بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش با هدفِ شناسایی و تعیین مولفه های موثر بر بهره وری نیروی انسانی در ارتقای شغلی کارکنان در شهرداری شهرستان آبادان سال 95 انجام شد.از جامعه آماری تعداد50 نفر نمونه آماری، به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند.
ابزارهای پژوهش شامل دو پرسشنامه استاندارد و از نوع بسته، پرسشنامه بهره وری نیروی انسانی از مدل آچیو توسط هرسی و گلداسمیت در سال 1980 با 26 سوال بررسی 7 مولفه بهره وری نیروی انسانی، پرسشنامه ارتقای شغلی توسط نکوئی مقدم،محمود و همکاران1389 با 8 سوال توزیع گردید.
دراین پژوهش تجزیه وتحلیل داده ها با هفت فرضیه با استفاده از نرم افزار spss آزمون های کلمگروف- اسمیرنف، همبستگی، تحلیل رگرسیونی و ضرایب تعیین انجام گرفت که به ترتیب نتایج نشان می دهدکه تمام مولفههای تحقیق دارای توزیع نرمال بوده است. بین مولفه های بهره وری نیروی انسانی با ارتقای شغلی کارکنان یک همبستگی مثبت و معنیداری وجوددارد.
بنابراین تمامی فرضیه ها تایید می شود. همچنین برآورد ضریب رگرسیونی مولفههای بهره وری نیروی انسانی بر ارتقای شغلی کارکنان نمیتواند صفر باشند زیرا مقدار معناداری از سطح خطای - 0.025دوطرفه - کمتر می باشند. با توجه به مقدار ضریب تعیین مدل رگرسیونی بدست آمده نتیجه میشود که مشاهده میشود که میزان سهم واریانس - تغییرات - یا اطلاعات کسب شده برای بیان ارتقای شغلی کارکنان توسط مولفههای بهره وری نیروی انسانی - توانایی، درک شناخت،حمایت سازمانی، انگیزش، بازخور،اعتبار و سازگاری - به ترتیب 28/4 ،28/3، 43/8، 45/0، 2/3،2/26،22/16 درصد بوده است.
مقدمه
انسان ها با ارزش ترین عوامل تولیدی جامعه محسوب می شوند.چندین کشور پیشرفته نظیر ژاپن، سوئیس و هلند که زمین کافی، مواد سوختنی و مواد معدنی ندارند به خوبی دریافته اند که مهمترین منابع توسعه و رشد ایشان، انسانها و مهارت، آموزش، طرز فکر و انگیزه های آنان است که سرمایه گذاری در این عوامل سبب بهبود کیفیت مدیریت و نیروی انسانی می شود. این کشورها توجه زیادی را به تعلیم و تربیت و آموزش عملی نیروی انسانی خود معطوف می کنند
البته عده ای دیگر معتقدند که نیروی انسانی عامل غیرقابل تجزیه و اما مهم و اساسی تولید یا ستاده می باشد. بنابراین تولید یا ستاده حاصل ترکیب تمام عوامل نهاده است نه فقط نیروی انسانی . و ما نمی توانیم هیچکدام از عوامل را موثرتر از دیگری فرض کنیم مگر آنکه در یک شرکت یا صنعت ، میزان زمانی که نیروی کار صرف تولید می کند نسبت به سایر عوامل خیلی بیشتر و موثرتر باشد.بگونه ای که تغییرات ممکن در نهاده نیروی کار ، تنها روش تغییر در میزان ستاده باشد
کشورهای بادرآمد سرانه بالاتر ، معمولا آموزش بهتر و بیشتری را به جمعیت خود می دهند.توجه به بهداشت و تفریح و گذران اوقات فراغت ، به علت کاستن از بیماریها و نیز جلوگیری از غیبت در محل کار ، موجب صرفه جوئی زیادی برای بنگاهها شده و در ضمن بر کیفیت نیروی انسانی و سلامت آنان افزوده و به افزایش بهره وری و تداوم آن کمک کرده است. بهره وری نیروی کار تا حد زیادی به تعدد نداشتن سیستم های پرداخت ، وجود تناسب میان مزد و حقوق پرداختی و بهره وری کارکنان و همچنین اعطای دانش و تشویق های مالی به نیروی کار بستگی دارد.همچنان که عنوان شد نیروی کار و تشویق ها و انگیزش های مربوط به او نقش بسیار تعیین کننده ای در بهره وری سازمان ایفا می کنند به همین دلیل هرچه کارفرما به نیازهای مادی و معنوی به عنوان یک عامل انگیزش موثر برای نیروی کار بیشتر توجه کند، بهره وری نیروی کار نیزافزایش می یابد
بیان مساله
در چند سال گذشته مقوله بهره وری در جای جای میهن اسلامی با به شکل هایی گوناگون مطرح بوده است برنامه های رادیو و تلویزیونی به تیین مفهوم بهره وری اهتمام ورزیده اند. دانشگاه ها در کنار مراکز آموزش مدیریت برای انتقال معنی و کاربرد روش های بهره وری دوره هایی ترتیب داده اند اخیراً بعضی مراکز دوره کارشناسی ارشد بهره وری را پر کرده اند. در همین سالها کتاب ها و مقوله هایی که مستقیم یا غیر مستقیم به بهره وری مربوط می شوند ترجمه، تالیف و منتشر شده است به علاوه پوستر ها و تراکت هایی برای القای ارزش بهره وری در کنار خیابان ها در معرض دید عموم قرار گرفته است
بهره وری عبارت است از استفاده بهینه از منابع گوناگون از جمله نیروی انسانی،در راستای اهداف زیر:الف- تولید کالاها وخدماتی که مصرف کنندگان ویااستفاده کنندگان آنها را با طیب خاطر طلب نمایند ب- رضایت شغلی کارکنان را به حداکثر برساند.ج- مطلوبیت زندگی کارکنان را درتمام ابعاد زندگی آن افزایش دهد.دراین تعریف نخست بحث از استفاده بهینه ازمنابع به میان می آید که مهم ترین بخش استفاده مطلوب ازمنابع انسانی است.زیرا استفاده بهینه از سایر منابع اعم از ماشین آلات، مواد، انرژی و غیره. هر یک سقفی دارند وتحت هیچ شرایطی نمی توان از سقف آن تجاوز نمود برای مثال سقف استفاده ازمواد به صفر رساندن ضایعات وبهره گیری درست بجا و درست از آنهاست. لیکن انسان، تنهاعامل تولید است که عملکرد وی هیچ گونه محدودیتی ندارد
انسان از یک سو می تواند نقشی مخرب داشته باشد و از سوی دیگر تجلی واسوه خلاقیت واوج کمال باشد چرا که خداوند درنهاد مادوفرشته نهاده است فرشته خوبی و فرشته بدی وناراستی وما با کردار واندیشه خود میتوانیم یکی ازاین دو را به فرمان خویش در آوریم ودرعین حال خود، فرمانبردار آن باشیم
بهره وری عبارت است به دست آوردن حداکثر سود ممکن از نیروی کار، توان، استعداد و مهارت نیرویانسانی، زمین، ماشین، پول، تجهیزات زمان، مکان و... به منظور ارتقای رفاه جامعه، به گونهای که افزایش آنبه عنوان یک ضرورت، در جهت ارتقای سطح زندگی انسان ها و ساختن اجتماعی همواره مد نظرصاحب نظران سیاست، مدیریت و اقتصاد قرار دارد.
علاوه بر این به لطف بهره وری بالا، سازمانها می توانند درزمینه های سیستم های مدیریت و آموزش کارکنان ، سرمایه گذاری بیشتری بکند پس کارکنان نیز رفته رفته از مزایای بهره وری بالا، همچون آموزش، فرصت های ارتقای شغلی و محیط کاری بهتر بهره مند خواهند شد. علاوه بر مزایای بدست آمده از بهره وری بالا که از آن سخن به میان آمد هر کارمند از اینکه بهره ور باشد چه منافع دیگری بدست می آورد؟
تعریف بهره وری از طریق مفاهیم کارایی و اثر بخشی، به ما خواهد گفت که چرا بهره ور شدن کارمند، این قدر با ارزش است. وقتی کارایی بالا باشد به زمان و تلاش کمتری برای انجام کاری معین نیاز بوده و زمانی که بتوان اثر بخش تر باشد به این معنی است که تولید بهتری دارد و از طریق به هنگام بودن و کیفیت بالای تولیدات در جلب رضایت مصرف کننده سهیم هستند همه این مسائل به ایجاد رضایت شغلی بیشتر و شناسایی کار خوب آنان از طرف دیگران خواهد انجامید.
دستاورد های اقتصادی و سایر منافع غیر محسوسی که ذکرشد، موجب می شود که کارکنان از کیفیت زندگی کاری بهره مند شوند و انگیزه ی آنها برای بهبود بهره وری شرکت تقویت شود
هر چند بعید است این اقدامات در بهبود و ارتقای بهره وری افراد ، ارگان ها، سازمان ها، موسسات و مجموعه های اجتماعی با هر نام و نشان تاثیری چشم افزا گذاشته باشد ولی بدون تردید توجیهی برای دایر شدن آنها بوده است
