بخشی از مقاله
چکیده
موزه بنیادی است که سه وظیفه اصلی جمع آوری، نگه داشتن و نمایش اشیا را بر عهده دارد. موزه ها مراکز حفظ یادگاران نسل گذشته هستند و میتوان آنها را فرزندان هنر و تاریخ دانست و با بررسی اشیا داخل موزه میتوان به مفاهیم گسترده ای پی برد چرا که این اشیا اسناد معتبری از هنر، فرهنگ و تاریخ را ارائه می دهند. متخصصین موزهها معتقدند، موزهها و کاخ موزهها با هدف آموزش، یادگیری، جمع آوری، محافظت، تحقیق و لذت بردن تاسیس شده اند ولی در سالهای اخیر نقش اقتصادی آنها اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
بیشتر سازمانها و بنیادها در تلاشند که برای ارزش بخشیدن به جامعه خود، گردشگری فرهنگی را توسعه دهندکه در این میان موزهها به عنوان یکی از پایه های اصلی صنعت گردشگری خودنمایی میکند. گردشگری فرهنگی به عنوان یک بخش رو به رشد در صنعت گردشگری شناخته شده است. موزهها علاوه بر وظیفه اصلی خود که نمایش تاریخ است به حمایت از جشنوارهها و نمایشگاهها پرداخته و خود را به یکی از مهمترین عناصر در صنعت گردشگری تبدیل کرده اند.
مجموعه های فرهنگی و موزهها میتوانند با دارا بودن مراکز مختلف، آثار تاریخی فراوان، طبیعت زیبا و وسعت زیاد، بستر مناسبی جهت توسعه گردشگری فرهنگی و طبیعت گردی به وجود آورند و همچنین با شناخت قابلیتها و امکانات مختلف فرهنگی، تاریخی و خدماتی و با به کارگیری توانمندیهای نهفته در این مراکز میتوان موجبات توجه و جلب هر چه بیشتر گردشگر داخلی و خارجی را فراهم نمود .
در این مقاله سعی شده است .به قابلیت دستبافته های استان کرمان، به عنوان میراث ماندگار این مردم، در جذب گردشگران فرهنگی و در جهت توسعه گردشگری پرداخته تادست اندرکاران و برنامه ریزان ملی و منطقه ای در برنامه ریزی و توسعه، از آن بهره گیری نمایند. این میراث علاوه برآنکه به تاریخ و فرهنگ غنی مردم کرمان و در مقیاسی وسیعتر،مردم ایران اشاره می کنند، می توانند به عنوان راه حلی در جذب گردشگر با برگزاری نمایشگاههای دائمی و موقت و همایشهای بین المللی و ملی و جشنواره ها باشند. با این امید که این استان از این قابلیتهای شگرف، برای رشد فرهنگی و اقتصادی خود استفاده نماید و بتواند با ایجاد موزه ای هم یه نگهداری مناسب و مرمت و حفظ این آثاربپردازد و هم در نمایش مناسب آنها به همگان دخیل باشد.
مقدمه:
گردشگری بزرگ ترین و پر رونقترین صنعت جهان است که این روزها به عنوان ابزار قدرتمندی برای رشد اقتصادی، فقرزدایی،حفظ منابع و ذخایر طبیعی و فرهنگی و ترویج و تقویت تفاهم و احترام متقابل میان ملت ها و جوامع محسوب می شود .این صنعت تا اندازه ای پرسود و درآمدزاست که برخی از کشورها به اندازه درآمد نفتی کشوری مثل ایران توانسته اند از این صنعت مهم، پر سود و کم هزینه درآمدزایی کنند بنابراین باید ظرفیت ها و توانمندی موجود این صنعت را شناسایی کرد و هر یک ازآن ها را از ابعاد مختلف مورد بررسی و تحلیل قرار داد تا از تمامی فرصت های آن نهایت بهره برداری شود، نقاط ضعف به حداقل برسد، نقاط قوت توسعه داده شود و در یک جمله صنعت گردشگری کشور توسعه یابد .
موضوع گردشگری این روزها در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مورد مطالعه قرار گرفته است و هر یک از صاحب نظران و متخصصان حوزه، آن را از منظری مورد بحث و واکاوی قرار می دهند .یکی از انگیزه های مهم جهانگردان برای سفر به کشورهای مختلف انگیزه های فرهنگی است که مورد توجه بسیاری از کشورهای دنیا قرار گرفته است و سیاست مداران و زمامداران کشورها آن را در صدربرنامه های خود قرار دادهاند .
فرهنگ قدرتی فوق العاده دارد ما از فرهنگ دیگران برای مقاصد خودمان تغذیه میکنیم وامیدواریم فرهنگ ما هم برای آن ها همین کار را انجام دهد؛ بازدید از یک محل فرهنگی اگر به خوبی پیش برود می تواند تجربه ای نیرودهنده باشد. - . فاضلی، 1387 ، ص 15. - گردشگری فرهنگی با رویکرد شناخت تاریخ کشورهای مختلف جهان در سایه برخورداری از امکانات گوناگون جاذبه های متنوع درصدد جلب جهانگردان از سایر نقاط جهان است .
این جهانگردان علاوه بر انگیزه و اشتیاق برای دیدار مراکز تاریخی هر کشور انتظار دارند تا تمام شرایط برای ورود آن ها به این سایت ها فراهم باشد تا هم منزلت آن ها به عنوان یک گردشگر مورد توجه قرار گیرد و هم با گذشته یک کشور آشنا شوند.. - فاضلی، 1387 ، ص - 25 یکی از اجزای گردشگری فرهنگی موزه ها و کاخ موزهها , و باغ موزه ها هستند که این روزها علاوه بر نامیده شدن به عنوان سرمایه فرهنگی، رویکردی اقتصادی را در بردارند نقش حیاتی موزه ها در جوامع بشری نقشی بدیع، ماندگار و مروج ناب ترین پدیده های فرهنگی است. موزه ها از معدودترین مراکز حفظ یادگاران نسل گذشته و در حقیقت فرزندان هنر و تاریخ هستند.
میدانیم که موزه براساس تعریف شورای بین المللی عبارت است از" یک موسسه دائمی وغیرانتفاعی که در خدمت جامعه و توسعه آن است و ورود به آن برای افرادی که به منظور مطالعه، آموزش بهره گیری از شواهد مادی و محیط زیست مردم، محافظت، تحقیق، ارتباط و نمایش به عمل می آورند، آزاد است. - مونتانر، 1382 ، ص - 11 طبق تعریف "ایکوم" شورای جهانی موزه:. هدف موزه ها تحقیق دو مورد شواهد بر جای مانده انسان و محیط زیست او، گردآوری، حفظ و ایجاد ارتباط بین این آثار به ویژه به نمایش گذاردن آنها به منظور بررسی و بهره وری معنوی می باشد.
- شادمانی، مریم، طیاح، ساویز - در این مقاله با در نظر گرفتن توانمندیها ی منحصر به فرد صنایع دستی و به خصوص دستبافته های استان کرمان سعی شده است با معرفی این هنرها ،تاثیر سازنده آنها بر برنامه ریزی مناسب گردشگری این استان جهت دستیابی به توسعه گردشگری اشاره شود. مهمترین اهداف موردنظر این مقاله را میتوان در موارد زیر خلاصه نمود:
-1 تاملی بر گردشگری و توسعه اقتصادی ناشی از آن
-2 بررسی و شناخت دستبافته های کرمان به عنوان یک جاذبه گردشگری
-3 ارائه پیشنهاد جهت استفاده بهینه از توانمندیها و امکانات موجود در این هنرها جهت توسعه گردشگری این استان
انواع گردشگری:
گردشگری را میتوان برحسب عوامل زیر گونه شناسی و دسته بندی کرد: اهداف تعیین شده، میزان سرمایه، انگیزه، مقصد، زمان تعطیلات، زمان ماندگاری گردشگر و غیره .وانس اسمیت از شش گونه گردشگری به صورت زیر نام میبرد:
-1 -گردشگری قومی
2- گردشگری هنری
- 3 گردشگری تاریخی
4- گردشگری طبیعتگرا
5- گردشگری تفریحی
6 گردشگری کاری دکتر علی اصغر رضوانی نیز گونه شناسی گردشگری را به شرح زیر تقسیم کرده است:
-1 -گردشگری تفریحی
2- گردشگری درمانی
3- گردشگری فرهنگی
4- گردشگری اجتماعی
5- گردشگری ورزشی
6 گردشگری مذهبی و زیارتی
7- گردشگری بازرگانی و تجاری
8- گردشگری سیاسی اما وجه مشترک تمامی این گونه شناسیها عامل انسانی است که همواره به منظورهای مختلف از زیستگاه اصلی خود خارج میشود تا در مکانی دیگر و سرزمینی نو، تنوع و یا تعالی در زندگی خود ایجاد کند. - پاپلی یزدی، 1385 ، ص - 46- 47
