بخشی از مقاله
چکیده
نگرش در تمامی علوم، نقش ویژه اي دارد، براي بهتر دیدن به ابزارهاي مناسب و نگاه بی پیرایه نیاز است. براي کشف بهترین راه حل در مدیریت به مشاهده تمامی جوانب یک موضوع با نگاه جامع نیاز است. مقایسه نگاه فیزیولوژیکی انسان با نگاه انسان به مسائل مدیریت با رویکرد اسلامی به تقریب ذهن کمک می کند و ما را به رهیافت هاي جدیدي رهنمون می سازد. همان گونه که ترکیب درستی از نورهاي اصلی، یعنی قرمز، سبز و آبی، یعنی همان نور سفید، امکان مشاهده محیط به رنگ هاي مختلف از سفید تا مشکی را فراهم می کند، براي مشاهده واقعیت مدیریت به ابزاري شبیه به نور مرکب سفید نیاز است.
مدیریت نیز از موضوعات، مسائل و رنگ هاي مختلف شکل می گیرد؛ بنابراین براي مشاهده همه ي آن ها به ابزار تمام جانبه یا نور سفید نیاز است. از مبادي مهم مسأله شناخت بحث ملاك و معیار شناخت است. در بحث ملاك شناخت، در واقع تعریف شناخت حقیقی به دست میآید، یعنی شناختی که واقعیت را به ما ارائه می دهد؛ در بحث معیار، راه تشخیص شناخت حقیقی از غیرحقیقی توسط معرفی ابزار شناخت مد نظر قرار میگیرد. در این مقاله سعی بر آن است براي اینکه بفهمیم به چه وسیله و از چه راهی شناخت حقیقی به دست می آید، مطالعه و مقایسه اي میان ابزار نگاه فیزیولوژیکی و ابزار نگاه جامع مدیریتی با رویکرد اسلامی داشته باشیم.
-1 مقدمه
جهان بینی پایه اندیشه و زندگی انسانهاست، اما همین پایه بسیار مهم، خود بر موضوع دیگري مترتب است که تا آن مشخص نشود و موضع فکري انسان در آن شفاف نگردد، بحث از جهانبینی و کنکاش در مورد آن بیثمر است. این موضوع مهم همان »مسأله شناخت« و رأي و نظري است که درباره مبانی، مبادي و ابزارهاي آن داریم. موضوعی که گرچه بیش از دو هزار سال از طرح و بررسی آن می گذرد اما در جهان امروز و فلسفه هاي مضاف، بسیار حائز اهمیت شده است.
ج13، ص . - 342 همچنین اگر از زاویه انسانشناسی و اهمیت ویژه آن نیز وارد شویم، مسأله شناخت و بررسی امکان شناختهاي غیر مادي براي انسان بسیار ضروري است؛ انسانی که ارج و مقام خود را مدیون علم و آگاهی است بسیار خسران خواهد دید اگر ابزارها و زمینههاي متنوع و عمیقی از شناخت و آگاهی را نشناسد و از آنها استفاده نکند. - همان، ج2، ص - 276
از مبادي مهم مسأله شناخت بحث ملاك و معیار شناخت است. در مسأله ملاك شناخت، در واقع تعریف شناخت حقیقی به دست میآید، یعنی شناختی که واقعیت را به ما ارائه می دهد؛ در بحث معیار، راه تشخیص شناخت حقیقی از غیرحقیقی توسط معرفی ابزار شناخت مد نظر قرار میگیرد. - همان، ج13 ص. - 467 در این مقاله سعی بر آن است براي اینکه بفهمیم به چه وسیله و از چه راهی شناخت حقیقی به دست می آید، مطالعه و مقایسه اي میان ابزار نگاه فیزیولوژیکی و ابزار نگاه جامع مدیریتی با رویکرد اسلامی داشته باشیم.
چرا که مسائل و موضوعات مدیریتی به مثابه رنگ اجسام است و نگاه ناظر به مثابه نوري است که به موضوعات تابانده می شود و بازخور آن براي تصمیم گیري مطالعه می شود. اگر جامعه ناظر از نگاه مادي برخوردار باشد تمامی مسائل و موضوعات را با نگاه مادي، اقتصادي و تجاري مشاهده می کند و توان مشاهده واقعیت مدیریت و تدبیر حاکم بر عالم هستی را نخواهد داشت. در این مقاله با توجه به مقایسه نگاه فیزیکی و نگاه مدیریت اسلامی، تلاش میشود با پرداختن به مباحث ابزار و معیار شناخت، دریچه هاي نوینی از مدیریت را با نگاه دینی به دانش مدیریت بگشاید.
-2 نگاه فیزیولوژیکی
چشم داراي دو نوع سلول حساس به نور، یعنی سلول هاي میله اي و سلول هاي مخروطی است که به شبکیه متصل اند. سلول هاي میله اي بیشتر به نور ضعیف حساسیت دارند و به دیدن رنگ ها کمک نمی کنند. سلول هاي مخروطی به روشنایی هاي طبیعی در طول روز واکنش نشان می دهند و مسؤول دیدن رنگ ها هستند. رنگها همواره نقش مهم و ارزندهاي را در زندگی انسان ایفا میکنند.
نظریات مختلفی مربوط به دیدن رنگها اظهار شده که از آن جمله میتوان نظریه سه نوع سلول گیرنده موجود در شبکیه را نام برد. این سلول هاي مخروطی عبارت اند از: سلولهایی که در مقابل طول موجهاي بلند - قرمز - ، متوسط - سبز - و کوتاه - آبی - حساس هستند. تمام ادراکات رنگ توسط تحریک نسبی این سه سیستم گیرنده به وجود میآید.
نوع رنگی که احساس میشود بستگی به میزان تحریک دارد، مثلا رنگ زرد از تحریک یکسان سلولهاي گیرنده قرمز و سبز به وجود میآید. براي مثال: نور قرمز خالص با طول موج 610 میلی میکرون مخروطهاي حساس قرمز را تقریبا با شدت %75 و مخروط هاي سبز را به نسبت %13 تحریک میکند ولی مخروطهاي حساس به آبی را تحریک نمیکند. بنابراین داراي نسبت 30:75 است و این درك رنگ قرمز است. در مورد بقیه نورها هم به همین ترتیب، میزان متفاوتی از جذب نور را در مخروطهاي مختلف دارا هستیم.
احساس نور سفید را میتوان با تحریک شبکیه به وسیله ترکیب مناسب از فقط سه نور که مخروطهاي مربوطه را تحریک میکنند به وجود آورد. به عبارتی، تحریک یکسان سه نوع مخروط حساس به نور قرمز، سبز و آبی، احساس دیدن رنگ سفید را در شخص ایجاد میکند، اما هیچ گونه طول موجی که با رنگ سفید مطابقت داشته باشد وجود ندارد و طیف سفید ترکیبی از تمامی طول موجهاي مریی است. - کریستنسن و دیگران، 1385، ص - 53
