه پیدا کرده است، چرا که بالاترین مرحله بلوغ یک فرهنگ در شهر و به عبارتی در فضاهای شهری به وقوع میپیوندد.
نقش کارکردی فضاهای شهری به عنوان محل فعالیتهای عمومی و در کلیترین تعبیر به عنوان بازتاب کالبدی عرصه عمومی در شهرهای کنونی آنها را برای ایجاد مناسبات چهره به چهره، تجربه مشترک فضا، رابطه انسانی با کالبد شهری و برگزاری فعالیت-های جمعی و عمومی و البته گذران اوقات فراغت و تفریح مناسب و کارآمد میسازد - انوری آریا و نساج غازانی،. - 1386:298
چرا که توسعه گردشگری عرصه جدیدی است که افقهای تازهای را برای توسعه شهری فراهم آورده و یکی از ارکان اصلی است که مورد توجه و اقبال برنامهریزان میباشد. در این راستا، شهر درود به عنوان یک باغ شهری کوچک و زیبا که در شهرستان نیشابور واقع شده است. زمینه جذب گردشگران زیادی را به دلایلی چون؛ قرارگیری در جنوب رشته کوه بینالود و داشتن بیش از 40 درصد پوشش گیاهی، اقلیم مطلوب، چشم اندازهای زیبا، طبیعی و ... در این ناحیه فراهم کرده است؛ لذا پژوهش حاضر سعی دارد به بررسی قابلیتهای گردشگری در شهر درود بپردازد. بر این اساس، سؤالات اصلی تحقیق به این صورت مطرح میشود:
1. در راستای برنامهریزی برای توسعه گردشگری شهر درود دارای چه نقاط قوت و ضعفی میباشد؟
2. فرصتها و تهدیدهای فراروی توسعه گردشگری در شهر درود کدام است؟
3. چه استراتژیهایی برای توسعه گردشگری در شهر درود پیشنهادی میشود؟
.2 مبانی نظری
.1.2 تعاریف معانی و مفاهیم .1.1.2گردشگری
امروزه گردشگری به عنوان یکی از بزرگترین صنایع موجود و از شاخههای مهم عرصه صنعت و تجارت در دنیا به شمار آمده و در صدر صنایع اشتغال زا محسوب میشود. این صنعت باعث ایجاد تقاضا برای بسیاری از کالاها و خدمات در بازارهای جهانی شده و تأثیرات بسیاری بر سایر بخشها از جمله خطوط هوایی و تور اپراتورها و آژانسهای مسافرتی و رونق اقامتگاهها و بسیاری از جنبههای اقتصادی دیگر است.
بطوریکه گردشگری به عنوان یک صنعت کاربر برای نیروی انسانی در پایان جنگ جهانی دوم رشد خود را آغاز کرد و علی رغم وجود مسایلی چون جنگ و تروریسم همچنان به رشد خود ادامه داد که مختص به قشر خاصی نیست و اکثر طبقات اجتماعی میتوانند به آن بپردازند - خاکپور و همکاران، . - 1390:2 از این رو در تعریف توریسم آمده است که از واژهای فرانسوی Tour گرفته شده است که در زبان فرانسوی به معانی پیمودن، سیر کردن و گردش نمودن به کار میرود.
- محلاتی، . - 1380 در این رابطه بر مبنای تعریف اتحادیه ی بینالمللی گردشگری، گردشگری عبارت است از مجموع تغییرات مکانی انسانها و فعالیتهایی است که از آن نتیجه میشود. این تغییرات خود ناشی از به واقعیت پیوستن خواستههایی است که انسان را به جابهجایی وادار میکند و در هر شخصی به صورت بالقوه به شدت و ضعف متفاوت، وجود دارد.
